EXAMINATION OF MISSION AND VISION STATEMENTS OF PILOT UNIVERSITIES SUBJECT TO MISSION DIFFERENTIATION AND SPECIALIZATION

Yıl 2023, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı Özel Sayısı, 119 - 132, 29.10.2023

Fatma Hümeyra Yücel , Temel Çalık

Öz

The study has been prepared to determine how pilot universities, which are subject to mission differentiation, determine their mission and vision statements in the light of innovative paradigms. The type of research is qualitative, the pattern is in the form of case study. For the study group, 5 strategic plans and 25 academician opinions were used with the purposeful sampling method. Data were collected with a semi-structured interview form and analyzes were performed. In the pilot universities in the study set, 12 themes matched with mission statements and 10 themes associated with vision statements were identified. It was determined that the words "people education", "regional development/regional contribution", "specialization" were used the most in the mission understandings, and the words "leadership in regional development", "innovation and entrepreneurship", "prioritizing education and research" were included in the vision statements. With these statements, it can be stated that they directly contribute to the formation purposes of pilot universities. Academic staff find their mission statements "quite adequate" and "appropriate" and express their sense of vision in a way that shows "the future" and "goals and objectives". It can be stated that mission and vision statements in universities are usually composed of renewed, synergistic, positive statements.

Anahtar Kelimeler

Mission Differentiation, Specialization, Vision, Pilot Universities, Strategic Plan

MİSYON FARKLILAŞMASI VE İHTİSASLAŞMASINA TABİ OLAN PİLOT ÜNİVERSİTELERİN MİSYON İLE VİZYON İFADELERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Çalışma misyon farklılaşmasına tabi olan pilot üniversitelerin yenilikçi paradigmalar ışığında misyon ve vizyon ifadelerini nasıl belirlediklerini belirleyebilmek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma türü nitel, deseni durum çalışması biçimindedir. Çalışma grubu için amaçlı örnekleme yöntemiyle 5 stratejik plan, 25 akademisyen görüşünden faydalanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formuyla veriler toplanarak çözümlemeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma kümesinde yer alan pilot üniversitelerde misyon ifadeleriyle eşleştirilen 12 tema, vizyon ifadeleriyle ilişkilendirilen 10 tema tespit edilmiştir. Misyon anlayışlarında en fazla “insan yetiştirme”, “bölgesel kalkınma/bölgesel katkı”, “ihtisaslaşma” sözcüklerinin kullanıldığı, vizyon ifadelerinde ise “bölgesel kalkınmada öncülük”, “yenilikçilik ve girişimcilik”, “eğitim ve araştırmayı önceleme” sözcüklerine yer verildiği belirlenmiştir. Bu ifadelerle pilot üniversitelerin oluşum amaçlarına doğrudan katkıda bulundukları belirtilebilir. Akademik personeller misyon ifadelerini “oldukça yeterli”, “uygun” bulmakta, vizyon anlayışlarını ise “geleceği” ve “amaç ve hedefleri” gösteren biçiminde ifade etmektedir. Üniversitelerdeki misyon ve vizyon ifadelerinin genellikle yenilenmiş, sinerjik, pozitif ifadelerden meydana geldiği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Misyon Farklılaşması, İhtisaslaşma, Vizyon, Pilot Üniversiteler, Stratejik Plan

