Bı̇lı̇m ve Sanat Merkezlerı̇nde Görev Yapan Matematı̇k Öğretmenlerı̇nin Karşılaştıkları Sorunlar

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 4, 615 - 641, 01.12.2018

Abdullah Çetin Adem Doğan

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.370355

Cited By: 10

Öz

Bu
araştırma, Bilim ve Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) görev yapan matematik
öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunları ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır.
Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Türkiye’nin
farklı illerindeki BİLSEM’lerde matematik öğretmeni olarak görev yapan 13
gönüllü öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında yarı
yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veri analizinde içerik analizi
tekniği kullanılmıştır. Verilerinin analiz sürecinde bilimsel geçerliliği
artırmak, kodlamaları sistematik ve pratik hale getirmek için nitel veri
analizinde kullanılan bilgisayar programı NVIVO 11 programından
faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin etkinliklerle ilgili
kapsam ve uygunluk sorunları yaşadıkları; öğrencilerle ilgili ilgisiz/isteksiz
davranma, fiziki ve zihinsel olarak yorgun olma, devamsızlık yapma, uygun olmayan
davranış sergileme gibi sorunlar yaşadıkları belirlenmiştir. Ayrıca öğretmeler
BİLSEM’lerin fiziki donanımlarında eksikliklerin olduğunu belirtmiş, BİLSEM’in
amacını farklı yorumlayan velilerle sorun yaşadıklarını, yönergedeki
belirsizlikten dolayı da yönetsel sorunlar yaşadıklarını ifade etmişlerdir.
Öğretmenler çalışma saatlerinden dolayı sosyal, özlük ve maddi konularda da
sorunlar yaşadıklarını vurgulamışlardır.

