Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıfta İstenmeyen Davranışlara Karşı Sınıf Yönetim Stratejilerine Yönelik Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 227 - 255, 30.04.2020

Neşe Kutlu Abu , Büşra Arslan

https://doi.org/10.17556/erziefd.619482

Cited By: 2

Öz

Bu
araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetim uygulamaları ve
stratejilerine, istenmeyen davranışların giderilmesinde eğitim programının
işlevselliğine ilişkin görüşlerini incelemektir. Araştırmada, nitel araştırma
yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu
2018-2019 eğitim öğretim yılında Amasya’da okul öncesi eğitim kurumlarında
görev yapan sekiz öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada yarı yapılandırılmış
görüşme formu kullanılmış olup, verilerin analizinden tümevarımsal analizden
yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmenler
çocuklarda itme, vurma gibi zorbalık davranışların sıklıkla görüldüğünü ifade
etmiş ve bu davranışların giderilmesinde uyarı gibi geleneksel yolların tercih
edildiğini, az sayıda öğretmen çocukları farklı alanlara çekerek çeşitli
önlemleri alındıklarını ifade etmiştir. Öğretmenler istenmeyen davranışların
giderilmesinde spor ve müzik aktivitelerinin artırılması, kazanımların
farklılaştırılması, görev anlamında eklentilerin yapılması gerektiğini ve bu
konuda çeşitli eğitimlerin verilmesi gerektiğini düşünmektedir. İleriki
çalışmalarda istenmeyen davranışların önlenmesi ve etkili sınıf yönetimi
konularında hem teorik hem de uygulamaya dönük olarak öğretmen eğitimlerinin
gerçekleştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, İstenmeyen davranışlar

Preschool Teachers’ Opinions about Classroom Management Strategies and Disruptive Behaviors

Öz

The aim of this study is to examine the opinions of preschool teachers about classroom management strategies and the functionality of preschool curriculum in eliminating disruptive behaviors. Phenomenology design, one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group consists of eight teachers working in preschool education institutions in Amasya in 2018-2019 academic year. In the study, semi-structured interview form was used and inductive analysis was used for data analysis. According to the findings obtained from the study, teachers stated that bullying behaviors such as pushing and hitting were seen frequently and to apply traditional ways to eliminate these behaviors, few teachers stated that various measures were taken by attracting children to different areas. Teachers believe that programs are inadequate to eliminate distruptive behaviors. In future studies, it may be suggested to carry out teacher trainings on prevention of unwanted behaviors and effective classroom management both theoretical and practical.

