Araştırma Yayın Etiği
1-Etik Kurul izni gerektiren çalışmalar (anket ya da ölçek uygulamayı gerektiren, görüşme ve gözlem içeren; doküman, resim, anket vb. diğerleri tarafından geliştirilen ve kullanım izni gerektiren çalışmalar) (Sosyal bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.) için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin araştırma yapılmadan önce alınmış olması, bunların makale içeriğinde belirtilmesi ya da ek olarak sunulması gerekmektedir. Bu izinlerin olmaması durumunda yayın ön inceleme safhasında yazara iade edilir.
2-Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
3-Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
4-Hakem değerlendirmelerinde olan araştırmalara ilişkin ham verilerin hakemler tarafından talep edildiğinde sunulması şarttır. Verilerin makalenin yayımı sonrasında da gerektiğinde sağlanması zorunludur.
Makale Benzerlik Raporu Ve Benzerlik Oranı Hakkında Dergi Politikamız
Aday makaleler akademik benzerlik engelleme programı olan iThenticate veya Turnitin (makalelerde kullanılmamalı, görüş, kitap bölümü vs yer veriyorsa o durumda kullanılması uygundur) programından alınmış orijinallik raporu ile gönderilmelidir. Bu oran %20'ye kadar kabul edilmektedir. %20'nin üzerinde benzerlik oranı olan çalışmalar ön kontrol aşamasında iade edilecektir.
Yazarların Etik Sorumlulukları
Dergimize çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
- Yazarın gönderdiği eser daha öncesinde başka bir dergide yayınlanmamış olmalıdır ve eserin benzerlik oranının dergimiz tarafından belirlenmiş oranın üzerinde olmaması gerekir.
-Eserlerin özgünlüğünün tespiti adına yazarlardan benzerlik raporu istenebilmektedir. Eserlerden beklenen benzerlik oranı %20’nin üstünde olmamalıdır.
-Çalışmada adı geçen her yazar çalışmanın içeriğinden aynı oranda sorumludur. Çalışmaya katkısı olup da araştırmacının ismine yer verilmemesi veya katkısı olmadığı halde haksız yere adına yer verilmesi kabul edilemez bir durumdur.
- Derginin editör kurulu, yayın sürecinde yazarlardan belge, bilgi vs. isteyebilmektedir; yazarın istenilen her türlü verileri sağlaması gerekmektedir.
-Yazar(lar)ın, yayın sürecinde kör hakemlik usulü gereği ve tarafsız değerlendirme yapılabilmesi için kimliklerini gizli tutması gerekmektedir.
-Yazarın yayın sürecinde eserde fark ettiği bir hata ya da düzeltme gerektiren bir durum var ise bunu derhal dergi editörüne bildirmesi beklenmektedir.
-Eserin paydaşları olan birden çok yazar arasında mevcut ya da olası bir çıkar çatışması var ise bunun editöre bildirilmesi gerekir.
-Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
-Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
- Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
-Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
-Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
-Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma dergimize gönderilemez.
-Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Hakemler İçin Etik Kurallar
-Tüm çalışmaların Körleme Hakemlik ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar.
-Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir.
-Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
-Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
-Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
-Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
-Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
-Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
-Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.
-Hakemler değerlendirme sürecinin gizli olduğunun ve dışarıdan üçüncü kişilerle paylaşılmaması gerektiğini bilmelidir.
-Hakemler, belirlenen süre içerisinde çalışma ile ilgili objektif, tarafsız, bilimsel, anlaşılır ve yapıcı bir değerlendirme raporu sunmalıdır.
-Hakem raporları, makalenin bilimsel niteliği (ele aldığı konu, kullanılan yöntem ya da ilgili literatürün uygun kullanımı) ile ilgili değerlendirme de içerecektir. Bu değerlendirme olumlu ya da olumsuz, içerik hakkında mutlaka yapılmalıdır.
-Çalışmanın intihal olduğu ya da önceden başka bir yerde yayımlandığı anlaşılması üzerine hakemler durumu editöre bildirmelidir.
-Değerlendirme sürecindeki aşamalar, verilen süre içerisinde tamamlanmalıdır.
Editörlerin Etik Sorumlulukları
Editörler, eserleri değerlendirirken fikri mülkiyet haklarına riayet etmelidir ve eserin değerlendirme ile yayınlanma süreçlerinin nitelikli ve hızlı ilerlemesi için çaba göstermelidir.
