Etik İlkeler

Yazarlık ve Katkı

Yazar kime denir?
ICJME'nin önerisine göre yazar aşağıdaki dört özelliği kendisinde toplayandır:

• Çalışmanın konseptine, tasarımına; çalışma için verilerin elde edilmesine, analiz edilmesine veya yorumlanmasına önemli katkıda bulunma.
• Çalışmanın taslağını hazırlamak veya çalışmayı entelektüel içerik için eleştirel olarak gözden geçirme.
• Yayımlanacak dosyanın son onayını verme.
• Çalışmanın herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili soruların uygun şekilde araştırılmasını ve çözülmesini sağlamak için çalışmanın tüm yönlerinden sorumlu olmayı kabul etmek.

Yukarıdaki dört özelliğe sahip olanlar yazar olarak değerlendirilirken, bunları taşımadan çalışmaya katkıda bulunanlara "yazar olmayan katkıda bulunan" denir.

Katkı Oranı Nasıl Belirlenir?
Çalışmaya dahil olan yazarların katkı oranları yazarlar tarafından belirlenir. Dergimiz, ilk yazarın katkı oranının diğer yazarlardan yüksek olmasını beklese de bu konudaki sorumluluk yazarlara aittir ve son karar kendileri tarafından verilecektir. Ortak yazarlık konusunda şu hususlara dikkat edilmelidir.

• Her yazar, kendi adına dergiye yazının gönderildiğinden doğrudan haberdar olmalıdır.
• Çalışmaya katılan yazarların katkı oranları belirtilmelidir.

Hakem Değerlendirme Süreci

• Dergimize gönderilen çalışmaları iki hakemin değerlendirmesine sunuyoruz.
  
• Hakemleri, gönderilen çalışmanın konusundaki uzmanlıklarına göre seçiyoruz.
  
• Hakemlerin yazarla aynı kurumda olmamasına dikkat ediyoruz.
  
• Hakemlere gönderdiğimiz yazılardan yazara ait bilgileri siliyoruz.
  
• Hakemden dönen dosyalarda, hakeme ait bilgilerin kalmadığından emin olmadan yazara revizyon için göndermiyoruz.
  
• Hakemlerin ve yazarların bilgilerini birbirinden gizleyerek değerlendirmenin tarafsız ve doğru olmasını sağlamaya çalışıyoruz.
  
• Yayın kabul ettiğimiz her bilim dalında alan editörümüz bulunduğundan, yazarlardan hakem önerisi kabul etmiyoruz.

Birden Fazla Dergiye Eşzamanlı Gönderim

Dergimize gönderilen yazılar, aynı anda başka bir dergiye gönderilmemiş olmalıdır. Bu durumun tespiti halinde:

1. Çalışma değerlendirme sürecindeyse, değerlendirmeyi durduruyoruz ve diğer derginin editörüyle, soruşturmayı yürütmek için iletişime geçiyoruz.
2. Yazının gönderilen ilk hallerini, içerik ve yazar isimleri üzerinden karşılaştırıyoruz.
3. Eğer çalışmalar aynı veya benzer ve yazarlar farklıysa, çalışmayı reddediyor ve yazarın dergimize bir daha yazı gönderememesi için önlem alıyoruz.
4. Eğer iki çalışma aynı yazara aitse, durumu açıklığa kavuşturmak için yazarla iletişime geçiyoruz.
5. Yazar durumun bir hata, yanlış anlaşılma ya da bilgisizlikten kaynaklandığı belirtirse ve bu cevap tatmin edici bulunursa, yazarın diğer dergideki yazının akıbeti konusundaki fikrini sorarız. (Yazıyı değiştirmek mi istiyor reddetmek mi?)
6. Yazarın cevabını tatmin edici bulmazsak, yazıyı reddederiz. Çalışmadaki diğer yazarları ve hakemleri haberdar edip yazarın kurumu ve amirine bilgi veririz.

İntihal

İntihal, başkasına ait görüş, düşünce ve ifadeleri, doğru bir biçimde referans göstermeden, kendine aitmiş gibi göstermektir. Dergimize gönderilen tüm çalışmaları benzerlik testinden geçirerek bu tür bir sahtekarlığa engel olmaya çalışıyoruz ancak testi aşacak durumlarla da karşılaşabiliriz. İntihalden şüphelendiğimizde veya bu hususta bir ihbar aldığımızda, çalışmanın yayım  sürecinde veya yayımlanmış olmasına bakmadan aşağıdaki adımları atıyoruz.

