Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Motivasyon Düzeyleri ile Baba-Çocuk İlişkisi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Milli Mücadele'nin 100. Yılı Özel Sayısı, 23 - 37, 18.12.2020

Ayşe Gözübüyük , Saide Özbey

https://doi.org/10.21733/ibad.763103

Cited By: 13

Öz

Araştırma okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48-72 aylık çocukların motivasyon düzeyleri ile baba-çocuk ilişkisi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla planlanmıştır. Bununla birlikte baba-çocuk ilişkisinin babanın yaşı, öğrenim durumu, mesleği gibi değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği sorusuna da cevap aranmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde bulunan ilkokula bağlı anasınıfları ve bağımsız anaokullarına devam eden 48-72 aylık çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini evrenden tesadüfî küme örnekleme formülü kullanılarak belirlenmiş 331 çocuk oluşturmaktadır. Veriler “Genel Bilgi Formu”, “Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeği” ve “Çocuk Ebeveyn İlişki Ölçeği (Baba Formu)” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda baba-çocuk ilişkisi toplam puanlarının babanın yaşı ve babanın öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0.05); babanın mesleği değişkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği (p<0.05); baba-çocuk ilişkisi ile çocukların motivasyon düzeyleri arasında negatif yönde, anlamlı ve orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, motivasyon, baba-çocuk ilişkisi

Kaynakça

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
• Aksoy, A. B. ve Tatlı, S. (2019). Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların çocuklarıyla olan ilişkileri ile babalık rolü algıları arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 1-22.
• Aktürk, F. M. (2015). Çocukları okul öncesi eğitime devam eden (5 yaş grubu) ebeveynlerin ana-baba tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Arıkan, R. (2011). Araştırma yöntem ve teknikleri. Ankara: Nobel.
• Arslan, Ü. ve Durmaz Kandaz, U. (2004). Babaların 3-6 yaş grubundaki çocukların eğitimine ve bakımına katılım durumlarının psikososyal davranışlarına etkisi. I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi Kongre Kitabı, 3, 371–379.
• Atmaca Koçak, A. (2004). Baba destek programı değerlendirme raporu. AÇEV.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Towards a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
• Buckley, C. K. and Schoppe-Sullıvan, S. J. (2010). Father ınvolvement and coparenting behavior: Parents’ nontraditional beliefs and family earner status as moderators. Personal Relationships, 17(3), 413-431.
• Bulanda, R. E. (2004). Paternal ınvolvement with children: the ınfluence of gender ıdeologies. Journal of Marriage And Family, 1(66), 40-45.
• Castillo, J., Welch, G., and Sarver, C. (2011). Fathering: The relationship between fathers’ residence, fathers’ sociodemographic characteristics and father involvement. Maternal and Child Health Journal, 15(8), 1342-1349.
• Dede, Y. ve Argün, Z. (2004). Öğrencilerin matematiğe yönelik içsel ve dışsal motivasyonlarının belirlenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 29(134), 49-54.
• Demir, S. (2018). Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dil ile öğretmen motivasyonunun incelenmesi. Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Ergin, A. ve Karataş, H. (2018). Üniversite öğrencilerinin başarı odaklı motivasyon düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(4), 868-887.
• Flouri, E. and Buchanan, A. (2003). The role of father involvement in children's later mental health. Journal of Adolescence, 26, 63-78.
• Gültekin Akduman, G. ve Türkoğlu, D. (2015). Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ile çocuklarının sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3) , 224-241
• Güney, S. (2012). Örgütsel davranış. Ankara: Nobel.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Kuruçırak, Ş. (2010). 4-12 aylık bebeği olan babaların, babalık rolü algısı ile bebek bakımına katılımı arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Mwoma, B. T. (2009). Paternal involvement in children’s education: An implication of children’s performance at preschool in Gucha district Kenya. Master desertation, Kenyatta University, Kenya.
• Nkwake, A. (2009). Maternal employment and fatherhood: What ınfluences paternal ınvolvement in child-care work in Uganda? Gender & Development, 17(2), 255-267.
• Özbey, S. ve Dağlıoğlu, H. E. (2017). Adaptation study of the motivation scale for the preschool children (DMQ18). International Journal of Academic Research, 4, 2(1), 1-14.
• Özbey, S. (2018a). Okul öncesi dönem çocuklarında motivasyon ve öz düzenleme becerileri üzerine bir inceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(65), 26-47.
• Özbey, S. (2018b). Okul öncesi dönem çocuklarının ahlaki değer davranışları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(16), 1-15.
• Özkan, T. (2014). Çocuğu okul öncesi eğitim kurumuna devam eden babalara uygulanan baba katılım programının baba-çocuk ilişkisi üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özmert, E., Yurdakök K. ve Soysal A.Ş. (2001). Ankara’da ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde okul başarısızlığına yol açan faktörler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 44, 4-18.
• Özsoy Yanbak, M. (2019). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların öz düzenleme becerileri ile baba çocuk ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Poyraz, M. (2007). Babaların babalık rolünü algılamalarıyla kendi ebeveynlerinin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, H. ve Demiriz, S. (2014). Beş altı yaşında çocuğu olan babaların, babalık rolünü algılamaları ile aile katılım çalışmalarını gerçekleştirmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 273-294.
• Telli, A. A. (2014). 3-6 yaş grubu çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Tezci, E., Sezer, F., Gürgan, U. ve Aktan, S. (2015). A study on social support and motivation. Anthropologist, 22(2), 284-292.
• Tezel Şahin, F., Akıncı Coşgun, A. ve Kılıç Aydın, Z. N. (2017). Babaların çocuklarıyla vakit geçirme durumlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. GEFAD/GUJGEF 37(1), 319–343.
• Topçu, S. (2015). Üstün ve normal zihin düzeyine sahip öğrencilerde içsel-dışsal motivasyon ve benlik saygı düzeyi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Uzun, H. ve Baran, G. (2015). Çocuk ebeveyn ilişki ölçeği’ nin okul öncesi dönemde çocuğu olan babalar için geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 30-40.
• Uzun, H. ve Baran, G. (2019). Babaların okul öncesi dönemdeki çocuklarıyla ilişkisinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 15(1), 47-60.
• Ünüvar, P. (2008). Babaların 3-6 yaş grubu çocuklarıyla geçirdikleri zamanın niteliğini belirleme ve geliştirme. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yavuzer, H. (2012). Anne-baba ve çocuk (Yirmi üçüncü baskı). Remzi Kitapevi: İstanbul.
• Yücel Batmaz, N. ve Gürer, A. (2016). Dönüştürücü liderliğin çalışanların içsel motivasyonu üzerindeki etkisi: Yerel yönetimlerde karşılaştırmalı bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 477-492.