Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Matematik Başarılarının Yordanması: Motivasyon, Öz-Düzenleyici Öğrenme Stratejileri ve Üst Bilişsel Farkındalığın Rolü

Yıl 2019, Cilt: 38 Sayı: 1, 1 - 18, 28.06.2019

Deniz Kaya

Öz

Bu çalışmanın amacı ortaokul yedinci sınıf
öğrencilerinin motivasyon, öz-düzenleyici öğrenme stratejileri ile üst bilişsel
farkındalığın matematik başarılarını yordama gücünü belirlemektir. İlişkisel
tarama modeli ile gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu, İzmir şehir merkezindeki
bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 246 yedinci sınıf öğrencisi
oluşturmaktadır. Yaşları 12-13 aralığında değişen öğrencilerin 124’ü kız,
122’si erkektir. Veri toplama araçları olarak; Matematik Motivasyon, Öz-Düzenleyici
Öğrenme Stratejileri ve Üst Bilişsel Farkındalık ölçekleri kullanılmıştır.
Ayrıca öğrencilerin matematik başarılarını belirlemek için uygulamanın
yapıldığı dönemden önceki yarıyıl sonu karne not ortalamaları dikkate
alınmıştır. Verilerin analiz edilmesinde, Pearson momentler çarpım korelasyon
tekniği ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen
bulgulara göre, motivasyon ve öz-düzenleyici öğrenme stratejilerinin alt
boyutları ile üst bilişsel farkındalık arasında anlamlı ilişkiler
belirlenmiştir. Tüm yordayıcı değişkenler matematik başarısına ait varyansın
%46’sını açıklamıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında, uygulamalara
yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematik başarısı, Motivasyon, Yedinci sınıf, Öz-düzenleyici öğrenme, Üst-bilişsel, Yedinci sınıf

Kaynakça

• Akarsu, S. (2009). Öz-yeterlik, motivasyon ve PISA 2003 matematik okuryazarlığı üzerine uluslararası bir karşılaştırma: Türkiye ve Finlandiya. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz-düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerin öğretim stilleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Akyüz, G. (2014). TIMSS 2011’de öğrenci ve okul faktörlerinin matematik başarısına etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(172), 150-162.
• Alcı, B. (2007). Yıldız Teknik Üniversitesi öğrencilerinin, matematik başarıları ile algıladıkları problem çözme becerileri, öz-yeterlik algıları, bilişüstü özdüzenleme stratejileri ve ÖSS sayısal puanları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Altun, S. (2005). Öğrencilerin öz düzenlemeye dayalı öğrenme stratejilerinin ve öz yeterlik algılarının öğrenme stilleri ve cinsiyete göre matematik başarısını yordama gücü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Brodie, K. (2010). Teaching mathematical reasoning in secondary school classrooms. New York: Springer.
• Boran, M. (2016). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin algılanan problem çözme becerilerinin üstbilişsel farkındalıkları ve eleştirel düşünme eğilimleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Budak, H. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme, motivasyon, biliş üstü becerileri ve matematik dersi başarılarının belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (15.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Chiu, M. M., & Xihua, Z. (2008). Family and motivation effects on mathematics achievement: Analyses of students in 41 countries. Learning and Instruction, 18(4), 321-336.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çökük, H. (2017). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki başarı durumlarına etki eden sosyo-kültürel faktörler: Kayseri ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Delialioğlu, Ö., & Aşkar, P. (1999). Contribution of students’ mathematical skills and spatial ability to achievement in secondary school physics. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 34-39.
• Doğan, N., & Barış, F. (2010). Tutum, değer ve özyeterlik değişkenlerinin TIMMS-1999 ve TIMMS-2007 sınavlarında öğrencilerin matematik başarılarını yordama düzeyleri. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 44-50.
• Elmacıoğlu, T. (1998). Başarıda aile faktörü (1. Baskı). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Eshel, Y., & Kohavi, R. (2003). Perceived classroom control, self-regulated learning strategies, and academic achievement. Educational Psychology, 23(3), 249-260.
• Eurydice (2011). Mathematics education in Europe: Commonchallenges and nationalpolicies. http://eacea.-ec.europa.eu/ adresinden 11 Kasım 2017 tarihinde edinilmiştir.
• Fadlelmula, F. K. (2011). A structural model on 7th grade students’ motivational beliefs, use of self-regulation strategies, and mathematics achievement. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Middle East Technical University, Ankara.
• Furner, J., & Duffy, M. L. (2002). Equity for all students in the new millennium: Disabling mathematics anxiety. Intervention in School and Clinic, 38(2), 67-74.
• Haciomeroglu, E. S. (2016). Object-spatial visualization and verbal cognitive styles, and their relation to cognitive abilities and mathematical performance. Educational Sciences: Theory & Practice, 16(3), 987-1003.
• İlhan, M., & Öner-Sünkür, M. (2012). Matematik kaygısı ile olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçiliğin matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 178-188.
• İlhan, M., & Öner-Sünkür, M. (2013). Matematik kaygısının matematik başarısını yordama gücünün cinsiyet ve sınıf değişkenleri açısından incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 427-441.
• İlhan, M., & Çetin, B. (2013). Matematik odaklı epistemolojik inanç ölçeği (MOEİÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(3), 359-388.
• Karadeniz, Ş., Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Çakmak, E. K., & Demirel, F. (2008). The Turkish adaptation study of motivated strategies for learning questionnaire (MSLQ) for 12-18 year old children: Results of confirmatory factor analysis. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 7(4), 108-117.
• Karakelle, S., & Saraç, S. (2007). Çocuklar için üst bilişsel farkındalık ölçeği (ÜBFÖ-Ç). A ve B formları: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 10(20), 87-103.
• Karakelle, S. (2010). Üstbiliş hakkında bir gözden geçirme: Üstbiliş çalışmaları mı yoksa üst bilişsel yaklaşım mı? Türk Psikoloji Yazıları, 13(26), 45-60.
• Karakelle, S. (2012). Üst bilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164), 237-250.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, D., & Bozdağ, H. C. (2016). Resources of mathematics self-efficacy and perception of science self-efficacy as predictors of academic achievement. European Journal of Contemporary Education, 18(4), 438-451.
• Kaya, D. (2018). Yedinci sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik akılcı olmayan inanç düzeylerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 193-216.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
• Köse, K. (2012). Korelâsyon ve regresyon analizi. http://file.toraks.org.tr adresinden 14 Mart 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen ön raporu (4. ve 8. sınıflar). http://timss.meb.gov.tr/?page_id=25 adresinden 11 Ocak 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Ruddock G. J., O'Sullivan, C. Y., & Corinna, P. (2012). TIMSS 2011 assessment frameworks. The International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA), Amsterdam, Netherlands.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: Author.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2014). Principles to actions: Ensuring mathematical success for all. Reston, VA: NCTM.
