2023 Education Vision: Is it a solution for problems?

Yıl 2020, Cilt: 48, 321 - 345, 07.01.2020

Abbas Ertürk

https://doi.org/10.9779/pauefd.537273

Cited By: 14

Öz

The aim of this study is to investigate Turkey’s
Education Vision 2023 document, issued by the Ministry of National
Education, in terms of educational management. In this context, the document is
investigated within the problems related to the field of educational management
in the Turkish Education System. The study was designed as qualitative
research, and it is based on the content of Turkey’s Education Vision 2023 document.
The research was carried out using document analysis method. Five themes, included
in the field of education management, were determined to investigate in the
research. These themes; vision, school development model, human resources,
financing, and inspection and guidance services. These themes were handled
together with the problems mentioned in the literature and discussed whether
the vision document addresses these problems or not. As a result of the
research, it was determined that positive innovations in the field of education
management were planned through the vision document. However, it is seen that
these innovations are not sufficient to solve existing problems

Anahtar Kelimeler

education vision, school development plan, financing, inspection

2023 Eğitim Vizyonu: Sorunlara çare mi?

Öz

Bu araştırmanın amacı Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından yayınlanan 2023 Eğitim Vizyonu belgesinin eğitim yönetimi açısından
incelenmesidir. Bu bağlamda ele alınan belge günümüzde Türk Eğitim Sisteminde
bulunan ve eğitim yönetimi alanı ile ilgili olan sorunlar çerçevesinde
incelenmiştir. Araştırma nitel bir araştırma olup vizyon belgesinde bulunan
içerik temel alınmıştır. Araştırma doküman analizi yöntemi kullanılarak
yapılmıştır. Araştırmada, vizyon belgesi ile belirtilen ve yapılması düşünülen
yeniliklerin, eğitim yönetimi alanına gire beş tema belirlenmiştir. Bu temalar;
vizyon, okul gelişimi modeli, insan kaynakları, finansman ve teftiş ve
rehberlik hizmetleri başlıkları ile adlandırılmıştır. Bu temalar alan yazında
belirtilen sorunlarla birlikte ele alınmış ve vizyon belgesinin bu sorunlara
çözüm getirip getirmediği incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgularda vizyon
belgesinin eğitim yönetimi alanında olumlu yönde yeniliklerin planlandığı saptanmıştır.
Ancak yapılması planlanan bu yeniliklerin var olan ve adım atılması beklenen
sorunların çözümü noktasında yeterli olmadığı görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Eğitim vizyonu, okul gelişim planı, finansman, denetim

