Alman Gençlik Edebiyatında Z-Kuşağı Etkisi: Bir Alanyazın Taraması Örneği

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 393 - 410, 01.12.2021

Neriman Nüzket Özen Harun Göçerler

https://doi.org/10.37583/diyalog.1030280

Cited By: 1

Öz

2000’li yılların başından itibaren gençler sorunlarını, sevinçlerini, fikirlerini, hayat görüşlerini, yaşam tarzlarını pek çok farklı dijital platformda farklı kültürlerdeki ve ülkelerdeki gençler ile paylaşabilmektedir. Bu şekilde kendine has yeni bir yaşam felsefesi oluşturan ve Z-Kuşağı olarak anılan bir kuşak ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, özellikle 2000 yılından sonra yazılmış olan Alman gençlik edebiyatı eserlerinden bazılarının örneklem olarak ele alınmasıyla bir alanyazın taraması yapmayı hedeflemektedir. Bu sayede Alman gençlik edebiyatında ele alınan konuların neler olduğu, hangi sebeplerden dolayı bu konuların ele alınmış olabileceği ortaya konmaya çalışılmıştır. İkincil hedef ise çalışmanın sonuç kısmında Türkiye’deki gençlik edebiyatı alanına ilişkin önerilerde bulunmaktır. Çalışmadan elde edilen sonuca göre Alman gençlik edebiyatında sıklıkla arkadaş ilişkileri, toplum içerisinde kimlik arayışı, okulu terk etme, uyuşturucu kullanımı ve doğurduğu sonuçlar, adaletsizlik, aile içi iletişim sorunları, ebeveyni ayrı olan gençlerin hikâyeleri, Cyber-Mobbing, aşk, bilimkurgu, göç, kültürlerarasılık, suç gibi konularının aktarıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alman Gençlik Edebiyatı, Gençlik, Z-Kuşağı, Okuma Alışkanlıkları.

The Generation Z Effect in German Youth Literature: A Literature Review

Öz

Especially since the early 2000s, young people have been able to share their problems, joys, ideas, life views, and lifestyles with young people from different countries and cultures on various digital platforms. In this way, a generation known as Generation Z has emerged with a unique life philosophy. This study aims to do a literature review by taking some of the German youth literature works written after 2000 as a sample. We tried to put forward what the subject matters dealt with in German youth literature are and why these subject matters have been chosen. The second aim of the study is to put forward suggestions on possible studies in Turkish youth literature. According to the results of the study, friendship, search for identity in society, dropping out of school, drug use and its consequences, injustice, family communication problems, life as a child of divorced parents, Cyber-Mobbing, love, science fiction, immigration, interculturalism, and crime are the subject-matters of German youth literature.

