Kentlerin Dönüşüm Sürecinde Yaratıcı Endüstrilerin Rolü: Antalya Dokuma Fabrikası Alanı Özelinde Bir Proje Deneyimi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 123 - 145, 15.03.2020

Aslı Altanlar , Serkan Sınmaz , Alper Çakıroğlu

https://doi.org/10.35674/kent.673380

Cited By: 1

Öz

Amaç: Endüstri mirası alanlarının dönüşüm sürecinde çağımızın yükselen sektörü olan yaratıcı endüstrilerin rolünü ve önemini açıklamak, konuyu örnek bir çalışma alanı üzerinden tartışmaya açmaktır. Yöntem: Bu çalışmada öncelikle endüstriyel mirasın korunumu ve yeniden kullanımı aşamasında yaratıcı endüstrilerin rolü teorik olarak açıklanmakta ve çeşitli örneklerle somutlaştırılmaktadır. Akabinde örnek alan olarak tespit edilen Antalya Dokuma Fabrikası ve yakın çevresinin mevcut durumu, gelişme süreci, önerilen strateji ve önerilen proje yaklaşımının temel kararları paylaşılarak tartışmaya açılmaktadır. Bulgular: Yaratıcı şehir stratejileri sanayisizleşme sürecine girmiş eski endüstriyel şehirlerin imajlarının yenilenmesi, ticari ve ekonomik faaliyetler için şehirlerin çekiciliğinin arttırılması, kültür, sanat ve yaratıcılıktan beslenen aktif bir kültür odağı olarak gelişmesinin teşvik edilmesi, kültürel kurumlara ve projelere verilen desteklerin artması, eski sanayi bölgelerindeki yapıların özgünlüğünü kaybetmeden kentsel çevreye yeniden kazandırılması gibi kent mekanına önemli faydalar sağlamaktadır. Bu nedenle erişilebilirlik bakımından konum değeri yüksek, çevredeki birçok kamusal alan için bağlayıcı nitelikte olan ve Antalya kent belleğinde önemli bir yer edinmiş Dokuma fabrikası alanının kültür endüstrilerinin geliştirilebileceği önemli bir kültür odağı olma potansiyeli taşıdığı görülmektedir. Sonuç: Dokuma fabrikası alanı için yerel toplulukların ve sanat gruplarının ihtiyaçlarına cevap veren kültürel bir alan, herkesin toplanma hakkının olduğu tarafsız bölge, önemli toplantı ve toplanma alanları, tarih ve gelişim anlayışı ve/veya hissi, kamusal niteliğe sahip kentsel bir geliştirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı Endüstriler, Kentsel Dönüşüm, Kültür, Kentsel Tasarım, Yeniden Kullanım

The Role of Creative Industries on Urban Transformation: A Project Experience in Antalya Weaving Factory Area

Öz

Aim: The aim of this study is to explain the role and importance of creative industries in the transformation process of industrial heritage areas and to discuss the subject with a sample project area. Method: Firstly, the role of creative industries in the preservation and reuse of industrial heritage is explained theoretically and embodied in a variety of examples. Then, the current situation of the selected case study area that is Antalya weaving factory and its immediate surroundings, the development process, the proposal strategy and the project approach are shared and discussed. Results: Creative city strategies provide significant benefits to urban space, such as the restoration of the image of old industrial cities that have entered the process of industrialization, increasing the attractiveness of cities for commercial and economic activities, promoting the development of culture, art and creativity as an active cultural center, increasing support for cultural institutions and projects, restoration of buildings in the old industrial zones without losing their originality. For this reason, it is thought that the weaving factory area which has high level of accessibility, capable of connecting to many public spaces around and an important place in the collective memory of Antalya has the potential to be an important cultural center where cultural industries can be developed. Conclusion: It is recommended; a region where cultural industries can be clustered, a cultural field that addresses the needs of art groups, a convention area for the business and science world, a region where students will adapt to professional life a recreation area for all people with the developed approach.  

Anahtar Kelimeler

Creative Industries, Urban Transformation, Culture, Urban Design, Adaptive Re-Use.

