Ergenlerin Akademik Erteleme Davranışları, Akademik Öz Yeterlik İnançları ve Mükemmeliyetçilik

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 2, 375 - 386, 30.04.2020

Nurbanu Sula Ataş Hatice Kumcağız

Öz

Bu araştırmanın amacı; ergenlerin akademik erteleme davranışları, akademik öz yeterlik inançları ve mükemmeliyetçilik düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini Samsun ilinin İlkadım ilçesindeki liselerde öğrenim gören 383 kız ve 219 erkek olmak üzere toplamda 602 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Akademik Erteleme Ölçeği, Çocuk ve Ergen Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Çocuklar İçin Öz Yeterlik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Çoklu Regresyon Analizi, t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS for Windows 20.0 programı kullanılarak analiz edilmiş olup, ulaşılan bulgular yorumlanmıştır. Çalışmada, ergenlerin akademik erteleme davranışı ile akademik öz yeterlik inançları arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki, ergenlerin akademik erteleme davranışı ile mükemmeliyetçilik düzeyi ölçeği alt boyutlarından Kendine Yönelik alt boyutu puanı arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ergenlerin akademik öz yeterlik inançları ve mükemmeliyetçilik düzeylerinin, akademik erteleme davranışlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu saptanmıştır. Ergenlerin akademik erteleme davranışları ile akademik öz yeterlik inançları cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmakta, sınıf düzeyine göre ise anlamlı bir şekilde farklılaşmamaktadır. Ergenlerin Mükemmeliyetçilik Düzeyi Ölçeği alt boyutlarından Sosyal Kaynaklı alt boyutu sınıf düzeyi ve cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaşmakta, Kendine Yönelik alt boyutu anlamlı bir şekilde farklılaşmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Akademik erteleme, akademik öz yeterlik, mükemmeliyetçilik

Academic Procrastination Attitudes of Adolescents, Academic Self-Efficacy Beliefs and Perfectionism Levels

Öz

The purpose of this research was to examine the relationship between perfectionism and academic procrastination in adolescents’ academic self-efficacy. The sample of this research consists of 383 female and 219 male students studying in a high school in the İlkadım district of Samsun province. The academic procrastination scale, child and adolescent perfectionism scale, self-efficacy scale for children and personal information form were used in this research. Pearson product-moment correlation analysis, regression, multiple regression analysis, t-test, one way variance analysis (ANOVA) tests were applied to the data of research. The research data was analyzed using SPSS. There was a moderately significant relationship between the academic procrastination of adolescents and academic self-efficacy in the negative direction, a significant correlation was found between academic procrastination with the self-directed subdimension from perfectionism negatively. Academic self-efficacy and perfectionism of adolescents were found to be a significant predictor of academic procrastination academic procrastination of adolescent and academic self-efficacy beliefs differ significantly according to gender but does not significantly differ according to the class level. The social originated subdimension from the level of perfectionism of adolescents differs significantly according to class level and gender, the self directed subdimension does not differ significantly.