• Nazlıçiçek, N. (2007). Onuncu sınıf öğrencilerinin matematik başarılarını açıklayıcı bir model çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• O’Dwyer, L. M. (2005). Examining the variability of mathematics performance and its correlates using data from TIMSS’95 and TIMMSS’99. Educational Research and Evaluation, 11(2), 155-177.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2016). PISA 2015 results in focus. OECD, Paris. http://www.oecd.org/pisa/ adresinden 5 Ocak 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Özçakır-Sümen, Ö., & Çalışıcı, H. (2017). Sekizinci sınıf öğrencilerinin özdüzenleme stratejileri ve motivasyonlarının matematik başarıları üzerindeki yordayıcı etkileri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 566-573.
• Özgen, K., & Bindak, R. (2011). Lise öğrencilerinin matematik okuryazarlığına yönelik öz-yeterlik inançlarının belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 1073-1089.
• Özsoy, G. (2005). Problem çözme becerisi ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 179-190.
• Öztürk, B. (2017). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyi ile matematik öz yeterlik algısının matematik başarısına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Pajares, F., & Graham, L. (1999). Self-efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 24(2), 124-139.
• Peker, M., & Mirasyedioğlu, Ş. (2003). Lise 2. sınıf öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutumları ve başarıları arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 157-166.
• Peker, M. (2005). İlköğretim matematik öğretmenliğini kazanan öğrencilerin öğrenme stilleri ve matematik başarısı arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları, 21, 200-210.
• Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33-40.
• Pintrich, P. R., Smith, D. A., Garcia, T., & McKeachie, W. J. (1993). Reliability and predictive validity of the Motivated for Learning Strategies Questionnaire (MSLQ). Education and Psychological Measurement, 53(3), 801-814.
• Pintrich, P. R. (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich, & M. Zeidner, (Eds.), Handbook of self-regulation: Theory, research, and applications (pp. 451-502). San Diego, CA: Academic Press.
• Poyraz, C., Gülten, D. Ç., & Soytürk, İ. (2012). Öğrenme stillerinin ilköğretim yedinci 7. sınıf öğrencilerinin matematik başarısı üzerine etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 1-11.
• Rabab’h., B., & Veloo, A. (2015). Spatial visualization as mediating between mathematics learning strategy and mathematics achievement among 8th grade students. International Education Studies, 8(5), 1-11.
• Savaş, E., Taş, S., & Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113-132.
• Soylu, Y., & Soylu, C. (2006). Matematik dersinde başarıya giden yolda problem çözmenin rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 97-111.
• Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994). Assessing meta-cognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19(4), 460-475.
• Sperling, R. A., Howard, B. C., Miller, L. A., & Murphy, C. (2002). Measures of children’s knowledge and regulation. Contemporary Educational Psychology, 27, 51-79.
• Sürmeli, Z. D., & Ünver, G. (2017). Öz-düzenleyici öğrenme stratejileri, epistemolojik inançlar ve akademik benlik kavramı ile matematik başarısı arasındaki ilişki. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(1), 83-102.
• Şad, S. N., Kış, A., Demir, M., & Özer, N. (2016). Matematik başarısı ile matematik kaygısı arasındaki ilişki üzerine bir meta-analiz çalışması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(3), 371-392.
• Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) (2016). Highlights from TIMSS and TIMSS advanced 2015. https://nces.ed.gov/timss/timss2015/ adresinden 8 Ocak 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Tonguç, D. (2013). Sekizinci sınıf öğrencilerinin motivasyon düzeylerinin ve öz-düzenlemeye dayalı öğrenme stratejilerinin matematik başarısını yordama gücü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Umay, A. (2003). Matematiksel muhakeme yeteneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 234-243.
• Usher, E. L., & Pajares, F. (2009). Sources of self-efficacy in mathematics: A validation study. Contemporary Educational Psychology, 34(1), 89-101.
• Üredi, I., & Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260.
• Yavuz, S., Odabaş, M., & Özdemir, A. (2016). Öğrencilerinin sosyoekonomik düzeylerinin TEOG matematik başarısına etkisi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 85-95.
• Yıldırım. S. (2011). Öz-yeterlik, içe yönelik motivasyon, kaygı ve matematik başarısı: Türkiye, Japonya ve Finlandiya’dan bulgular. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 277-291.
• Yıldırım, H. H., Yıldırım, S., & Ceylan, E. (2017). Türkiye perspektifinden TIMSS 2015 sonuçları. Türk Eğitim Derneği (TED). https://tedmem.org/ adresinden 11 Ocak 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Yücel, Z., & Koç, M. (2011). İlköğretim öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumlarının başarı düzeylerini yordama gücü ile cinsiyet arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 10(1), 133-143.
• Zimmerman, B. J. (1999). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.