Sürdürülebilir Yönetim Davranışları Ölçeği Geliştirme Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 180 - 209, 31.08.2021

Mesut Demirbilek Münevver Çetin

Öz

Bu araştırmanın amacı, devlete ait okullarda görev yapan öğretmen algı ve değerlendirmelerine göre okul müdürlerinin sürdürülebilir yönetim davranışlarını kapsayan ve bu davranışlara ait maddeleri içeren geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Sürdürülebilirlik ile ilgili literatür incelemesi sonrasında yetmiş beş maddeden oluşan ve beşli likert tipinde madde havuzu oluşturulmuş ve daha sonra maddelerin kapsam geçerliliğinin değerlendirilmesi amacıyla maddeler on bir uzmanın görüşüne sunulmuştur. Uzman görüşleri sonrasında on beş madde ölçekten çıkarılmıştır. Bu işlemin ardından altmış maddeden oluşan ölçek taslak formu oluşturulmuştur. Ölçek madde taslak formu, yirmi öğretmenden oluşan bir guruba pilot olarak uygulanmış ve daha sonra AFA analizinin gerçekleştirilmesi amacıyla ilk uygulama 2020 yılı Mart-Nisan aylarında; DFA analizinin gerçekleştirilmesi için ikinci uygulama 2020 yılı Mayıs-Haziran aylarında gerçekleştirilmiştir. Ölçek, İstanbul ili Çekmeköy ilçesinde görev yapan (ilk uygulamada 436 öğretmen, ikinci uygulamada ise 724 öğretmene ulaşılmıştır) öğretmenlere online platformlar kullanılarak uygulanmıştır. Elde edilen bulgular çerçevesinde AFA süreci sonrası ölçeğin dört faktörlü bir yapıya sahip olduğu görülmüş ve birden fazla faktörden .30 ve üzerinde yük aldığı görülen ve yük farkının .100’den az olduğu on madde ölçekten çıkarılmıştır. AFA sonucunda toplam varyansın %76.28’ini açıklayan “Kurumsal İşleyişe Yönelik Davranışlar”, “Ekonomik Verimliliğe Yönelik Davranışlar”, “Çevresel Duyarlılığa Yönelik Davranışlar”, Koruma Hassasiyeti Davranışları” alt boyutlarından ve toplamda 50 maddeden oluşan SYD ölçeği elde edilmiştir. Daha sonra ölçeğe ait güvenirlik katsayıları, ayırt edicilik indeksleri ile ölçek toplam ve alt boyutları arasındaki korelasyonlar hesaplanmıştır. Son olarak ölçek modelinin doğrulanması amacıyla DFA gerçekleştirilmiş ve elde edilen uyum iyiliği değerleri, ölçüt kriterlere uygun olarak ölçek modelini doğrulamıştır. Elde edilen tüm bu değerler, geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir yapısını doğrular niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir yönetim, Sürdürülebilir yönetim davranışları, Okul müdürleri, Ölçek geliştirme

Sustainable Management Behaviors Scale Development Study

Öz

This study aims to develop a valid and reliable scale that covers the sustainable management behaviors of school principals according to the perceptions and evaluations of teachers working for state schools and includes items related to these behaviors. After the literature review on sustainability, a five-point Likert-type item pool consisting of seventy-five items was created, and then, the items were presented to eleven experts to evaluate the content validity of the items. Fifteen items were removed from the scale after expert opinions. After this process, a scale draft form consisting of sixty items was created. The scale item draft form was applied as a pilot study to a group of twenty teachers, and then to carry out the EFA analysis, the first application was performed in March-April 2020, and to carry out the CFA analysis, the second application was performed in May-June 2020. The scale was applied to the teachers working in the Çekmeköy district of İstanbul (the researchers reached 436 teachers in the first application and 724 teachers in the second application) using online platforms. Within the framework of the findings obtained, the scale was observed to have a four-factor structure after the EFA process, and ten items, which were found to have a load of .30 or more from more than one factor and the load difference was less than .100, were removed from the scale. As a result of EFA, the SMB scale consisting of a total of 50 items with sub-dimensions of “Corporate Functioning Behaviors”, “Economic Efficiency Behaviors”, “Environmental Sensitivity Behaviors”, and “Protection Sensitivity Behaviors” that explain 76.28% of the total variance was obtained. Then, the reliability coefficients of the scale, the discrimination indexes, and the correlations between the total and sub-dimensions of the scale were calculated. Finally, CFA was performed to validate the scale model and the obtained goodness-of-fit values confirmed the scale model under the criteria. All these obtained values confirm the valid and reliable structure of the developed scale.