Farabi Tıp Dergisi

Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin resmi dergisi olan ve editör ekibi tarafından yönetilen Farabi Tıp Dergisi (Farabi Med J), yılda dört sayı (Eylül, Aralık, Mart ve Haziran) şeklinde Türkçe ve İngilizce olarak yayımlanan açık erişimli ve hakemli bilimsel bir dergidir. Derginin temel amacı, sağlık bilimlerinin tüm alanlarında bilimsel düzeyi yüksek makaleler yayımlamak, yayımlanan makalelere okuyucuların ulaşmasını sağlamak ve literatüre katkıda bulunmaktır. Farabi Tıp Dergisi, dünya çapında bilim insanlarının sağlık bilimleri alanında özgün deneysel ve klinik araştırma makalelerini, belirli bir konuda uzmanlaşmış bilim insanlarının hazırladığı derlemeleri, olgu sunumlarını ve editöre mektupları yayımlamaktadır.

Farabi Tıp Dergisi, sağlık sistemini geliştirmek ve sağlık sorunlarına çözüm önerileri sunmak amacıyla yapılan nitelikli bilimsel çalışmaları yayımlamak amacıyla kurulmuş bilimsel bir dergidir. Farabi Tıp Dergisinin kapsamı şu şekildedir;
• Sağlık alanındaki temel problemleri tespit eden ve çözüm önerileri geliştiren araştırmalar,
• Güncel sağlık sorunlarına odaklanan, inceleyen, analiz eden ve değerlendiren araştırmalar,
• Sağlık profesyonellerinin eğitimi için, dünyada uygulanan eğitim modellerini değerlendiren veya yeni eğitim modelleri geliştiren araştırmalar,
• Sağlık uygulamalarının gelişimine katkı sağlayabilecek bilimsel ve teknolojik araştırmalar.
Dergi tüm uluslararası yayıncılık ilkelerine uygun şekilde hazırlanır ve yayınlanır. Yayımlanan yazıların bütün yayın hakları Farabi Tıp Dergisi’ne ait olup, yayımcının izni olmadan kısmen veya tamamen basılamaz, çoğaltılamaz ve elektronik ortama taşınamaz. Yazıların yayımlanıp yayımlanmamasından yayın kurulu sorumludur.

DERGİ YAZIM KURALLARI ve YAYIN İLKELERİ

Derginin, yayım ve editoryal süreçlerinde, Uluslararası Tıp Dergileri Editörler Kurulu (ICMJE) yönergesi takip edilmektedir. Dergiye gönderilen yazılar, ilk olarak derginin yazım kurallarına uygun olarak hazırlanma durumunu belirlemek üzere ön değerlendirme sürecinden geçer. Editör kurulu, yayın kurallarına uymayan yazıları yayımlamamak, düzeltmek üzere yazara geri gönderme yetkisine sahiptir. 

