SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BİRLEŞTİRİLMİŞ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 2, 619 - 634, 15.07.2016

Murat Yıldırım Fatih Sezek

Öz

Bu araştırmanın amacı; deney tasarlama, hipotez kurma, veri yorumlama ve değişkenleri belirleme becerileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesidir. Bu amaçla araştırmacılar tarafından bilimsel süreç becerilerini ölçen bir test geliştirilmiştir. Araştırma yöntemi olarak ilişkisel yöntem kullanılmıştır. Örneklem olarak seçilen sınıf öğretmenliği programına kayıtlı 227 birinci sınıf öğrencisine Bilimsel Süreç Beceri Testi (BSBT) uygulanmıştır. Veriler faktör analizi, madde analizi, iç tutarlılık analizi ve doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular testin dört alt ölçekten oluştuğunu ve yüksek düzeyde güvenirlik katsayısına sahip olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen faktörler arasındaki ilişkilerden oluşan farklı modeller tasarlanmış ve her bir yapı, doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak test edilmiştir. Bu modelde bilimsel süreç becerileri arasındaki ilişkilerin tamamının pozitif ve anlamlı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel Süreç Becerileri, Fen Eğitimi, Doğrulayıcı Faktör Analizi

DETERMINATION OF INTERRELATIONSHIPS OF THE FIRST GRADE PROSPECTIVE PRIMARY SCHOOL TEACHERS’ INTEGRATED SCIENCE PROCESS SKILLS

Öz

The aim of this study is to establish the relations between experiment designing, formulating hypotheses, interpreting data and determining variables. To achieve this, a test is developed to measure these scientific processing skills. Relational method is used in the study as the research method. 227 First grade prospective primary school teachers, who were selected as the samples, were applied the Scientific Process Skill Test (SPST). Item analysis, internal consistency analysis, factor analysis and confirmatory factor analysis were conducted in the analysis process. The results showed that the test is formed of four sub-scales and they have high levels of reliability coefficients. Various models were designed, formed of the relations between the obtained factors and each structure was tested by using a structural equality model. In this model, it is seen that the relations between the scientific process skills are all positive and significant.

Anahtar Kelimeler

Science Process Skills, Science Education, Confirmatory Factor Analysis

Kaynakça

• Ayas, A.P., Çepni, S., Akdeniz, A.R., Özmen, H., Yiğit, N. ve Ayvacı, Ş. (2007).Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi. (6. Basım) S. Çepni, (ed.). Ankara: Pegem Aka- demi
• Hazır, A. ve Türkmen, L. (2008). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Beceri- leri Seviyeleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 81–96.
• Bass, J. E., Contant, T.L. and Carin, A.A. (2009). Teaching Science as Inquiry. Pearson Education. Boston.
• Tan, M. ve Temiz, B. K. (2003). Fen Öğretiminde Bilimsel Süreç Becerilerinin Yeri ve Önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 89–101
• MEB. (2005). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara,
• Akınbobola, A.O., Afolabi, F. (2010). Analysis of Science Process Skills in West African Senior Secondary School Certificate Physics Practical Examinations in Nigeria. Bulgari- an Journal of Science and Education Policy 4(1), 32-47.
• Türkmen, L. (2006). Bilimsel Bilginin Özellikleri ve Fen-Teknoloji Okuryazarlığı. M. Ba- har (ed.). Fen ve Teknoloji Öğretimi.(Birinci Baskı) içinde (s. 33-58). Pegem Yayıncılık, Ankara,
• Turgut, M. F., Baker, D., Cunningham, R. ve Piburn, M. (1997). Fen Öğretimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.
• Dökme, İ. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim 6. Sınıf Fen Bilgisi Ders Kitabının Bilimsel Süreç Becerileri Yönünden Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 4(1), 7–17
• Orlich, C. D., Harder, J. R., Callahan, C.R. and Gibson, W.H. (1998). Teaching Strategies. Houghton Mifflin Company. (5. Basım). Boston, New York.
• Dökme, İ. ve Ozansoy, Ü. (2004). Fen Öğretiminde Bilimsel İletişim Kurabilme Becerisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. 6-9 Temmuz İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Türkmen, H. Ve Kandemir, M. (2011). Öğretmenlerin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenme Algıları Üzerine Bir Durum Çalışması. Journal of European Education 1(1), 15-24.
• Akar, Ü. (2007). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerileri ve Eleştirel Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üni- versitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Ateş, S. (2005). Öğretmen Adaylarının Değişkenleri Belirleme ve Kontrol Etme Yetenek- lerinin Geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 21–39.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.B., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilim- sel Araştırma Yöntemleri. (5. Basım). Pegem Akademi, Ankara.
• Yılmaz, V. ve Çelik, H.E. (2009). LİSREL ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I Temel Kavram- lar, Uygulamalar, Proğramlama. Pegem Akademi, Ankara
• Öztürk, E. (2008). Toplumsal Yetenek Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 41(2), 97-120.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değiş- kenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları. (1. Basım). Pegem Akademi, Ankara.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Temel ilkeler ve LİSREL Uygu- lamaları. Ekinoks Yayıncılık,Ankara.
• Kalaycı, Ş. (2010). Faktör Analizi. Kalaycı, Ş.(Ed.). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (5. Baskı) içinde (s. 321-331). Ankara. Asil Yayınları.
• Temiz, B. K. (2007). Fizik Öğretiminde Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Ölçül- mesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Anka- ra.
• Bağcı-Kılıç, G. (2003). Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMSS): Fen Öğretimi, Bilimsel Araştırma ve Bilimin Doğası. İlköğretim-Online, 2(1), 42–51.