Anahtar Kelimeler

Üstün Yetenekli, Bilim ve Sanat Merkezi

Kaynakça

• Ada, Ş., & Akan, D. (2007). Değişim sürecinde etkili okullar, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16).
• Adıgüzel, A. (2008). Eğitim fakülterinde öğretmen eğitimi program standartlarının gerçekleşme düzeyi. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
• Akarsu, F. (2004). “Üstün yetenekliler” (Ed. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu, A. E. Bilgili), Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Artvinli, E., Gülüm, K., & Coşkun, S. (2010). Üstün yetenekli öğrencilerin coğrafya dersine karşı eğilimleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi Cilt: 3 Sayı: 14 62-70
• Ataman, A. (2004). “Üstün zekâlı ve üstün özel yetenekli çocuklar.” ( Ed. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu, A. E. Bilgili) Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Atlı, H., & Balay, R. (2016). Bilim ve sanat merkezindeki üstün yetenekliler eğitiminin sürdürülebilirliğine ilişkin öğrenci düşünceleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 17, Sayı 2, 191-205
• Berg L. B & Lune, H. (2015) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Çev. Ed. H. Aydın) Ankara: Eğitim Yayınevi
• Caena, F. (2014). Teacher competence frameworks in europe: policy-as-discourse and policy-as-practice, Francesca European Journal of Education,Vol. 49, No. 3, 2014 DOI: 10.1111/ejed.12088
• Carey, K. (2004). The real value of teachers: Using new information about teacher effectiveness to close the achievement gap. Thinking K–16, 8(1), 3–42.
• Christensen, L. B, Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015) Araştırma yöntemleri:Desen ve analiz.(Çev. Ed. A. Aypay). Ankara:Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışma 2014 yılında yayımlanmıştır)
• Clark, B. (1997). Growing up gifted. developing the potential of children at home and at school. (5th ed.) New Jersey: Merrill, an imprint of Prentice Hall Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çeviri Ed. M. Bütün & S. B. Demir) Ankara: Siyasal Kitabevi
• Çağlar, D. (2004). “Üstün zekâlı çocukların özellikleri.” (Ed. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu, A. E. Bilgili) Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Çetin, A. (2017). Özel dershanelerden resmi okullara atanan ilköğretim fen bilimleri öğretmenleri üzerine bir durum çalışması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova üniversitesi, Adana
• Darling-Hammond, L. (2000).Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Education Policy Analysis Archives, 8(1). Retrieved from http://epaa.asu.edu/epaa/v8nl.
• Davaslıgil, Ü. (2004). “Üstün çocuklar.” (Ed. M. R. Şirin, A. Kulaksızoğlu, A. E. Bilgili) Üstün yetenekli çocuklar seçilmiş makaleler kitabı içinde. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları
• Doğan, D. G., & Aslan, M. (2009). Üstün yetenekli çocuğa pediatrik yaklaşım. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi, 16(3).
• Er, H & Ünal F. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin demokrasiye ilişkin görsel algılarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 38, 93-106
• Erdem, A. R. (2013). Öğretmen yetiştirmenin bugünü ve geleceği sorunlar ve çözüm önerileri Ankara: Anı Yayıncılık
• Eret, E. (2013). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminin öğretmen adaylarını mesleğe hazırlanması bakımından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi ODTÜ, Ankara
• Feldhusen, J. F. (1986). “A Conception of giftedness.” (Ed. R. J. Steinberg & j. E. Davidson), Conceptions of Giftedness (ss.112-127). New York: Cambrige University Pres
• Flores, M.A. (2005). Teachers' views on recent curriculum changes: Tensions and challenges. Curriculum journal, 16(3), 401-413.
• Genç, M.A (2014). Üstün yetenekli öğrencilerin görsel sanatlar eğitiminde disiplinlerarası öğretim etkinliklerinin değerlendirilmesi (Konya Bilsem Örneği). Sanat Eğitimi Dergisi Cilt 2, Sayı 1
• Gottfredson, L. S. (2004). Realities in desegregating gifted education. In the eyes of the beholder: Critical issues for diversity in gifted education, 139-155.
• Gökdere, M. & Çepni, S. (2003). Üstün yetenekli öğrencilerin fen öğretmenlerinin eğitimine yönelik bir model önerisi, The Turkish Online Journal of Educational Technology, volume 2 Issue 3 Article 18-147
• Gökdere, M. ve Çepni, S. (2004). Üstün yetenekli öğrencilerin fen öğretmenlerinin hizmet içi ihtiyaçlarının değerlendirilmesine yönelik bir çalışma; Bilim sanat merkezi örneklemi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı 2 1-14
• Gömleksiz M. N., Kan Ülkü, A. & Öner, Ü. (2012). Üstün Zekâlı ve Üstün Yetenekli Öğrencilerin Medya Okuryazarlığına İlişkin Görüşleri (Elazığ Bilim ve Sanat Merkezi Örneği), Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. Cilt: 2, Sayı: 4
• Guskey, T. R. (2002). Professional development and teacher change. Teachers and Teaching: theory and practice, 8(3), 381-391.
• Gülbahçe, A., Çetinkaya, S. K., & Özkurt, S. (2016). Üstün yetenekli çocukların bağlanma biçimleri ve liderlik becerileri arasındaki ilişkilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 13-1, Sayı: Özel Sayı-1, s.73-83
• Güven, D. (2010). Profesyonel bir meslek olarak Türkiye’de öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2).13-2
• Hanushek, E.A., Kain J. F. & Rivkin S. G. (1998). Teachers, schools, and academic achievement, NBER Working Paper Series, No. 6691, National Bureau of Economic Research, Cambridge, MA
• Haycock, K. (1998). Good teaching matters . . . a lot. Thinking K-16, 3(2), 3–14
• Johansson, S., Myrberg E. ve Rosén, M. (2015) Formal Teacher Competence and its Effect on Pupil Reading Achievement Scandinavian. Journal of Educational Research, 59(5), 564–582, http://dx.doi.org/10.1080/00313831.2014.965
• Johnson, B. & Chrıstensen, L. (2004). Educational research: quantitative, qualitative and mixed approaches. Boston: Pearson Education Inc.
• Karakuş, F. (2010). Üstün yetenekli çocukların anne babalarının karşılaştıkları güçlükler, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, Haziran 2010, ss. 127-144.
• Keskin, M. Ö., Sanancı N.K. & Aydın S. (2013). Bilim ve sanat merkezleri: mevcut durumları, sorunları ve çözüm önerileri, Üstün Yetenekli Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2013, 1(2), Özel Sayı, 78-96