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Management, Sustainable Management Behaviors, School Principals, Scale Development

Kaynakça

• Albrıght, J. J., & Park, H. M. (2009). Confirmatory Factor Analysis Using Amos, LISREL, Mplus, SAS/STAT CALIS, University Information Technology Services Center for Statistical and Mathematical Computing Indiana University. https://scholarworks.iu.edu/dspace/bitstream/handle/2022/19736/Confirmatory%20Factor%20Analysis%20using%20Amos%2c%20LISREL%2c%20Mplus%2c%20SAS%3aSTAT%20CALIS.pdf?sequence=1&isAllowed=y obtained from.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Beltran, C. K., Zachariou, A., & Stevenson, R. B. (2012). Leading sustainable schools: exploring the role of primary school principals. Environmental Education Research, (1), 1-21. Doi: 10.1080/13504622.2012.692770
• Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in The Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588-606. Doi: 10.1037/0033-2909.88.3.588
• Biasutti, M., & Frate, S. (2016). A validity and reliability study of the Attitudes toward Sustainable Development scale. Environmental Education Research, 23(2), 214-230. Doi: 10.1080/13504622.2016.1146660
• Birney, A., & Reed, J. (2009). Sustainability and renewal: Findings from the leading sustainable school research project. National College for Leadership of Schools and Children’s Services. https://www.semanticscholar.org/paper/Sustainability-and-renewal%3A-findings-from-the-Birney Reed/ee92e72e4abe5bb506b132f54d8ca62e3e6bfec3 obtained from.
• Brito, R. M., Rodriguez, C., Aparicio, J. L., Paolacci, J., Sampedro, M. L., & Beltran, J. (2018). Indicators of Sustainability in Educational Practice: Perception of Teachers and Students of UAGro-Mexico. Sustainability, 10(10), 1-18. Doi: 10.3390/su10103733
• Buvaneswari, P. S., Shanthi, R., Kannaiah, D., & Ragavan, N. (2015). Sustainable Management Practices: Trends, Issues and Challenges. India: Glow Plus Publishers.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi: İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.
• Byrne, B. M. (2011). Structural Equation Modeling with AMOS Basic Concepts, Applications, and Programming (Multivariate Applications Series), Routledge, New York.
• Clark, L. A., & Watson, D. (1995). Constructing Validity: Basic Issues in Objective Scale Development. Psychological Assessment, 7(3), 309-319. Doi:10.1037/1040-3590.7.3.309
• Çalık, E., & Bardudeen, F. (2016). A measurement scale to evaluate sustainable innovation performance in manufacturing organizations. Procedia CIRP, (40), 449 – 454. Doi: 10.1016/j.procir.2016.01.091
• Çayak, S. ve Çetin, M. (2018). Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies, 13(11), 1561-1582. Doi: 10.7827/TurkishStudies.13703
• Çimer, A., & Aydın, Ö. (2018). Development of a Scale to Assess High Schoolers’ Attitudes toward Sustainable Development. International Education Studies, 11(7), 116-124. Doi: 10.5539/ies.v11n7p116
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demirel, Z. M. ve Sungur, S. (2018). Sürdürülebilir Kalkınmaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması, Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1619-1633. Doi: 10.29299/kefad.2018.19.02.015
• Diesendorf, M. (2000). Sustainability and sustainable development, In D. Dunphy, J. Benveniste, A. Griffiths, & P. Sutton (Edt.) Sustainability: The Corporate Challenge of The 21st Century (pp.19-37), Sydney: Allen & Unwin.