Anahtar Kelimeler

Preschool teacher, Classroom management, Distruptive behaviors

Kaynakça

• Akçadağ, T. (2005). Sorun davranışların yönetimi. (Ed: H. Kıran), Etkili Sınıf Yönetimi [Effective Classroom Managament), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akgün, E., Yarar, M. & Dinçer, Ç. (2011). Okul öncesi öğretmenlerin sınıf içi etkinliklerde kullandıkları sınıf yönetimi stratejilerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 1-9.
• Akman, B. , Baydemir, G. & Akyol, T. (2011). The opinions of preschool teachers about problem behaviours which faced in classroom. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 1715-1731.
• Akman, B., Baydemir, G., Çelik Arslan, A., Akyol, T., & Kent Kükütçü, S. (2011). Behavioral problems encountered by preschool teachers and strategies. e-Journal of New World Sciences Academy, 17(1), 1715- 1731.
• Aküzüm, C. & Nazlı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları disiplin sorunları, nedenleri ve bu sorunlarla baş etme yöntemlerinin değerlendirilmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1 (2), 88-102. Aktaş Arnas, Y. & Sadık, F. (2008). Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi [Preschool Classroom Management] (1. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Altıntaş, M. E. (2016). Tepkisel ve gelişimsel sınıf yönetimi modellerinin ahlak eğitimiyle ilişkisi. Bilimname, 30(1), 207-221.
• Argon, T. & Sezgin Nartgün, Ş. (Ed.). (2016). Sınıf yönetimi [Classroom Management]. İstanbul: Maya Akademi
• Arıkan, R. (2000). Araştırma teknikleri ve rapor yazma [Research Methods and Writing]. Ankara: Gazi Kitapevi
• Arı, E., Tunçer, B. K. & Demir, M. K. (2016). Primary school teachers’ views on constructive classroom management. International Electronic Journal of Elementary Education, 8(3), 363-378.
• Aydın A. (2017). Sınıf Yönetimi [Classroom Management].. Ankara: Pegem Akademi
• Barbetta, P. M., Leong Norona, K. & Bicard, D. F. (2005). Classroom behavior management: A dozen common mistakes and what to do instead. Preventing school failure, Alternative Education for Children and Youth, 49(3), 11-19.
• Başar, H. (2004). Sınıf Yönetimi[Classroom Management]. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bornstein, M. H., Hahn, C. S. & Haynes, O. M. (2010). Social competence, externalizing, and internalizing behavioral adjustment from early childhood through early adolescence: Developmental cascades. Development and Psychopathology, 22(04), 717-735.
• Bosch, K. (2006). Planning classroom management (Second Edition). California: Carwin Press.
• Bredekamp, S. (2015). Erken Çocukluk Eğitiminde Etkili Uygulamalar [Effective Applications in Preschool Education] (H.Z. İnan ve T. İnan, Çeviri Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (2013).
• Büyüköztürk, Ş. , Kılıç Çakmak, E. , Akgün, Ö. E. , Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientific Research Methods]. Ankara: Pegem Akademi.
• Cavkaytar, A. (2004). Okul Oncesi Egitimde Okul Aile ve Cevre isbirligi. S. Yasar. (Editor). Okul Oncesi Egitimin ilke ve Yontemleri. (134-144). 4.Ed. Eskisehir: Anadolu University Pub.
• Creswell, J. W. (2009). Research Design. California, ABD: Sage Publications
• Dal, M. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrencilerin istenmeyen davranışlarıyla baş etmede kullandıkları sınıf yönetim stratejileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Derman, M.T. & Başal, H. A. (2013). Okulöncesi çocuklarında gözlenen davranış problemleri ile ailelerinin anne-baba tutumları arasındaki ilişki. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 115-144.
• Dinçer, Ç., & Akgün, E. (2015). Developing a classroom management skills inventory for preschool teachers and the correlation of preschool teachers classroom management skills with different variables. Education and Science, 40(177), 187-201.
• Domitrovich, C. E., & Greenberg, M. T. (2000). The study of implementation: Current findings from effective programs for school aged children. Journal of Educational and Psychological Consultation, 11, 193-222.
• Dönmez, Ö. , Aşantoğrul, S. , Karasulu, M. & Bal, E. (2018). Examination of the strategies that preschool teachers use to deal with challenging behaviors in classroom management. International Journal of Early Childhood Education Studies, 3(2), 75-97.
• Durmuşoğlu Saltalı, N. & Arslan, E. (2013). The rules pre-school teachers establish for their classes and their application. Elementary Education Online, 12(4), 1032‐1040.
• Early, D. M., Bryant, D. M., Pianta, R. C., Clifford, R. M., Burchinal, M. R., Ritchie, S., Howes, C. & Barbarin, O. (2006). Are teachers' education, major, and credentials related to classroom quality and children's academic gains in pre-kindergarten? Early Childhood Research Quarterly, 21(2), 174-195.
• Elbertson, N., Brackett, M.A. & Weissberg, R. (2010). School-based social and emotional learning (SEL) programming: Current perspectives. In A. Hargreaves, M. Fullan, D. Hopkins, A. Lieberman (Eds.), The second international handbook of educational change (pp. 1017-1032). New York: Springer.
• Eleser, G. (2007). İlköğretim birinci kademede görev yapan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları disiplin problemleri ve bunlarla baş etmen yolları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Erdem, H. (2016). İlkokul Öğretmenlerinin İstenemeyen Öğrenci Davranışları ile Baş Etmede Kullandıkları Yöntemler. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Fox, L. & Little, N. (2001). Starting early: Developing school-wide behavior support in a community preschool. Journal of Positive Behavior Interventions, 3, 251-254.
• Furrer, C. J., Skinner, E. A., & Pitzer, J. R. (2014). The influence of teacher and peer relationships on students’ classroom engagement and everyday motivational resilience. In D. Shernoff, & J. Bempechat (Eds.), National Society for the Study of Education yearbook: Engaging youth in schools: Evidence-based models to guide future innovations (pp. 101–123). New York, NY: Teachers College Record.
• Gangal, M. (2013). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sınıfta istenmeyen davranışlarla başa çıkmaya yönelik uygulamaları ve sınıf yönetimi stratejileri hakkındaki inançların incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