Süreçteki Yazıda İntihal

• Çalışma hakemdeyse, hakemlere durumu bildirip süreci durduruyoruz.
• Çalışmadaki intihal oranını kontrol ediyoruz.
• Küçük oranda, sadece bazı cümlelerde aşırma yapıldıysa, yazarla iletişime geçip durumu bildiriyor ve yazıyı düzeltmesini istiyoruz.
• Büyük oranda aşırma söz konusuysa, yazarla iletişime geçip durumu bildiriyoruz.
• Yazardan tatmin edici veya hiçbir cevap alamazsak, çalışmayı reddediyoruz. Hakemleri, yazarın kurumunu ve amirini bilgilendiriyoruz.
• Yazardan hata yaptığına dair tatmin edici bir cevap aldığımızda, yazının reddedilmesi veya düzeltilmesi konusunda karar vermesini istiyoruz.

Yayımlanmış Yazıda İntihal

• Çalışmadaki intihal oranını kontrol ediyoruz.
  
• Küçük oranda, sadece bazı cümlelerde aşırma yapıldıysa, yazarla iletişime geçip durumu bildiriyor ve düzeltme makalesi yayımlamasını istiyoruz.
  
• Büyük oranda aşırma söz konusuysa, yazarla iletişime geçip durumu bildiriyoruz.
  
• Yazardan tatmin edici veya hiçbir cevap alamazsak, makaleyi geri çekiyoruz. Yazarın kurumunu ve amirini bilgilendiriyoruz.
  
• Yazardan hata yaptığına dair tatmin edici bir cevap aldığımızda, yazının geri çekilmesi veya düzeltme makalesi yayımlaması konusunda karar vermesini istiyoruz.

Kendinden intihal veya kendi çalışmasını çoğaltma durumunda, yukarıda sıralanan adımların benzerini uyguluyoruz.

COPE'un süreçteki yazıda intihal şeması için buraya, yayımlanmış yazıdaki intihal şeması için buraya, kendinden intihal şeması için buraya tıklayınız. (İngilizce)

Çıkar Çatışması

• Kar amacı gütmeyen, ücretsiz bir dergi olduğumuz için yayımladığımız makalelerden herhangi bir maddi kazanç elde etmiyoruz.
• Yazar ve hakemlerle iletişimi resmi seviyede tutuyoruz ve hiçbir yazara ayrıcalık tanımıyoruz.
• Makaleleri geliş tarihine göre sürece alıyor, kabul tarihlerine göre yayımlıyoruz.
• Yazıları, yazarla hiçbir ilişkisi olmayan hakemlere göndermek için çaba harcıyoruz.
• Yazarla kaçınılmaz bir ilişkisi bulunan editörleri ilgili çalışmanın yayım sürecine dahil etmiyoruz.
• Editör takımı veya kurumumuzdan biri çalışmasını dergimize yolladığında diğer çalışmalara uygulanan prosedürlerin aynısını uyguluyoruz.

Veri Paylaşımı

• Dergimizde yayınlanan çalışmalarda kullanılan veriler erişime açık ise bunlara erişmek için gerekli bilgiler (DOI vb.) belirtilmelidir.
• Çalışmada kullanılan veriler erişime kapalı ise bunun nedeni açıkça belirtilmelidir.

Fikri Mülkiyet

• Dergimizde yayımlanan makalelerin telif hakları yazarlarına aittir. Çalışmalarda sunulan verilerin ticari amaçla çoğaltılması hariç, ticari gayeler dahil atıf verilerek kullanılması serbesttir.
• Öte yandan bize gönderilen yazılardaki verilerin, alındıkları kaynakların lisanslarına uygun şekilde kullanılması gerekmektedir. Yayım sürecinde veya yayımdan sonra, usulsüz veri kullanımına dair şüphelerimiz oluşursa ya da bu yönde bir ihbar alırsak, konuyu soruşturuyoruz.
• Yazarla iletişime geçtikten sonra bir ihlalin gerçekleştiği ortaya çıkarsa süreçteki yayını reddediyor, yayımlanmış olanı geri çekiyoruz.

Şikayet ve Başvuru

• Yazar çalışmasının reddedilmesine itiraz edebilir. Bu durumda editör takımı olarak yazara geçerli bir gerekçe sunmakla mükellefiz. Yazara bir gerekçe sunamazsak, kendisinden özür diler ve çalışmasını yeniden sürece alırız.
  
