İlkokul öğrencilerinin yazma hatalarının düzeltilmesi: Bir eylem araştırması

Yıl 2022, Sayı: 31, 227 - 255, 21.12.2022

Sema Ekmekci Başak Kasa Ayten

https://doi.org/10.29000/rumelide.1220784

Öz

Temel dil becerilerinden biri olan yazma, kullanılan en etkili ve kalıcı iletişim araçlarından biridir. İnsanların yazma becerisiyle, doğru ve hatasız anlaşabilmesi için içerik kadar yazının okunaklılığı ve şeklinin anlaşılabilir olması da önemlidir. Yazının okunaklılık ve anlamlandırılması açısından yazma hatalarından arındırılmış olması gerekir. Yazma hatası, yazı okunaklılığı, harf biçimi, harf atlama, harf karıştırma, ebat, eğim, boşluk ve çizgi takibi, noktalama işaretleri, sözcüğü yanlış yazma, imla hataları gibi birçok unsuru içerir. Yazma hataların süreç içerisinde gözlenmesi, hataların kalıcılığını engelleyebilir. Temel eğitim düzeyinde yazma hatalarının fark edilerek düzeltilmesi ilerleyen sınıf düzeylerinde ve sonrasında bireyin doğru ve güzel yazmasını sağlayabilir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin yaptıkları yazma hatalarını düzeltmektedir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması modeli kullanılmıştır. Öğrencilerin yazma hataları araştırmacılar tarafından geliştirilen “Yazma Hataları Tespit Formu” ve “Dik Temel Harf Hata Tespit Formu” ile ortaya konmuştur. Süreçte elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Yazma hatalarının giderilmesine ve yazı okunaklılığının geliştirilmesine yönelik bir eylem planı hazırlanmıştır. Diyarbakır ili Çermik ilçesinde yer alan bir ilkokulda 2. sınıfta okuyan 4 öğrenciyle eylem planı gerçekleştirilmiştir. Süreç içerisinde öğrencilere harf, kelime, cümle, metin ve noktalama işaretleri çalışmaları yaptırılmış ve yazı örnekleri incelenmiştir. Çalışmada yazma hatalarının düzeltilmesinde oluşturulan eylem planında harf, kelime, cümle ve metnin üzerinden gitme çalışmaları ve bakarak dikte etme çalışmaları uygulanmıştır. Öğrencilerin süreç içerisindeki gelişimine göre eylem planları düzeltilerek uygulanmış ve süreç sonunda toplanan yazı örnekleri incelenerek gelişimleri ortaya konmuştur. Uygulama öncesi öğrencilerin harf biçim, kelime yazımı, imla noktalama ve genel bakış temalarında bulunun yazma hatalarını fazlasıyla yaptığı görülürken dikte ve kopyalama çalışmalarının uygulandığı süreç sonunda öğrencilerin bu hataları azalttığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, yazma hataları, eylem araştırması, Elementary school, writing error, action research

Correcting primary school students’ writing errors: an action research

Öz

Writing, which is one of the basic language skills, is one of the most effective and lasting communication tools used. In order for people to understand their writing skills correctly and without errors, it is important that the legibility and shape of the writing be understandable as well as the content. The writing should be free from writing errors in terms of legibility and meaningfulness. Writing error includes many elements such as writing legibility, letter format, letter skipping, letter mixing, size, slope, space and line tracking, punctuation marks, misspelling the word, spelling errors. The fact that errors can be observed during the process can prevent the persistence of the error. The aim of the research is to correct the writing errors of the second grade primary school students with certain activities and methods. Noticing and correcting writing errors at the basic education level can enable a person to write correctly and beautifully at later grade levels and later. The action research model, one of the qualitative research patterns, was used in the study. The writing errors of the students were revealed with the “Writing Errors Detection Form” and “Upright Basic Letter Error Detection Form” developed by the researcher. The data obtained in the process were analyzed by descriptive analysis method. An action plan has been prepared to eliminate writing errors and improve the legibility of writing. During the process, students were made to study letters, words, sentences, texts and punctuation marks and writing samples were examined. In the study, in the action plan created to correct writing errors, work on going over letters, words, sentences and text and dictation work by looking were applied. According to the development of the students in the process, the action plans were corrected and implemented, and the writing samples collected at the end of the process were examined and their development was revealed. As a result of this detailed examination, it was seen that students made more than enough writing errors in letter format, word spelling, spelling punctuation and overview themes before the application, while dictation and copying studies were applied at the end of the process, it was seen that students reduced these errors.