1. Farabi Tıp Dergisi, sağlık bilimleri alanında Türkçe veya İngilizce dillerinde yazılan özgün deneysel ve klinik araştırma makalelerini, belirli bir konuda uzmanlaşmış bilim insanlarının hazırladığı derlemeleri, olgu sunumlarını ve editöre mektupları yayımlar. Yayınlar başvuru aşamasından yayın aşamasına kadar olan tüm süreçlerde dil tekniği ve gramer açısından incelemeye tabii tutulur. Makalelerin dergiye gönderilemeden önce yazıldıkları dilde bir dil bilimciye incelettirilmesi tavsiye edilir. Dil yönünden yeterli bulunmayan makaleler düzeltilmek üzere sorumlu yazara geri gönderilir.
2. Dergi yılda dört sayı olacak şekilde yayımlanır.
3. Başvuru sırasında aşağıdaki belgeler elektronik dergi sistemine bağımsız dosyalar halinde yüklenmelidir.
  I. Ön Yazı ve Başlık Sayfası,
  II. Mikrosoft Word ortamında yazılmış makalenin tam metni (Yazar(lar)’ın bilgileri olmadan)
  III. Yayımlanan yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazarlara aittir. Yazar(lar) yazının tüm yayın haklarının Farabi Tıp Dergisi’ne ait olduğunu kabul ederler. ‘Telif Hakkı Devir Formu’ ve olası çıkar çatışmalarının bildirildiği ‘Çıkar Çatışması Beyan Formu’ bütün yazarlarca imzalanıp taranmış hali (Formun ıslak imzalı hali daha sonra posta ile istenebilir, Telif Hakkı Devir ve Çıkar Çatışması Beyan Formu)
IV. Makale benzerlik raporu: Dergimize makale göndermeden önce uygun benzerlik yazılım programlarıyla (iThenticate, Turnitin vb) makalenin benzerlik durumu belirtilmelidir. Benzerlik oranı % 30’un altında olmalıdır (kaynaklar, Türkçe ve İngilizce özetler hariç), bu oranının üzerinde olan makaleler sorumlu yazara iade edilebilir.
V. Tüm yazarların bilgileri (ORCID ID dâhil) sisteme başvuru sırasında eksiksiz olarak yüklenmelidir.
Değerlendirme sürecinin herhangi bir aşamasında belgeleri ve/veya bilgileri eksik olan başvurular değerlendirme dışı bırakılabilir.
4. Etik kurul onayı gerektiren yazılar için etik kurul onayı alınmış, bu onaya ait bilgiler makalede belirtilmiş ve belgelendirilmiş olmalıdır. Yazar(lar) bu alanda kabul edilen uluslararası kılavuzlara (1964 Helsinki Deklarasyonu ve bunun daha sonraki güncellemeleri) ve T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen yönetmeliklerin ilgili hükümlerine uyulduğunu belirtmelidir.
5. Dergide yayımlanmak üzere dergi sistemi üzerinden gönderilen eserler, Editörler Kurulu tarafından bilimsel, etik ve yazım kurallarına uygunluk yönünden incelenerek değerlendirmeye alınır. Ön değerlendirme süresi iki (2) haftadır. Ön değerlendirme sonrası başvurusu kabul edilen eserler, alanında uzman en az iki hakemin görüşüne sunulur. Hakem değerlendirme süresi en fazla bir buçuk (1,5) aydır. Hakem değerlendirmesi sonucunda yazar(lar)dan düzeltme istenmesi durumunda, düzeltmenin en geç bir (1) ay içinde yapılarak dergi sistemine girilmesi gerekmektedir. Dergide yayımlanması kabul edilen eserler kabul tarihi dikkate alınarak yayımlanır.
6. Makale örnek makale şablonuna uygun olarak Tüm gönderimler için MS Word belgesi (.doc veya .docx) gereklidir. Tüm gönderiler, Times New Roman yazı tipinde, bir buçuk aralıklı, 1 inç kenar boşluğunda, on iki punto büyüklüğünde olmalıdır. Tüm gönderiler sayfa ve satır numarası içermelidir.
7. Dergiye gönderilecek eserler aşağıda belirtilen açıklamalara uygun şeklinde düzenlenmelidir.