• Yazarın süreçler ve süreçlerde geçen zamana yönelik itirazları ve şikayetleri tarafımızca değerlendirilir ve cevaplandırılır. Yazarın çalışmasının bilinçli bir şekilde geciktirildiği tespit edilirse ilgili editör uyarılır, tekrarında görevden uzaklaştırılır.
  
• Yazarın editör takımı hakkında etik ihlaline yönelik şikayetleri, editörlük, gerektiğinde dergi sahibi ve yayıncımız tarafından incelenir. Editörlerin etik ihlalinde bulunduğu tespit edilirse ilgili editör görevden uzaklaştırılır.
• Yazarın etik ihlallerine yönelik diğer şikayetleri, COPE çerçevesinde, yukarıdaki Etik İlkeler'e göre ele alınır.
  

Etik Denetim

Yayımlanmış ve yayım sürecinde olan bir çalışmanın, etik izni eksikliği vb. etik problem taşıdığı şüphesine kapılırsak, aşağıdaki adımları atıyoruz.

1. Hakemlere ve alan editörlerine soruşturma yapacağımız konusunda bilgi veriyoruz.
2. Yazardan gerekli bilgileri sağlamasını istiyoruz.
3. Yazarın tatmin edici bir cevap vermesi durumunda kendisinden özür diliyor ve süreci devam ettiriyoruz.
4. Yazar cevap vermezse veya verdiği cevap tatmin edici bulunmazsa, süreci durdurduğumuz kendisine bildiriyoruz ve ilgili kuruma durumu iletiyoruz.
5. Kurumla olan iletişim sonucunda sorun çözülürse süreci devam ettiriyoruz, aksi halde daha üst kuruma durumu raporluyoruz ve hakemleri bilgilendiriyoruz.

Yayın Politikası

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi kaliteli bilimsel çalışmaları, doğru bir süreçten geçirerek yayımlamayı ve bilimsel bilginin geliştirilmesine katkı sunmayı hedefleyen akademik bir dergidir. Bu hedef doğrultusunda derginin yayın sürecinde rol alan bütün paydaşların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere uymaları elzemdir.

Dergimiz Committee on Publication Ethics, COPE'un açık erişimde yayımladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda etik ilkelerini belirlemekte ve ihlalleri ele almaktadır. Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönerges ile Tübitak Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği de başvuru kaynaklarımız arasında sayılması gereken kılavuzlardır.

Yayıncı ve editörler olarak adı geçen kılavuzlar ve yukarıda sıralanan etik kurallara uymamız ve hiçbir şartta etik ihlallerine izin vermememiz gerektiği gibi, oluşan durumlara çözüm sunmamız zorunluluktur. Aynı şekilde dergimize yazı gönderen veya yazılarda hakemlik yapanların da etik ilkeleri çiğnememesi ve oluşan durumlarda editörü bilgilendirmesi, usulsüzlük durumunda şikayetçi olabileceğini bilmesi gerekmektedir.

Makale Kabulü

• Dergimiz sadece araştırma makalesi yayımlamaktadır. Kitap kritiği, derleme makale vb. çalışmalar kabul edilmemektedir.
• Gönderilen çalışmaların var oluş amacımıza uygun olarak, bilimsel bilgi dairesinin genişlemesine katkı sunması gerekmektedir.
• Editör ve yayın kurulu, Yazım Kuralları sayfamızda belirtilen 11 maddelik "Gönderilecek Yazının Taşıması Gereken Şartlar"ını karşılamayan çalışmaları doğrudan reddetme yetkisine sahiptir.
• Dergimiz Türkçe ve İngilizce çalışmalar yayımlamaktadır.
• Gönderilen çalışmaların tüm yazarlarının en az doktora öğrencisi olması gerekmektedir.
• Bir sayıda aynı yazarın bir çalışması yayımlanabilmektedir.

Yayım Süreci

        Dergimize gönderilen yazılarda süreç, aşağıdaki gibi işlemektedir.

• Yüklenen yazılar, otomatik olarak intihal testine tabi tutulur. Sürecin başlaması için benzerlik oranının %15'in altında olması gerekmektedir.
  
• Gönderilen yazıya editör atandıktan sonra, yazının Yazım Kuralları sayfasında belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı kontrol edilir. Şartlara uymayan yazılar herhangi bir gerekçe gösterilmeden yazara iade edilir.
  