Anahtar Kelimeler

Elementary school, writing error, action research

Kaynakça

• Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Pegem Akademi Yayıncılık
• Akyol, H. & Özdemir, E. Ç. (2018). Bitişik eğik yazı becerilerinin geliştirilmesi: ilkokul üçüncü sınıf örneği. Turkish Studies, 13(4), 299-320. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12904
• Akyol, H. & Sever, E. (2019). Okuma yazma güçlüğü ve bir eylem araştırması: ikinci sınıf örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 685-707. http://dx.doi.org/10.16986/HUJE.2018040667
• Akkaş Baysal, E., Ocak, G. & Ocak, İ. (2020). Covid-19 salgını sürecinde okul öncesi çocuklarının eba ve diğer uzaktan eğitim faaliyetlerine ilişkin ebeveyn görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 6/2, 185-214. https://doi.org/10.47615/issej.835211
• Alkan, G.B. (2021). Disgrafi tanısı almış öğrencilerin yazım hatalarının giderilmesi. [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü].
• Altunbaş Yavuz, S.(2016). Okuma yazma güçlüklerini gidermede Orton-Gillingham yaklaşımının etkisi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Alyıldız, A. (2011). Ses temelli cümle yöntemi ile ilkokuma yazma öğretiminde öğrenci hatalarının incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Aydın, O. & Cavkaytar, A. (2018). Yazma güçlüğü görülen öğrencilerin el yazısı okunaklılık düzeylerinin arttırılmasında ipucunun giderek artırılması uygulamasıyla sunulan öğretimin etkililiği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 1-23.
• Babayiğit, Ö. (2018). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin dik temel yazı harf yazım hatalarının incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 176-199, https://doi.org/10.17556/erziefd.441699
• Balkan, S. (2015). Doğum aylarına göre karma oluşturulmuş sınıflarda öğrenim gören ilkokul birinci sınıf öğrencileri arasında bitişik eğitik el yazısı yazım hatalarının karşılaştırılması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Bay, Y.(2010). İlk okuma yazmayı öğrendiği yönteme göre ilköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin okuma yazma hatalarının karşılaştırılması. Milli Eğitim Dergisi, 187, 23-38.
• Calp, M. (2013). Yazma problemi olan bir öğrenciye bitişik eğik yazı öğretimi. International Journal of Educational Research, 4(1), 1-28.
• Can, B. & Altunaş Yavuz, S. (2017). Okuma-yazma güçlüğü: kimin için?. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 86-113. https://doi.org/10.29065/usakead.300983
• Coşkun, İ. (2019). Yazmayı Etkileyen etmenler ve yazmaya hazırlık çalışmaları. E. Ünal ve F. Susar Kırmızı. (Editörler). İlk okuma ve yazma öğretimi içinde (ss. 153-187). Anı Yayıncılık.
• Demirkol, N. (2012). 2.sınıfa devam eden iki öğrencinin yazım hatalarının düzeltilmesi üzerine bir durum çalışması. [Yayımlanmış Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Duran, E. and Karatas, A. (2019). Elimination of writing difficulty in primary school: An action research. International Journal of Progressive Education, 15(5), 288-300.
• Erden, G., Kurdoğlu, F. & Uslu, R. (2002). İlköğretim okullarına devam eden türk çocuklarının sınıf düzeylerine göre okuma hızı ve yazım hataları normlarının geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 5-13.
• Erdoğan, T. (2012). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin bitişik eğik yazı yazma gelişimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37/165, 93-103.
• Erdoğan, Ö., Gülay, A. & Uzuner, F. G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin yazma güçlüğüne ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(61), 700-718. https://doi.org/10.17755/esosder.304705
• Ertürk, E. (2018). Üstün zekâlı 1. sınıf öğrencilerinin ilk okuma yazma hatalarının incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Göçer, A. (2019). Yazma eğitimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Göçer, A. (2016). Etkinlik temelli ilkokuma ve yazma öğretimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Güneş, F. (2006). Niçin bitişik eğik yazı? Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 71, 17-19.
• Güneş, F. (2021). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Güneş, F. (2020). Yazmanın temel bileşenleri. B. B. Ayrancı, ve A. Başkan (Editörler). Kuram ve uygulamada yazma eğitimi içinde (ss.1-14 ). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Gürgür, H. (2019). Eylem araştırması. A. Saban, ve A. Ersoy (Editörler). Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (ss.31-81). Anı Yayıncılık.
