Tasarım Mimarlık ve Mühendislik Dergisi

Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi yılda üç kez, Şubat, Haziran, Ekim aylarında online olarak yayımlanan hakemli bir dergidir.

Dergi kapsamında Mühendislik ve Temel Bilimler ile Mimarlık ve Tasarım alanlarında İngilizce ve Türkçe özgün araştırma makaleleri, kuramsal makaleler, tasarım ve uygulama alanında yazılar ile eğitim çalışmaları ve derlemeler değerlendirmeye alınmaktadır.

Makale Metni

Aşağıda sıralanan maddelerde belirtilen bölümler verilen sıralamayla ayrı tek bir ‘MS Word’ dosyası olarak hazırlanmalıdır. Bu dosyada, yazar(lar)ın kimliklerine dair herhangi bir bilgi yer almamalıdır.
Yayın için gönderilen makalelerin dili Türkçe ya da İngilizce olabilir. Yazılar özet/abstract, şekil ve tablo yazıları, dipnotlar ve kaynaklar da dâhil 6000 kelimeyi geçmemelidir.
Ayrıca tüm makale metni aşağıda belirtilen formata uygun olmalıdır:
• Makale metni, ‘MS Word’ formatında A4 (dikey), tek sütun şeklinde ve sayfa kenar boşlukları 2.5 cm olmalıdır. Metin, Arial yazı stili ve 10 punto ile iki yana yaslı şekilde yazılmalıdır. Satır aralığı ana metinde 1.5, özet, sonnotlar (endnotes), kaynakça bölümlerinde 1 olmalıdır.
• Paragraftan önce ve sonra otomatik 6 pt. boşluk eklenmelidir.
• Paragraf satır başlarında herhangi bir girinti yapılmamalıdır.
• Makale başlığı, tüm başlıklar ve alt başlıklar koyu (bold) olmalıdır.
• Başlık ve özet sayfasından başlayarak tüm sayfalar ardışık numaralandırılmalıdır.
• Hakem değerlendirmeleri için başlık ve özet sayfasından başlayarak tüm metinde satır numaraları (line numbers) olmalı ve her sayfa için bir önceki sayfanın sonunda kaldığı yerden devam etmelidir.
• Ayrıca herhangi bir özel biçimsel düzenleme yapılmamalıdır.

Yazının Başlığı, Özet ve Anahtar Sözcükler (Türkçe ve İngilizce)

Makalenin başlığı; altında araştırmanın amacını, kapsamını, temel sonuçlarını anlatan 150-200 kelime arasında bir özet (abstract); özetin altında 3-5 adet anahtar kelimeler (keywords) bulunmalıdır. Özet içinde kaynaklar, şekil, tablo numaraları ve dipnot kullanılmamalıdır.
Türkçe yazılara önce Türkçe sonra İngilizce, İngilizce yazılara önce İngilizce sonra Türkçe olacak şekilde tüm makalelere her iki dilde başlık, özet ve anahtar kelimeler verilmelidir.

Ana Metin

Ana metinde yer alan (giriş, yöntem, bulgular, tartışma ve sonuç gibi) tüm başlıklar ardışık (1., 2., 3., … şeklinde) ve hiyerarşik olarak (1.1, 1.1.1, 1.1.2, 1.2, vb. şeklinde) numaralandırılmalıdır. Bu numaralandırma dahili çapraz referans (bölüm 1.3’de de belirtildiği gibi, vb.) için de kullanılmalıdır. Her başlık ayrı bir satırda görünmelidir, öncesinde bir satır boşluk bırakılmalıdır.

Alıntılar

Metin içinde direkt alıntı kullanımına ve metnin bütününde belli bir oranı geçmemesine özen gösterilmelidir. Metin içi alıntı gösterimleri için APA Style (https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/citations/quotations) kullanılmalıdır.
Kaynak göstermek koşuluyla 40 kelimeden az alıntılar çift-tırnak içerisinde gösterilmelidir. 40 kelimeden fazla blok alıntılarda çift-tırnak kullanılmaz. Blok alıntı paragraf olarak soldan 1 cm içerden başlatılır ve 9 punto yazılır. Alıntı sonunda kaynak gösterilir. Alıntılarda özgün metinde atlanan kesimler üç nokta ile, yazarın kendi görüşleri köşeli ayraç içine alınarak belirtilir.

Metin içi kaynak gösterimi

Metin içi kaynak gösterimleri için APA Style (https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines/citations) kullanılmalıdır.
Örnekler:
Foucault’un (1991) iddia ettiği gibi…
Foucault … olduğunu ifade eder (1991, s.40).
Genel tarih … olarak ortaya çıkar (Foucault, 1991, s.22).

