Ağır ve Çoklu Yetersizliği (AÇYE) Olan Bireylerle Çalışan Özel Eğitim Öğretmenlerinin Yaşadıkları Sorunların Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 01, 45 - 59, 09.03.2017

Sakine Adıgüzel Mine Kizir , Emine Eratay

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.296901

Cited By: 7

Öz

Bu araştırma, ağır ve çoklu yetersizliği (AÇYE) olan
bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin yaşadıkları sorunların
belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu doğrultuda,  AÇYE olan bireylerle çalışan özel eğitim alan
mezunu 14 özel eğitim öğretmeniyle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve
görüşmelerin ses kayıtları yazılarak görüşme dökümleri hazırlanmıştır. Veriler
betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular temel olarak; özel
eğitim öğretmenlerinin AÇYE hakkında yeterli bilgi ve beceriye sahip
olmadıklarını,  alanda çalışan uzman sayısının yetersiz
olduğunu,  özel eğitim öğretmeni
yetiştirmeye ilişkin sorunlar olduğunu, ekip çalışmasının yetersiz olduğunu,
yasal düzenlemelerin yetersiz olduğunu, müfredata ilişkin sorunlar olduğunu,
öğrencilerin eğitim kurumlarına yerleştirilmesine ilişkin sorunlar olduğunu,
hizmet içi eğitimin yetersiz olduğunu ve müfredata ilişkin sorunlar olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırma bulgularından
yola çıkarak, özel eğitim lisans programlarında ağır ve çoklu yetersizliğe
yönelik derslerin sayılarının artırılması, teorik derslerin uygulamalarla
desteklenmesi, alanda çalışan öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerle
desteklenmesi ve ağır ve çoklu yetersizlik alanına yönelik lisansüstü
programların açılarak alandaki uzman sayısı arttırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Ağır ve çoklu yetersizlik, özel eğitim öğretmeni, öğretmen sorunları, öğretmen yeterliği

Kaynakça

• Akandere, M., Acar, M., & Baştuğ, G. (2009). Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 23-32.
• Ayyıldız, E. (2012). Çok engelli görmeyen çocuklar için söz öncesi iletişim becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bahçıvanoğlu-Yazıcı, A., & Akçin, N. (2014). Çoklu yetersizliği olan çocukların annelerinin çocuklarının gelişimlerine ilişkin görüşlerinin betimlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15(2), 335-356
• Başaran, I. (2001). Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin çalışma koşulları. Ege Eğitim Dergisi, 1(1), 41-53.
• Brown, P., Stephenson, J., & Carter, M. (2014). Multicomponent training of teachers of students with severe disabilities. Teacher Education and Special Education, 37(4), 347-362.
• Chalmers, S. E., Carter, M., Clayton, M., & Hook, J. (1998). Education of students with high support needs: Teachers' perceptions of possible best practices, reported implementation and training needs. Australasian Journal of Special Education, 22(2), 76-94.
• Dedeoğlu, S., Durali, S., & Tanrıverdi Kış, A. (2004). Özel eğitim bölümü zihin engelliler öğretmenliği anabilim dalı 3., 4. sınıf öğrencileri ve mezunlarının kendi bölüm programları, öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri ile ilgili düşünce ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 47-55.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş: Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Eldeniz Çetin, M. (2013). Ağır ve çoklu yetersizliği olan bireylerin tercihlerinin değerlendirilmesi ve seçim yapma becerisinin öğretimi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergenekon, Y. (2009). The support services being provided to the special education teachers in their first year. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 42(1), 215-239.