Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşıma Dayalı Sınıf İçi Uygulamalarına Yönelik Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 3, 276 - 300, 07.12.2017

Eren Yürüdür , Tülay Coşkun Cımbız

https://doi.org/10.17556/erziefd.337992

Cited By: 4

Öz

Bu
araştırmada, Tokat ilinde görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin
yapılandırmacı yaklaşıma dayalı sınıf içi uygulamalarına ilişkin görüşlerini
ortaya koymak amaçlanmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin belirttiği
görüşler doğrultusunda;  yapılandırmacı
yaklaşıma dayalı sınıf içi uygulamaların ne düzeyde olduğu,  ne tür sorunlar yaşandığı, yaşanılan
sorunlara yönelik ortaya konulan çözüm önerileri ile Sosyal Bilgiler dersinin
niteliğini artırmaya yönelik öneriler belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada
nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma
gurubu, 2015 – 2016 eğitim ve öğretim yılında Tokat ilinde görev yapan 30
Sosyal Bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır. Öğretmenler, amaçlı örnekleme
yöntemlerinden ölçüt örnekleme göre seçilmiştir. Araştırmacı tarafından
geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanan veriler, nitel veri
analizi yaklaşımlarından betimsel analiz yaklaşımı kullanılarak analiz edilmiş
ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular araştırmanın amaçları doğrultusunda ve
literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Dersi, Sosyal Bilgiler Öğretim Süreci, Yapılandırmacı Öğretim Yaklaşımı

Kaynakça

• Akdağ, H. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının öğretmen ve öğrenci açısından uygulama dönütleri (Konya ili örneği). Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akpınar, B. ve Aydemir, A. (2012). İlköğretim 7. sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 41-53.
• Akpınar, M. (2010). Antropoloji. A. S. Bilgili (Editör). Sosyal bilgilerin temelleri (s. 97–109). Pegem Akademi: Ankara.
• Akşit, İ. (2011). İlköğretimde görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler öğretiminde karşılaştıkları sorunlar (Denizli-Erzurum örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Arslantaş, S. (2006). 6. ve 7. sınıflarda Sosyal Bilgiler dersi program uygulamalarında karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından incelenmesi (Malatya ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Atbaşı, C. (2007). İlköğretim II. Kademe (6. ve 7. sınıfta) Sosyal Bilgiler dersinin öğretimi ve öğretiminde yaşanan güçlükler (Aksaray örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aydın, H. (2012). Felsefi temeller ışığında yapılandırmacılık. Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
• Aykaç, N. (2007). İlköğretim Sosyal Bilgiler dersi eğitim-öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 46-73.
• Başoğlu, M. (2009). Sosyal Bilgiler 6. ve 7. sınıf öğretim programlarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Bayram, H. (2012). Sosyal Bilgiler dersinde alternatif ölçme değerlendirme yöntemi olarak portfolyo (öğrenci ürün) dosyası, performans ve proje görevi uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kilis.
• Bulut, İ. ve Arslan, S. (2010). İlköğretim 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. International Conferense on New Trends in Education and Their Implications, 367-379.
• Çandar, H. ve Şahin, A. E. (2013). Yapılandırmacı yaklaşımın sınıf yönetimine etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 44, 109-119.
• Çelikkaya, T. ve Kuş, Z. (2009). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 741-758.
• Çelikkaya, T. Karakuş, U. ve Öztürk Demirbaş, Ç. (2010). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin ölçme-değerlendirme araçlarını kullanma düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57-76.
• Çetin, F. (2007). İlköğretim 4. sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Meram ilçesi örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Demirel, Ö. (2004). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegem A Yayıncılık: Ankara.
• Dilaver, H. H. ve Akyürek Tay, B. (2011). Sosyal bilgilerde yapılandırmacılık. B. Tay ve A. Öcal (Editörler). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (s. 99–129). Pegem Akademi: Ankara.
• Dinç, E. ve Doğan, Y. (2010). İlköğretim ikinci kademede Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve uygulanması hakkında öğretmen görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-49.
• Eğitim Araştırma Geliştirme Dairesi (EARGED). (2005). PISA 2003 projesi ulusal nihai rapor. Milli Eğitim Basımevi: Ankara.
• Ergani, K. (2010). İlköğretim 4. se 5. sınıf Sosyal Bilgiler dersi öğretim yöntem ve teknikleri materyal kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Ersoy, A.R. (2008). Yapılandırmacı yaklaşım. Z. Cafoğlu ve M. Aksüt (Editörler). Eğitim psikolojisi (s. 229–244). Grafiker Yayıncılık: Ankara.
• Fettahoğlu, B. (2011). 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Kalaycıoğlu, E. (2007). İlköğretim 4. ve 5. sınıf Sosyal Bilgiler programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kaya, H. ve Aydın, F. (2011). Sosyal Bilgiler dersindeki coğrafya konularının öğretiminde akıllı tahta uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 3(1), 179-189.
• Kuş, Z. ve Çelikkaya, T. (2010). Sosyal Bilgiler öğretimi için Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 69-91.
• MEB (2005a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4-5. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı: Ankara.
• MEB (2005b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7.sınıflar öğretim programı kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı: Ankara.
• Önen, F. Erdem, A. Uzal, G. ve Gürdal, A. (2011). Öğretmenlerin yapılandırmacı programının uygulanabilirliğine ve alanla ilgili kitapların yeterliliğine ilişkin görüşleri: Tekirdağ örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 115-137.
• Önen, F. Mertoğlu, H. Saka, M. ve Gürdal, A. (2009). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin bilgilerine etkisi: Öpyep örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 9-23.
• Özden, Y. (2011). Öğrenme ve öğretme. Pegem Akademi: Ankara.
• Sarıaslan, Y. (2005). Sosyal Bilgiler öğretiminde sınıf öğretmenlerinin öğretim yöntemleri ile ilgili bilgi becerilerini uygulama düzeyi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim. 49-52.
• TTKB (2005). Talim Terbiye Kurulu Kararları. http://ttkb.meb.gov.tr/kurulkararlari/fihristler/fihrist_2005.pdf adresinden alınmıştır.
• Tural, A. (2009). İlköğretim ikinci kademede Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı’na ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ünal, Ç. ve Çelikkaya, T. (2009). Yapılandırmacı yaklaşımın Sosyal Bilgiler öğretiminde başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (5. sınıf örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 197-212.
• Yanpar Yelken, T. Üredi, L. Tanrıseven, I. ve Kılıç, F. (2010). İlköğretim müfettişlerinin yapılandırmacı program ile öğretmenlerin yapılandırmacı öğrenme ortamı oluşturma düzeylerine ilişkin görüşleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 31-46.
• Yaşar, Ş. ve Gültekin, M. (2009). Anlamlı öğrenme için etkili öğretim stratejileri. C. Öztürk (Editör). Sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi (s. 77109). Pegem Akademi: Ankara.
• Yel, S., Taşdemir, A. ve Yıldırım, K. (2011). Sosyal bilgilerde öğretim strateji, yöntem ve teknikleri. B. Tay ve A. Öcal (Editörler). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (s. 4198). Pegem Akademi: Ankara.
• Yeşiltaş, E. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde öğretim materyalleri ve teknolojileri. M. Safran (Editör). Sosyal bilgiler öğretimi (s. 223242). Pegem Akademi: Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Yılmaz, K. ve Tepebaş, F. (2011). İlköğretim düzeyinde Sosyal Bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar: mesleğine yeni başlayan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 157-177.