Kültürel Değerlere Duyarlı Öğretmen Özelliklerinin Sıralama Yargılarıyla Ölçeklenmesi

Yıl 2021, Sayı: 53, 355 - 377, 01.09.2021

Gürkan Sarıdaş Funda Nayır

https://doi.org/10.9779/pauefd.827009

Cited By: 1

Öz

Kültürel değerlere duyarlı eğitim anlayışının ortaya çıkması öğretmenlere yeni roller yüklemiş, öğretmenlerin geleneksel rollerden çıkarak kültürel farklılığı eğitim ortamında bütünleştiren bir rol alması önem kazanmıştır. Bu noktada kültürel değerlere duyarlı öğretmenlerin özelliklerinin ne olması gerektiği ve eğitim öğretim sürecindeki öneminin ortaya çıkarılmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Araştırmanın amacı kültürel değerlere duyarlı eğitim uygulamaları kapsamında öğretmen özelliklerinin ortaya konulması olarak belirlenmiştir. Araştırma üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci ve ikinci aşamada kültürel değerlere duyarlı eğitim uygulamaları kapsamında öğretmen özelliklerinin ne olduğu araştırılmış, üçüncü aşamada ise bu özellikler sıralama yargılarına dayalı ölçekleme yöntemleri ile karşılaştırılmıştır. Araştırmanın verileri 2019-2020 öğretim yılında devlet okullarında görev yapan 266 öğretmenden toplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler sıralama yargılarıyla ölçekleme yöntemi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda kültürel değerlere duyarlı öğretmen özelliklerinin yaşamında demokratik olma, öğrencilerin farklı olduğunu düşünme, eğitim öğretim sürecinde sabırlı olma, öğrencinin geçmiş yaşantısını bilme, yenilikçi bakış açısına sahip olma, mesleki gelişimine önem verme, sevgi dolu yaşam sürme eğiliminde olma, herhangi bir bireye ön yargılı olmama, evrensel değerlere sahip olma ve çevresindeki kişilere karşı anlayışlı olma olarak sıralandığı görülmüştür. Araştırmada elde edilen bulgular kapsamında belirlenen özelliklerin öğretmenlerde hizmetiçi eğitim yoluyla, öğretmen adaylarında müfredat aracılığı ile kazandırılması, öğretmenlerin kültürel değerlere duyarlı eğitim uygulamaları noktasında bilinçlendirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kültürel değerlere duyarlı öğretmen, demokratik olma, öğrencinin kültürünü tanıma, sıralama yargılarına dayalı ölçekleme

Scaling Culturally Responsive Teacher Characteristics with Ranking Judgments

Öz

The emergence of an understanding of culturally responsive teaching has established new roles for teachers, and it has become important for teachers to take a role that integrates cultural differences in the teaching environment by stepping out of traditional roles. It is thought that it is important to reveal what the characteristics of teachers culturally responsive should be and their importance in the teaching process. The research aimed to identify the characteristics of teachers within the framework of practices culturally responsive teaching. The research consists of three phases. In the first and second stages, teacher characteristics were investigated within the framework of culturally responsive teaching practices, and in the third stage, these characteristics were compared with scaling methods based on ranking judgments. Data from the study was collected from 266 teachers who served in public schools during the 2019-2020 school year. Data obtained in the study was analyzed by scaling method with sorting judgments. As a result of the findings, being democratic in the life of culturally responsive teachers, thinking that students are different, being patient in the education and training process, knowing the student's past life, having an innovative perspective, giving importance to professional development, tending to live a loving life, it has been seen that they are listed as not being prejudiced, having universal values and being understanding towards the people around them. It has been proposed that the characteristics determined within the scope of the results obtained in the study should be acquired by teachers through in-service training, by the curriculum in teacher candidates and that teachers should be aware of practices culturally responsive teaching.