Anahtar Kelimeler

Academic procrastination, self-efficacy, perfectionism

Kaynakça

• Akbay, S.E., & Gizir C.A. (2010). Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinde akademik erteleme davranışı: Akademik güdülenme, akademik özyeterlik ve akademik yükleme stillerinin rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 60-78.
• Antony, M. M., & Swinson R.P. (2009). When perfect ısn't good enough: Strategies for coping with perfectionism. New Harbinger Publications (2nd Ed.): CA.
• Arslan, A. (2013). Lise öğrencilerinin akademik erteleme davranışlarının karar verme stilleri ile ilişkisi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Aydoğan, D., Özbay, Y. (2012). Akademik erteleme davranışının benlik saygısı, durumluluk kaygı, öz-yeterlilik açısından açıklanabilirliğinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 1-9.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: a social cognitive theory. Englewood cliffs, N. J: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Baş, A. U., & Siyez, D.M. (2010). Adaptation of the child and adolescent perfectionism scale to Turkish : The validity and reliability study. Elementery Education Online, 9(3), 893-909.
• Camadan, F. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin mükemmeliyetçilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çakıcı, D.Ç. (2003). Lise ve üniversite öğrencilerinde genel erteleme ve akademik erteleme davranışının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik- Berber, Ç., & Odacı, H. (2015). Akademik erteleme davranışının bazı kişisel ve psikolojik değişkenlere göre açıklanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (3), 31-47.
• Deniz, M.E., & Akdoğan, A. (2014). Farklı depresyon anksiyete stres düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışlarının incelenmesi. Psikolojik Danışma ve Eğitim Dergisi, 1 (1), 28-44.
• Ekinci, E., & Gökler, R. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin akademik özyeterliklerinin ve akademik erteleme davranışlarının öğrenilmiş çaresizlikleri üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(50), 378-385.
• Ersanlı, K. (2005). Davranışlarımız, gelişim ve öğrenme. Eser Ofset: Samsun.
• Flett, G. L., Hewitt, P. L., Boucher, D. J., Davidson, L. A., & Munro, Y. (2001). The Child and Adolescent Perfectionism Scale: Development, validation, and association with adjustment. Unpublished manuscript, Department of Psychology, University of Columbia, Canada.
• Gürültü, E. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Haycock, L. A., McCarthy, P., & Skay, C. L. (1998). Procrastination ın college students: the role of self-efficacy and anxiety. Journal of Counseling and Development, 76, 317-324.
• Janssen, T., & Cartoon, J. S. (1999). The effects of locus of control and task difficulty on procrastination. Journal of Genetic Psychology, 160 (4), 436-442.
• Kandemir, M. (2014). A model explaining academic procrastination behavior. Pegem Journal of Education & Instruction, 4(3), 51-72.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayınevi.
• Karataş, H., & Bademcioglu, M. (2015). The explanation of the academic procrastination behaviour of pre-service teachers with five factor personality traits. The International Journal of Research in Teacher Education, 6(2), 11-25.
• Kınık, Ö. (2015). Üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışları ile fonksiyonel olmayan tutumları, depresyon düzeyleri ve benlik saygıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Kırdök, O. (2004). Olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçilik ölçeği geliştirme çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Koparan, Ş., Öztürk, F., Özkılıç, F., & Şenışık, Y. (2009). An ınvestigation of social self-efficacy expectations and assertiveness in multi-program high school students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 623–629.
• Lee, E. (2005). The relationship of motivation and flow experience to academicprocrastination in university students. The Journal of Genetic Psychology, 166 (1), 5-14.
• McKean, K. J. (1994). Academic helplessness: applying learned helplessness theory to undergraduates who give up when faced with academic setbacks. College Student Journal, 28, 456-462.
• Milgram, N. A., Batori, G., & Mowrer, D. (1993). Correlates of academic procrastination. Journal of School Psychology, 31 (4), 487-500.
• Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149.
• Özer, A., & Altun, E. (2011). Üniversite öğrencilerinin akademik erteleme nedenleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(21), 45-72.
• Pamir, Ç. O. (2008). Lise öğrencilerinin mükemmeliyetçilik düzeyleri ile anne baba tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Pajares, F., & Schunk, D. L. (2002). Self and self-belıef in psychology and educatıon: An historical perspective. Improving Academic Achievement. New York: Academic Press.
• Rice, K. G., Ashby, J. S., & Slaney, R. B. (1998). Self-esteem as a mediator between perfectionism and depression: a structural equations analyses. Journal of Counseling Psychology, 45, 304-314.
• Sarıkaya -Aydın, K., & Koçak, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin zaman yönetimi becerileri ile akademik erteleme düzeylerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 17-38.
• Sarıoğlu, A.F. (2011). Öğretmen adaylarının akademik erteleme eğilimi ile mükemmeliyetçilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri: Eğitimsel bir bakışla. (Çev. Ed. Muzaffer Şahin), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Senecal, C., Koestner, R., & Vallerand, J. (1995). Self-regulation and academic procrastination. The Journal of Social Psychology, 135 (1), 607-619.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Solomon, L. J., & Rothblum, E. D. (1984). Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31, 503- 509.
• Tekkurşun, G. (2015). Beden eğitimi öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarının incelenmesi (Gazi ve Kafkas Üniversitesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Telef, B.B. (2011). Özyeterlikleri farklı ergenlerin psikolojik semptomlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Telef, B.B., & Karaca R. (2012). Çocuklar için özyeterlik ölçeği; Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 169-187.
• Toker, B. (2014). Bilişsel davranışçı kurama dayalı olarak geliştirilen akademik erteleme davranışıyla başetme beceri eğitimi psikoeğitim grup yaşantısının üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Türk Dil Kurumu (2018). Mükemmeliyetcilik. [Çevrim- içi: http://www.tdk.gov.tr/index.php?arama=gts&option=com_gts&kelime=m%C3%BCkemmelliyet%C3%A7ilik ], Erişim Tarihi: 08.05.2018
• Ünal, M. (2013). Lise öğrencilerinin akademik güdülenme düzeylerinin bazı değişkenler açısından yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yıldırım, Ü. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin psikolojik belirtilerinin sosyal destek algısı ve akademik erteleme açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.