Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Okuryazarlığı Düzeyleri

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 2, 123 - 138, 15.09.2018

Cahit Erdem , Eray Eğmir

https://doi.org/10.32709/akusosbil.428727

Cited By: 28

Öz

Bu
araştırmada öğretmen adaylarının eğitim programı okuryazarlığı düzeylerini
belirlemek amaçlanmaktadır. Ayrıca bu düzeylerin cinsiyet, yaş, öğrenim türü,
bölüm ve akademik başarı gibi değişkenlere göre farklılaşma durumu da
incelenmiştir. Betimsel bir saha taraması olarak desenlenen bu çalışmada
veriler Bolat (2017) tarafından geliştirilen ‘Eğitim Programı Okuryazarlığı
Ölçeği’ aracılığıyla 210 öğretmen adayından toplanmıştır. Çalışmanın
katılımcıları bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim gören
dördüncü sınıf öğretmen adayları ile aynı fakültede pedagojik formasyon eğitimi
alan öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Araştırmada veriler betimsel
istatistikler, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi
yöntemleri ile analiz edilmiştir. Araştırmada ortaya çıkan temel bulgular
şöyledir: öğretmen adaylarının eğitim programı okuryazarlığı düzeyi ölçek
toplamında 3.72 olarak belirlenmiştir; öğretmen adayları ‘okuma’ boyutunda
‘yazma’ boyutuna göre daha başarılıdır; öğretmen adaylarının eğitim programı
okuryazarlığı düzeyleri ölçek toplamında cinsiyet, yaş ve öğrenim türü
değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmazken bölüm ve akademik başarı
değişkenlerine göre farklılaşmaktadır. Araştırma sonuçlarının öğretmen
adaylarının eğitim programı okuryazarlığı düzeylerini ortaya koymanın yanı sıra
alanda yeni bir kavram olan eğitim programı okuryazarlığını ön plana çıkarması
önemli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

okuryazarlık, eğitim programı, eğitim programı okuryazarlığı, öğretmen adayları

Prospective Teachers’ Levels of Curriculum Literacy

Öz

Kaynakça

• Akınoğlu, O. ve Doğan, S. (2012). Eğitimde program geliştirme alanına yeni bir kavram önerisi: Program okuryazarlığı. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-14 Eylül 2012, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Bawden, D. (2001). Information and digital literacies: A review of concepts. Journal Documentation, 57(2), 218-259.
• Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(18), 121-138.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Los Angeles: Sage Publications.
• Cunningham, J. W. (2000). How will literacy be defined in the new millenium? Reading Research Quarterly, 35(1), 64-71.
• Demeuse, M. ve Strauven, C. (2016). Eğitimde program geliştirme: Politik kararlardan uygulamaya (Y. Budak, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, Ö. (2017). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
• Dunning, D., Heath, C. ve Suls, M. (2004). Flawed self-assessment: Implications for health, aducation and workplace. Psychol Sci Public Interest, 5(3), 69-106.
• Erdem, C. (2018). Medya okuryazarlığı ve öğretmen eğitimi: Öğretmen adayları için bir öğretim programı tasarısı. Ankara: Pegem Akademi.
• Erişti, B. ve Erdem, C. (2017). Development of a media literacy skills scale. Contemporary Educational Technology, 8(3), 249-267.
• Goodfellow, R. (2011). Literacy, literacies and the digital in higher education. Teaching in Higher Education, 16(1), 131-144.
• Karakuş, F. (2016). Öğretmen adaylarının birleştirilmiş sınıf öğretmeni olmaya yönelik yeterlik algıları. Turkish Studies, 11 (19), 491-510.
• Karakuş F. ve Tümkaya S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin empatik beceri düzeylerinin sosyodemografik değişkenlere ve tercih ettikleri disiplin türlerine göre incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5, 375-396.
• Kellner, D. ve Share, J. (2005). Toward critical media literacy: core concepts, debates, organizations and policy. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 26 (3), 369-386.
• Keskin, A. & Korkmaz, H. (2017). Öğretmenlerin “program okuryazarlığı” kavramına yükledikleri anlam. 5. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. 26-28 Ekim 2017, Muğla, Türkiye.
• Kress, G. (2003). Literacy in the new media age. Londra: Routledge.
• Kurbanoğlu, S. S. (2010). Bilgi okuryazarlığı: Kavramsal bir analiz. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 723-747.
• Küçüktepe, C. (2013). Sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının öğretmen görüşlerine göre belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 26-43.
• Lankshear, C. J., ve Knobel, M. (2008) Introduction: digital literacies: concepts, policies and practices. C. Lankshear ve M. Knobel (Editörler) Digital literacies: concepts, policies and practices içinde (s. 1-16). New York: Peter Lang Publishing.
• Livingstone, S. (2014). Developing social media literacy: how children learn to interpret risky opportunities on social network sites. Communications, 39(3), 283-303.
• Nsibande, R. N. ve Modiba, M. M. (2012) ‘I just do as expected’. Teachers’ implementation of Continuous Assessment and challenges to curriculum literacy. Research Papers in Education, 27(5), 629-645
• OECD. (2006). Assessing scientific, reading and mathematical literacy. A framework for PISA 2006. Paris: OECD Publishing.
• Oliva, P. F. (2009). Developing the curriculum (7th Edition). Boston: Ally and Bacon.
• Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (2017). Curriculum: foundations, principles and issues. Vivar: Pearson Education.
• Pegrum, M. (2010). ‘I link, therefore I am’: Network literacy as a core digital literacy. E-Learning and Digital Media, 7(4), 346-354.
• Sağ, R. (2010). Etkinlik teorisine göre zenginleştirilmiş birleştirilmiş sınıflarda öğretim uygulamalarının adayların özyeterlik algılarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 35 (158), 44-57.
• Sağ, R. ve Sezer, R. (2012). Birleştirilmiş sınıf öğretmenlerinin mesleki eğitim ihtiyaçları. İlköğretim Online, 11 (2), 491-503.
• Süral, S. ve Dedebali, N. C. (2018). Study of curriculum literacy and information literacy levels of teacher candidates in department of social sciences education. European Journal of Educational Research, 7 (2), 303-317.
• Som, S. ve Kurt, A. A. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 104-119.
• Street, B. (2003). Autonomous and ideological models of literacy: Approaches from new literacy studies. Current Issues in Comparative Education, 5(2), 1-15.
• Şahin, M. ve Barış, S. (2017). Finansal okuryazarlık ve tasarruf davranşları: Kamu çalışanları üzerine bir inceleme. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 7(2), 77-103.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.
• Tümkaya S., Bal L. ve Karaçoban F. (2014). Öğretmen adaylarının eğitme-öğretme özyetkinlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 13 (2), 412-424.
• Tyler, R. (1949). Basic principles of curriculum and instruction. Chicago: University of Chicago.
• Wiles, J. (2016). Eğitim program liderliği (M.B. Acat, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Yanılmaz, M. (2011). Hukuk okuryazarlığı. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.