• Kılıç Cevher, V. (2015). Türkiye’de üstün ve özel yetenekli çocuklara yönelik bir eğitim politikası oluşturulamaması sorunu üzerine bir değerlendirme. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Cilt 4 Sayı 12 145-154
• Kirk, D., & Mac Donald, D. (2001). Teacher voice and ownership of curriculum change. Journal of curriculum studies, 33(5), 551-567.
• Koç, İ. (2016). Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrenci velilerinin bilim ve sanat merkezi'yle ilgili görüşleri: Bir BİLSEM örneği. Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 3(3), 17-24
• Kurnaz, A. (2014). Yirminci yılında bilim ve sanat merkezlerinin raporlar ve yönetici görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi, Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2014, 2(1), 1-22.
• Kurnaz, A., Çiftçi, Ü. & Karapazar H. (2013) Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Değer Algılarının Betimsel Bir Analizi, Merkezi Değerler Eğitimi Dergisi Cilt 11, No. 26, 185-225
• Kurtdaş, M.Ç. (2012). Üstün Yetenekliler ve Üstün Yeteneklilerin Eğitiminde Bilim ve Sanat Merkezleri (Malatya Bilim ve Sanat Merkezi Örneği) Hikmet Yurdu Düşünce – Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi Yıl: 5, C: 5, Sayı: 10, ss. 151 – 181
• Lıncoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic inquiry. California: SAGE
• Marland, S. P. (1971). Education of the gifted and talented-volume 1: Report to the congress of the United States by the US commissioner of education. Washington, D.C.: U.S. Department of Health, Education and Welfare Office of Education .
• MEB, (2017). 2017-2018 Bilim Ve Sanat Merkezleri Öğrenci Tanılama Kılavuzu, Ankara
• MEB, (2007). Millî Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi, Ankara
• MEB, (2010). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı, Bilim ve Sanat Merkezleri Süreci (Üstün Yetenekli Bireylerin Eğitimi) İç Denetim Raporu, 2010/14, Ankara.
• MEB, (2013). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Üstün Yetenekli Bireyler Strateji ve Uygulama Planı 2013-2017, Ankara.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
• Miller, A.D., Ramirez, E.M & Murdock, T.B. (2017). The influence of teachers’ self-efficacy on perceptions: Perceived teacher competence and respect and student effort and achievement. Teaching and Teacher Education. 64, 260-269.
• Nye, B., Konstantopoulos, S., & Hedges, L. V. (2004). How large are teacher effects? Educational Evaluation and Policy Analysis, 26(3), 237-25
• Oğurlu, Ü & Yaman, Y. (2013). Ebeveynlerin Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocuklarıyla İlgili Rehberlik İhtiyaçları. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 81-94
• Okut, L (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitime ilişkin inançlarına göre etkili öğretmen özellik ve davranışlarına sahip olma dereceleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özmen, F. & Kömürlü, F. (2011). Üstün Zekâlı-Yetenekli Öğrencilerin Bilişim Teknolojisiyle İlişkisi, Fırat University, 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24, September 2011, Elazığ
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (Çeviri Ed. M. Bütün & S. B. Demir) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Ravenna, G. (2008). Factors influencing gifted students' preferences for models of teaching. Southern California: University of Southern California.
• Reis, S. M. & Renzulli, J. S. (2010). Is there still a need for gifted education? An examination of current research. Learning and individual differences, 20(4), 308–317.
• Renzulli, J. S. (1999). What is thing called giftedness and how do we develop it? A twenty-five year perspective. Journal for the Education of Gifted. 23(1), 3-54.
• Rivkin, G., Hanushek E., & Kain, J. (2005). Teachers, schools, and academic achievement. Econometrica, 73(2), 417-458
• Samples, S. L. (2010). A case study of minority and low-ses gifted students’ perceptions of the effects of a gifted resource specialist. Kansas: School of Education and the Graduate Faculty of the University of Kansas.
• Sarı H. & Öğülmüş, K. (2014). Bilim ve sanat merkezlerinde (BİLSEM) karşılaşılan sorunların öğretmen ve öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl: 2, Sayı:2
• Seggie F. N ve Bayburt, Y. ( 2015). Nitel araştırma, yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sılverman, D. (2005). Doing qualitative research: A practical handbook. London: Sage Publication
• Tebliğler Dergisi, (2001). Bilim Sanat Merkezleri Yönergesi, Sayı: 2530, Cilt: 64.
• Tıkaç, S. (2015). Nitel veri analiz programlarının veri analizinde kullanımı: Nvivo’ya bir bakış (Ed. F.N. Seggie ve Y. Bayyurt) Nitel Araştırma, Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları içerisinde (s.260-371) Ankara: Anı Yayıncılık
• Tortop, H. S (2012). Olağanüstü üstün yetenekli öğrencilerin eğitim sürecinde radikal hızlandırma ve Türkiye’nin durumu, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi Cilt 2, Sayı 2, Sayfa 106-113
• Tschannen-Moran, M. & Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805
• Türkiye Büyük Millet Meclisi, (2012). Üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti ve ülkemizin gelişimine katkı sağlayacak etkin istihdamlarının sağlanması amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu, S. Sayısı: 427
• Ünsal, S., Nacar, D. & Gökdaş A. (2017). “Emeklilik hakkı kazanmış öğretmenlerin emeklilik kavramına ve emekli olma durumlarına ilişkin görüşleri.” (Ed. Ö. Demirel & S. Dinçer) Küreselleşen dünyada eğitim kitabı içinde, Pegem İndeks DOI: 10.14527/9786053188407.56
• Webster-Wright, A. (2009). Reframing professional development through understanding authentic professional learning. Review of Educational Research, 79/2, 702-739.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yurdakul, K. I. (2016) Nitel veri analizinde adım adım nvivo kullanımı. (Ed. I. K. Yurdakul), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yücel, H. S (2012). Üstün yetenekli çocukların, çok alanlı sanat eğitimi yöntemini kullanarak sanat tarihi alanında gerçekleştirdikleri müze gezisinin sanatsal uygulamalarına etkisi, Sosyal Bilimler, Cilt 2 Sayı 2