Tablolar

Tablolar metindeki sıralarına göre kendi içlerinde numaralandırılmalıdır. Tablolar biçimsel olarak Tablo 1’de verilen örneğe benzer şekilde, kendi içeriğinin gerektirdiği biçimde oluşturulacak; tablo numarası üstte sola dayalı, koyu (bold) ve yanında tablo adı yazılacaktır. Notlar kısmı tablonun altında daha küçük punto ile yazılacaktır.
Tabloların metin içindeki göndermeleri (Tablo 1) şeklinde yapılmalı, eğer tümce içinde geçiyorsa yine Tablo 1 şeklinde koyu [bold] yazılmalıdır.


Şekiller

Şekiller (resim, çizim, plan, harita, grafik, fotoğraf vb.) metindeki sıralarına göre kendi içlerinde numaralandırılmalıdır. Şekiller biçimsel olarak Şekil 1’de verilen örneğe benzer şekilde, şekil sayfayı ortalayacak şekilde, şekil numarası altta sola dayalı, koyu (bold) ve yanında şekil adı yazılacaktır. Kaynak gösterimi metin içi kaynak gösterimi ile aynı olacaktır.
Şekillerin metin içindeki göndermeleri (Şekil 1) şeklinde yapılmalı, eğer tümce içinde geçiyorsa yine Şekil 1 şeklinde koyu [bold] yazılmalıdır.

Metin içi diğer gösterimler

Semboller, kısaltmalar ve tanımlar uluslararası birimler sistemine (SI) uygun olmalıdır. Bunların dışında birimler varsa, eşdeğerleri / karşılıkları SI cinsinden verilmelidir.
Kısaltmalar, metinde ilk kez geçtikten sonra parantez içinde tanımlanmalıdır. Makale boyunca kısaltmaların tutarlı olması sağlanmalıdır.
Matematiksel gösterimlerde denklem, dizgi ve simgeleme işaretlerini kolaylaştıracak seçenekler yeğlenmelidir. Denklem numaraları sağ yanda parantez içinde ardışık olarak numaralandırılmalıdır.

Göndermeler / Sonnotlar (Endnotes)

Göndermeler metindeki tartışmaya ek bilgiler vermek, yan açılımlar yapmak amacıyla kullanılır. Metin içerisinde göndermeler asgaride tutulmaya çalışmalıdır. Göndermeler, geliş sıralarına göre metin içinde ilgili cümlenin sonuna köşeli parantez içinde sayı ile [1], [2], [3] şeklinde imlenir. Göndermeler, metinde belirtilen sıralamaya uygun şekilde, metnin sonunda Kaynakça’dan önce yer alırlar. Metin sonunda göndermeler listelenirken 1., 2. ,3. şeklinde köşeli parantez olmadan numaralandırılmalıdır. Göndermelerde başvurulan kaynaklar metin içi kaynak gösterimi ile aynı şekilde gösterilir.

Kaynaklar

Kaynakça metnin en sonunda yer almalıdır. Metinde atıfta bulunulan her referans kaynakçada mevcut olmalıdır. Aynı şekilde kaynakçada belirtilen her referansın metin içi atfı bulunmalıdır. Kaynaklar, yazarların isimlerine göre alfabetik sırayla ve her yazar için kronolojik sırayla listelenmelidir.
Kaynakça ve metin içi referans gösterimlerinde ‘APA Style’ referans biçimlendirilmesi kullanılmalıdır. Bazı örnekleri aşağıda verilen “APA 7th Edition” referans biçimlendirilmesi için daha ayrıntılı bilgiye https://apastyle.apa.org adresinden ulaşılabilir.
Örnekler:
Kitap:
Soyadı, A. (2015). Kitap Başlığı. Basıldığı Şehir: Yayın Evi Adı.
Dergi Makalesi:
Soyadı, A., & Soyadı, A. A. (2012). Makale Başlığı. Dergi Adı, 12(4), 187–195. https://doi.org/10.000/000000
Konferans Bildirisi:
Soyadı, A., & Soyadı, A. A. (2014). Bildiri Başlığı. Bildirinin Sunulduğu Organizasyonun Adı, Düzenlediği Yer.
Tez:
Soyadı, A. (2016). Tez Başlığı (Basılmamış Doktora Tezi). Kurum Adı, Yeri.
Web Sitesi
The BBC (http://www.bbc.co.uk).
Soyadı, A. (2013). Doküman Adı [Formatı]. Erişim adresi: http://URL Erişim Tarihi: 09.10.2018