• Yazı metninde ve dipnotlarda imla ve noktalama hataları bulunan, anlatım bozukluğu içeren metinler, herhangi bir düzenleme isteği olmadan yazara iade edilebilir.
• Yazının ilk yüklemede hatasız ve yazım kurallarına uygun olarak yüklenmesinden yazar sorumludur. Bunun yanında editör bir kereye mahsus yazının düzenlenmesi için yazara düzeltme talebi gönderebilir. Dönen yazıda talebin tüm yazıda karşılanmadığı görüldüğünde yazı reddedilir.
  
• Şekil ve imla adımını geçen yazılar iç değerlendirmeye tabi tutular. Yazının dergimizin istediği şartları taşıyıp taşımadığı yayın kurulumuzca kontrol edilir.
• Yayın kurulunun değerlendirme için uygun gördüğü yazılar, gereken durumlarda İngilizce dil editörüne gönderilir.
  
• İngilizce dil kontrolü tamamlanan yazılar çift taraflı kör hakemlik usulüne göre dış değerlendirmeye tabi tutulur. Yazarın ve hakemlerin kimliği birbirlerinden gizlenerek yazı alanında uzman en az iki hakemin görüşüne sunulur.
  
• Hakemlerin geri dönüşüne göre makale kabul edilebilir, yazardan revizyon istenebilir, reddedilebilir.
  
  Bu adımda hakemlerin kararı kabul, minör revizyon, majör revizyon ya da ret olabilir.
  Hakemlerden birinin kararı kabul veya minör, öteki ret olduğunda, makale ya üçüncü bir hakeme gönderilir ya da editör kararıyla kabul veya reddedilir.
  Hakemlerden birinin kararı kabul veya minör, ötekinin majör olduğunda makale editör tarafından kabul veya reddedilebilir.
  Her iki hakemin kararı majör olduğunda makale editör tarafından reddedilebilir.
  Her iki hakemin kararı minör olduğunda makale editör tarafından kabul edilebilir.
  
  
• Değerlendirme adımını geçen yazılar, hakem not ve işaretlerinin silinmesi, yazıya son şeklinin verilmesi için yazara tekrar gönderilir.
• Bu adımda yazardan kaynakça bilgilerini dergipark sistemine girmesi istenir.
  
• Yazar tarafından üst bilgi ve kaynakça düzenlenmesi tamamlanan çalışmaya doi atanır.
  
• Yazar tarafından son şekli verilmiş yazı, şeklinin kalıcı hale getirilmesi için mizanpaj editörüne gönderilir.
• Mizanpaj editörünün PDF haline getirdiği çalışma, son okuma editörüne kontrol için gönderilir.
• Son okuma editörünün onayladığı çalışma, erken görünümde yayımlanır ve sayıya atanmak için sıraya alınır.
  

        Makalenin Sayıya Atanması

• Tarif edilen yayım süreci, ek hakem talebi, yazardan birden fazla kez düzenleme istenmesi, mizanpaja birden fazla kez gitmesi gibi durumlarla anlatılandan daha karmaşık olabilmektedir.
• Bir makalenin yayım süreci iki ile dört ay arası sürebilir.
• Süreci tamamlanan makalelere bekletilmeden doi atanır ve erken görünümde erişime açılır ancak hangi sayıya atanacağı, gelecek sayıların kotalarına bağlıdır.
• Her sayıda en fazla 15 araştırma makalesi yayımlanmaktadır. Kabul tarihine göre yapılan sıralamada 15'i aşan makaleler, bir sonraki sayıda yayımlanmak üzere bekletilir.
  

        Makale Kabul Tarihleri

• Dergimiz makale alımına her zaman açıktır.

        Yayın Periyodu

• Dergimiz Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda üç sayı yayımlanmaktadır.

Atıf ve Referans Sistemi

• İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, atıf ve kaynakça yazımında İsnad Atıf Sistemi 2. edisyonun kullanılmasını şart koşmaktadır.

Benzerlik Oranı Limiti

• Dergimizde maksimum benzerlik oranı %15 olarak kabul edilmektedir. 
  

Yayın ve Değerlendirme Ücreti

• İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi yazarlardan makale değerlendirme ve yayın süreci için herhangi bir ücret talep etmemektedir.
  

Telif Hakkı

• Yayımlanan yazıların telif hakları yazarlarına aittir.