Başlık Sayfası örnek Başlık Sayfasına uygun olarak Microsoft Word programında hazırlanmalı. Yazının Türkçe ve İngilizce başlığı, kısa, kolay anlaşılır ve yazının içeriğini yansıtır nitelikte olmalıdır. Yazar(lar)ın adı-soyadı, kurum adresi, elektronik posta adresi, telefon numarası, ORCID numarası, desteklenen araştırmalar için destekleyen kuruluşun adı bulunmalıdır. Yazışmalardan sorumlu yazarın kim olduğu belirtilmelidir.
• Başlık: Makalede kullanılan başlık kalın ve ilk harfleri büyük olacak şekilde ortalanarak yazılmalıdır.
• Bir kongrede tebliğ edilmiş ve özeti yayımlanmış çalışmalar için organizasyonun adı, yeri ve tarihi belirtilmelidir.
• Türkçe ve İngilizce kısa başlık en fazla 50 karakter (boşluk dâhil) olmalıdır.
• Yazarların herhangi başka bir yazar ile ilgili bir çıkar çatışması içinde olup olmadıkları açıkça belirtilmelidir.
Ana Metin
• Ana metin, yazarların adları ve kurumları hakkında hiçbir bilgi içermemelidir.
• Metin içerisinde yer alan tüm bölüm başlıkları kalın yazılmalıdır. Ana bölüm başlıklarında tüm harfler büyük, alt bölüm başlıklarında her kelimenin ilk harfi büyük, ikincil alt bölüm başlıklarında ise sadece baştaki kelimenin ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Bölüm başlıklarında ve metinde paragraf başı yapılmamalı başlıklarla metin arasında boşluk bırakılmamalı, ancak başlıktan önceki metin sonu ile başlık arasında bir boşluk bırakılmalı.
• Özgün araştırmalar yapılandırılmış Türkçe Özet ve İngilizce Abstract içermelidir.
• Özet bölümü; Amaç (Objective), Yöntem (Methods), Bulgular (Results) ve Sonuç (Conclusion) bölümlerinden oluşmalıdır.
• Özet bölümü 250 sözcük ile sınırlandırılmalıdır. Özet bölümünde kaynaklar, tablolar, atıflar ve açıklanmayan kısaltmalar kullanılmamalıdır.
• Özetin bittiği satırın altında sayısı en az 3 en fazla 5 olmak üzere anahtar kelimeler verilmelidir.
• Ondalıklı sayıların belirtilmesinde Türkçe metinlerde virgül işareti (p<0,05), İngilizce metinlerde nokta işareti kullanılmalıdır (p<0.05). Yüzde ile belirtilen sayılarda Türkçe metinlerde sayı önünde (%52), İngilizce metinlerde ise sayı arkasında % işareti kullanılmalıdır (45%).
• Giriş bölümünde, çalışmanın konusu, önemi ve gerekçesi önceden yapılmış çalışmalara atıf yapılarak verilmeli ve amacı açık ve net olarak ifade edilmelidir.
• Yöntemler (Methods) kısmında, kullanılan yöntemler aynı konuda çalışacak araştırmacılara yöntemi kullanabilme imkânı verecek nitelikte açık olmalıdır. Kullanılan istatistiksel yöntem açık ve net olarak verilmelidir.
• Bulgular (Results) bölümünde, bulgular açık ve anlaşılır şekilde verilmeli, gerek duyulursa şekil, grafik ve tablolarla desteklenerek ifade edilmelidir.
• Tartışma (Discussion) bölümünde, elde edilen bulgular literatüre benzerlik ve farklılıkları ortaya koyularak tartışılmalı, ancak gereksiz tekrarlardan kaçınılmalıdır.
• Sonuç kısmında, elde edilen sonuçların bilime ve literatüre katkısı önerilerle birlikte İfade edilmelidir.
• Teşekkür bölümüne yer verilecekse bu bölüm çok uzun olmamalıdır.
• Bir projeden destek sağlandıysa veya bir tez çalışmasının sonuçları makalede kullanıldıysa belirtilmelidir.
• Makalede kullanılan kaynaklar makale sonunda, makalede kullanım sırasına göre sıralı ve kullanılan kaynağın orijinal dilinde verilmelidir.
Makalede kullanılan tüm kısaltmalar, ilk kullanımda tanımlanmalıdır. Kısaltma, tanımı ardından parantez içinde verilmelidir. Ana metinde bir ilaç, ürün, donanım veya yazılım programından bahsedildiğinde, ürünün adı, ürünün üreticisi, üretim şehri ve üreten şirketin ülkesi de dâhil olmak üzere ürün bilgileri parantez içinde verilmelidir.

