Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Yazarlar, yayımlanan makalelerinin tüm telif haklarını Millî Eğitim dergisine devretmiş sayılırlar. Ancak dergide yayımlanan makalelerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Dergiye gönderilen makalelerin tamamı ya da bir kısmı başka bir yerde yayımlanmamış veya yayın sürecine dâhil edilmemiş olmalıdır. Millî Eğitim dergisinde yayımlanan makaleler, araştırma ve yayın etiğine uygun olmalıdır. İntihal yapmak, bölerek yayın yapmak, yayın tekrarı yapmak vb. durumlarda etik ihlali yapılmış olur. Etik ihlallerinde gerekli yasal işlemler yapılacaktır.


Milli Eğitim dergisine gönderilecek olan makalelere yönelik etik ilkeler aşağıda sıralanmıştır:
1. Hassas grupları içeren araştırmalarda, kişilerin haklarını ve refahlarını korumak için riskler değerlendirilip önlemler alınmalı, katılımcılar bilgilendirilip gönüllü katılım sağlanmalıdır. Ayrıca bu grupları içeren araştırmalar için etik kurul onayı alınmalı, süreç boyunca etik standartlar gözetilmeli ve düzenli raporlama yapılmalıdır.
2. Reşit olmayan katılımcılar için ebeveyn veya yasal vasi onayı alınmalıdır.
3. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda gerçekleştirilecek araştırmalar için araştırma uygulama izni alınmalıdır. Bu izinler araştırmacı/lar tarafından "Araştırma Uygulama İzinleri Başvuru ve Değerlendirme Modülü" üzerinden https://arastirmaizinleri.meb.gov.tr/ adresinden başvuru yapılarak alınmalıdır.
4. Katılımcılar araştırmanın amaçları ve riskleri hakkında detaylı bir biçimde bilgilendirilip yazılı onam formu imzalatılmalıdır. Yazılı onam formunda anlaşılır bir dil kullanılmalı ve katılımcıların soruları araştırmacılar tarafından yanıtlanmalıdır.
5. Katılımcıların kişisel bilgileri gizli tutulmalı ve yalnızca araştırma amacıyla kullanılmalıdır. Veriler anonimleştirilmeli ve izinsiz paylaşım yapılmamalıdır.
6. Katılımcıların izni olmadan araştırma verileri üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır. Ancak yasal gereksinimler veya etik zorunluluklar ortaya çıktığında bu paylaşımlar dikkatlice ve uygun yöntemlerle gerçekleştirilmelidir.
7. Etik ihlallerin tespit edilmesi durumunda ilgili makale yayından geri çekilecek ve gerekirse ilgili kurumlar ve akademik kuruluşlar bilgilendirilecektir. Adli ve idari işlemler başlatılacaktır.

Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik İlkeler
Millî Eğitim dergisi, bilimsel araştırmalarda yapay zekâ (YZ) kullanımının etik sınırlar içinde gerçekleştirilmesini zorunlu kılmaktadır. YZ, literatür taraması, dil kontrolü ve veri analizi gibi süreçlerde destekleyici bir araç olarak kullanılabilir ancak bu kullanım, araştırmacının akademik ve bilimsel sorumluluklarını hiçbir şekilde ortadan kaldırmaz. YZ'nin hangi aşamalarda ve ne şekilde kullanıldığının açıkça belirtilmesi gereklidir. Kullanılan YZ aracının türü, işlevi ve kapsamı, çalışmanın yöntem kısmında ayrıntılı olarak açıklanmalı ve bu süreçte elde edilen çıktıların doğruluğu, bilimsel geçerliliği ve etik uygunluğu tamamen yazarın sorumluluğunda olmalıdır.
YZ'nin, hipotez oluşturma, tartışma ve sonuç çıkarma gibi araştırmacının özgün katkısını gerektiren süreçlerde birincil araç olarak kullanılması etik ihlallere yol açabilir. Ayrıca, YZ’nin taraflılık, olgusal hata ve güvenilirlik sorunlarına açık olduğu unutulmamalıdır. Yazarlar bu risklerin farkında olarak YZ kullanımıyla ilgili tüm etik gereklilikleri yerine getirmekle yükümlüdür. YZ'nin katkısı olan çalışmalarda bu durumun belirtilmemesi etik bir ihlal olarak değerlendirilecek ve derginin yayın politikalarına aykırı kabul edilecektir. Millî Eğitim dergisine gönderilecek makalelerde YZ kullanımının bilimsel bütünlüğe zarar vermeyecek şekilde titizlikle gerçekleştirilmesi esastır ve YZ kullanımına dair tüm etik ilkelerin gözetilmesi yazarların sorumluluğundadır.
YZ kullanımında uyulması gereken temel etik değerler şunlardır: şeffaflık, dürüstlük, özen, adalet ve saygı, gizlilik ve mahremiyetin korunması, hesap verebilirlik ve sorumluluk üstlenmek, etik iklime katkıda bulunmak. Herhangi bir etik ihlalinde YZ sorumlu tutulamayacağından aşağıdaki mevzuatın araştırmacılar tarafından dikkate alınması önerilir.
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi

Etik Onay
TR Dizin tarafından 2020 yılı ile uygulanmaya başlanan etik onay(lar)a ilişkin kurallar nedeniyle etik kurulundan aldıkları “Etik Onay Belgesi”nin makale başvurusuna eklenmesi gerekmektedir. Etik onay, insan katılımcıları içeren tüm araştırmalar için gereklidir. Etik kurul izin durumunun ve izin belgesi ile ilgili bilgilerin makalenin yöntem bölümünde belirtilmesi zorunludur. Belgesi sisteme yüklenmeyen ve makale içinde Etik kurul izni ile ilgili bilgi verilmeyen makaleler değerlendirmeye alınmayacaktır.

Editörlerin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları
Millî Eğitim dergisinde editörlerin uyması gereken ilkeler ve sorumlulukları:
1. Başvurusu yapılan makalenin içeriğini değerlendirerek "Etik Onay" gerektiren bir çalışma olup olmadığını incelemek,
2. "Etik Onay" gerektiren çalışmalar için belgelerin eksiksiz olduğunu kontrol etmek,
3. Başvurusu yapılan makalelerin benzerlik düzeyini kontrol etmek,
4. Benzerlik kontrolü sonrası makaleyi değerlendirme aşamasına almak ya da editör atamak,
5. Makalelere en az iki hakem atamak,
6. Hakem atama işleminde makalenin konu alanına uygun hakemleri atamak,
7. Hakem atama sürecinde hakemlerin kurumsal dağılımında çeşitliliği gözetmek,
8. Hakemlerden gelecek etik ihlal yönündeki bildirimleri takip etmek, etik ihlal yönünde bir bildirim olmadığı takdirde, hakem raporlarına göre "Ret", "Revizyon" veya “Kabul" kararlarından birini işletmek,
9. Hakemlerden bir "Ret" ve bir "Revizyon/Kabul" önerisi olduğunda üçüncü hakeme makaleyi atamak,
10. Üçüncü hakem atanması durumunda bu hakemden gelecek değerlendirmeye göre "Ret", "Revizyon" veya "Kabul" kararlarından birini işletmek,
11. Kabul edilmiş makalelerin mizanpaj, dil editörlüğü ve DOİ atamasını takip etmek,
12. Kabul edilmiş makalelerin son hâlini uygun bir sayıda yayımlamak.

Hakemlerin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları
Millî Eğitim dergisinde hakemlerin uyması gereken ilkeler ve sorumlulukları:
1. Atanmış makalenin uzmanlık alanıyla uyumlu olup olmadığını gözden geçirmek,
2. Hakemliğini kabul ettiği makalede her hangi bir etik ihlal tespit ettiğinde ilgili editöre durumu bildirmek,
3. Hakemliğini kabul ettiği makaleyi özgünlüğü ve alana katkısı açısından değerlendirmek,
4. Hakemliğini kabul ettiği makalenin gelişimine ve kalitesine katkı yapacak öneriler sunmak,
5. Hakemliğini kabul ettiği makalenin gelişimine yönelik değerlendirmelerini teorik yapı ve metodolojik yaklaşım açılarından detaylandırmak,
6. Hakemliğini kabul ettiği makaleye dair nihai önerisini "Ret", "Minor Revizyon", "Major Revizyon" veya "Kabul" seçeneklerinden biri olarak belirtmek,
7. Hakemliğini kabul ettiği makale ile ilgili tüm değerlendirmelerini ve nihai önerisini "Hakem Değerlendirme Formu" üzerinde belirterek ilgili editöre ulaştırmak.