Kaynakça

• Aktan, C. C. (2004). Nasıl bir üniversite? Değişim.
• Antalyalı, Ö. L. (2008). Tarihsel süreç içerisinde üniversite misyonlarının oluşumu. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6), 25-40.
• Arabacı, İ. B., & Şener, G. (2014). Üniversitelerin misyon ifadelerinin tematik olarak incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 701-716.
• Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem.
• Balland, P. A., Boschma, R., Crespo, J., & Rigby, D. L. (2019). Smart specialization policy in the European Union: Relatedness, knowledge complexity and regional diversification. Regional Studies, 53(9), 1252-1268.
• Bastedo, M. N., & Gumport, P. J. (2003). Access to what? Mission differentiation and academic stratification in US public higher education. Higher Education, 46, 341-359.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Bingöl Üniversitesi. (2018). Stratejik Plan (2018-2022). Bingöl Üniversitesi.
• Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi. (2022). Stratejik Plan (2022-2026). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Carpentier, V. (2021). Three stories of institutional differentiation: resource, mission and social inequalities in higher education. Policy Reviews in Higher Education, 5(2), 197-241.
• Chmiliar, I. (2010). Multiple-case designs. A. J. Mills, G. Eurepas, & E. Wiebe (Eds.). Encyclopedia of case study research (pp 582-583). Sage.
• Collins, J.C., & Porras J. I. (1999). Kalıcı olmak: Geleceğin güçlü kurumlarını yaratmak. Z. Çivi. (Çev.). Sistem.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri. H. Özcan (Çev.). Anı.
• Çelik, V. (1995). Eğitim yöneticisinin vizyon ve misyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 47-53.
• Çetin, S. (2009). Vizyon yönetimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 95-103.
• David, F. (2011). Strategic management concepts & cases. Prentice Hall.
• Demir, C., & Yılmaz, M. K. (2010). Stratejik planlama süreci ve örgütler açısından önemi. Dokuz Eylül İİBF Dergisi, 25(1), 69-88.
• Demirbolat, A. O. (2005). Eğitim yönetiminde stratejik planlama ve vizyon-misyon belirlenmesinde liderlik rolleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(135), 58-65.
• Dinler, A.M. (2009). Stratejik yönetim sürecinde vizyon ve misyon. Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 5(2), 1-8.
• Düzce Üniversitesi. (2020). Stratejik Plan (2020-2024). Düzce Üniversitesi.
• Erdoğan, B.Z., Tokgöz, N., Ulukan, C, Demirci, E., Baraz, B., Tiltay, M. A., Taşcı, D., & Besler, S. (2012). Stratejik yönetim-I. Anadolu Üniversitesi.
• Finnegan, R. (1996). Using documents. R. Sapsford ve V. Jupp (Ed.). Data collection and analysis (pp. 138-151). Sage.
• Glesne, C. (2011). Becoming qualitative researchers. A. Ersoy & P. Yalçınoğlu (Çev. Ed.). Pearson.
• Hitt, M. A., Hoskisson, R. E., & Ireland R. D. (2007). Management of strategy: Concepts and cases. Thomson. Ivancevich M.J, L.J. Gibson, & J. Donnelly (1990). Fundamentals of management. Homewood.
• Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi. (2022). Stratejik Plan (2022-2026). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Kreber, C., & Mhina C. (2006). The values we prize: a comparative analysis of mission statements. Higher Education Perspectives, 3(1), 60-79.
• Kuzu, Ö. H. (2020). Dünya çapında üniversiteler bağlamında misyon-vizyon üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (1), 8-23.
• Lipton, M. (1996). Demystifying the development of an organizational vision. Sloan Management Review, 37(4).
• MacDonald, K. ve Tipton, C. (1996). Using documents. N.Gilbert (Ed.). Researching social life (pp. 187-200). Sage.
• Mazzucato, M. (2018). Mission-oriented research & innovation in the European Union. European Commission. Merriam, S. B., & Grenier, R. S. (2019). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. Jossey-Bass Publishers.
• Miller, A., & Dess, G. (1996). Strategic management. MGraw Hill
• Norman, P., & Handcombe, R. (1989). Strategic leadership. McGraw Hill.
• Ocak, M., & Karabulut, B. (2017). Türkiye-İngiltere üniversitelerinin vizyon ve misyon ifadelerinin içerik analizi ile karşılaştırılması. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 113-130.
• O’Connell, C. (2015). An examination of global university rankings as a new mechanism influencing mission differentiation: The UK context. Tertiary Education and Management, 21, 111-126.
• Organisation for Economic Co-operationand Development. (2012). Draft Synthesis Report on İnnovation Driven-Growth in Region: The Role of Smart Specialisation.
• Orwig, B., & Finney, R. Z. (2007). Analysis of the mission statements of aacsb-accredited schools. Competitiveness Review, 17(4), 261-273.
• Özdem, G. (2011). Yükseköğretim kurumlarının stratejik planlarında yer alan vizyon ve misyon ifadelerinin analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(4), 1869-1894.
• Paker, T. (2015). Durum çalışması. F. N. Seggie & Y. Bayyurt (Ed.). Nitel Araştırma: Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları (ss. 119-134). Anı.
• Ramazanoğlu, F., & Bahçeci, B. (2006). Örgütlerde vizyon ve misyon kavramı. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 5(1), 52-56.
• Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M., & Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(173), 430-453.
• Thornberry, N. (1997). A view about vision. European Management Journal, 15(1), 28-34.
• Uşak Üniversitesi. (2020). Stratejik Plan (2020-2024). Uşak Üniversitesi.
• Ülgen, H., & Mirze, S. K. (2010). İşletmelerde stratejik yönetim. Beta.
• Ültay, E. , Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 188-201. https://doi.org.10.21733/ibad.871703
• Van Vught, F. (2008). Mission diversity and reputation in higher education. Higher Education Policy, 21, 151-174.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yıldız, R. (2016). Üniversitenin misyonu, yeni kurulan üniversiteler ve yerel kalkınma önceliği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (47), 65-84.
• YÖK (2014). Yükseköğretim politikalarında yeni YÖK-2014’ten sonrası. Yükseköğretim Kurulu.
• YÖK (2020). Yükseköğretimde yeni YÖK projeleri: Yükseköğretimde ihtisaslaşma ve misyon farklılaşması- bölgesel kalkınma odaklı üniversiteler. Yükseköğretim Kurulu.