Özgün Araştırma
En fazla 5000 kelime (özet ve kaynaklar hariç) olmalıdır ve aşağıdaki başlıkları sırasıyla içermelidir:
• Başlık (Türkçe ve İngilizce)
• Özet (Türkçe ve İngilizce)
• Anahtar Kelimeler (Türkçe ve İngilizce)
• Giriş
• Yöntem
• Bulgular
• Tartışma
• Sonuç
• Teşekkür, Finansal Destek (Varsa)
• Açıklamalar, Etik Standartlara Uygunluk, Çıkar Çatışması, Yazar Katkısı, Finansal Destek
• Kaynaklar (en fazla 50)
• Ek (ler); Şekiller ve tablolar (en fazla 8)

Derleme
En fazla 8000 kelime (özet ve kaynaklar hariç) olmalıdır ve aşağıdaki alt başlıkları sırasıyla içermelidir:
• Başlık (Türkçe ve İngilizce)
• Özet (Türkçe ve İngilizce)
• Anahtar Kelimeler (Türkçe ve İngilizce)
• Giriş
• Ana Metin
• Sonuç ve Öneriler
• Kaynaklar (en fazla 120)
• Şekil ve tablolar (mevcutsa)

Olgu sunumu
En fazla 3500 kelime (özet ve kaynaklar hariç) olmalıdır ve aşağıdaki başlıkları sırasıyla içermelidir:
• Başlık (Türkçe ve İngilizce)
• Özet (Türkçe ve İngilizce)
• Anahtar Kelimeler (Türkçe ve İngilizce)
• Giriş
• Olgu sunumu
• Tartışma
• Açıklamalar, Etik Standartlara Uygunluk, Çıkar Çatışması, Yazar Katkısı, Finansal Destek
• Kaynaklar (en fazla 10)
• Şekiller ve tablolar (mevcutsa)

Editöre Mektup
En fazla 2000 kelime (özet ve kaynaklar hariç) olmalıdır ve aşağıdaki alt başlıkları sırasıyla içermelidir:
• Başlık (Türkçe ve İngilizce)
• Anahtar Kelimeler (Türkçe ve İngilizce)
• Ana metin
• Kaynaklar (en fazla 10)

Tablo ve Şekiller
• Tüm tablolar, ana metinde sıralı tablo numaraları (küçükten büyüğe doğru) ile birlikte metin içinde geçtiği yerlerde ilgili cümlenin sonunda parantez içinde belirtilmelidir.
• Tablo, tablo başlıkları ve açıklamaları ana metnin sonunda bulunmalıdır.
• Tablolar, tablo başlığının altında ve üstünde, ve en alt satırın altında yatay kenarlık ve ilk sütunun sağında dikey kenarlık olacak şekilde düzenlenmelidir.
• Varsa sembollerin açıklaması tablonun altında yer almalıdır.
• Şekiller, grafikler ve fotoğraflar ayrı dosyalar halinde yüklenmelidir.
• Şekiller. jpg, .jpeg, .tiff, .png, .doc formatlarından biri ile sunulmalıdır.
• Dijital kamera ile çekilmiş fotoğraflar ve taramalar en az 300 dpi çözünürlükte, 1280x960 piksel boyutunda çekilmiş, .jpg, .jpeg, .png veya .tiff formatlarında kaydedilmiş olmalıdır.
• Şekil başlıkları ana metinde kaynaklar bölümünün sonunda listelenmelidir.
• Varsa sembollerin açıklaması şekillerin altında yer almalıdır.
• Kullanılan herhangi bir fotoğraf için hastadan ve/veya yasal temsilcisinden yazılı aydınlatılmış onam alınmalıdır ve fotoğrafta hastanın tanınmasına izin verilmemelidir.

Kaynak Gösterimi
• Dergide, kaynak gösteriminde AMA (American Medical Association) stili kullanılmalıdır.
• Yazar/yazarlar aşağıda yer alan bağlantıdaki AMA kaynak gösterim linkinden faydalanabilirler:
http://www.citethisforme.com/citation-generator/ama
Metin İçinde Kaynak Gösterimi
• Kaynaklar, ana metinde geçiş sırasına göre numaralandırılmalıdır ve kaynak numaraları üst simge olarak verilmelidir. Daha önce kullanılmış kaynak aynı numara ile yazılmalıdır.
… belirtilmektedir.⁸
• Birden fazla kaynak var ise aralarına virgül konularak ayrılmalıdır.
… bildirilmektedir.^8,13,18
• Birbiri ardına dizilenen kaynaklarda, ilk ve son numara “-" ile ayrılarak gösterilmelidir.
… bildirilmektedir.^13-16
• Birden fazla yazar isminin geçtiği cümlelerde yazarın hemen üstüne kaynak atıfı yapılmalıdır.
…… Acar ve ark.⁷ literatüre göre yüksek bulmuşken Balcı ve ark.¹² düşük bulmuştur.
Metin sonunda kaynakların listelenmesi
Yazının sonundaki kaynaklar metindeki ilk sırasına göre numaralandırılarak listelenmelidir. Kaynaktaki yazar sayısı 6 ve altında (≤6) ise tüm yazarlar belirtilmelidir. 6’dan fazla olduğunda sadece ilk 3 isim verilmelidir, devamında İngilizce kaynaklarda “et al.” ve Türkçe kaynaklarda “ve ark.” ibaresi eklenmelidir. Kaynaklar metin sonunda yazar sayılarına göre aşağıdaki şekilde gösterilmelidir.
Tek yazar: Soyadı AA.
İki yazar: Soyadı AA, Soyadı BB.
6 yazar: Soyadı AA, Soyadı BB, Soyadı CC, Soyadı DD, Soyadı EE, Soyadı FF. (Bütün yazar adları açık yazılmalıdır.)
6’dan fazla yazar: Soyadı AA, Soyadı BB, Soyadı CC, ve ark. / et al. (Üç yazar adı açık yazılmalıdır.)