Eser değerlendirme süreçlerinin işlem basamaklarını açık ve şeffaf olarak yayımlamalıdır.
Eser değerlendirme ve yayımlama sürecinin nitelikli ve hızlı yürümesini sağlamalıdır.
Editörler bilimsel değerlendirme esaslarına uygun olarak hakem atamalarını tarafsız bir şekilde yapmalı ve özgür düşünce ortamını temin etmelidir.
Derginin farklı alanlarda uzman pek çok akademisyeni bir arada bulundurması, editörün de bu akademisyenlere ulaşması ve dergiye davet etmesi yoluyla derginin bilim kurulu havuzunu genişletmesi beklenmektedir.
Eser sahiplerinin dergide yayın sürecinde işlerini daha kolay hale getirebilmek adına, editörler dergiye ait yazım kurallarını içeren bir listeyi paylaşmalıdır.
Dergiye gönderilmiş olan eserin değerlendirme süreçlerinde geldiği her basamak, eser sahibi ile paylaşılmalıdır. Eserle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verildiğinde, eser sahibi ile bu bilgi detaylıca ve bilimsel açıdan değerlendirilerek paylaşılmalıdır.
Kör hakemlik ilkesi gereğince, yazar ve hakemlerin isimleri ile bilgileri gizli tutulmalı ve paylaşılmamalıdır.
Yayıncının Sorumlulukları
Toros Üniversitesi Gıda, Beslenme ve Gastronomi Dergisi, açık, elektronik ve ücretsiz olarak erişim sağlar. Derginin tüm paydaşları yayıncıdan bağımsızdır ve yayın ile alakalı tüm süreçler yayıncıdan bağımsız bir şekilde yürütülür.
Dergiye akademik yayını ile katkı sunan tüm paydaşların fikri mülkiyet hakları Toros Üniversitesi Gıda, Beslenme ve Gastronomi Dergisi tarafından saklı tutulur.
Makalenin en sonunda; kaynakçadan önce yer alacak hususlar:
Çıkar Çatışması Beyanı:
Yazarlar, bu makalenin araştırılması, yazarlığı ve / veya yayınlanmasına ilişkin herhangi bir potansiyel çıkar çatışması olup/olmadığı ile ilgili durumlarını beyan edeceklerdir.
Destek/Finansman Bilgileri:
Yazarlar, bu makalenin araştırılması, yazarlığı ve / veya yayınlanması için herhangi bir finansal destek alıp/almadıklarını beyan edeceklerdir.
Etik Kurul Kararı:
Bu araştırma için etik kurul kararına ihtiyaç olup/olmadığını beyan edecektir.
Toros Üniversitesi Gıda, Beslenme ve Gastronomi Dergisi yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen jfng@toros.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.
Yayın Politikası
Dergimiz gıda, beslenme ve diyetetik ve gastronomi bilimleri alanlarındaki bilimsel çalışmalara yer veren açık erişimli, ücretsiz, uluslararası hakemli e-dergidir.
Eser sahibi tarafından dergiye gönderilen yayınlar ön kontrol aşamasında dergi şablonuna uyumu, benzerlik oranı ve dergi konusu/kapsamına uygunluğu bakımından değerlendirilir. Editörler bu aşamada kabul ya da ret kararı alabilir; ayrıca eser sahibi yayınını bu aşamada geri çekebilir.
Ön kontrollerden geçen eser, yayın değerlendirme aşamasına alınmaktadır. Eser en az 2 hakem tarafından değerlendirmeye alınır. Hakem değerlendirmeleri sonucunda eser sahibinin 15 gün içerisinde gerekli düzeltmeleri yapması gerekmektedir ayrıca gerekçe göstermek koşuluyla yazar düzeltme yapmama hakkına da sahiptir.
Hakem tarafından verilen düzeltmeleri yapan ve olumlu geribildirim alan eser yayınlanma sürecine alınır. Editörler ve teknik editörler tarafından eser dil bilgisi ve yazım kuralları çerçevesinde yeniden incelenir ve yayım için mizanpaj işlemlerine alınır. Son aşamada eser sahibinden yayım için uygunluk onayı alınır ve yayıma gönderilir.
Eser sahibinin ilk başvurusu ile yayının kabul edilmesi ve yayınlanma süreci 6-12 ay arasında sürmektedir.