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Uyum İndeksleri. Turkiye Klinikleri, 33 (1), 210-223. Doi: 10.5336/medsci.2011-26747
• Fabio, A. D., & Peiro, J. M. (2018). Human Capital Sustainability Leadership to Promote Sustainable Development and Healthy Organizations: A New Scale. Sustainability, (10), 1-11. Doi: 10.3390/su10072413
• Ferreira, M, Alexandre, F, & Miranda, B. (2003). Students’ conceptions and practices about citizenship: a European study. In UNESCO conference on intercultural education, Finland, 15–18 June 2003.
• Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS: Introducing Statistical Method. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1993). How to Design and Evaluate Research İn Education. Boston, MA: McGraw Hill.
• Galleli, B., Munck, L., Pilli, L. E. & Mazzon, J. A. (2014). A Model for Organizational Sustainability Management: A Structural Equation Modeling approach. Business Systems Review. 3(2), 123-144.
• Gazibey, Y., Keser, A., & Gökmen, Y. (2014). Türkiye'de İllerin Sürdürülebilirlik Boyutları Açısından Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69(3):511-541. Doi: 10.1501/SBFder_0000002322
• Gaziulusoy, İ., Boyle, C., & McDowall, R. (2013). System innovation for sustainability: a systemic double-flow scenario method for companies. Journal of Cleaner Production, (45), 104–116. Doi: 10.1016/j.jclepro.2012.05.013
• George, B., & Sims, P. (2007). True North: Discover Your Authentic Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update. Boston: Pearson.
• Germain, M. L. (2006). Stages of Psychometric Measure Development: The example of the Generalized Expertise Measure (GEM). Online Submission. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED492775.pdf obtained from.
• Gough, A. (2005). Sustainable schools: Renovating educational processes. Applied Environmental Education and Communication (4), 339–351. Doi: 10.1080/15330150500302205
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe, Yöntem, Analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hadders, H. (2012). Corporate Sustainability Performance from a Resource and Knowledge Perspective. Paper presented at 3rd. International Sustainability Conference. 29-31 August 2012 Basel, Switzerland. file:///C:/Users/pc/Downloads/Strategies_for_Sustainability_Institutio.pdf obtained from.
• Hargreaves, A. & Fink, D. (2003). The Seven Principles of Sustainable Leadership. Canada: OISE, International Centre for Educational Change.
• Hargreaves, A., & Fink, D. (2005). Sustainable Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
• Henderson, K., & Tilbury, D. (2004). Whole-school approaches to sustainability: An international review of sustainable school programs. Report Prepared by the Australian Research Institute in Education for Sustainability (ARIES) for The Department of the Environment and Heritage, Australian Government. http://aries.mq.edu.au/projects/whole_school/files/international_review.pdf obtained from.
• Hinkin, T. R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21(5), 967-988. Doi: 10.1177/014920639502100509
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit İndexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. Doi: 10.1080/10705519909540118
• Hutcheson, G. D., & Sofroniou, N. (1999). The Multivariate Social Scientist: An Introduction to Generalized Linear Models. London: Sage Publications.
• Jackson, L. (2007). Leading sustainable schools: What the research tells us. UK: NCSL (National College for School Leadership). http://www.arcworld.org/downloads/14669_lead_sus_school%20(2).pdf obtained from.
• Jensen, B. B. (2005). Education for sustainable development-building capacity and empowerment. Conference report on Education for Sustainable Development, 19 – 21 May 2005, Esbjerg, CVU Vest, Denmark.
• Kagan, S., & Verstraete, K. (2011). Sustainable creative cities: the role of the arts in globalised urban contexts. An extended report from workshop three at the ASEF CCS4 Conference. Asia–Europe Foundation & Leuphana Universität. https://www.researchgate.net/publication/274719218_Sustainable_Creative_Cities_the_role_of_the_arts_in_globalised_urban_contexts_An_extended_report_from_workshop_3_at_the_ASEF_CCS4_Conference obtained from.
• Kain, J. H. (2000). Urban support systems: social and technical, socio-technical or sociotechnical? Department of Built Environment and Sustainable Development Report. Chalmers University of Technology, Gothenburg.
