Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve İlişkili Faktörler

Yıl 2020, Cilt: 47 Sayı: 2, 347 - 358, 17.06.2020

Mehtap Gömleksiz Burkay Yakar Edibe Pirinçci

https://doi.org/10.5798/dicletip.755736

Cited By: 15

Öz

Amaç: Araştırmamızda Tıp Fakültesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam davranış düzeylerini ve sağlıklı yaşam davranışlarına etki eden faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntemler: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte tasarlanan çalışmanın evrenini bir tıp fakültesinde 2017-2018 eğitim yılında öğrenim gören tüm öğrenciler (n=989 kişi) oluşturmuştur. Çalışmada öğrencilerin 711’ine (katılım oranı %71.9) ulaşılmıştır. Çalışma verileri sosyodemografik anket formu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBD) kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizi SPSS 22.0 paket programı ile t testi ve varyans analizi kullanılarak değerlendirilmiştir ve p<0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin SYBD ölçeği genel ortalaması 124.79±17.94 puandı. Sosyoekonomik düzey, yaş, düzenli egzersiz ve hobi, SYBD ölçek puanına etki eden faktörlerdi (p<0.05). Erkek öğrencilerin fiziksel aktivite alt ölçeğinden kadın öğrencilere göre daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır (p<0.05). Kadın öğrencilerin kişilerarası ilişki alt ölçeğinden erkek öğrencilere göre daha yüksek puan aldıkları saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Tıp Fakültesi Öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları orta düzeyde bulunmuştur. Geleceğin sağlık çalışanları adayları ve toplumun rol-modelleri olan tıp öğrencileri, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının önemini kavramaları ve bu davranışları günlük hayata geçirmeleri bakımından desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık davranışı; sağlıklı yaşam tarzı; tıp fakültesi öğrencileri

Kaynakça

• 1. Özvarış ŞB. Halk sağlığı Temel Bilgiler, 1. Baskı, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2006: 1132-6.
• 2. Allender JA, Spradley WB. Health Promotion and Wellness, Community Health Nursing Conceptand Practice, 5th Edition, USA, Lippincott Williams andWilkins, 2001: 440-45.
• 3. Bidlack WR. Interrelationships of food, nutrition, diet and health: the national association of state universities and land grant colleges whitepaper. J Am CollNutr. 1996; 15: 422-33.
• 4. The Bangkok Charter for Health Promotion in a Globalized World. WHO, Geneva. 2005. [cited 2018 May 05]. Available from: http://www.afro.who.int/healthpromotion/bangkok_charter_health_promotion.pdf
• 5. WHO. The World healthreport: 2002 : reducingrisks, promotinghealthy life. [cited 2018 June 06]. Availablefrom: http://www.who.int/whr/2002/en/html
• 6. İlhan N, Batmaz M, Akhan Utaş L. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi Davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010; 3: 35-44.
• 7. Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2005; 9: 26-34.
• 8. Nacar M, Baykan Z, Cetinkaya F, et al. Health Promoting Lifestyle Behaviour in Medical Students: A Multicentre Study from Turkey. APJCP. 2014; 15: 8969-74.
• 9. Bozhüyük A, Özcan S. Çukurova Üniversitesi sağlık bilimleri öğrencilerinin sağlıklı yaşam davranışları. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2016; 41: 664-74.
• 10. Oral B. Erciyes Üniversitesi Öğrencilerinin Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Tıpta Uzmanlık Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, 2018.
• 11. Cihangiroğlu Z, Deveci E. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Dergisi. 2011; 16: 78-83.
• 12. Örnek ÖK, Kürklü A. Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, Öz Etkililik-Yeterlilik Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2017; 9: 207-17.
• 13. Vural PI, Bakır N. Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 6: 36-42.
• 14. Wei CN, Harada K, Ueda K, et al. Assessment of health-promoting lifestyle profile in Japanese university students. Environmental Health and Preventive Medicine. 2012; 17: 222–7.
• 15. UllaDíez SM, Pérez-Fortis A. Socio-demographic predictors of health behaviors in Mexican college students. Health PromotInt. 2009; 25: 85-93.
• 16. Mašina T, Madžar T, Musil V, Milošević M. Differences in Health-PromotingLifestyle Profile Among Croatian Medical Students According to Gender and Year of Study. ActaClinCroat. 2017; 56: 84-91.
• 17. Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the health promoting lifestyle profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996. [cited 2019 May 05]. Available from: http://app1.unmc.edu/Nursing/conweb/HPLPII_Abstract_Dimensions.pdf
• 18. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 12: 1-13.
• 19. Ozveren H, Cerit B, Ertop NG. Differences in health promoting lifestyle behavior of health management students based upon early diagnosis coverage in a cancer course. Asian Pac J Cancer Prev. 2013; 14: 5769-73.
• 20. Ozveren H, Yılmaz ED. Investigation of the healthy life style behaviours and the exercise behaviours of the nursing students. International Journal of Human Sciences. 2018; 15: 1505-18.
• 21. Bostan N, Beşer A. Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2017; 14(1): 38-44.
• 22. Zafarmand A, Asvar M. Elite DentalStudents: a Cross-SectionalStudy on Different Aspects of Their Life-Style.J Dent (Shiraz). 2017; 18: 251-8.
• 23. Kara B, İşcan B. Predictors of Health Behaviors in Turkish Female Nursing Students. Asian Nurs Res. 2016; 10: 75-81.
• 24. Öz Ş. Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ve Kardiyovasküler Risk Faktörleri Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı, 2018.
• 25. Farokhzadian J, Karami A, AzizzadehForouzi M. Health promoting behaviors in nursing students: is it related to self-efficacy for health practices and academic achievement?. Int J AdolescMedHealth. 2018; 20: 1-10.
• 26. Kazemi DM, Levine MJ, Dmochowski J, Roger Van Horn K, Qi L. Health behaviors of mandated and voluntary students in a motivational intervention program. Prev Med Rep.2015; 2: 423-28.
• 27. Alkhawaldeh O. Health promoting lifestyles of Jordanian University students. International Journal of Advanced Nursing Studies. 2013; 3: 27-31.
• 28. Yılmazel G, Çetinkaya F, Naçar M. Hemşirelik öğrencilerinde sağlığı geliştirme davranışları. TAF PrevMedBull. 2013; 12: 261-70.
• 29. Kostak MA, Kurt S, Süt N, Akarsu Ö, Ergül GD. Hemşirelik ve sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TAF PrevMedBull. 2014; 13: 189–96.
• 30. İlhan MN, Özkan S, Aksakal FN, Aslan S, Durukan E, Maral I. Bir Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı. Türkiye’de Psikiyatri.2006; 8: 151-55
• 31. Özkan S, Yılmaz E. Hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2008; 3: 90-105.
• 32. Altay B, Çavuşoğlu F, Güneştaş İ. Tıp Fakültesi Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. DEUHFED.2015; 8: 12-8.
• 33. Dağdeviren Z, Şimşek Z. Şanlıurfa il merkezindeki lise öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları ve ilişkili faktörler. TAF PrevMedBull. 2013; 12: 135-42.