Kaynakça

• ALAGÖZ, M., (2017). Eskimiş Endüstri Alanlarına Kentsel Değeri Artırma Adına İşlev Kazandırma- Bursa Merinos Kültür Merkezi ve Parkı, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 10: 219-237. Doi: 10.17365/TMD.2017.1.004.
• ALPER, M., (2004). Dünü ve Bugünü ile Cibali Tütün Fabrikası, Dünü ve Bugünü ile Haliç Bildirileri 22-23 Mayıs 2003 (s. 33-40). İstanbul: Kadir Has Üniversitesi.
• ALTANLAR, A., & SINMAZ, S., (2013). Kentsel Peyzajı Yeniden Canlandırma Mekanizması Olarak Kültür Endüstrileri; İstanbul Beykoz Halat Fabrikası Örneği. Peyzaj Mimarlığı 5. Kongresi /14-17 Kasım 2013 (s. 133-147). Adana: Peyzaj Mimarları Odası.
• BANKS, M., HESMONDHALGH, D., (2009). Looking for work in creative industries policy. International Journal of Cultural Policy, 15(4): 415–430. Doi: 10.1080/10286630902989027
• BENLİ, G., ÖZER, D. G., (2018). Kent Kimliğinin Tanımlanmasında Kültür Envanterinin Rolü: Bitlis Sivil Mimarisi, Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 13: 92-124. Doi: 10.17365/TMD.2018.1.3
• BONTJE, M., MUSTERD, (2009). “Creative Industries, Creative Class and Competitiveness: Expert Opinions Critically Appraised”, Geoforum 40 (5): 843-852. Doi:10.1016/j.geoforum.2009.07.001
• BOS, E., SMİTHUİJSEN, C., (2010). Hollanda’da Kültürel Çeşitlilik ve Sanat Politikaları, 1980-2010. Kültür Politikaları ve Yönetimi (KPY) Yıllık 2010. İstanbul, Türkiye: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 37-51.
• BRADFORD, N., (2004). Creative Cities: Structured Policy Dialogue Report. URL: http://www.cprn.com/documents/31340_en.pdf, E.T. 10.10.2011.
• BÜYÜKARSLAN, B., GÜNEY, D., (2013). Endüstriyel Miras Yapılarının Yeniden İşlevlendirilme Süreci ve İstanbul Tuz Ambarı Örneği. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6(2): 31 – 58.
• DAĞ, H., (2012). Küreselleşmenin Kentsel Dönüşüm Anlayışı ve Aykırı Bir Örnek Ruhr Havzası Örneği. Kent Kültürü ve Yönetimi , 5:40-51.
• DERVİŞOĞLU OKANDAN, G., (2016). İşletmecilik Tarihinde Modern’den Postmodern’e Bir Yolculuk: Silahtarağa Elektrik Santrali’nden Santralistanbul’a Süreklilik ve Değişim. Istanbul University Journal of the School of Business, 40-48.
• DÖLEN, E., (1994). Feshane. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklobedisi, (3): 297-298, İstanbul.
• DÜNDAR, Ş., G., (2016). Kültür Endüstrileri ve Bölgesel Kalkınma. Z. Mızırak, & B. Mercan içinde, Bölgesel Kalkınmada Yeni Trendler (s. 247-272). Konya: Çizgi Kitapevi.
• EVANS, G., (2005). Measure for Measure: Evaluating the Evidence of Culture’s Contribution to Regeneration. Urban Studies, 42 (5/6): 959–983. Doi: 10.1080=00420980500107102
• EKDİ ÖZTÜRK, F., & ÇIRACI, H. (2015). Cultural/ creative industries in Istanbul: Beyoğlu case. ITU A/Z , 12(1):67-82.
• FLORİDA, R., (2003). Cities and the Creative Class. Blackwell Publishing, City & Community, 2 (1): 3-19.
• GÖRGÜLÜ, Z., DİNÇER, İ., ENLİL, Z., ÖRNEK, E., KURTARIR, E., & ALTINOK , E. (2006). İstanbul'un Eylem Planlamasına Yönelik Mekansal Gelişme Stratejileri Araştırma ve Model Geliştirme İşi; Mahalle Ölçeğinde Kentsel Dönüşüm Modeli- Küçükbakkalköy Örneği. İstanbul : BİMTAŞ.
• GREGORY , J., (2016). Creative Industries and Urban Regeneration- The Maboneng Precinct, Johannesburg. Local Economy , 31(1-2):158-171.