• Kan, A. (2009). Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler. H. Atılgan (Edt.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (s. 23-80). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karabıçak, M. ve Özdemir, M. B. (2015). Sürdürülebilir Kalkınmanın Kavramsal Temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13), 44-49.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Yayınevi.
• Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir Kalkınmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, (28), 175-193.
• Keiner, M. (2004). Re-Emphasizing Sustainable Development – The Concept Of ‘Evolutionability’ On living chances, equity, and good heritage. Environment, Development and Sustainability, (6), 379–392.
• Kiesnere, A. L., & Baumgartner, R. J. (2019). Sustainability Management in Practice: Organizational Change for Sustainability in Smaller Large-Sized Companies in Austria. Sustainability, 11(3), 1-40. Doi: 10.3390/su11030572
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, (28), 563–575.
• Livingston, S. A. (2018). Test reliability—Basic concepts (Research Memorandum No. RM-18-01). Princeton, NJ: Educational Testing Service.
• Madu, C. N., & Kuei, C. H. (2012). Introduction To Sustainability Management. In Christian N. Madu & Chu-Hua Kuei (Edt.), Handbook of Sustainability Management (pp. 1-22). World Scientific.
• Martins, A. A., Mata, T. M., & Costa, C. A.V. (2006). Education for sustainability: challenges and trends. Clean Techn Environ Policy, (8), 31–37.Doi: 10.1007/s10098-005-0026-3
• McCann, J. T.,& Holt, R. A. (2010). Defining sustainable leadership. Int. J. Sustainable Strategic Management, 2(2), 204-210. Doi: 10.1504/IJSSM.2010.032561
• McCowan, R. J., & McCowan, S. C. (1999). Item Analysis for Criterion Referenced Tests. New York: Research Foundation of SUNY/Center for Development of Human Services.
• Meadowcroft, J. (1997). Planning, Democracy and the Challenge of Sustainable Development. International Political Science Review, 18(2),167-189. Doi: 10.1177/019251297018002004
• Mebratu, D. (1998). Sustainability and sustainable development: historical and conceptual review. Environ Impact Asses, 18(6), 493– 520. Doi: 10.1016/S0195-9255(98)00019-5
• Mitchell, C. (2000). Integrating Sustainability in Chemical Engineering Practice and Education: Concentricity and its Consequences. Process Safety and Environmental Protection, 78(4), 237–242. Doi: 10.1205/095758200530754
• Molinari, F. (2010). On Sustainable eParticipation. In E. Tambouris, A. Macintosh, & O. Glassey (Edt), Electronic Participation (pp.126-139). Springer. https://www.researchgate.net/publication/221353430_On_Sustainable_eParticipation/download obtained from.
• Munck, L., & Souza, R. B. (2012). Sustainability and competencies in organisational contexts: a proposal of a model of interaction. Int. J. Environment and Sustainable Development, 11(4), 394-411.
• Ntoumanis, N. (2001). Step by Step Guide to SPSS for Sport and Exercise Studies, New York, Routledge-Taylor &Francis Group.
• Olsson, D., Gericke, N.,& Chang-Rundgren,S. N. (2016). The effect of implementation of education for sustainable development in Swedish compulsory schools: Assesing pupils' sustainability consciousness. Environmental Education Research, 22(2), 176-202. Doi: 10.1080/13504622.2015.1005057
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler). Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Plichta, S. B., & Kelvin, E. (2013). Munro’s Statistical Methods For Health Care Research. Wolters Kluwer Health-Lippincott Williams & Wilkins. http://jumed15.weebly.com/uploads/5/8/7/5/58753271/munro%C3%A2s-statistical-methods-for-healt-care-research.pdf obtained from.
• Ratiu, D. E. (2013), Creative Cities and/or Sustainable Cities: Discourses and Practices. City, Culture and Society, 4 (3), 125–135. Doi: 10.1016/j.ccs.2013.04.002
• Rigdon, E. E. (1996). CFI versus RMSEA: A comparison of two fit indexes for structural equation modeling. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 3(4), 369-379. Doi: 10.1080/10705519609540052
• Sağdıç, A., & Şahin, E. (2015). Sürdürülebilir Kalkınma Eğitimine Yönelik İnançlar: Ölçek Geliştirme Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), 161-180.