• Harris, T.L. & Hodges, R.E. (Eds.). (1995). The literacy dictionary: the vocabulary of reading and writing. International Reading Association.
• Hermes, L. (2001). Action Research-lehrkreafte erforschen ihren unterricht. Landesintitut für Schule und Weiterbildung.
• Kadıoğlu, H. (2012). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin bitişik eğik yazma becerisi, hızı ve tutumlarının incelenmesi. [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Karadağ, R. (2019). Yazma becerisinin geliştirilmesi. E. Ünal ve F. Susar Kırmızı. (Ed.). İlk okuma ve yazma öğretimi içinde (ss.35-67). Anı Yayıncılık.
• Karataş, A. (2019). İlkokulda yazma güçlüğünün giderilmesi: eylem araştırması. [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Karatay, H. (2015) Süreç temelli yazma modelleri: 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modeli. M. Özbay (Ed.). Yazma eğitimi içinde (ss.22-30). Pegem Akademi Yayınları
• Kasa Ayten, B. & Ekmekci, S. (2021). Covid-19 pandemi döneminde ilkokul 1. ve 2. sınıf öğrencilerinin yazma hatalarının belirlenmesi. Turkish Studies- Language, 16(3), 1787-1810. https://doi.org/10.17679/inuefd.1070637
• Kaya, B. (2016). Yazma güçlüğü olan bir ilkokul 4. sınıf öğrencisine bitişik eğik yazı öğretimi. Turkish Studies- Language, 11(3), 1407-1434. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9310
• Kuşdemir, Y. (2018). Yazma güçlüğü. H. Akyol ve M. Yıldız (Ed.). Kuramdan uygulamaya yazma eğitimi içinde (ss.241- 284). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kuşdemir, Y., Kurban, H. & Bulut, P. (2018). Yazma güçlüğü yaşayan bir öğrenci ile ilgili eylem araştırması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1190-1209.
• Kuşdemir, Y., Katrancı, M. & Arslan, F. (2018). Analysis of the primary school students’ legibility. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 116-132. http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2018.03.008
• Kodan, H. (2016). Yazma güçlüğü olan üçüncü sınıf öğrencisinin el yazısı okunaklılığının geliştirilmesi: eylem araştırması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(2), 523-539.
• MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (1-8 Sınıflar). Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB. (2020). Türkçe 2. sınıf çalışma kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mertler, C.A. (2014). Action research: improving schools and empowering educators (4th edition). Sage.
• Morrow, S. L. (2005). Quality and trustworthiness in qualitative research in counseling psychology. Journal of Counseling Psychology, 52, 250-260.
• Öğüt, A. (2018). İlkokul öğrencilerinin yazım hatalarının ve yazılarının okunaklılık düzeylerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Öz, F. (2006). Uygulamalı Türkçe Öğretimi. 3.bas., Ankara: Anı Yayınları.
• Özbay, M. (2010). Türkçe öğretimi yazıları. Öncü Basımevi.
• Özcan, A. F. & Saydam, E. N. (2021). İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin covid-19 salgın sürecinde ilk okuma yazma öğretimine yönelik algıları. Journal of Individual Differences in Education, 3(2), 62-86. https://doi.org/10.47157/jietp.949255
• Taşkaya, S. M. (2019). İlk okuma ve yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları. F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.). İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 233-298). Anı Yayıncılık.
• Tartar, E. (2013). Dikte (söyleneni yazma) çalışmalarının yazı becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Tok, R. & Erdoğan, Ö. (2017). İlkokul 2. 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1003-1024.
• Tracy, S. J. (2010). Qualitative quality: Eight a “big-tent” criteria for excellent qualitative research. Qualitative Inquiry, 16(10), 837-851
• Ulu, H. (2019). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin dik temel yazılarının okunaklılık ve yazma hataları açısından incelenmesi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 5(2), 195-211. https://doi.org/10.32570/ijofe.626430
• Yılar, R. (2019). Yazma. Ö. Yılar. (Ed.). İlkokuma ve yazma öğretimi içinde (ss.75- 97). Pegem Akademi Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Yıldız, M. & Ateş, S. (2010). İlk okuma yazmayı farklı yöntemlerle öğrenen ilköğretim 3. sınıf öğrencilerinin yazılarının okunaklılık ve yazım hataları bakımından karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14, 11-30.
• Yıldız, M. (2013). Yazma güçlüğü (disgrafi) olan bir ilkokul 2. sınıf öğrencisinin el yazısı okunaklılığının geliştirilmesi: eylem araştırması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 281-230