Derinleştirme Aşamasına Yönelik Geliştirilen Kılavuzun Öğrencilerin Kavramları Günlük Yaşamla İlişkilendirebilmelerine Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 29 Sayı: 2, 255 - 277, 29.12.2016

Sibel Er Nas Salih Çepni

Öz

Bu çalışmanın amacı, “Madde ve Isı” ünitesindeki kavramların günlük hayata transfer edilmesinde derinleştirme aşamasına uygun kılavuz hazırlamak ve bu kılavuzun öğrencilerin kavramları günlük yaşamla ilişkilendirebilmelerine yönelik etkisini araştırmaktır. Çalışmada yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 6. sınıfta öğrenim gören 67 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veriler “Madde ve Isı Ünitesi Günlük Yaşamla İlişkilendirme Testi” ile elde edilmiştir. Elde edilen nicel veriler; Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ve Mann Whitney U-Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan uygulamalar sonrasında uygulanan kılavuzun deney grubu öğrencilerinin kavramları günlük yaşamları ile ilişkilendirmelerinde anlamlı bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Madde ve Isı, Derinleştirme Aşaması, Günlük Yaşamla İlişkilendirme

Kaynakça

• Aydoğan, S., Güneş, B. ve Gülçiçek, Ç., 2003. Isı ve sıcaklık konusunda kavram yanılgıları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 111-124.
• Ayvacı, H. Ş. and Yılmaz, B. C., 2009. Investigating the effect of drama activity called “mirrors and their usage” to student succession developed according to elaborating stage of 5E model. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2712–2717.
• Ayvacı, H.Ş. ve Bakırcı, H., 2012. Fen ve teknoloji öğretmenlerinin fen öğretim süreçleriyle ilgili görüşlerinin 5E modeli açısından incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 132-151.
• Balkan Kıyıcı, F. ve Aydoğdu, M., 2011. Fen bilgisi öğretmen adaylarının günlük yaşamları ile bilimsel bilgileri ilişkilendirebilme düzeylerinin belirlenmesi.Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), 43-61.
• Başer, M. ve Çataloğlu, E., 2005. Kavram değişimi yöntemine dayalı öğretimin öğrencilerin ısı ve sıcaklık konusundaki "yanlış kavramlar"ının giderilmesindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 43-52.
• Beerenwinkel, A., Parchmann, I. and Grasel, C., 2011. Conceptual change texts in chemistry teaching: A study on the particle model of matter. International Journal of Science and Mathematics Education, 9, 1235–1259.
• Bischoff, P.J., 2006. The role of knowledge structures in the ability of preservice teachers. Science Education, 90, 5.
• Boddy, N., Watson, K. and Aubusson, P., 2003. A trial of the Five Es: A referent model for constructivism teaching and learning. Research in Science Education, 33, 27–42.
• Buluş Kırıkkaya, E. ve Güllü, D., 2008. İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık ve buharlaşma-kaynama konularındaki kavram yanılgıları. İlköğretim Online, 7(1), 15-27.
• Campbell, B. and Lubben, F., 2000. Learning science through contexts: helping pupils make sense of everyday situations. International Journal of Science Education, 22(3), 239–252.
• Çepni, S., 2007. Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Çepni, S., Aydın, A. ve Ayvacı, H. Ş., 2000. Dört ve beşinci sınıflarda fen bilgisi programındaki fizik kavramlarının öğrenciler tarafından anlaşılma düzeyleri. IV. Fen Bilimleri Kongresi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
• Donaldson, N.L., 2004. The effectiveness of the constructing physics understanding (cpu) pedagogy on the middle school students’ learning of force and motion concepts. Unpublished doctoral dissertation, Missouri Üniversitesi, USA.
• Dori, Y.J., Tal, R.T. and Tsaushu, M., 2003. Learning and assessing biotechnology topics through case studies with built-in dilemmas. Science Education, 87(6), 767-793.
• Er Nas, S., Şenel Çoruhlu, T. ve Çepni, S., 2010. 5E modelinin derinleşme aşamasına yönelik geliştirilen materyalin etkililiğinin değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 17–36.
• Er Nas, S., Çalık, M. and Çepni, S., 2012. Effect of different change pedagogies embedded within 5E model on grade 6 students’ alternative conceptions of ‘heat transfer’. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 4(1), 177–186.
• Er Nas, S., Şenel Çoruhlu, T. ve Çepni, S., 2009. 5E modelinin derinleşme aşamasına ilişkin fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri: Trabzon ili örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 963-978.
• Erdemir, N. ve Bakırcı, H., 2009. Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen branşlarına karşı tutumlarının gelişim ve değişimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 161–170.
• Fortus, D., Krajcik, J., Charles, D., Marx, R. W. and Mamlok-Naaman, R., 2005. Design-based science and real-world problem-solving. International Journal of Science Education, 27(7), 855–879.
