Etik İlkeler

Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi (SOBBİAD), yayın sürecinin tüm aşamalarında ulusal (Ulakbim TR Dizin Bilimsel Yayın Etiği İlkeleri) ve uluslararası (Yayın Etiği Komitesi (COPE) vb.) kuruluşlar tarafından belirlenmiş olan akademik yayın etiği ilkelerini benimsemekte ve yazar, hakem ve editörlerin bu ilkelere göre hareket etmesini gözetmektedir. SOBBİAD, nitelikli ve özgün akademik çalışmaların ve bu çalışmaların dayanağı olan bilimsel bilginin üretim ve gelişimi açısından etik ilkeler ve yayın politikasına büyük önem atfetmektedir.

Dergiye gönderilen makaleler, Araştırma ve Yayın Etiğine uygun olmalıdır. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartlar’ını dikkate almaktadır.

Dergiye gönderilen etik kurul izni gerektiren araştırmalar (anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma; insan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı araştırmalar; insanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar; hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu gereğince retrospektif çalışmalar) için etik kurul onayı alınmış olmalıdır. Bu izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makalenin ilk sayfasında dipnot verilerek belirtilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.

Fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulması ve uyulduğunun makalede belirtilmesi gerekmektedir. Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğraf ve benzerinin kullanımı için sahiplerinden izin alınmalı ve makalede belirtilmelidir.

Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi (SOBBİAD), bu genel kıstaslar ekseninde yazarlar, yayın kurulu ve editörler ile hakemler için aşağıda belirtilen ilkelere bağlı kalarak yayın yapmayı amaçlamaktadır. 

1. Yayın Kurulunun Sorumlulukları

1.1. Yayın Kararları: Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi Yayın Kurulu, dergiye gönderilen makalelerden hangilerinin yayımlanacağına karar vermekten kolektif olarak sorumludur. Yayın Kurulu, COPE tarafından tanımlanmış İyi Yayın Uygulaması Kılavuzu’nun izinden giderek akademik dürüstlüğü teşvik eder. Yayın Kurulu, etik kuralları ihlal ettiğini değerlendirdiği ve iThenticate intihal önleme yazılımı taramasında benzerlik oranı yüksek çıkan makaleleri geri çekme hakkını kendinde saklı tutar. Makalenin yayın kurulunca hakem sürecine alınması bir yayın taahhüdü anlamına gelmez. Yayın için hakem süreci olumlu sonuçlansa bile mutlaka yayın kurulunun kararı gerekir.

1.2. Nesnellik: Yayın Kurulu, makaleleri yazarının ırkına, cinsel yönelimine, dinsel inancına, etnik kökenine, uyruğuna ve siyasal felsefesine bakmadan, akademik ve bilimsel içeriğine göre değerlendirir.

1.3. İntihal: İntihal düşük kalitede bir derginin veya kalite kontrol sistemi olmayan bir derginin göstergesi olduğundan, Yayın Kurulu intihal konusunu çok ciddiye alıp, bu konuda katı bir politika izlemektedir. 

1.4. Gizlilik: Yayın Kurulu, ilgili yazar ve hakemlerle başka türlü anlaşılmadığı müddetçe, dergiye gönderilen tüm materyalin ve hakemlerle yapılan tüm yazışmaların gizliliğini korumayı teminat altına alır.

2. Yazarın Sorumlulukları

2.1.Yayın Öncesinde: Yazarlar hazırladıkları özgün çalışmalarla dergimize başvurmalıdırlar. Yazarlar, aynı çalışmayı aynı zamanda birden çok derginin hakem sürecine göndermemelidirler. Aynı makaleyi aynı zamanda birden çok dergiye göndermek etik dışı bir davranış oluşturur ve kabul edilemez. Yazarlar kaynakların orijinalliğinden ve teyidinden sorumludurlar. Yayın Kurulunun gözden geçirmesi amacıyla ve/veya derginin açık veri gerekliliklerine uymak için yazarlardan çalışmalarını destekleyen araştırma verisini sağlamaları istenebilir. Yazarın makalesini, yayın kararı alınıncaya kadar, dergi yayın kuruluna bildirmek koşuluyla geri çekme hakkı saklıdır.

2.2.Çıkar Çatışması: Bütün yazarlar, çalışmalarını uygunsuz bir şekilde etkileyebileceği düşünülebilecek başka insan ve kurumlarla aralarındaki herhangi bir mali ve kişisel ilişkiyi makalede açığa kavuşturmalıdırlar.

2.3. İntihal: İntihal, başkasının çalışmasını kendi çalışmasıymış gibi göstermek, başkasının çalışmasını atıf vermeden olduğu gibi veya şeklen değiştirerek kopyalamak, başkaları tarafından yapılan araştırma sonuçlarını sahiplenmek gibi farklı şekillerde yapılabilir. İntihal hangi şekilde yapılırsa yapılsın etik dışı bir davranış oluşturur ve kabul edilemez.

3. Hakemlerin Sorumlulukları

SOBBİAD kör hakemlik sürecine riayet eder.

3.1 Gizlilik: Hakemler kendilerine ulaşan makaleleri gizli tutmak ve hakemlik sürecinden elde ettikleri bilgileri kişisel menfaatleri için kullanmamakla yükümlüdürler. Hakemler raporlarını veya makale hakkındaki bilgileri başkalarıyla paylaşmamalıdırlar ve editörün izni olmadan yazarlarla doğrudan iletişim kurmamalıdırlar.