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1994). Çağdaş örgütlerde insan kaynağının personel yönetimi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aktan, C.C. & Gencel, U. (2007). Yükseköğretimde akreditasyon. C.C. Aktan (Ed.), Değişim çağında öğretim (s. 1-14) içinde. İzmir: Yaşar Üniversitesi Yayını.
• Akyüz, Y. (2007). Türk eğitim tarihi (11. baskı), Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Altunay, E. (2017). Okul yöneticilerinin görüşleri doğrultusunda eğitim finansmanı politikaları: Sorunlar, nedenler ve çözümler. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 689-714.
• Altunışık, B. (2010). Öğretmenlerin kariyer hedeflerinin eğitim kurumlarındaki kariyer yönetimi uygulamalarına yansıması üzerine öğretmen algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Armstrong, M. (1992). Strategic Human Resource Management: A guide to Action (3. Baskı). London and Philadelphia: Kogan Page, https://www.amazon.co.uk/dp/0749476826/ref=sr_ob_1/257-7441246-3780643?s= books&ie=UTF8&qid=1551633730&sr=1-1 (02.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Baş, M. & Korkmaz, E. (2017). Okul gelişim planlarının uygulanmasında ortaya çıkan sorunlar ve çözüm önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 43-56
• Budak, T. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan kadrolu ve sözleşmeli öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları (Kocaeli İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Burnside, R. M. (1994). Visioning: Building pictures of the future. S.S. Gryskiewicz, & D.A. Hills (Ed.) Reading in Innovation, (s. 235-243) İçinde. London: Sage. https://books.google.com.tr/books?id=tts5DwAAQBAJ&pg=PT227&lpg=PT227&dq=Visioning:+Building+pictures+of+the+future+burnside&source=bl&ots=I5eF2 (02.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Clayton, S. (2002). Takımımızın Yeteneklerini Geliştirmede Strateji Geliştirme. (Çev: M. Zaman). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Çaha, H. (1997). Çıkar ve Baskı Gruplarının İktisadî Analizi. Yeni Türkiye dergisi, 3(18), ss. 417-428.
• Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online dergisi, 9(3), 1027-1036
• Çiçek Sağlam, A. & Aydoğmuş, M. (2016). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin eğitim sistemlerinin denetim yapıları karşılaştırıldığında Türkiye eğitim sisteminin denetimi ne durumdadır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 17-37
• Çiçek Sağlam, A. (2013). Türkiye eğitim sisteminin denetim yapısı. A. Çiçek Sağlam (Edt.). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (s. 253-272) içinde. Ankara: Maya Akademi.
• Dalay, İ., Coşkun, R. & Altunışık, R. (2002). Modern Yönetim Yaklaşımları. İstanbul: Beta Yayınları.
• Demirkasımoglu, N. (2011). Türk eğitim sisteminde bir alt sistem olan denetim sisteminin seçilmiş bazı ülkelerin denetim sistemleri ile karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2(23), 24-48
• Dumlu, N.N. (2018). MEB’in İnsan Kaynakları Planlamasındaki Sorunlar Nelerdir? Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 100-108
• Düşkün, Y., Arık, B.M. & Aydagül, B. (2018). Vizyon belgesi neler getiriyor ve nasıl güçlendirilebilir? Eğitim Reformu Girişimi (ERG). http://www.egitimreformu girisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/MebVizyonBelgesi_BilgiNotu.pdf (03.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Erdoğan, İ. (2015). Eğitimde değişim yönetimi. Ankara: Pegem akademi.
• Eroğlu, O. (2016). 1923’ten günümüze Türkiye’de insan kaynakları yönetiminin gelişimi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(29), 181-193
• Eurydice (2014) Eurydice Özetleri: Avrupa’da Okulları Finanse Etmek: Mekanizmalar, , Kamu Finansmanında Yöntemler ve Kriterler. European Commission.. http://sgb.meb.gov.tr/eurydice/kitaplar/Avrupada_Okullarin_Finansmani/Avrupada_Okullarin_Finansmani_highlight.pdf (17.02.2019 tarihinde indirilmiştir).
• Fidan, Y. (1999). Bir etkinlik aracı olarak örgüt vizyonu. Yönetim ve Ekonomi - Celal Bayar Üniversitesi İİBF Dergisi, (5), 199-224
• Gökyer, N. (2011). İlköğretim Okullarındaki Okul Gelişim Yönetim Ekibi Üyelerinin Görevlerine İlişkin Algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25). 245-358
• Gönel, A. (1998). Araştırma Raporu: Önde gelen STK’lar. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Haynes, N. M., Emmons, C. L. & Woodruff, D. W. (1998). School development program effects: Linking implementation to outcomes. Journal of Education for Students Placed at Risk (JESPAR), 3(1), 71-85.
• Hitt, M.A., Ireland, R.D. & Hoskisson R.E. (2000). Strategic Management: Competitiveness & Glolization (10. Baskı). South-Western: Cengage Learning. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=qaIKAAAAQBAJ&oi (12.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Hoşgörür, V. & Arslan, İ. (2014). Okul Örgütünün Finansal Kaynaklarının Yönetimi Sorunu (Yatağan İlçesi Örneği). Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 91-102
• Karataş, İ. H. (2013). Türk Eğitim Sisteminde sivil toplum kuruluşlarının STK’ların konumları ve işlevlerine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Millî Eğitim Dergisi, (198), 196-218.
• Kavak, Y. Ekinci, E. & Gökçe, F. (1997). İlköğretimde kaynak arayışları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 3 (3), 309-320.
• Kotter, J. P. (1990). A force for change: How leadership differs from management. New York, NY: The Free Press. https://books.google.com.tr/books?id=CN3XeWDVyWkC&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false (18.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Kouzes, J. M., & Posner, B. Z. (2012). The leadership challenge: How to make extraordinary things happen in organizations (5th ed.). San Francisco: Jossey-Bass. https://edisciplinas.usp.br/pluginfile.php/4402711/mod_resource/content/2/LEADERSHIP%20CHALLENGE.pdf (22.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Kurul T. N. (2002). Eğitim Finansmanı.Ankara: Anı Yayıncılık