a. Basılı Dergilerde Yayınlanan Makalelerden Yapılan Alıntı
‘Yazarın Soyadı Yazarın adı(lar)nın baş harfi. Makalenin adı. Derginin italik kısa adı. Basım yılı;Cilt no(sayı no):sayfa numaraları.’
Dergi isimleri Index Medicus/Medline/PubMed’de yer alan dergi kısaltmaları ile uyumlu olarak kısaltılarak italik yazılmalıdır. NLM katologda yer almayan bir dergi kısaltılmadan yazılmalıdır.
Örnek: Bozkuş TN, Değer O, Yaşar A. Chemical characterization of water and ethanolic extracts of Turkish propolis by HPLC-DAD and GC-MS. J Liq Chromatogr Relat Technol 2021; 44(1–2): 77–86.
Bir derginin ek sayısı (Supplement) kaynak gösterileceği zaman; İngilizce makalelerde (Suppl.) ve Türkçe makalelerde ise (ES) şeklinde gösterilmelidir.
Örnek: McDougle CJ, Stigler KA, Posey DJ. Treatment of aggression in children and adolescents with autism and conduct disorder. J Clin Psychiatry. 2003; 64(suppl 4): 16-25.

b. Çevrimiçi Dergilerdeki DOI Numarası Bulunan Makalelerden Yapılan Alıntı
Çevrimiçi yayımlanan makalelere varsa doi numarası eklenmelidir.
Sayfa numarası şartı yoktur.
Örnek: Barlak Y, Değer O, Çolak M, Karataylı S, Bozdayı A, Yücesan F. Effect of Turkish propolis extracts on proteome of prostate cancer cell line. Proteome Sci [Internet]. 2011; 9(1): 74. DOI 10.1186/1477-5956-9-74.

c. Henüz Yayımlanmamış Makalelerden Alıntı

Örnek: Brown JE. The relation between citations and references. J Med Style. In press (Türkçe makalelerde: ‘Basım aşamasında’ ifadesi kullanılmalıdır).

d. Web Sitesi
Örnek: World Health Organization. Equitable access to essential medicines: a framework for collective action. http://whqlibdoc.who.int/hq/2004/WHO_EDM_2004.4.pdf. Basım Tarihi: Mart 2004. Erişim Tarihi: 6 Aralık 2005.
Örnek: World Health Organization. Equitable access to essential medicines: a framework for collective action. http://whqlibdoc.who.int/hq/2004/WHO_EDM_2004.4.pdf. Published: Mar 2004. Accessed: Dec 6, 2005.

e. Kitap
Kitabın tamamı ise ; ‘Yazarın Soyadı Yazarın adı(lar)nın baş harfi. Kitabın adı. Birden çok basımı varsa kaçıncı basım olduğu. Basım yeri: Basımevi; Basım tarihi.’
Örnek: Altuntaş B. Mendile, simite, boyaya, çöpe… Ankara sokaklarında çalışan çocuklar. 1. Baskı. İstanbul, Türkiye: İletişim Yayınları; 2003.
Örnek: Harmening D. Modern Blood Banking & Transfusion Practices. 6th Edition. Philadelphia, PA: F.A. Davis Company; 2012.