• Gilbert., J. K., Bulteb, A. M. W. and Pilot, A., 2011. Concept development and transfer in context-based science education. Intemational Journal of Science Education, 33(6), 817–837.
• Harrison, A. G., Grayson, D. J. and Treagust, D. F., 1999. Investigating a grade 11 student’s evolving conceptions of heat and temperature. Journal of Research in Science Teaching, 36(1), 55-87.
• Hartfield, P. J., 2010. Reinforcing constructivist teaching in advanced level biochemistry through the introduction of case-based learning activities. Journal of Learning Design, 3(3), 20-31.
• İlkörücü Göçmençelebi, Ş., 2007. İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersinde verilen biyoloji bilgilerini kullanma ve günlük yaşamla ilişkilendirme düzeyleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Jacobi, A., Martin, J., Mitchell, J. and Newell, T., 2004. Work on progress: A concept ınventory for heat transfer. Asee/Ieee Frontiers in Education Conference.T3f-3.
• Jasien, P. G. and Oberem, G. E., 2002. Understanding of elementary concepts in heat and temperature among college students and K-12 teachers. Journal of Chemical Education, 79(7), 889-895.
• Kaptan, F. ve Korkmaz, H., 2001. Hizmet öncesi sınıf öğretmenlerinin fen eğitiminde ısı ve sıcaklıkla ilgili kavram yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 59-65.
• Karasar, N. , 2000. Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Korkmaz, H., Tatar, N., Kıray, S. A. ve Kibar, G., 2007. İlköğretim fen ve teknoloji öğretmen kılavuz kitabı 6. Ankara: Pasifik Yayınları.
• Lee, O., Eichinger, D. C., Anderson, C. W., Berkheimer, G. D. and Blakeslee, T. D., 1993. Changing middle school students’ conceptions of matter and molecules. Journal of Research in Science Teaching, 30(3), 249–270.
• Loyens, S. M .M., Rikers, R. M. P and Schmidt, H. G., 2007. Students’ conceptions of distinct constructivist assumptions. European Journal of Psychology of Educations, 22(2), 179–199.
• Lubben F., Netshisaulu T. and Campbell B., 1999. Culture and comparative studies students' use of cultural metaphors and their scientific understandings related to heating. Science Education, 83(6), 761 – 774.
• Martin, D. J., 2000. Elementary science methods: A constructivist approach. Belmont, CA: Wadsworth/Thomason Learning.
• Matthews, M.R., 2002. Constructivism and science educations: A further appraisal. Journal of Science Education and Technology, 11(2), 121–134.
• Millar, R. and Osbome, I., 1998. Beyond 2000: Science education for the future, from http://www.kcl.ac.uk/depsta/educationlpublications/be2oo0.pdf, 22.04.2006.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 2013. İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• Milli Eğitim Bakanlığı., 2006. İlköğretim fen ve teknoloji öğretmen kılavuz kitabı 6. Ankara: Evren Yayıncılık.
• Niederberger, S., 2009. Incorporating young adult literature into the 5E learning cycle. Middle School Journal, 40(4), 25–33.
• Özer Keskin, M., Uysal, E. ve Özkan Kaşker, Ş., 2006. İlköğretim fen ve teknoloji öğretmen kılavuz kitabı 6. Ankara: Pasifik Yayınları.
• Özkan, M. ve Azar, A., 2005. Örnek olaya dayalı öğretim yönteminin dokuzuncu sınıf öğrencilerinin ders başarısı ve derse karşı olan tutumlarına etkisi. Milli Eğitim Dergisi, sayı: 168.
• Özmen, H., 2003. Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317–324.
• Patro, E. T., 2008. Teaching aerobic cell respiration using the 5 Es. The American Biology Teacher, 70(2), 85–87.
• Robson, C., 1993. Real world research. Blackwell Publishers Ltd., Oxford UK & Cambridge USA.
• Sarı Ay, Ö. ve Aydoğdu, C., 2015. Maddenin halleri ve ısı konusunda kavram yanılgılarının giderilmesinde kavramsal değişim metinlerinin etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 99-111.
• Sezer, D., 2008. Yeni programdaki “Madde ve Isı” ünitesine yönelik laboratuar etkinliklerinin çoklu zekâ kuramına göre yürütülmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Smerdan, B. A. and Burkam, D. T., 1999. Access to constructivist and didactic teaching: Who gets IT? Where is it practiced?. Teachers College Record, 101(1), 5–34.
• Uzoğlu, M. ve Gürbüz, F., 2013. Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının ısı ve sıcaklık konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesinde öğrenme amaçlı mektup yazma aktivitesinin kullanılması. International Journal of Social Science, 6(4), 501-517.
• Wilcox, D. R. and Sterling, D. R., 2006. Twisters, tall tales & Science teaching. Science Scope, 29(8), 36–41.
• Yiğit, N., Devecioğlu Y. ve Ayvacı., H., 2002, Eylül. İlköğretim fen bilgisi öğrencilerin fen kavramlarını günlük yaşamdaki olgu ve olaylarla ilişkilendirme düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.