Anahtar Kelimeler

Culturally responsive teachers, Being a democratic person, Recognise of student’s culture, Rank-order judgment scaling

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Albayrak, A. S. (2005). Türkiye’de illerin sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerinin çok değişkenli istatistik yöntemlerle incelenmesi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 153-177.
• Ay, Ş., & Yurdabakan, İ. (2015). Öğretmen adaylarına göre etkili öğretmen özellikleri ve bu özellikler açısından öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(33), 148-166.
• Banks, J. A. (1994). An introduction to multicultural education. Boston: Allyn & Bacon.
• Banks, C. A. M. ve Banks, J. A. (1995) Equity pedagogy: An essential component of multicultural education, Theory Into Practice, 34 (3), 152-158.
• Bozgeyikli, H., Toprak, E., & Derin, S. (2016). ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ DEĞER ALGILARININ ÖLÇEKLENMESİ. Emek ve Toplum, 5(11), 204-225.
• Büyükkaragöz, S., & Kesici, Ş. (1996). Öğretmenlerin hoşgörü ve demokratik tutumları. Eğitim Yönetimi, 2(3), 353-365.
• Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
• Demirpolat, A. O. (1999). Demokrasi ve demokratik eğitim. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 5(2), 229-248.
• Eaude, T. (2011). Compliance or innovation? Enhanced pro-fessionalism as the route to improving learning and teaching. Education Review, 23(2), 49-57.
• Ercan, R. (2014). Öğretmenlerde çocuk sevgisi. Turkish Studies, 9(8), 435-444.
• Erden, M. (2001). Öğretmenlik mesleğine giriş.İstanbul: Al¬kım Yayınları.
• Ellerbrock, C. R., Cruz, B. C., Vásquez, A., & Howes, E. V. (2016). Preparing culturally responsive teachers: Effective practices in teacher education. Action in Teacher Education, 38(3), 226-239.
• Ford, D. Y., & Kea, C. D. (2009). Creating culturally responsive instruction: For students’ and teachers’ sake. Focus on Exceptional Children.41,9, 1-17.
• Ford, D. Y. (2010). Culturally Responsive Classrooms: Affirming Culturally Different Gifted Students, Multicultural Issues, 33(1), 50-53.
• Gay, G. (2000). Culturally responsive teaching. New York: Teachers College Press.
• Gay, G. (2002). Preparing for culturally responsive teaching. Journal of Teacher Education, 53(2), 106-116.
• Gay, G. (2018). Culturally responsive teaching: Theory, research, and practice. (3rd Ed.).Teachers College Press
• Guild, P. (1994). The culture/Learning style connection, Educational Ladership, 51(8), 16-21.
• Hargreaves, D. (1999). Schools and the future: The key role of innovation in innovating schools. In Innovationg Schools (s. 45-57). Paris: OECD PublicationsEnvironment, Prentice Hall International Inc., London.
• Jarosinski, T. (2018). Culturally responsive teaching practices for educators of culturally and linguistically diverse students. Education and Human Development,Master's Theses. 1107. The College at Brockport: State University of New York https://digitalcommons.brockport.edu/ehd_theses/1107
• Johnson, L. (2014). Culturally responsive leadership for community Empowerment. Multicultural Education Review, 6(2), 145-170. doi:https://doi.org/10.1080/2005615X.2014.11102915
• Karakelle, S. (2005). Öğretmenlerin etkili öğretmen tanımlarının etkili öğretmenlik boyutlarına göre incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 30(135), 1-10.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi (10. Baskı b.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş, K., & Oral, B. (2017). Kültürel değerlere duyarlı eğitime hazırbulunuşluk ölçeği. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 257-268.
• Koç, A. (2010). Din kültürü ve ahlâk bilgisi öğretmenlerinin yeterlikleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 107-149.
• Kotluk, N., & Kocakaya, S. (2018a). Türkiye için alternatif bir anlayış: Kültürel değerlere duyarlı eğitim. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 749-789.
• Kotluk, N. & Kocakaya,S. (2018b). Culturally relevant/responsive education: What do teachers think in Turkey, Journal of Ethnic and Cultural Studies, 5(2), 98-117.