• Garrett, T. (2008). Student-centered and teacher-centered classroom management: a case study of three elementary teachers. Journal of Classroom Interaction, 43(1), 34-47.
• Güder, S. Y. , Alabay, E. & Güner, E. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin karşılaştıkları davranış problemleri ve kullandıkları stratejiler. Elementary Education Online, 17(1), 414-430.
• Gülay Ogelman, H. & Ersan, C. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi stratejilerinin çocukların akran ilişkileri üzerindeki etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 63–84.
• Güner, N. (2011). Kaynaştırma sınıflarında çalışan sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi bilgi düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 691-708.
• Hemde, A. (2010). İlköğretim okulları 1-5. sınıflarda karşılaşılan disiplin sorunları ve Çözüm yöntemleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşleri ve tutumları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• İlgar, L. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kapucuoğlu Tolunay, A. (2008). Sınıf öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlara karsı kullandıkları baş etme yöntemleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Karip, E. (Ed.). (2014). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi
• Kıldan, A.O. (2011). Öğretmen çocuk ilişkilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 103-120.
• Kocabey, A. (2008). İlköğretim programının uygulanması sırasında sınıf öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Lewis R. B. D. & Doorlag, H. D. (1991). Teaching Special Students In the Mainstream. NewYork: Macmillian.
• Liu, J. (2004). Childhood externalizing behavior: theory and implications. Journal of child and adolescent psychiatric nursing, 17(3), 93-103.
• MEB Okul Öncesi Eğitim Programı (2013), 9-10
• Medikoğlu, O. & Dalaman, O. (2018). Öğretmenlerinin derste karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlara yönelik çözüm stratejileriyle ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(3), 20-32.
• Neisworth, J. & Buggey, T. (2009) Behavior Analysis and Principles in Early Childhood Education. In J Roopnarine and J. Johnson, (Eds) (2009) Approaches to Early Childhood Education (5 ed. Pp.186-210). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.
• Nourt, P. M. (2009). Historical Perspectives on Early Childhood Education. In J Roopnarine and J. Johnson, (Eds) (2009) Approaches to Early Childhood Education (5 ed. Pp.3-48). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall
• Ocak Karabay, S. & Şahin Asi, D. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıfta uyguladıkları kurallar ve çocukların kurallara yönelik farkındalık düzeyleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 69-86.
• Öngören Özdemir, S. & Tepeli, S. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin saldırgan davranışlarla baş etme stratejilerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(2), 51- 70.
• Özbey, S. & Alisinanoğlu, F. (2009). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60–72 aylık çocukların problem davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 26, 493-518.
• Özgün, (2016). Sinifta istenmeyen davranişlar, nedenleri, yönetimi (Ed. Y. Aktaş Arnas & F. Sadık). Okul Öncesinde Sınıf Yönetimi, Ankara:Pegem Akademi .
• Öztürk, Y. & Gangal, M. (2016). Preschool teachers’ beliefs about discipline, classroom management, and disruptive behaviors, Hacettepe University Journal of Education, 31(3), 593-608.
• Öztürk, Y. ,Gangal, M. & Beşken Ergişi, M. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının eğitimlerinin sınıf yönetimi ve stratejileri üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 224-238.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative Research& Evaluation Methods, Sage Publications, 3. Ed, California, ABD.
• Shure, M.B. (2001) I can problem solve (an interpersonal cognitive problem-solving program) (ICPS). 2.Ed, Illinois: Research Press.
• Schwartz, D., Dodge, D. A., Petit, G. S., & Bates, J. E. (2000). Friendship as a moderating factor in the pathway between early harsh home environment and later victimization in the peer group. Developmental Psychology, 36 (5), 646- 662.
• Tertemiz, N. (2005). Sınıf Yönetimi ve Disiplini. L. Küçükahmet (Ed.), Sınıf Yönetimi içinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Toran, M. & Gençgel Akkuş, H. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerinin değerlendirilmesi: KKTC Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 2041-2056.
• Uğurlu, C. T., Doğan, S., Şöförtakımcı, G., Ay, D. & Zorlu, H. (2014). Öğretmenlerin sınıf ortamında karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bu davranışlarla baş etme stratejileri. Turkish Studies, 9(2), 577-602.
• Uyanık Balat, G. & Bilgin, H. (Ed.). (2013). Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi. Ankara:Eğiten Kitap
• Uysal,H., Akbaba-Altun, S. & Akgün, E. (2009, Ekim). Okulöncesi öğretmenlerinin çocukların istenmeyen davranışları karşısında uyguladıkları stratejiler,18. Eğitim Bilimleri Kurultayı, Kuşadası, Aydın.
• Yalçınkaya, M. & Tonbul, Y. (2002). İlköğretim okulu sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı ve gözlemler. Ege Eğitim Dergisi Online, 1(2), 1-10
• Yaşar Ekici, F., Günhan, G., & Anılan, Ş. (2017). Okul öncesi öğretmenleri sınıf yönetimi becerileri. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 48-58.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, N. (2008). Dersin akışını bozan istenmeyen davranışları yönetme stratejilerinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-38.
• Yumuş, M. (2013). Okul öncesi eğitimcilerin 36-72 ay aralığındaki çocukların davranış problemleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi ve başa çıkma stratejilerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara
• Yumuşak , G. & Balcı, Ö. (2018). Öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışları ile başa çıkma yöntemleri ve bu yöntemlerin etkililiğine ilişkin görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(40), 223-254.
• Webster-Stratton, C., & Herman, K. C. (2010). Disseminating incredible years series early intervention programs: integrating and sustaining services between school and home. Psychology in the School, 47, 36–54.