BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENLERİNİN ROLLERİ: EĞİTİM YÖNETİMİ AÇISINDAN OKUL YÖNETİCİLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 2, 641 - 664, 24.12.2021

Nazire Burçin Hamutoğlu , Gözde Sezen-gültekin , Mübin Kıyıcı

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.805755

Öz

Bu çalışmada Bilişim Teknolojileri (BT) öğretmenlerinin mesleki, kişisel ve teknik özelliklerinin ele alınması ile okul yönetimindeki rollerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın temel problemi “Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin okul yönetimindeki yeri nedir?” sorusuna ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin alınmasıdır. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji desenine uygun olarak yürütülen bu çalışmada Sakarya ilindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında görev yapmakta olan 8 yöneticinin görüşleri araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile derinlemesine incelenmiştir. Elde edilen veriler içerik ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin teknik bilgilerinin yanı sıra mesleki bilgileri ile de okulun etkili yönetilmesi noktasında önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin okul yönetiminde kolaylaştırıcı bir rol oynadığı, bu durumun sadece teknik bilgileri ile değil; aynı zamanda mesleki ve kişisel yeterliklerinden de kaynaklı olduğu söylenebilir. Bu durumda eğitim politikaları kapsamında okullarda Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin sahip oldukları alan ve teknik bilgilerini uygulayabileceği pozisyonların oluşturulmasının gerekli olduğu düşünülmektedir. Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin yönetsel süreçlere katkısının yanında, diğer paydaşlar ile işbirliği içerisinde çalışabilecekleri ortamları oluşturacağı ve diğer derslerde teknoloji entegrasyonunda öğretmenlerin sadece teknik açıdan değil aynı zamanda pedagojik açıdan da destek olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

BT öğretmeni, mesleki yeterlik, eğitim yönetimi, okul yöneticileri

ROLES OF INFORMATION TECHNOLOGY TEACHERS: THE VIEWS OF SCHOOL ADMINISTRATORS IN TERMS OF EDUCATIONAL MANAGEMENT

Öz

In this study, it was aimed to examine the professional, personal and technical characteristics of Information Technologies (IT) teachers and reveal their roles in school management. For this purpose, the main problem of the study was to take the views of school administrators on the question of "What is the role of Information Technology teachers in school administration?". So, the study was carried out in accordance with the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods, and the opinions of 8 school administrators working in the state schools affiliated to the Ministry of National Education in Sakarya were examined in depth with a semi-structured interview form created by the researchers. The obtained data were analyzed through content analysis. As a result, it was seen that Information Technologies teachers have an important place in effective management of the school with their professional knowledge as well as their technical knowledge. In this context, it can be said that Information Technology teachers play a facilitating role in school administration, and this is not only due to their technical knowledge but also to their professional and personal competencies. In this case, within the scope of education policies, it is considered that it is necessary to create positions in schools where Information Technologies teachers can apply their field and technical knowledge. It is thought that Information Technologies teachers will not only contribute to managerial processes, but also create environments where they can work in collaboration with other stakeholders. In addition, it is thought that they can support teachers not only technically but also pedagogically in technology integration in other lessons.

Anahtar Kelimeler

IT teachers, professional competence, Education Management, school administrators., school administrators

