BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - , 27.08.2015

Öz

The purpose of this study was to determine the social significance of class-wide self-monitoring by means of social comparison and subjective evaluation. Four children with developmental disabilities and 104 children with typical development who attend to preschool classes and whose ages range between 66-76 months and four preschool teachers participated in the study. Descriptive method was used in the study. Data on social comparison was collected from children with typical development during Turkish language art, early literacy and game activities. Data on subjective evaluation was obtained through semistructured interviews from children with typical development in classes where class-wide self-monitoring was conducted and their teachers. In order to make social comparison, performances of children with developmental disability were compared to performances of children with typical development. Subjective evaluation data was analyzed by means of inductive analysis. Findings of social comparison indicate that average levels of on-task behaviors of children with developmental disability get quite close to those of children with typical developmentas a result of class-wide self-monitoring. Subjective evaluation outcomes show that children with typical development and their teachers in classes where class-wide self-monitoring was conducted have positive views on the intervention

Kaynakça

  • Agran, M., King-Sears, M. E., Wehmeyer, M. L., & Copeland, S. R. (2003). Teacher Guides to Inclusive Practices: Student Directed Learning. Baltimore: Paul, H. Brookes Publishing Co.
  • Agran, M., Sinclair, T., Alper, S., Cavin, M., Wehmeyer, M., & Hughes, C. (2005). Using self- monitoring to increase following direction skills of students with moderate to severe disabilities in general education. Education and Training in Developmental Disabilities, 40, 3-13.
  • Akalın, S. (2012). Bilgilendirme ve performans geribildirimine dayalı sınıf yönetimi müdahale programının kaynaştırma sınıflarındaki öğretmen-öğrenci çifti çıktıları üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alberto, P. A., &Troutman, A. C. (2008). Applied behavior analysis for teachers.(3rd edition) New York: Macmillian Publishing Company.
  • Amato-Zech, N. A., Hoff, K. E., & Doepke, K. J. (2006). Increasing on-task behavior in the classroom: Extension of self-monitoring strategies. Psychology in the Schools, 43, 211- 221.
  • Baer, D. M., & Schwartz, I. S. (1991). If reliance on epidemiology were to become epidemic, we would need to assess its social validity. Journal of Applied Behavior Analysis, 24, 231- 234.
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. (1998). Qualitative research in education: An introduction to theory and methods. (3rdedition). USA: Allyn and Bacon.
  • Carr, J. E., Austin, J. L., Britton, L. N., Kellum, K. K., & Bailey, J. S. (1999). An assessment of social validity trends in applied behavior analysis. Behavioral Interventions, 14, 223-231.
  • Cooper, J. O., Heron, T. E., & Heward, W. L. (2007). Applied behavior analysis (2nd edition). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Copeland, S. R., Hughes, C., Agran, M., Wehmeyer, M. L., & Fowler, S. E. (2002). An intervention package to support high school students with mental retardation in general education classrooms. American Journal on Mental Retardation, 107, 32-45.
  • Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. (2nd edition). New Jersey: Pearson Merril Prentice Hall.
  • Fawcett, S. B. (1991). Social validity: A note on methodology. Journal of Applied Behavior Analysis, 24, 235-239.
  • Foster, S. L., & Mash, E. J. (1999). Assessing social validity in clinical treatment research issues and procedures. Journal of Consulting andClinical Psychology, 67, 308-319.
  • Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. (2006). Educational research: Competencies for analysis and applications. (8th edition). New Jersey: Pearson Merril Prentice Hall.
  • Gilberts, G. H., Agran, M., Hughes, C., & Wehmeyer, M. (2001). The effects of peer delivered self-monitoring strategies on the participation of students with severe disabilities in general education classrooms. Journal of Association for Persons with Severe Handicaps, 26, 25-36.
  • Harlacher, J. E., Roberts, N. E., & Merrel, K. W. (2006). Class wide interventions for students with ADHD: A summary of teacher opinions beneficial for the whole class. Teaching Exceptional Children, 39, 6-12.
  • Harris, K. R., Friedlander, B. D., Saddler, B., Frizzelle, R., & Graham, S. (2005). Self-monitoring of attention versus self-monitoring of academic performance: effects among students with ADHD in the general education classroom. The Journal of Special Education, 39, 145- 156.
  • Kazdin, A. E. (1977). Assessing the clinical or applied importance of behavior change through social validation. BehaviorModification, 1, 427-452.
  • Kazdin, A. E. (1982). Single-case research designsmethods for clinical and applied setting. New York: Oxford University Press.
  • Kendall, P. C., & Grove, W. M. (1988). Normative comparisons in therapy outcome. BehavioralAssessment, 10, 147-158.
  • Kennedy, C. H. (2005). Single-case designs for educational research. USA: Pearson.
  • Kırcaali-İftar, G., & Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • King-Sears, M. E. (1999). Teacher and researcher co-design self-management content for an inclusive setting: Research training, intervention, and generalization effects on student performance. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 34, 134-156.
  • Koegel, L. K., Harrower, J. K., & Koegel, R. L. (1999). Support for children with developmental disabilities in full inclusion classrooms through self-management. Journal of Positive Behavior Interventions, 1, 26-34.
  • Kurt, O. (2012). Sosyal Geçerlik. E. Tekin-İftar. (Ed.), Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Tek
  • Denekli Araştırmalar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Mancia, C., Tankersley, M., Kamps, D., Kravits, T., & Parrett, J. (2000). Brief report: Reduction of inappropriate vocalizations for a child with autism using a self-management treatment program. Journal of Autism and Developmental Disorders, 30, 599-606.
  • McDougal, D., & Brady, M. P. (1998). Initiating and fading self-management interventions to increase math fluency in general education classes. Exceptional Children, 64, 151-166.
  • Miller, L. J., Strain, P. S., Boyd, K., Jarzynka, J., & McFetridge, M. (1993). The effects of class wide self-assessment on preschool children’s engagement in transition, free play, and small group instruction. Early Education and Development, 4, 162-181.
  • Mitchem, K. J., &Young, K. R. (2001). Adapting self-management programs for classwide use: Acceptability, feasibility and effectiveness. Remedial and Special Education, 22, 75-88.
  • Odom, S. L., Brantlinger, E., Gersten, R., Horner, R. H., Thompson, B., & Harris, K. R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidenced-based practices. Exceptional Children, 71, 137–148.
  • Olçay Gül, S. (2012). Ailelerce sunulan sosyal öykülerin otizm spektrum bozukluğu olan ergenlerin sosyal becerilerine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Reid, R. (1996). Research in self-monitoring with students with learning disabilities: The present, the prospects, the pitfalls. Journal of Learning Disabilities, 29, 317-331.
  • Schwartz, I., & Baer, D. (1991). Social validity assessment: Is current practice state of the art? Journal ofApplied Behavior Analysis, 24, 189-204.
  • Shimabukuro, S. M., Anne-Prater, M., Jenkins, A., & Edelen-Smith, P. (1999). The effects of self-monitoring of academic performance on students with learning disabilities and ADD/ADHD. Education and Treatment of Children, 22, 397-414.
  • Sönmez, M. (2012). Sosyal yeterliklerin geliştirilmesi ve sosyal beceri öğretimi için hazırlanan programların sosyal geçerliğinin sorgulanması. S. Vuran (Ed.), Sosyal yeterliklerin geliştirilmesi: Sosyal beceri yetersizliği gösteren çocuklar için. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Sonmez, M.,& Yucesoy Ozkan, S. (basımda).Effects of class-wide self-monitoring on on-task behaviors of preschoolers with developmental disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities.
  • Stahr, B., Cushing, D., Lane, K., & Fox, J. (2006). Efficacy of a function-based intervention in decreasing off-task behavior exhibited by a student with ADHD. Journal of Positive Behavior Interventions, 8, 201-211.
  • Sutherland, K. S., & Snyder, A. (2007). Effects of reciprocal peer tutoring and self-graphing on reading fluency and classroom behavior of middle school students with emotional or behavioral disorders. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 15, 103-118.
  • Tekin-İftar, E., & Kırcaali-İftar, G. (2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri.(3. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Turan, Y., & Erbaş, D. (2010). Social validation in special education. The Journal of International Social Research, 3, 605-612.
  • Van Houten, R. (1979). Social validation: The evolution of standards of competency for target behaviors. Journal of Applied Behavior Analysis, 12, 581-591.
  • Varlıer, G., ve Vuran, S. (2006). Okulöncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 553-587.
  • Vuran, S., ve Sönmez, M. (2008). Sosyal geçerlik kavramı ve Türkiye’de özel eğitim alanında yürütülen lisansüstü tezlerde sosyal geçerliğin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9, 55-65.
  • Wehmeyer, M. L., Agran, M., & Hughes, C. (2003). Teaching self-determination to students with disabilities: basic skills for successful transition. Baltimore: Paul H. Brookes Publishing Co.
  • Wolf, M. M. (1978). Social validity: The case for subjective measurement or how applied behavior analysis is finding its heart. Journal of Applied Behavior Analysis, 11, 203-214.
  • Yalaz, K., Anlar, B., ve Bayoğlu, B. (2009). Denver II gelişimsel tarama testi-türk çocukları standardizasyonu. Ankara: Gelişimsel Çocuk Nörolojisi Derneği Yayınları.
  • Yücesoy Özkan, Ş. (2009). Zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik hazırlanan kendini yönetme stratejileri öğretim paketinin etkililiği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 1984.
  • Yücesoy Özkan, Ş., Gürsel, O., ve Kırcaali-İftar, G. (2014). Zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik hazırlanan kendi yönetme stratejileri öğretim paketinin etkililiği. İlköğretim Online, 13, 94-108.
  • Yücesoy Özkan, Ş., ve Sönmez, M. (2011). Yetersizliği olan bireylerle yapılmış ve kendini yönetme stratejilerinin kullanıldığı tek denekli araştırmaların incelenmesi: Bir meta- analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, 795-821.