Anahtar Kelimeler

German youth literature, Youth, Generation Z, Reading habits

Kaynakça

• Asutay, Hikmet. (2003): Der Adoleszenzroman in der türkischen Jugendliteratur und Literaturunterricht in der Türkei. Zeitschrift für Interkulturellen Fremdsprachenunterricht [Online]. 8(1). http://www.ualberta.ca/~german/ejournal/asutay2.htm (Son Erişim: 20.01.2021).
• Atik, Oktay (2019a): Dijital Kuşak, Türk-Alman Gençlik Alt Kültürleri ve Almanca Öğretimine Yazınsal Bir Bakış. Alman Dili ve Kültürü Araştırmaları Dergisi. 1(2), 36-45.
• Atik, Oktay. (2019b): Die Generation „Digital Natives“ und ihre Widerspiegelung in aktuellen deutschen Jugendromanen: Eine Gegenüberstellung soziologischer und literarischer Generationsanalyse, (Trakya ve Namık Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüleri, Alman Dili ve Edebiyatı Ortak Doktora Programı, Yayınlanmamış Doktora Tezi), Edirne.
• Avcı, Mehmet Güven (2021): Zaman - mekân sıkışması, küreselleşen salgın ve toplumsal sonuçları. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 17, 3787-3807.
• Baş, Halim (2017): Türkiye’de Genç Nüfus: Sorunlar ve Politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2 (27), 255-288.
• Bayhan, Vehbi (2013): Gençlik, Sosyal Medya ve İnternet Bağımlılığı. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi. 4 (23), 61-80.
• Blume, Svenja (2005): Texte ohne Grenzen für Leser jeden Alters: Zur Neustrukturierung des Jugendliteraturbegriffs in der literarischen Postmoderne. Freiburg: Rombach Verlag.
• Büker, Petra & Kammler, Clemens (2003): Das Fremde und das Andere in der Kinder- und Jugendliteratur. Weinheim: Beltz Juventa.
• Can, Özber (2000): Türk çocuk ve gençlik edebiyatı ile Alman çocuk ve gençlik edebiyatının dünü ve bugünü. Ankara Üniversitesi Dil Dergisi. 95, 1-48.
• Dahrendorf, Malte (1996): Vom Umgang mit Kinder- und Jugendliteratur. Berlin: Volk und Wissen Verlag.
• Doderer, Klaus (1992): Literarische Jugendkultur. Kulturelle und gesellschaftliche Aspekte der Kinder und Jugendliteratur in Deutschland. München: Juventa-Verlag.
• Dykstra-Pruim, Pennylyn / Halverson, Rachel, J. (2015): New Media Texte für die Millennials im DaF Unterricht. Die Unterrichtspraxis/ Teaching German. 48 (2), 255-274.
• Ewers, Hans-Heino (1998): Kinder- und Jugendliteratur der Aufklärung. Ditzingen: Reclam Verlag.
• Freund, Walther (1996): Deutsche Kinder- und Jugendliteratur der Gegenwart. Bonn: Inter Nationes.
• Gansel, Carsten (1998): Phantastische und moderne Literatur für Kinder und junge Erwachsene. Der Deutschunterricht. Heft 6, 78-82.
• Göçerler, Harun (2020): Yabancı Dil Son Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Durum Tespiti Çalışması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 33 (3), 917-941.
• Göçerler, Harun / Atik, Oktay / Demir, Meryem (2017): Die Förderung der Lesegewohnheiten mittels neuer Medien im Deutschunterricht für das Leseverstehen. H. Asutay (Editör), Balkan Educational Studies. Edirne: Trakya University Publication No: 188, 264-279.
• Gündoğdu, Cemal / Barata, Begüm / Çelebi, Evrim (2016): 15-19 Yaş arası gençlerin kitap okuma alışkanlıklarının incelenmesi: Elazığ il örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 5(2), 36-42.
• Kaminski, Winfred (1984): Zeitgeschichtliche und Politische Kinder- und Jugendliteratur. Kinder- und Jugendliteratur. Ein Handbuch. Gerhard Haas (Ed.) Stuttgart: Reclam, 88-109.
• Kaminski, Winfred (1998): Einführung in die Kinder-und Jugendliteratur. Literarische Phantasie und gesellschaftliche Wirklichkeit. München: Weinheim.
• Kümmerling-Meibauer, Bettina (1999): Klassiker der Kinder- und Jugendliteratur. Ein internationales Lexikon. Band: 1. Stuttgart: Metzler.
• Kümmerling-Meibauer, Bettina (2000): Kinder-und Jugendliteratur. Reallexikon der deutschen Literaturwissenschaft. Band II. Fricke, Harald u.a (Ed). Berlin: De Gruyter, 254-258.