Yazarların Etik İlkeleri ve Sorumlulukları
Millî Eğitim dergisinde yazarların uyması gereken ilkeler ve sorumlulukları:
1. Makale başvurusundan önce "Etik İlkeler ve Yayın Politikası" bölümünü incelemek,
2. Makalelerini "Yazım Kuralları" kriterlerine uygun hazırlamak,
3. Makalelerini göndermeden önce benzerlik kontrolü yapmak,
4. Makale yükleme esnasında Millî Eğitim dergisi tarafından istenen belgeleri eksiksiz yüklemek.
5. Makalelerindeki çalışma için etik onay gerekli ise yukarıda belirtilen Etik Onay Belgelerini makaleleri ile birlikte yüklemek,
6. Makalelerindeki çalışma için etik onay gerekli değil ise bunu gerekçesi ile birlikte makalede ve editöre not kısmında belirtmek,
7. Makalelerinin içeriğiyle ilgili tüm etik sorumlulukları kabul etmek ve çalışmanın herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilecek etik ihlalleri bildirmek,
8. Makalelerini Millî Eğitim dergisi tarafından istenen şablona uygun hazırlamak ve yüklemek.
9. Makalelerin daha önce bilimsel bir etkinlikte sunulup sunulmadığını, tezden üretildiyse bu konudaki bilgileri, varsa teşekkür etmek istedikleri kişileri, varsa fon edindikleri kaynakları makalenin ilgili bölümlerinde belirtmek
10. Revizyon kararı gelmesi durumunda hakemlerden gelen öneriler doğrultusunda gerekli güncellemeleri yapmak,
11. Revizyon kararı gelmesi durumunda hakemlerin önerilerine dair yapılanları ve cevaplarını ayrı bir dokümana işlemek,
12. "Kabul" kararı durumunda makalelerinin son okumalarını yaparak gerekli düzeltmeleri belirtmek ve yayına onay vermek,
13. Yayın öncesinde, üçüncü taraflara ait tüm görseller, grafikler ve ek materyaller için gerekli izinleri almak,
14. Yayın sonrasında dahi olsa, oluşan bir etik ihlal tespitini ilgili editöre bildirmek.


Yayın Politikası

Millî Eğitim dergisine gönderilecek makalelerin içeriği, Anayasa ve Millî Eğitim Temel Kanunu’nda açıkça belirtilmiş eşitlik ilkesine uygun olarak, temel insan hak ve özgürlüklerini destekleyen ve her türlü ayrımcılığı reddeden bir yaklaşımla hazırlanmalıdır. İçerikte bireylerin hak ve özgürlüklerini ihlal edecek unsurlar bulunmamalıdır. Ayrıca ırk, renk, dil, din, siyasi tercih, etnik köken, mülkiyet veya başka herhangi bir ayrım içeren ifade yer almamalıdır.
Araştırma ve veri toplama araçlarının (anket, ölçek, görüşme-gözlem formları, test vb.) içeriği, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, taraf olunan uluslararası anlaşmalar ve sözleşmeler, başta olmak üzere 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve yürürlükte olan tüm yasal düzenlemeler ile Türk millî eğitiminin genel ve özel amaçlarına uygun şekilde hazırlanmalı, planlanmalı ve uygulanmalıdır.
Millî Eğitim dergisine gönderilecek makalelerde alan yazınına katkı, özgünlük ve etik ilkeler başlıca kriterler olarak ele alınmalıdır. Makaleler, mevcut literatüre anlamlı bir katkı sağlamak üzere tasarlanmalı ve yeni, yenilikçi bulgular sunmalıdır. Makalelerin özgünlüğü, daha önce yayımlanmamış, literatürde benzerine rastlanmayan araştırma konusu, problem durumu, araştırma yöntem ve teknikleri ile araştırma bulguları içermesiyle sağlanmalıdır. Ayrıca etik standartlar çerçevesinde tüm araştırma süreçlerinin şeffaf, dürüst ve bilimsel normlara uygun olması esastır. Akademik dürüstlük ve insan haklarına saygı Milli Eğitim dergisi yayın politikasının temel unsurlarıdır.





Son Güncelleme Zamanı: 23.01.2025 10:43:49