• Saraç, B. ve Alptekin, N. (2017). Türkiye’de İllerin Sürdürülebilir Kalkınma Göstergelerine Göre Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13 (1), 19-49. Doi: 10.17130/ijmeb.20173126261
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schriesheim, C. A., Powers, K. J., Scandura, T. A., Gardiner, C. C., & Lankau, M. J. (1993). Improving construct measurement in management research: Comments and a quantitative approach for assessing the theoretical content adequacy of paper-and-pencil survey-type instruments. Journal of Management, 19 (2), 385-417. Doi: 10.1016/0149-2063(93)90058-U
• Simanskiene, L., & Zuperkiene, E. (2014). Sustainable Leadership: The New Challenge For Organizations. Forum Scientiae Oeconomia, 2(1), 81-93.
• Spangenberg, J., & Bonniot, O. (1998). Sustainable indicators – a compass on the road towards sustainability, Wuppertal Institute for Climate, Environment, Energy, (81), 1-34.
• Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Swayze, N., Buckler, C., & MacDiarmid, A. (2011). Guide For Sustainable Schools in Manitoba. International Institute for Sustainable Development (IISD) and Manitoba Education. https://www.edu.gov.mb.ca/k12/esd/pdfs/sustainable_guide.pdf obtained from.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. (Çev. M. Baloğlu). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tideman, S. G., Arts, M. C. & Zandee, D. P. (2013). Sustainable Leadership: Toward a Workable Definition. Journal for Corporate Citizenship, 49(3), 17-33.
• Todorov, V. I. & Marinova, D. (2009). Models of Sustainability. Presented 18th World IMACS/MODSIM Congress, Cairns-Australia, 13-17 July 2009. file:///C:/Users/pc/Downloads/Models_of_sustainability.pdf obtained from.
• Türer, B. (2010). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi (Yüksek Lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Samsun.
• United Nations General Assembly (1992). Report Of The United Nations Conference On Environment and Development. Rio de Janeiro, 3-14 June 1992. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/1709riodeclarationeng.pdf obtained from.
• University of Wisconsin (2020). Sustainable Management. https://sustain.wisconsin.edu/sustainability/sustainable-management/ obtained from.
• Qablan, A. M., Al-Ruz, J. A., Khasawneh, S., & Al-Omari, A. A. (2009). Education for Sustainable Development: Liberation or Indoctrination? An Assessment of Faculty Members' Attitudes and Classroom Practices. International Journal of Environmental and Science Education, 4(4), 401-417.
• Wiersma, W., & Jurs, S. G. (1990). Educational measurement and testing. Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Williams, A., Philipp, F., Kennedy, F., & Whiteman, G. (2017). Systems Thinking: A Review of Sustainability Management Research, Journal of Cleaner Production,(17), 1-58. Doi: 10.1016/j.jclepro.2017.02.002
• Valentin, A., & Spangenberg, J. H. (2000). A guide to community sustainability indicators. Environmental Impact Assessment Review, 20(3), 381–392. Doi: 10.1016/S0195-9255(00)00049-4
• Visser, W., & Courtice, P. (2011). Sustainability Leadership: Linking Theory and Practice. SSRN Electronic Journal (October 21, 2011). https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1947221 obtained from.
• Yang, G., Lam, C. C., & Wong, N. Y. (2010). Developing an Instrument for Identifying Secondary Teachers’ Beliefs About Education for Sustainable Development in China. The Journal of Environmental Education, 41(4), 195-207, Doi: 10.1080/00958960903479795
• Yangil, F. M. (2016). Bilgi Toplumunda Liderlik: Sürdürülebilir Liderlik. Sosyal Bilimler Dergisi, (48), 128-143.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı), 74-85.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliliği için Kapsam Geçerlik &İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28–30 Eylül 2005, Denizli.
• Yüksel, Y. ve Yıldız, B. (2019). Adaptation of sustainability consciousness questionnaire, Erciyes Journal of Education, 3(1), 16-36. Doi: 10.32433/eje