Mardin Müzesi’nin Çağdaş Müzecilik Anlayışı Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 157 - 184, 28.06.2021

Tahsin Korkut Gülcan Özbek

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.855527

Cited By: 2

Öz

Şehirler, tarihi ve kültürel geçmişleri ile çeşitliliği olan, dinamik yapıya sahip, değişime açık, yeni boyutlarıyla üretme ve keşfetme olanağına sahiptir. Bu şehirlerden biri olan Mardin, Mezopotamya Bölgesi’nin kuzeyinde önemli kültürlerin ve dinlerin kesiştiği bir coğrafyada, tarihte Tur Abdin olarak adlandırılan bölgenin batısında, Yukarı Dicle havzasını el-Cezire ovasına bağlayan en elverişli geçit yerinde İran, Azerbaycan ve Anadolu’dan gelip Suriye, el-Cezire ve Irak’a giden kadim yollara hâkim konumda yer almaktadır. Yörede Erken dönemlerden itibaren başlayan Pagan dini daha sonra ise, Hristiyanlık ve İslamiyet’in benimsendiği, bu dinlere özgü birçok mimari eser şekillenmiş ve birer sanatsal, kültürel kimliğe dönüşmüştür. Mardin Müzesi, bünyesinde bulundurduğu bu kadim kültürlere ait birçok taşınır kültür varlığını bünyesinde barındırmaktadır. Dönemin Süryani Katolik Patrikhanesi olan yapı, daha sonra müze olarak kullanılmaya başlanmıştır. Makalemizde bu denli zengin ve önemli bir geçmişe sahip olan Mardin Müzesi hakkında bilgi verilerek, müze bünyesinde gerçekleştirilen çağdaş müzecilik uygulamalarından örnekler verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş, Mardin,, Müze, Mardin Müzesi,

Kaynakça

• Akyüz, Gabriel. Mardin İli’nin Merkezinde Civar Köylerinde ve İlçelerinde Bulunan Kiliselerin ve Manastırların Tarihi. Mardin: Truva Kitap, 1998.
• Akyüz, Gabriel. “Süryanilerin Artuklularla İlişkileri”. I. Uluslararası Artuklu Sempozyumu Bildirileri, C.I, 2008.
• Akyüz, Gabriel. Tüm Yönleriyle Süryaniler, İstanbul, Anadolu Ofset, 2005a.
• Anonim, T. C., and Mardin Valiliği. "İlde Kültür ve Şehir Mardin." İstanbul, Mardin Valiliği Yayınları ,81, 2012
• Atagök, Tomur. Yeniden Müzeciliği Düşünmek, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Basım- Yayın Merkezi Matbaası- İstanbul, 1999.
• Asiliskender, Burak. Anıt kavramı, kimliğin sürekliliği ve değişim: Gevher Nesibe Medresesi deneyimi, Mimarlık Dergisi, (2005): 322.
• Azimli, Mehmet. “Klasik İslam Tarihi Kaynaklarına Göre İlk Fetihten Artuklulara Mardin”. I. Uluslararası Mardin Tarihi Sempozyumu Bildirileri, Mardin. (2006, 26-28 Mayıs).
• Eyüce, Özen. & Eyüce, Ahmet Design Eduction for Adaptive Reusei International Journal of Architectural Research, Special Volume, Design Eduction: Exploration: and Prospects for a Better Built Environment, 2010. Volume(4), Issue (2-3) pp: 419-428, July-November.
• Erbay, Fethiye. “Divriği Şifahanesi’nin Yeniden Fonksiyonlandırılması”, VIII. Türk Tıp Tarihi Kongre Bildirisi, Sivas: 2014, Haziran 15-18.
• Erbay, Fethiye. Şehitler Abidesi’nin Müzeye Dönüştürülerek, Yeniden Yapılandırma Projesi, Gelibolu Yarımadası, Yeniden Projelendirilerek Yapılanması Toplantısı, Çanakkale Valiliği ve Eceabat Kaymakamlığı, Çanakkale: 2005, Ağustos 15.
• Everi, Nükhet. Mardin Güneşin Ülkesi, İstanbul: E yayınları, 2012.
• Erdoğan, Nihat. İl Eğitim Tarihi Müzeleri Çalıştayı, Konya, 2017,Eylül 25-29.
• Güzer, Abdi Celal. Mimarlık Turizmi: Turizmin Nesnesi Olarak “Mimarlık”. Mimarlık Dergisi, .(2007): 336.
• Kalman, Harold. Adaptive Re Use; Learnibg From Vancouver, (1993).
• Kervankıran, İsmail. Dünyada Değişen Müze Algısı Ekseninde Türkiye’deki Müze Turizmine Bakış. İnternational Peridicial Fort the Languages, Literatüre and History of Turkish or Turkic Volume, (2014). 9-11.
• Keser, Elif. Tur Abdin Süryani Ortodoks Dini Mimarisi, (Birinci Baskı). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 2002.
• Korkut, Tahsin. Elyiğit, Ufuk. Günümüz Süryani Dini Mimarisi Araştırmaları, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD). (2018). 35-47 C.5. Sayı.6
• Küçük, Mehmet, Alparslan. Türkiye’nin Turistik Dini Mekanlarına Bir Örnek: “Süryani Dini Merkezleri” Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ISSN: 1308–9196. (2019). s.496-97-98.
• Kuban, Doğan. Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu. İstanbul: Yem Yayın, 2000.
• Madran, Emre. "Tarihi Miras Niteliğindeki Yapılara Müze İşlevinin Verilmesinde Kullanılacak Değerlendirme Ölçütleri." Yeniden Müzeciliği Düşünmek, Yıldız Teknik Üniversitesi Basın Yayın Merkezi, 1999.
• Çelik, Mehmet. Süryani Kilisesi Tarihi. İstanbul: Yaylacık Matbaası, 1987.
• Çelik, Mehmet. Süryani Tarihi. Ankara: Ayraç Yayınevi, 1996.
• Çelik, Tuma. Aksoy, Suphi. Mezopotamya Uygarlığına Süryani Tarihi. Ankara: Nika Yayınevi, 2013.
• Çelik Tuma, Aksoy Suphi Turabdin’de Kalanlar. (Birinci Baskı). İstanbul: Yeni Anadolu Yayıncılık, 2014.
• Özçoşar, İbrahim Merkezileşme Sürecinde Bir Taşra Kenti Mardin (1800-1900), Mardin: 2009.
• Özdizbay, Erol A, Antik Numismatik, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. İstanbul: 2018.
• Sözen Metin, Tanyeli Uğur. Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2010.
• Soyukaya, Nevin, ed. Mardin kültür envanteri. TC Mardin Valiliği, 2013.
• Ağırman, H. (2019). “47 Mardin”, https://www.oncevatan.com.tr/47-mardin-makale, 46051.html. 20.12.2020 tarihinde internet adresinden alınmıştır.