Hammond?un Değerlendirme Küpü Çerçevesinde Öğretim İlke ve Yöntemleri Dersinin Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Sayı: 37, 47 - 68, 01.04.2016

Çağlar Naci Hıdıroğlu , Anıl Kandemir , İbrahim Tuncel

Öz

Bu araştırmada Hammond’un program değerlendirme küpü çerçevesinde öğretmen yetiştirme programlarında yer alan lisans derslerinden “Öğretim İlke ve Yöntemleri” dersini değerlendirmek amaçlanmaktadır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden eş zamanlı çeşitleme stratejisi kullanılarak nicel ve nitel veriler eş zamanlı olarak toplanmış ve bulgular yorumlanırken birleştirilmiştir. Araştırma bir devlet üniversitesinde Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) anabilim dalında Öğretim İlke ve Yöntemleri dersini alan 30 ikinci sınıf öğrencisiyle yürütülmüştür. Araştırmadaki veri toplama araçları başarı testi, yarı yapılandırılmış görüşme formu, kişisel bilgi formu ve gözlem formudur. Araştırmanın nicel bulgularına göre, öğretimin öğrencilerin bilişsel hedeflere ulaşmasında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nitel bulgulara göre; öğrencilerin bu dersin öneminin farkında oldukları, sürekli ve nitelikli dönüt almada sıkıntı yaşadıkları ve grup çalışmalarına yeterince alışık olmadıkları görülmüştür. Görüşme ve gözlemler, öğrencilerin Eğitim Bilimine Giriş ve Gelişim Psikolojisi I-II derslerindeki başarılarının, Öğretim İlke ve Yöntemleri dersindeki başarılarını da etkilediğine ilişkin bir algıyı ortaya çıkarmaktadır. Dersin içeriğinin öğretmen adaylarına mesleklerinde kullanabilecekleri yararlı bilgi ve becerileri kazandırabilecek nitelikte olduğu ancak dersin yalnızca bir dönem boyunca verilmesinin etkinliklerin istenilen düzeyde gerçekleşmesini engelleyebileceği düşünülmektedir. Öğretmenlik meslek bilgisi derslerinin benzer araştırmalarla incelenerek bu derslerin yapılarının sürekli olarak gözden geçirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

program değerlendirme, Öğretim İlke ve Yöntemleri dersi, karma yöntem, Hammond’un değerlendirme küpü, içerik analizi

Kaynakça

• Bailey, K. D. (1982). Methods of social research.(2nd ed.) New York : The Free Press.
• Bennett, C. F. (1979). Analyzing impacts of extension programs. Washington, DC, U.S. Department of Agriculture.
• Caffarella, R. S. (1994). Planning programs for adult learners. a practical guide for eduators, trainers, and staff developers. San Fransisco: Jossey-Bass Publishers.
• Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative and mixed method approaches (4th ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Çağlayan, A. (2002). İlköğretimlerde; eğitimde yönetim, yönetimde kalite. Bilge Yayınları, İstanbul.
• Demir, S. (2012). Eğitim fakülteleri programı kapsamında yer alan öğretmenlik meslek bilgisi derslerinden “Öğretim İlke ve Yöntemleri” dersinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. (Tez No: 318077).
• Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Ertürk, S. (2013). Eğitimde program geliştirme, Ankara: Edge Akademi.
• Fitzpatrick, J.L., Sanders, J.R. & Worthen, B.R. (2004). Program evaluation-Alternative approaches and practical guidelines. Boston: Allyn&Bacon.
• Hammond, R. L. (1967). Evaluation at the local level. Adress to the Miller Committee for the National Study of ESEA Title III. ERIC, ED016547 veri tabanından elde edilmiştir.
• Kumral, O. (2010). Eğitsel eleştiri modeli ile eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği öğretim programının değerlendirilmesi bir durum çalışması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın. YÖK veri tabanından elde edinilmiştir. (Tez No: 312352).
• Metfessel-Michael, 1967; Metfessel, N., & Michael, W. (1967). A paradigm involving multiple criterion measures for the evaluation of the effectiveness of school programs. Educational and Psychological Measurement, 27, 931-943.
• Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (2009). Curriculum: foundations, principles, and issues (5th edition), Boston: Allyn & Bacon.
• Özçelik, D. A. (1989). Test hazırlama kılavuzu (Genişletilmiş ikinci baskı). Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research& evaluation methods (3rd ed.), Thousand Oaks, CA: Sage.
• Provus, 1969; Provus, M. (1969). Evaluation of ongoing programs in the public school systems : The sixty eighth year book of the national society for the study of education. Chicago: The University of Chicago Press.
• Punch, K. F. (2011). Sosyal araştırmalara giriş nicel ve nitel yaklaşımlar. 2. Baskı. Çeviri: Bayrak, D., Arslan, H.B., Akyüz, Z. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Saban, A. (2006). Okul teknoloji planlaması: İlköğretim okulları için uygulamalı bir model önerisi ve öğretmen yetiştirme sistemi açısından sonuçları. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. YÖK veri tabanından elde edinilmiştir. (Tez No: 189325)
• Strauss, A. ve Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage.
• Şeker, H. (2014). Program değerlendirme, Şeker, H. (Ed.) Eğitimde program geliştirme kavramlar yaklaşımlar (ss.183-218). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taçman, M. (2009). Sınıf öğretmenliği lisans programlarının öğretim becerilerini kazandırma yönünden değerlendirilmesi (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti örneği) (Yayımlanamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. YÖK veri tabanından elde edinilmiştir. (Tez No: 309522)
• Talmage, H. (1982). Evaluation of programs. New York: Free Press.
• Türkoğlu, S. (2004). Çukurova ve Mersin Üniversitesi sınıf öğretmenliği programlarının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. (Tez No: 146007).
• Tyler, R. W. (1942). General statement on evaluation. Journal of Educational Research, 35, 492–501.
• Uşun, S. (2012). Eğitimde program değerlendirme süreçler yaklaşımlar ve modeller, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara. Yüksek Öğretim Kurumu [YÖK] (2009).
• Eğitim-öğretim, öğretmen yetiştirme,
• http://www.yok.gov.tr/egitim/ adresinden edinilmiştir.
• Yüksel, İ. (2010). Türkiye için program değerlendirme standartları oluşturma çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. YÖK veri tabanından elde edinilmiştir. (Tez No: 262343)
• Yüksel, S. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik meslek bilgisi derslerine ilişkin görüşleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (1), 435-455.