• Kümmerling-Meibauer, Bettina (2012): Kinder- und Jugendliteratur. Eine Einführun.. Darmstadt: WBG, 254-258.
• Knoll, Joachim. H. (1982): Das Leseverhalten Jugendlicher - Ausdruck des gegenwärtigen Zeitgeistes? Zeitschrift für Religions- und Geistesgeschichte. 34 (4), 370-379.
• Lange, Günter (2005): Krimis für Kinder und Jugendliche. Günter Lange (Ed.) Taschenbuch der Kinder- und Jugendliteratur. Band 1: Grundlagen - Gattungen. Hohengeren: Schneider Verlag.
• McCrindle, Mark / Fell, Ashley (2020): Understanding Generation Alpha. Norwest: Mc Crindle Research Pty. Ltd.
• Mikota, Jana (2015): Trends und Tendenzen. Ein Blick auf die deutschsprachige Kinder- und Jugendliteratur nach der Jahrtausendwende. https://literaturkritik.de/id/21385 (Son Erişim: 12.01.2021).
• Neydim, Nejdet (2005): Genç Kız Edebiyatı. İstanbul: Bu Yayınevi.
• Nüzket Özen, Neriman (2017): Alman Genç Kız Edebiyatı Bağlamında Genç Kız İmgesinin Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları ile Analizi. Geleneksel Der Trotzkopf Romanından Modern Lady Punk Romanına Değişim Süreci. DİYALOG Interkulturelle Zeitschrift für Germanistik. 5 (2), 30-47.
• Ostheimer, Astrid (2002): Computerspielwelten und virtuelle Realität in der aktuellen phantastischen Literatur. H.-H. Ewers (Ed.): Lesen zwischen Neuen Medien und Pop-Kultur. Weinheim/ München: Juventa Verlag, 163-186.
• Schikorsky, Isa (2013): Grenzüberschreitungen: Trends und Tendenzen in der deutschen Kinder-und Jugendliteratur zu Beginn des 21. Jahrhunderts. https://www.kinderundjugendmedien.de/index.php/literatur/104mediageschichte/literaturgeschichte/663-schikorsky-grenzueberschreitungen-kjl-21-jahrhundert (Son Erişim: 17.03.2021).
• Schilcher, Anita (2001): Geschlechtsrollen, Familie, Freundschaft und Liebe in der Kinderliteratur der 90er Jahre. Studien zum Verhältnis von Normativität und Normalität im Kinderbuch und zur Methodik der Werteerziehung. Berlin: Peter Lang Verlag.
• Solmaz, Mustafa (2018): Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı Üzerine Bir Araştırma: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 22 (2), 603-622.
• Spatscheck, Christian (2014): Toplum ve Gençlik Kültürleri - Gençlik Çalışması İçin Yorumlar ve Sonuçlar. Kurtaran, Y./ Yurttagüler, L. (Ed.): Gençlik Çalışmaları Tarihi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 99-114.
• Stephan, Inge (2008): Entstehung der Kinder- und Jugendliteratur. Aufklärung. Beutin, Wolfgang (Ed.): Deutsche Literaturgeschichte. Von den Anfängen bis zur Gegenwart. Stuttgart: J.B. Metzler Verlag,178-180.
• Şahin, Yelda (1998): Jugenliteratur in Deutschland und in der Türkei ein analytischer Themenbereich. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Alman Dili ve Edebiyatı A.B.D., Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin.
• Tapscott, Don (2009): Grown Up Digital – How the Net Generation Is Changing Our World, New York: Mc Graw Hill.
• Türkyılmaz, Mustafa (2012): Gençlik Romanlarının Okuma Becerisine Etkisi ve Değerler Aktarımı Bakımından İncelenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü, Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi A.B.D., Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
• Üstten, Aliye Uslu (2016): Gençlik Edebiyatı Eserlerinde Gençlik Sorunlarının Yansıtılış Biçimleri Üzerine Bir Değerlendirme. Turkish Studies.11 (20), 605-616.
• Weinkauff Gina (2005): Multikulturalität als Thema der KJL. Günter Lange (Hrsg.) Taschenbuch der Kinder- und Jugendliteratur. Band 1: Grundlagen - Gattungen. 2. Auflage. Hohengeren: Schneider Verlag, 766-783.
• Yılmaz, Bülent / Köse, Eda / Korkut, Şelale (2009): Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği. 23 (1), 22-51.