• Kurum, G. & Çınkır, Ş. (2017). Cehennemde evlilik: Türkiye’de eğitim denetiminin birleştirilmesi üzerine maarif müfettişlerinin görüşleri. Eğitim ve Bilim 42(192), 35-57
• Küçüksüleymanoğlu, R. (2008). Stratejik planlama süreci. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 403-412
• MEB (2002). Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Müfredat Laboratuvar Okulları MLO Modeli (3. Baskı). Ankara: Semih Ofset.
• MEB (2017). Öğretmen Strateji Belgesi 2017-2023. (Karar tarihi: 31.05.2017). Resmi Gazete, (30091), Yayın Tarihi: 09.06.2017.
• MEB (2019). Ortaöğretim kurumlarının genel müdürlüklere göre okul, öğrenci, öğretmen ve derslik sayısı. http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=327 (17.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir).
• MEB, (2009). MEB 2010-2014 Stratejik Planı– Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• MEB, (2011). Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Standartları Uygulama Yönergesi. Milli Eğitim Bakanlığı. Tebliğler Dergisi, (2646), 480-491
• MEB, (2011b). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (Karar Sayısı: KHK/652). Resmî Gazete, (28054). Yayın Tarihi: 14.09. 2011.
• MEB, (2015). MEB 2015-2019 Stratejik Planı– Strateji Geliştirme Başkanlığı
• MEB, (2016). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (Kanun No: 6764). Resmi Gazete, (29913). Yayın Tarihi: 09.12.2016.
• MEB, (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Mercin, L. (2005). İnsan kaynakları yönetimi’nin eğitim kurumları açısından gerekliliği ve geliştirme etkinliği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 4(14), 128-144
• Nanus, B. (1992). Visionary leadership: creating a compelling sense of direction for your organization. SanFrancisco: Jossey-Bass, https://archive.org/details/visionaryleade rs00nanu. (22.12.2018 Tarihinde İndirilmiştir)
• Öğülmüş, K., Yıldırım, N. & Aslan, G. (2013). Ücretli öğretmenlerin görevlerini yaparken karşılaştıkları sorunlar ve ücretli öğretmenlik uygulamasının okul yöneticilerince değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12(4), 1086-1099. http://ilkogretim-online.org.tr (02.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Özdem, G. (2011). Yükseköğretim kurumlarının stratejik planlarında yer alan vizyon ve misyon ifadelerinin analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4),1869-1894
• Özer, N., Demirtaş, H. & Ateş, F. (2015). Okulların mali durumlarına ve bütçe yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin müdür görüşleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 17-39
• Özer, Z. (2015). Eğitim denetiminde değişim süreci ve paradigma arayışları. Eğitime Bakış Dergisi, 11(33), 62-67.
• Özmen, F. & Yasan, T. (2007). Türk Eğitim Sisteminde denetim ve Avrupa Birliği ülkeleri ile karşılaştırılması. Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 6(1), 204-210. http://web.firat.edu.tr/daum/default.asp?id=80 (06.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Parmaksız R. Ş.& Kısakürek, M. A. (2013). Türkiye ve bazı AB ülkelerinde öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programlarının temel öğeler ve kalite kontrolü / güvencesi açısından karşılaştırılması. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi 1(1), 112-129.
• Poyraz, K. & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143–164
• Sabuncuoğlu, A., Gök, O. (2008). Büyük işletmelerin web sitelerinde yer alan misyon ve vizyon ifadelerinin pazar odaklılık açısından incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10 (1), 123-141.
• Şahin, İ. (2006). İlköğretim müfredat laboratuvar okullarının okul geliştirme süreci açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi -Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
• Şahin, İ. (2015). Okul müdürlerinin okul geliştirme yönetim ekibine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 14(2), 621-633, http://ilkogretim-online.org.tr (16.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Tarık, H. (1917) İki mesele: 1- Tuba ağacı nazariyesi. Donanma, Sayı 132/83. (Belge üzerindeki tarihler “Hicri 27 Şevval 1335 ve Rumi 16 Ağustos 1333” dır. Türk Tarih Kurumu online tarih çevirme sitesi kullanılarak miladi tarihe çevrilmiştir “16 Ağustos 1917”).
• TBMM, (2014). Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (Kanun No. 6528). Resmî Gazete, (28941) Yayınlanma Tarihi: 14 Mart 2014.
• TEM-SEN (2018). Milli eğitim bakanlığı teftiş sistemi ve maarif müfettişliği. Tem – Sen - Tüm Eğitimciler Ve Eğitim Müfettişleri Sendikası Raporu. http://www.temsen.org.tr/wp-content/uploads/2018/09/MEB-TEFT (26.01.2019 Tarihinde İndirilmiştir)
• Tuik (2016). Eğitim İstatistikleri. http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018 (17.02.2019 Tarihinde İndirilmiştir).
• Tuik, (2017). Eğitim Harcamaları İstatistikleri. Türkiye istatistik kurumu haber bülteni, sayı 24679 Tarih: 19.12.2017
• Turan, İ. (1998). 1972-1996 Döneminde İstanbul’da Derneksel Hayat. A. N. Yücekok, İ. Turan, & M. Ö. Alkan, (Ed.) Tanzimattan Günümüze İstanbul’da STK’lar, (197-227) içinde. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Ülgen, H. & Mirze, S.K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Beta Yayınları.
• Wilson, I. (1992). Realizing the power of strategic vision. Long Range Planning, 25(5), 18-22. https://www.servicesource.org/wp-content/uploads/2017/02/Realizing-the-power-of-a-strategic-vision-003.pdf (17.11.2018 Tarihinde İndirilmiştir).
• Yazıcı, Ö. & Gündüz, Y. (2011). Gelişmiş bazı ülkeler ile Türkiye’deki öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerinin karşılaştırılması. Kuramsal Eğitim bilim, 4 (2), 1-15.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı) Ankara: Seçkin Yayınları.
• YPK, (Yüksek Planlama Kurulu). (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü.