İLKÖĞRETİM MATEMATİK EĞİTİMİ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞİN DOĞASINA İLİŞKİN FELSEFİ DÜŞÜNCELERİ: BİR YAPISAL EŞİTLİK MODELİ İNCELEMESİ

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 1, 123 - 140, 15.01.2015

Fatih Baş Ahmet Işık Zeynep Çakmak Muzaffer Okur Mehmet Bekdemir

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmenliği programı öğrencilerinin matematiğin doğasına ilişkin felsefi düşüncelerini alt boyutları ile incelemek ve bunların cinsiyet ve sınıf düzeyine göre farklılaşıp farklılaşmadığını araştırmaktır. Araştırmada nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2012-2013 öğretim yılı bahar döneminde farklı sınıf düzeylerinden toplam 411 ilköğretim matematik öğretmenliği öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak matematiğin doğasına ilişkin felsefi düşünceleri en çok etkileyen alt boyutun matematiğin yapısı olduğu, diğer boyutların sırasıyla problem çözme, matematiksel düşünce ve günlük hayat olduğu belirlenmiştir. Araştırma dâhilinde elde edilen diğer bir sonuç ise öğretmen adaylarının büyük bir oranının yarı deneyselci bakış açısına sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin matematiğin doğasına ilişkin felsefi düşünceleri arasında cinsiyet değişkenine göre istatistiksel bir fark yokken, sınıf değişkenine göre dördüncü sınıfların lehine, beklendiği gibi dördüncü sınıf ve birinci sınıf öğrencileri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

matematiğin doğası, yarı deneyselci düşünce, mutlakçı düşünce

PRE-SERVICE ELEMENTARY MATHEMATICS TEACHERS’ PHILOSOPHICAL THOUGHTS ON THE NATURE OF MATHEMATICS: A STRUCTURAL EQUATION MODELLING ANALYSIS

Öz

This study aims to investigate pre-service elementary mathematics teachers’ philosophical thoughts on the nature of mathematics with sub-dimensions and whether there is a difference in terms of gender and grade or not. Relational survey model, one of the quantitative research models was adopted in the study. The study was conducted with 411 pre-service elementary mathematics teachers studying at the different grades of an education faculty in the second semester of the academic year, 2012-2013, and used the Scale of Philosophical Thoughts About the Nature of Mathematics. The data were analyzed with packet programs LISREL 8.71 and SPSS 17.0. Findings showed that the highest predictor dimension of the philosophical thoughts on the nature of mathematics is the structure of mathematics, and the others are respectively problem solving, mathematical thinking and daily life. A major part of pre-service teachers have quasi-experimentalist viewpoints in mathematics. In addition, there is not a statistical difference in the scores of philosophical thoughts on the nature of mathematics according to gender variable and there is a significant statistical difference among the scores of the scale according to the grade variable. There is a significant difference between first and fourth grade pre-service teachers’ scores in favor of fourth grades.

Anahtar Kelimeler

nature of mathematics, quasi-experimentalist view, absolutist view

Kaynakça

• Akkuş, O. (2008). Preservice elementary mathematics teachers’ level of relating mathematical concepts in daily life contexts. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 01-12.
• Aksu, M., Demir, C. ve Sümer, Z. (2002). Students’ beliefs about mathematics: A descriptive study. Eğitim ve Bilim, 27(123), 72-77.
• Aktamış, H. (2012). How prospective mathematics teachersviewthenature of science. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 31, 690 – 694.
• Ata, A. ve Yenilmez, K. (2013, Mayıs). Öğretmen adaylarının matematik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Sözel bildiri, 12. Matematik Sempozyumu, Ankara.
• Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi (4. bs.). Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Baki, A. ve Bütüner, S. Ö. (2010). Matematiksel bilginin doğasına yönelik bir inanç ölçeği geliştir- me çabası. Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1993-2005.
• Baydar, C.S. (2000). Beliefs of preservice mathematics teachers at the middle east technical uni- versity and the gazi university about the nature of mathematics and the teaching of mathema- tics. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Baydar, S.C. ve Bulut S. (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 62-66.
• Blaire, E. (1981). Philosophies of mathematics and perspectives of mathematics teaching. Interna- tional Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 12(2), 147-153.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araş- tırma yöntemleri (5.bs). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Chrysostomoua, M. ve Philippou, G. N. (2010). Teachers’ epistemological beliefs and efficacy beliefs about Mathematics. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1509–1515.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İsta- tistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları (1. bs), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dede, Y. ve Karakuş, F. (2012, Haziran). Matematik öğretmen adaylarının matematiğe yönelik inançları üzerinde öğretmen eğitimi programlarının etkisi. 10. Ulusal Fen Bilimleri ve Mate- matik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Gill, M. G., Ashton, P.T. ve Algina, J. (2004). Changing preservice teachers epistemological beliefs about teaching and learning in mathematics: an intervention study. Contemporary Educational Psychology, 29, 164–185.
• Gür, B. S. (2011). Matematik felsefesine giriş. B. S. Gür (Ed.), Matematik felsefesi (s. 10-55). Ankara: Kadim Yayınları
• Hacıömeroğlu, G. (2012). Matematik inanç ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlama çalışması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 175-184.
• Işık, A. (2002). Matematik dünyasında değişimler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(2), 365-368.
• Işık, A. (2007). Görselleştirme ve matematik öğretimi. İlköğretmen, 7, 18-21.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi (17.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayan, F. & Çakıroğlu, E. (2008). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiksel Problem Çözmeye Yönelik İnançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 218–226.
• Kayan, R., Haser, Ç. ve Işıksal Bostan, M. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğin doğası, öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. Eğitim ve Bilim, 38 (167), 179-195.
• Köller, O., Baumert, J. ve Neubrand, J. (2000). Epistemologische überzeugungen und fachvers- tandnis im mathematik und physikunterricht. In J. Baumert, W. Bos & R. Lehmann (Eds.), TIMSS/III (pp. 229–269). Opladen: Leske + Budrich.
• Li, Q. (1999). Teachers’ beliefs and gender differences in mathematics: a review. Educational Research, 41(1), 63-76.
• Özgen, K. (2013). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel ilişkilendirmeye yönelik görüş ve becerilerinin incelenmesi. Turkish Studies, 8(8), 2001-2020.
• Paksu Duatepe A. (2008). Comparing teachers’beliefs about mathematics in terms of their branc- hes and gender. Hacettepe Universitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, 35, 87-97.
• Peterson, P., Fennema, E., Carpenter, T. P., & Loef, M. (1989). Teacher’s pedagogical content beliefs in mathematics. Cognition and Instruction, 6, 1–40.
• Prediger, S. (2007). Philosophy of mathematics in teacher training courses. François, K. & Bende- gem, J.P. (Eds.), Philosophical Dimensions in Mathematics Education (s. 43-59). New York: Springer Science Business Media.
• Raymond, A. M. (1997). Inconsistency between a beginning elementary school teacher’s mathematics beliefs and teaching practice. Journal for Research in Mathematics Education, 28(5), 550- 576
• Sanalan, V.A., Bekdemir, M., Okur, M., Kanbolat, O., Baş, F. ve Sağırlı, M. Ö. (2013). Öğretmen adaylarının matematiğin doğasına ilişkin felsefi düşünceleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 155-168.
• Southwell, B. (1999). The lowdown on the philosophy of mathematics education. Reflections, 24(1), 44-47.
• Şahin, S., Baş Uz, A., Sucuoğlu, H. ve Fırat Şahin, N. (2012). İlköğretim okulu Öğretmen adayı ile öğretmenlerinin ortaöğretime geçiş sistemine ilişkin görüşleri. International Journal of Hu- man Sciences, 9(2), 847-878.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları (1. bs.), Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Thompson, A. G. (1984). The relationship of teachers’ conceptions of mathematics and mathema- tics teaching to instructional practice. Educational Studies in Mathematics, 15(2), 105- l27.
• Uçar Toluk Z., Akdoğan E. N., Pişkin M. ve Taşçı, D. (2009). İlköğretim Öğretmen adayılerinin Matematiksel İnançları. 1. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Uçar Toluk, Z. ve Demirsoy, N. H. (2010). Eski-yeni ikilemi: matematik öğretmenlerinin matema- tiksel inançları ve uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 321-332.
• Uçar Toluk, Z., Pişkin, M., Akkaş, E.N. ve Taşçı, D. (2010). İlköğretim Öğretmen adayılerinin matematik, matematik öğretmenleri ve matematikçiler hakkındaki inançları. Eğitim ve Bilim, 35(155), 131-144.
• Yenmez Aydoğan, A., Mandacı, S., Köğçe, Ş.D. ve Özpınar, İ. (2013, Mayıs). Matematiğe yönelik inanç ölçeğinin geliştirilmesi. Sözel bildiri, 12. Matematik Sempozyumu, Ankara.