Görsel Belgeler

Tüm tablolar ve şekiller (resim, çizim, plan, harita, grafik, fotoğraf vb.) makale metni içerisinde (MS Word dosyası içinde) gelmeleri gereken yerlere, açıklamalarıyla birlikte düşük çözünürlüklü olarak yerleştirilmelidir.
Tüm bu görsellerin baskı kalitesinde, 300dpi çözünürlükte ve kısa kenarı en az 10 cm olacak şekilde metinde kullanım sıralarına göre şekiller için ‘S01’, tablolar için ‘T01’ şeklinde numaralandırılarak ayrıca gönderilmelidir. Çizimler ve tablolar küçültüldüklerinde okunabilir olmalıdır. Çizimler ve tablolar Word formatında ya da başka programlar kullanılarak oluşturulmuşsa “pdf” ya da baskıya uygun ve küçüldüğünde okunabilecek şekilde “tiff”/”jpeg” formatında gönderilmelidirler.

Yazarların Etik Sorumlulukları
Değerlendirilmesi ve yayınlanması için makale gönderen tüm yazarlar aşağıdaki etik davranış kurallarını onaylar ve bunlara uymayı kabul ederler:
• Makale olarak ya da başka bir formatta (kitap, kitap bölümü, basılı bildiri vb.) yayımlanmış, yayımlanmak için kabul edilmiş ve değerlendirme sürecinde olan makaleler değerlendirilmek üzere kabul edilmez.
• Birden fazla yazarlı makaleler için her bir yazar tarafından onaylanmayan makaleler kabul edilmez.
• ‘Etik Kurul Onayı’ gereken çalışmalar için onay belgesinin başvuru sırasında sunulması gerekmektedir.
• Gönderilen makalelerin benzerlik (intihal) oranının %20’nin altında olması gerekmektedir. (Benzerlik raporu turnitin.com, intihal.net, ithenticate.com vb. sayfalardan alınabilir.)
• Yazardan düzeltme istenilmesi durumunda, düzeltme en geç 1 ay içinde yapılarak dergi yayın kuruluna ulaştırılmalıdır.
• Aynı sayıda bir yazarın birden fazla makalesi yayımlanamaz.
• Yayımlanan makalelerin sorumluluğu tümüyle yazar/yazarlara aittir.
• Makalede kullanılan ve kendisine ait olmayan tüm materyaller için yazar/yazarlar, yayın ya da telif hakkı sahibinden ya da sahiplerinden izin almak zorundadır. Bu konuda gerekli izinlerin alınıp alınmadığından yazar(lar) sorumludur.
• Yayın Kurulu yazarın/yazarların iznini almak şartıyla yazıda içerik ve biçim ile ilgili değişiklikler yapabilir.
• Kabul edilip, yayımlanan makaleler yayıncının izni olmadan yeniden yayınlanamaz.
• Makaleler açık erişim şeklinde yayınlanır ve makale gönderimi, değerlendirilmesi, kabulü ve yayınlanması gibi hiçbir aşamada yazarlardan ücret talep edilmez.

Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
Editörler, Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE)’de yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:
Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme, sürekli olarak derginin gelişimini sağlama, dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme, düşünce özgürlüğünü destekleme, akademik açıdan bütünlüğü sağlanma, fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme, düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.
Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanyazına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir. Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır. Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir. Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir. Kör hakemlik ve değerlendirme süreci mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir. Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu içeren bir “Yazarlar için Kılavuz” yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir. Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir. Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür. Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır. Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır. Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir. Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir. Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir. Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır. Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir. Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.
Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.
Ayrıca editörler;
Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır. Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir. Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir. Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır. Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.
Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.
Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Editörler;
Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir. Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır. Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Tüm makalelerin çift taraflı kör hakemlik yoluyla değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının tarafsız ve bağımsız değerlendirilmesini sağlamaktadır. Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE) değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE) için makale değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir. Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır. Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir. Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdır. Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir. Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır. Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.
Yayıncı ve Editörün Etik Sorumlukları
Editörler, Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE)’ e gönderilen makalelerin tüm süreçlerinden sorumludur. Herhangi bir fayda gözetmeksizin karar verici birim editörlerdir. Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE)’ de yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkı korunur ve yayınlanmış her makalenin kaydını saklama yükümlüğü söz konusudur. Dergi, editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşıldığında
Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi / Journal of Design, Architecture and Engineering (FBU-DAE) için yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen dae@fbu.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.

Dergide Makale İşleme Ücreti (APC) veya başvuru ücreti yoktur.