Sınıf Çaplı Kendini-İzleme Öğretiminin Sosyal Geçerliği: Çoklu Değerlendirme Örneği

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - , 27.08.2015

Öz

Bu çalışmanın amacı, sosyal karşılaştırma ve öznel değerlendirme yoluyla sınıf çaplı kendini izleme öğretiminin sosyal geçerliğini belirlemektir. Çalışmaya, okul öncesi eğitim sınıflarına devam eden ve yaşları 66-76 ay arasında değişen, gelişimsel yetersizlik gösteren dört çocuk, normal gelişim gösteren 104 çocukve dört okul öncesi öğretmeni katılmıştır. Çalışmada, betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Sosyal karşılaştırma verileri Türkçe dil, okuma yazmaya hazırlık ve kurallı oyun etkinlikleri sırasında normal gelişim gösteren çocuklardan; öznel değerlendirme verileri sınıf çaplı kendini izleme öğretiminin gerçekleştirildiği sınıflardaki normal gelişim gösteren çocuklardan ve bu sınıflarda görev yapan öğretmenlerden yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Sosyal karşılaştırma yapmak üzere gelişimsel yetersizlik gösteren çocukların performansları ile normal gelişim gösteren çocukların performansları karşılaştırılmıştır. Öznel değerlendirme verileritümevarım analizi yoluyla analiz edilmiştir. Sosyal karşılaştırma yoluyla elde edilen bulgular, sınıf çaplı kendini izleme öğretimi sonunda gelişimsel yetersizlik gösteren çocukların etkinlikle ilgilenme düzeyi ortalamalarının normal gelişim gösteren akranlarının etkinlikle ilgilenme düzeyi ortalamalarına oldukça yaklaşmış olduğuna işaret etmektedir. Öznel değerlendirme sonuçları ise sınıf çaplı kendini izleme öğretiminin gerçekleştirildiği sınıflardaki normal gelişim gösteren çocukların ve bu sınıflarda görev yapan öğretmenlerin yapılan müdahale ile ilgili görüşlerinin olumlu olduğunu göstermektedir.

Kaynakça

  • Agran, M., King-Sears, M. E., Wehmeyer, M. L., & Copeland, S. R. (2003). Teacher Guides to Inclusive Practices: Student Directed Learning. Baltimore: Paul, H. Brookes Publishing Co.
  • Agran, M., Sinclair, T., Alper, S., Cavin, M., Wehmeyer, M., & Hughes, C. (2005). Using self- monitoring to increase following direction skills of students with moderate to severe disabilities in general education. Education and Training in Developmental Disabilities, 40, 3-13.
  • Akalın, S. (2012). Bilgilendirme ve performans geribildirimine dayalı sınıf yönetimi müdahale programının kaynaştırma sınıflarındaki öğretmen-öğrenci çifti çıktıları üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Alberto, P. A., &Troutman, A. C. (2008). Applied behavior analysis for teachers.(3rd edition) New York: Macmillian Publishing Company.
  • Amato-Zech, N. A., Hoff, K. E., & Doepke, K. J. (2006). Increasing on-task behavior in the classroom: Extension of self-monitoring strategies. Psychology in the Schools, 43, 211- 221.
  • Baer, D. M., & Schwartz, I. S. (1991). If reliance on epidemiology were to become epidemic, we would need to assess its social validity. Journal of Applied Behavior Analysis, 24, 231- 234.
  • Bogdan, R. C., & Biklen, S. (1998). Qualitative research in education: An introduction to theory and methods. (3rdedition). USA: Allyn and Bacon.
  • Carr, J. E., Austin, J. L., Britton, L. N., Kellum, K. K., & Bailey, J. S. (1999). An assessment of social validity trends in applied behavior analysis. Behavioral Interventions, 14, 223-231.
  • Cooper, J. O., Heron, T. E., & Heward, W. L. (2007). Applied behavior analysis (2nd edition). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Copeland, S. R., Hughes, C., Agran, M., Wehmeyer, M. L., & Fowler, S. E. (2002). An intervention package to support high school students with mental retardation in general education classrooms. American Journal on Mental Retardation, 107, 32-45.
  • Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. (2nd edition). New Jersey: Pearson Merril Prentice Hall.
  • Fawcett, S. B. (1991). Social validity: A note on methodology. Journal of Applied Behavior Analysis, 24, 235-239.
  • Foster, S. L., & Mash, E. J. (1999). Assessing social validity in clinical treatment research issues and procedures. Journal of Consulting andClinical Psychology, 67, 308-319.
  • Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. (2006). Educational research: Competencies for analysis and applications. (8th edition). New Jersey: Pearson Merril Prentice Hall.
  • Gilberts, G. H., Agran, M., Hughes, C., & Wehmeyer, M. (2001). The effects of peer delivered self-monitoring strategies on the participation of students with severe disabilities in general education classrooms. Journal of Association for Persons with Severe Handicaps, 26, 25-36.
  • Harlacher, J. E., Roberts, N. E., & Merrel, K. W. (2006). Class wide interventions for students with ADHD: A summary of teacher opinions beneficial for the whole class. Teaching Exceptional Children, 39, 6-12.
  • Harris, K. R., Friedlander, B. D., Saddler, B., Frizzelle, R., & Graham, S. (2005). Self-monitoring of attention versus self-monitoring of academic performance: effects among students with ADHD in the general education classroom. The Journal of Special Education, 39, 145- 156.
  • Kazdin, A. E. (1977). Assessing the clinical or applied importance of behavior change through social validation. BehaviorModification, 1, 427-452.
  • Kazdin, A. E. (1982). Single-case research designsmethods for clinical and applied setting. New York: Oxford University Press.
  • Kendall, P. C., & Grove, W. M. (1988). Normative comparisons in therapy outcome. BehavioralAssessment, 10, 147-158.
  • Kennedy, C. H. (2005). Single-case designs for educational research. USA: Pearson.
  • Kırcaali-İftar, G., & Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • King-Sears, M. E. (1999). Teacher and researcher co-design self-management content for an inclusive setting: Research training, intervention, and generalization effects on student performance. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 34, 134-156.
  • Koegel, L. K., Harrower, J. K., & Koegel, R. L. (1999). Support for children with developmental disabilities in full inclusion classrooms through self-management. Journal of Positive Behavior Interventions, 1, 26-34.
  • Kurt, O. (2012). Sosyal Geçerlik. E. Tekin-İftar. (Ed.), Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Tek
  • Denekli Araştırmalar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Mancia, C., Tankersley, M., Kamps, D., Kravits, T., & Parrett, J. (2000). Brief report: Reduction of inappropriate vocalizations for a child with autism using a self-management treatment program. Journal of Autism and Developmental Disorders, 30, 599-606.
  • McDougal, D., & Brady, M. P. (1998). Initiating and fading self-management interventions to increase math fluency in general education classes. Exceptional Children, 64, 151-166.
  • Miller, L. J., Strain, P. S., Boyd, K., Jarzynka, J., & McFetridge, M. (1993). The effects of class wide self-assessment on preschool children’s engagement in transition, free play, and small group instruction. Early Education and Development, 4, 162-181.
  • Mitchem, K. J., &Young, K. R. (2001). Adapting self-management programs for classwide use: Acceptability, feasibility and effectiveness. Remedial and Special Education, 22, 75-88.
  • Odom, S. L., Brantlinger, E., Gersten, R., Horner, R. H., Thompson, B., & Harris, K. R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidenced-based practices. Exceptional Children, 71, 137–148.
  • Olçay Gül, S. (2012). Ailelerce sunulan sosyal öykülerin otizm spektrum bozukluğu olan ergenlerin sosyal becerilerine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Reid, R. (1996). Research in self-monitoring with students with learning disabilities: The present, the prospects, the pitfalls. Journal of Learning Disabilities, 29, 317-331.
  • Schwartz, I., & Baer, D. (1991). Social validity assessment: Is current practice state of the art? Journal ofApplied Behavior Analysis, 24, 189-204.
  • Shimabukuro, S. M., Anne-Prater, M., Jenkins, A., & Edelen-Smith, P. (1999). The effects of self-monitoring of academic performance on students with learning disabilities and ADD/ADHD. Education and Treatment of Children, 22, 397-414.
  • Sönmez, M. (2012). Sosyal yeterliklerin geliştirilmesi ve sosyal beceri öğretimi için hazırlanan programların sosyal geçerliğinin sorgulanması. S. Vuran (Ed.), Sosyal yeterliklerin geliştirilmesi: Sosyal beceri yetersizliği gösteren çocuklar için. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Sonmez, M.,& Yucesoy Ozkan, S. (basımda).Effects of class-wide self-monitoring on on-task behaviors of preschoolers with developmental disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities.
  • Stahr, B., Cushing, D., Lane, K., & Fox, J. (2006). Efficacy of a function-based intervention in decreasing off-task behavior exhibited by a student with ADHD. Journal of Positive Behavior Interventions, 8, 201-211.
  • Sutherland, K. S., & Snyder, A. (2007). Effects of reciprocal peer tutoring and self-graphing on reading fluency and classroom behavior of middle school students with emotional or behavioral disorders. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 15, 103-118.
  • Tekin-İftar, E., & Kırcaali-İftar, G. (2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri.(3. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Turan, Y., & Erbaş, D. (2010). Social validation in special education. The Journal of International Social Research, 3, 605-612.
  • Van Houten, R. (1979). Social validation: The evolution of standards of competency for target behaviors. Journal of Applied Behavior Analysis, 12, 581-591.
  • Varlıer, G., ve Vuran, S. (2006). Okulöncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 553-587.
  • Vuran, S., ve Sönmez, M. (2008). Sosyal geçerlik kavramı ve Türkiye’de özel eğitim alanında yürütülen lisansüstü tezlerde sosyal geçerliğin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9, 55-65.
  • Wehmeyer, M. L., Agran, M., & Hughes, C. (2003). Teaching self-determination to students with disabilities: basic skills for successful transition. Baltimore: Paul H. Brookes Publishing Co.
  • Wolf, M. M. (1978). Social validity: The case for subjective measurement or how applied behavior analysis is finding its heart. Journal of Applied Behavior Analysis, 11, 203-214.
  • Yalaz, K., Anlar, B., ve Bayoğlu, B. (2009). Denver II gelişimsel tarama testi-türk çocukları standardizasyonu. Ankara: Gelişimsel Çocuk Nörolojisi Derneği Yayınları.
  • Yücesoy Özkan, Ş. (2009). Zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik hazırlanan kendini yönetme stratejileri öğretim paketinin etkililiği. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 1984.
  • Yücesoy Özkan, Ş., Gürsel, O., ve Kırcaali-İftar, G. (2014). Zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik hazırlanan kendi yönetme stratejileri öğretim paketinin etkililiği. İlköğretim Online, 13, 94-108.
  • Yücesoy Özkan, Ş., ve Sönmez, M. (2011). Yetersizliği olan bireylerle yapılmış ve kendini yönetme stratejilerinin kullanıldığı tek denekli araştırmaların incelenmesi: Bir meta- analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, 795-821.
Toplam 50 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mine Sönmez Kartal

Şerife Yücesoy Özkan

Yayımlanma Tarihi 27 Ağustos 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sönmez Kartal, M., & Yücesoy Özkan, Ş. (2015). Sınıf Çaplı Kendini-İzleme Öğretiminin Sosyal Geçerliği: Çoklu Değerlendirme Örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2). https://doi.org/10.17860/efd.83673

Makaleler dergide yayınlandıktan sonra yayım hakları dergiye ait olur.
Dergide yayınlanan tüm makaleler, diğerleri tarafından paylaşılmasına olanak veren Creative Commons Alıntı-Gayri Ticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0) lisansı altında lisanslanır.