• Kotluk, N. & Kocakaya, S. (2017). Teachers' culturally relevant teaching self-efficacy beliefs in Turkey: A scale development study. 2nd Eurasian Conference on Language and Social Sciences (ECLSS 2017), 29 September -October 1, 2017, Antalya, Turkey.
• Ladson-Billings, G. (2009). The dream keepers: Successful teachers of African American children. San Francisco: Wiley.
• Ladson-Billings. G. (1999). Preparing teachers for diverse student populations: A critical race theory perspective, Review of Research in Education, 24(1), 211-247.
• Lazar, A. M., Edwards, P. A. & McMillon, G. T. (2012). Bridging literacy and equity: the essential guide to social equity teaching. New York, NY: Teachers College Press
• Lucas, T., & Villegas, A. M. (2013). Preparing linguistically responsive teachers: Laying the foundation in preservice teacher education. Theory Into Practice, 52(2), 98-109.
• MEB. (1739). Milli Eğitim Temel Kanunu. Haziran 14, 2020 tarihinde MEB Mevzuat: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf adresinden alındı
• Nayir, F. (2019). Kültürel değerlere duyarlı öğretmen rolleri ölçeğinin geliştirilmesi, Turkish Studies Educational Sciences, 14(I6), 3273-3292.
• Nieto, S. (2002). Language, culture, and teaching: Critical perspectives for a new century. Mahway, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Pewewardy, C., & Hammer, P. C. (2003). Culturally responsive teaching for American Indian students. ERIC Digest, 1-9.
• Rychly, L., & Graves, E. (2012). Teacher characteristics for culturally responsive pedagogy. Multicultural Perspectives, 14(1), 44-49. doi:https://doi.org/10.1080/15210960.2012.646853
• Saçlı, F., Bulca, Y., Demirhan, G., & Kangalgil, M. (2009). Beden eğitimi öğretmenlerinin kişisel nitelikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 145-151.
• Shade, B. J., Kelly, C., & Oberg, M. (1997). Creating culturally responsive classrooms. Washington DC: American Psychological Association.
• Şahin, A.(2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), ss.239-259.
• Şişman, M., Güleş, H., & Dönmez, A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 167-182.
• Tahiroğlu, M., & Aktepe, V. (2015). Değerler eğitimi yaklaşımlarına göre geliştirilen etkinliklerin demokratik algı ve davranışlar üzerine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(30), 309-345.
• Taylor, S.V. ve Sobel, D.M. (2011).Culturally responsive pedagogy: Teaching like our stuents’ lives matter, Howard Hause: Emerald Group Publishing Limited.
• Thurlings, M., Evers, A. T., ve Vermeulen, M. (2015). Toward a model of explaining teachers’ ınnovative behavior: a literature review.Review of Educational Research, 85(3), 430-471. doi: 10.3102/00346543145579
• Turgut, M. F., & Baykul, Y. (1992). Ölçekleme Teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• UNHCR. (2019, Temmuz). UNHCR BM Mülteci Örgütü. Aralık 6, 2019 tarihinde UNHCR Türkiye İstatistikleri: https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri adresinden alındı
• Villegas, A. M. & Lucas, T. (2002). Preparing culturally responsive teachers. Journal of Teacher Education, 53(1), 20-32. doi:10.1177/0022487102053001003.
• Villegas, A. M., & Lucas, T. (2007). The culturally responsive teacher. Educational Leadership, 64(6), 28-33.
• Weinstein C., Tomlinson-Clarke S., & Curran M. (2004). Toward a conception of culturally responsive classroom management. Journal of Teacher Education, 55(1), 25-38.
• Weinstein, C., Curran, M., and Tomlinson-Clarke, S. (2003). Culturally responsive classroom management: awareness into action. Theory into Practice, 42(4), 269-276.
• Vonta, T. (2009). Building teacher's capacity for quality education - Condition for Inclusiveness. Inter Network Conference (s. 156-167). Spain: LJUBLJANA Conference Proceedings.
• Yuan, H. (2017). Developing culturally responsive teachers: Current ıssues and a proposal for change in teacher education programs. World Journal of Education, 7(5), 66-78.