Kaynakça

• Akkoyunlu, B., Orhan, F., & Umay, A. (2005). Bilgisayar Öğretmenleri için Bilgisayar Öğretmenliği Öz-Yeterlik Ölçeği Geliştirme Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 1-8.
• Altun, E., & Ateş, A. (2008). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Sorunları ve Geleceğe Yönelik Kaygıları. Ilkogretim Online, 7(3).
• Boğaziçi Üniversitesi (2020). https://cet.boun.edu.tr/tr/genel-bilgi, (10.11.2019).
• Demirer, V., & Sak, N. (2015). Türkiye'de bilişim teknolojileri (BT) eğitimi ve BT öğretmenlerin değişen rolleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 434-448.
• Erdoğan, Y. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin mesleki beklentilerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27(27), 135-144.
• Erdoğan, Y., & Arslan, A. (2007). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenlerinin mesai arkadaşları tarafından algılanma biçimleri. Ulusal Teknik Eğitim ve Eğitim Bilimleri Genç Araştırmacılar Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Eren, E., & Uluuysal, B. (2012). Bilişim teknolojileri (BT) öğretmenlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerileri: Okul müdürü ve BT öğretmenlerinin görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 152-171.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (1993). How to design and evaluate research in education (Vol. 7). New York: McGraw-Hill.
• İlker, U. S. T. A. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programlarındaki değişim ve açık ve uzaktan öğrenme dersine yönelik öneriler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 4(4), 58-68.
• Janis, I. L., Fadner, R. H., & Janowitz, M. (1943). The reliability of a content analysis technique. The Public Opinion Quarterly, 7(2), 293-296.
• Kayak, A. G. S., & Orhan, F. (t.y.) Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin görev yaptıkları okullarda üstlendikleri sorumlulukların incelenmesi.
• Kıyıcı M., & Kabakçı I. (2006). BÖTE bölümü mezunu bilgisayar öğretmenlerinin ilk çalışma yıllarında karşılaştıkları sorunların belirlenmesi. VI. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, Kıbrıs.
• Kurtoğlu-Erden, M., & Seferoğlu, S. S. (2015). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bölümlerine yönelik algılarının incelenmesi. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1-20.
• Marmara Üniversitesi (2020). http://bote.aef.marmara.edu.tr/hakkinda, (10.11.2019).
• Mayring, P. (2004). Qualitative content analysis. In: A companion to qualitative research (Eds. Flick, U., von Kardoff, E., & Steinke, I.), 266-269, Sage Publications.
• MEB, (2015). Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı 2015-2019 Stratejik Planı. http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf, (10.11.2019)
• Miles, B. M., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed.). Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi (2020). https://ceit.metu.edu.tr/tr/vizyon-misyon, (22.05.2020)
• ÖSYM Kılavuz (2020). https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2020/YKS/tkilavuz13082020.pdf, (10.11.2019).
• Seferoğlu, S. S. (2007). İlköğretim bilgisayar dersi öğretim programı: Eleştirel bir bakış ve uygulamada yaşanan sorunlar. Eurasian Journal of Educational Research, 29, 99- 111.
• Seferoğlu, S. S., & Akbıyık, C. (2007). Bilişim teknolojilerinin okullarda kullanımı: Bilgisayar öğretmenlerinden beklentiler. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Azerbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesi, 12-14.
• Şahin, S.(2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi özel öğretim yöntemleri I-II (Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). Içerik analizi ve uygulama örnekleri. Istanbul: Epsilon Yayincilik.
• Topu, F. B., & Göktaş, Y. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin üstlendikleri roller ve onlardan beklentiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 461-478.
• Yeşiltepe, G. M., & Erdoğan, M. (2013). İlköğretim bilişim teknolojileri öğretmenlerinin mesleğe yönelik sorunları, bu sorunların nedenleri ve çözüm önerileri. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 33(3).
• Yıldız Teknik Üniversitesi (2020). http://www.bote.yildiz.edu.tr/bote/1/Hakk%C4%B1nda/17, (22.05.2020).
• Yıldız, H., & Seferoğlu, S.S. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinden beklentiler ve bu öğretmenlerin okullardaki rolleri: FATİH projesi ışığında bir analiz. Türkiye Bilişim Derneği 29. Ulusal Bilişim Kurultayı (Bilişim’2012) Bildiriler Kitabı, 17-24. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK, (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Haziran 2007.https://yok.edu.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf, (10.11.2019).
• YÖK Atlas (2020). https://yokatlas.yok.gov.tr/tercih-sihirbazi-t4-tablo.php?p=say, (10.11.2019).