f. Kitap bölümü
‘Bölümün yazarı. Bölümün adı. İçinde: Editör(ler). Kitabın adı. Baskı no. Basım yeri, Şehir: Basımevi; Yıl: Sayfalar’ şeklinde yazılmalıdır.
Örnek: Meltzer H, Lowy M. Neuroendocrin function in psychiatric disorders. İçinde: Berger P, Brodie H, ed. American Handbook of Psychiatry. 2. Baskı. New York, NY: Basic Books Inc; 2019: 110-117.
Örnek: Meltzer H, Lowy M. Neuroendocrin function in psychiatric disorders. In: Berger P, Brodie H, ed. American Handbook of Psychiatry. 2nd Edition. New York, NY: Basic Books Inc; 2019: 110-117.

g. Çeviri kitaplar:
‘Kitap yazarının adı. Kitabın çevrilen adı. Çeviri editörü, Çev-ed. Şehir, Ülke: Basımevi; yıl.’ şeklinde gösterilmelidir:
Örnek: Liberman RP. Yetiyitiminden İyileşmeye: Psikiyatrik İyileştirim Elkitabı. Yıldız M, Çev-ed. Ankara, Türkiye: Sosyal Psikiyatri Derneği; 2011.
Örnek: Plato. The Laws. Taylor EA, Trans-ed. London, England: JM Dent & Sons Ltd; 1934: 104-105.

h. Konferans Sunumları

Yazar(lar) A. Sunumun adı. Sunulan mekan: Mekan adı; gün. ay. yıl; Şehir, Ülke.
Örnek: Diamond M. Lymphatic system. Lecture presented at: University of California, Berkeley; September 26, 2005; Berkeley, CA.
Örnek: Weber KJ, Lee J, Decresce R, Subjasis M, Prinz R. Intraoperative PTH monitoring in parathyroid hyperplasia requires stricter criteria for success. Paper presented at: 25th Annual American Association of Endocrine Surgeons Meeting; April 6, 2004; Charlottesville, VA.

ı. Tez

Yazar(lar). Başlık [Uzmanlık/Doktora tezi]. Şehir, Ülke: Tez çalışmasının yapıldığı Üniversite/Kurum ismi; Basım Yılı.
Örnek: Fenster SD. Cloning and Characterization of Piccolo, a Novel Component of the Presynaptic Cytoskeletal Matrix [Dissertation]. Birmingham: University of Alabama; 2000.

Yazar(lar). Başlık [Yüksek lisans tezi]. Şehir, Ülke: Tez çalışmasının yapıldığı Üniversite/Kurum ismi; Basım Yılı.

Örnek: Undeman C. Fully Automatic Segmentation of MRI Brain Images Using Probabilistic Diffusion and a Watershed Scale-Space Approach [Master thesis]. Stockholm, Sweden: NADA, Royal Institute of Technology; 2001.

Yazar(lar) tarafından benzerlik raporunun sisteme yüklenmesi istenir. Dergimize gönderilen tüm yazılar intihal tespit etme programları (iThenticate, Turnitin) ile değerlendirilmektedir. Benzerlik oranının %30 ve altı olması önerilmektedir.
Derginin Editör Kurulu, tüm itirazları Yayın Etik Komitesi (COPE) kuralları çerçevesinde ele alır. Bu gibi durumlarda, yazarlar temyiz ve şikayetleri ile ilgili olarak editör kuruluyla doğrudan iletişime geçmelidir. Gerektiğinde, dahili olarak çözülemeyen sorunları çözmek için bir bilirkişi atanabilir. Baş Editör, tüm temyiz ve şikayetler için karar verme sürecindeki nihai otoritedir.
Yazarlar, Farabi Tıp Dergisi’ne bir makale gönderirken makalelerinin telif hakkını dergiye vermeyi kabul etmiş sayılır. Eğer yazarın çalışmasının basılması reddedilirse, yazının telif hakkı yazarlara geri verilir.
Başka kaynaklardan alınan şekiller, tablolar veya hem basılı hem de elektronik ortamdaki diğer materyaller için yazarların telif hakkı sahibinden izin almaları gerekir. Bu husustaki hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.
Farabi Tıp Dergisi’nde yayımlanan yazılarda içerikle ilgili nihai sorumluluk yazarlara aittir. Editörler, editör kurulu ve yayıncı, bu yazılar için herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir.

Dergimize makale gönderme/süreç işlemlerinin tamamı ücretsizdir.