3.2. Etik Meseleler: Hakem makaledeki potansiyel etik meseleler konusunda özenli olmalı ve bunları editörün dikkatine sunmalıdır. Buna, değerlendirmedeki makale ile hakemin kişisel bilgi sahibi olduğu herhangi başka bir yayınlanmış çalışma arasındaki özlü benzerlik ve örtüşme dâhildir.

3.3 Nesnellik: Hakemlik nesnel bir şekilde yapılacaktır. Yazar veya yazarlara dair kişisel eleştiriler uygunsuz olarak kabul edilir. Hakemler yazarlarından herhangi biriyle rekabetçi, işbirlikçi veya başka türlü bir ilişki veya bağlantıdan kaynaklanabilecek potansiyel bir çıkar çatışmasına sahip olduğu bir makaleyi değerlendirmeyi kabul etmeden önce editöre danışmalıdır.

Yayın Politikası

Dergiye başvuru, değerlendirme, yayın süreci ve bilgilendirmeler TÜBİTAK ULAKBİM DergiPark sistemindeki https://dergipark.org.tr/tr/pub/sobbiad adresi üzerinden yapılır. Başvuruda sisteme yüklenecek makale, derginin Makale Yayın İlkeleri ile Yazım Kuralları’nda belirtilen ilkelere, şekil şartlarına, atıf usullerine ve yazıldığı dilin yazım kurallarına uygun olarak düzenlenmiş ve Telif Hakkı Devri Formu doldurularak tüm yazarlar tarafından imzalanmış olmalıdır.

SOBBİAD’ın intihal politikası gereğince dergiye gönderilen tüm makaleler, hakem değerlendirmesine sunulmadan önce Ithenticate programı ile benzerlik raporundan geçirilmektedir. Benzerlik oranında üst sınır %20'dir.

Benzerlik raporunun %20'den yüksek çıkması durumunda makale:
1- Editör tarafından düzenleme için yazara gönderilebilir.
2- Editör tarafından ret işlemi gerçekleştirilebilir.
3- Değerlendirilmek üzere yayın kuruluna gönderilebilir.

Dergiye başvuru ücretsizdir. Başvuru, değerlendirme, yayın aşamalarında veya sonrasında herhangi bir ücret alınmaz.

Yazar ve hakemlerle iletişim DergiPark sisteminde dergiye ait https://dergipark.org.tr/tr/pub/sobbiad adresi üzerinden gerçekleştirildiğinden yazarlar ve hakemler iletişim adresi olarak belirttikleri e-posta adresini kontrol etmelidirler.

Yazarlar birden fazla makale için başvuru yapabilirler. Yazarın birden fazla makalesinin kabul alması durumunda, bir ciltte yazara ait yalnızca bir makale yayımlanabilir. Yazarın kabul almış diğer makalesinin basımı ancak bir sonraki ciltte yapılabilir.

Dergiye gönderilen makaleler ilk değerlendirme aşamasında DergiPark sistemine girilmesi gerekli bilgilerin, makale dosyasının ve telif hakkı devri formunun bulunup bulunmadığı ve Derginin Makale Yayın İlkeleri ile Yazım Kuralları’na uygun olup olmadığı kontrol edilerek uygun bulunmayan başvurular reddedilir. Uygun bulunan başvurular ise ön değerlendirme aşamasında, editörler ve yayın kurulu tarafından kapsamı, dergi politikası, yazım kuralları, alana özgün katkısı, bilimsel anlatımı yönünden incelenir. Çalışmalar, ön değerlendirme ölçütlerini karşılamaları halinde iki hakeme gönderilir. İki hakemin birbirine zıt görüş bildirmesi halinde üçüncü bir hakeme başvurulabilir. Hakemlerin ve yazarın kimlikleri bu süreçte çift taraflı kör hakemlik politikası gereğince gizli tutulur. Hakemler için verilen değerlendirme süresi, hakemin değerlendirmeyi kabul ettiği tarihten itibaren 20 gündür. Hakem değerlendirmesi tamamlanan makalelerin yazarlarına hakem raporları sistem üzerinden e-posta ile gönderilir. Düzeltme istenmesi halinde hakem raporlarının yazara gönderildiği tarihten itibaren 20 gün içinde düzeltilmiş makale ve düzeltme raporunun sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Hakem raporları doğrultusunda makalenin yayımlanıp yayımlanmamasına, editörler ve yayın kurulu karar verir. Basımı uygun görülen makaleler dizgi aşamasına alınır, basımı uygun görülmeyen makaleler ise reddedilir. Dergideki makalelerin bilimsel sorumluluğu yazara aittir. Dergide yayımlanmasından sonra makalenin tüm telif hakları Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi’ne aittir. Yayımlanmış çalışmaların yazarlarına telif ücreti ödenmez. Dergide yayımlanmış makaleler Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi onayı olmadan başka bir yerde yayımlanamaz ve çoğaltılamaz.

Derginin açık erişim politikası gereğince makalelerin tam metinleri dahil dergi içeriği tüm kullanıcılara ücretsiz olarak sunulmaktadır. Yayımlanmış eserlerden kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir.

Dergiye değerlendirilmek üzere makale gönderen yazarlar derginin “Makale Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları”nı ve belirtilen telif koşullarını kabul etmiş sayılırlar. Söz konusu kural ve ilkelere uymayan makalelerin sorumlulukları yazar veya yazarlara aittir. Dergi Yayın Komisyonu’nun ilgili kural ve ilkelere uymayan makaleleri “değerlendirme sürecinde veya sonrasında” “reddetme” hakkı bulunmaktadır.