• GRODACH, C., LOUKAİTOU-SİDERİS, A., (2007). Cultural Development Strategıes and Urban Revitalizatıon. International Journal of Cultural Policy, 13(4): 349-370. Doi: 10.1080/10286630701683235.
• HEALY, K., (2002). What’s New for Culture in the New Economy?. The Journal of Arts Management. Law, and Society, 32 (2): 86-103.
• HOSPERS, G.,J., PEN, C., J., (2008). A View on Creative Cities Beyond the Hype. Creativity and Innovation Management, 17(4): 259-270.
• LAVANGA, M., (2009). Kültür ve Şehirler. Kentsel Dönüşüm Ve Sürdürülebilir Kentsel Yapılandırma. S. Ada (Dü.) içinde, Kültür Politikaları ve Yönetimi (KPY) Yıllık 2009 (s. 61-74). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• LYNCH, K., (1981). A Theory of Good City Form, Cambridge, UK: MIT Press.
• KEPEZ BELEDİYESİ (2018). Antalya Kepez Dokuma Alanı Fikir Projesi Yarışması Şartnamesi, Antalya, Türkiye.
• KÖKSAL, T., G., (2005). İstanbul'daki Endüstri Mirası İçin Koruma ve Yeniden Kullanım Önerileri. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi .
• KUNZMANN, K., R., (2004). Culture, creativity and spatial planning. The Town Planning Review, 75(4):383-404.
• KÜÇÜKERMAN, Ö. (1995). Hasköy’de Tarihi Lengerhane’de Bir Milli Bellek Rahmi Koç Sanayi Müzesi. Art Dekor, 68-73. https://core.ac.uk/download/pdf/38305489.pdf.
• LAVANGA, M., (2009). Kültür ve Şehirler. Kentsel Dönüşüm Sürdürülebilir Kentsel Yapılandırma. A. Serhat içinde, Kültür Politikaları Yönetimi (KPY) Yıllık 2009 (s. 61-74). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları .
• LYNCH, K., (2010). Kent İmgesi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• MONTGOMERY, J., (2003). “Cultural Quarters as Mechanisms for Urban Regeneration. Part 1: Conceptualising Cultural Quarters, Planning Practice &Research 18 (4):293-306.
• MONTGOMERY, J., (2007). Creative Industry Business Incubators and Managed Workspaces: A Review of Best Practice. Planning, Practice & Research, 601-617.
• ÖKTEM ÜNSAL, B., & TÜRKÜN, A., (2014). Neoliberal Kentsel Dönüşüm Kentsel Alanlarda Sınıfsal Tahliye Yoksullaşma ve Mülksüzleşme. A. Türkün içinde, Mülk, Mahal, İnsan İstanbul'da Kentsel Dönüşüm (s. 17-42). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları .
• ÖZDEMİR, N., (2009). Kültür Ekonomisi ve Endüstrileri İle Kültürel Miras Yönetimi İlişkisi, Millî Folklor, Sayı: 84, pp: 73-86, Url:http://www.millifolklor.com/tr/sayfalar/84/09_.pdf
• ÖZDEN, P., (2016). Kentsel Yenileme Yasal Yönetsel Boyut Planlama ve Uygulama . İstanbul: İmge Kitapevi.
• SANER, M. (2011). Transforming the ındustrial landscape: large scale artworks in Iba Emscher Park. Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Uluslararası Sanat/ Tasarım ve Estetik Kuramları Sempozyumu , (s. 270-277), Antalya.
• ŞENGÜNALP, C., & ERGİN DOĞRUER, N., (2017). Kentsel Yeniden Canlandırma Modelinde Kültür ve Sanatın Yeri . İdil, 6 (32), s.1337-135.
• TUNCER, S., (2011). Kentte Fabrika, Fabrikada Kent: Dokuma İşçilerinin Yaşam Öyküleri, 1. Uluslararası İktisat Tarihi Kongresi Bildiriler Kitabı 2. Cilt, İstanbul, Türkiye: İstanbul Ticaret Odası, 511-523.
• VİCKERY, J., (2016). Sınırları Aşmak: Kültür politikaları Araştırmaları ve Kalkınma Politikaları. K. Robins, & B. Y. Şeyben içinde, Kültüre Müdahale (s. 143-150). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.