Öğretmen Adaylarının Mesleki Gelişimi İçin İyi Öğretmenlik Uygulamaları: Klinik Danışmanlık Modeli

Yıl 2016, Cilt: 29 Sayı: 2, 401 - 429, 29.12.2016

Nermin Bulunuz , Mızrap Bulunuz

Öz

“Ben öğretmenliği, öğretmenliğe başladıktan sonra öğrendim” sözünü hemen herkes çevresindeki bir öğretmenden duymuştur. Bu sözler eğitim fakültesinde öğretilen teorik bilgiler ile uygulama arasında büyük bir boşluk olduğunun en çarpıcı ifadesidir. Bu boşluğu doldurmanın yolu, öğretilen teorik bilgilerin okullarda yapılan uygulama dersleri arasına köprüler kurmaktan geçmektedir. Bu çalışmada Fakülte-Okul İşbirliği kılavuz kitabı kapsamında yürütülen öğretmenlik uygulaması kritik bir bakış açısıyla ele alınıp, eğitim fakültelerimizdeki öğretmenlik uygulamasını her yönden geliştirmek amacıyla Georgia State ve Uludağ Üniversiteleri İlköğretim Bölümleri işbirliği ve TÜBİTAK’ın desteği ile yürütülmüş olan “İyi Öğretmenlik Uygulamaları: Klinik Danışmanlık Modeli” adlı öğretmenlik uygulaması modelinin kuramsal temeli ve uygulama aşamaları tanıtılmaya çalışılmıştır. Alan bilgisi, öğretmen adayının yeteneği gibi unsurlar ile karşılaştırıldığında bu model, adayın teorik bilgileri okulda uygulamaya koyarken aldığı rehberlik hizmetinin kalitesini arttırdığı için etkili öğretmen yetiştirmede potansiyeli en yüksek bileşen olarak kabul edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, Klinik Danışmanlık Modeli, öğretmen adayları

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ., ve Taşar, M. F. (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Özelliklerinin Öğrenci Fen Başarısı İle İlişkisi: TIMSS 2011 Verilerine Göre Bir Durum Analizi (Singapur, Güney Kore, Japonya, İngiltere, Türkiye). İlköğretim Online, 15(3).
• Akalın, S. (2014). Performans geribildirimi ile öğretmenlerin mesleki gelişimini destekleme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(01), 057-068.
• Akgün, Ö. E., Gökmen, Ö. F., Özer, E. A., Kaymak, Z. D., Horzum, M. B., ve Kıyıcı, M. (2015). Öğretmenlik uygulamasına destek vermek için geliştirilecek bilişim sistemine yönelik ihtiyaç analizi sonuçları. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(2).
• Atar, H. Y. (2014). Öğretmen niteliklerinin TIMSS 2011 fen başarısına çok düzeyli etkileri. Eğitim ve Bilim, 39(172).
• Atmiş, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmelerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aydın, F., ve Akgün, Ö. E. (2014). Eğitim fakültesi BÖTE son sınıf öğrencilerinin okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinde karşılaştıkları sorunlar. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 1-14.
• Aytaçlı, B. (2012). İlköğretim matematik öğretmenliği lisans programında yer alan okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Black, G. L. (2015). Developing Teacher Candidates' Self-Efficacy Through Reflection and Supervising Teacher Support. In- Education, 21(1), 78-98.
• Böcük, İ. Z. Ö. (2014). Eğitim fakültelerindeki okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin bir model önerisi. Yayımlanmış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Budak, İ., Budak, A., Bozkurt, I., ve Kaygın, B. (2011). Matematik öğretmen adaylarıyla bir ders araştırması uygulaması. New World Sciences Academy (NWSA), 6(2), 1606-1617.
• Bulunuz, N., Gürsoy, E., Kesner, J., Göktalay, Ş.B., & Salihoğlu, U.M. (2014). The Implementation and Evaluation of a Clinical Supervision Model in Teacher Education in Turkey: Is It an Effective Method? Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(5), 1823-1833.
• Bulunuz, N., ve Bulunuz, M. (2015). Öğretmen Eğitiminde Klinik Danışmanlık Modeli ve Mevcut Uygulamaların Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 131-141.
• Clarke, A., Triggs, V., & Nielsen, W. (2014). Cooperating teacher participation in teacher education a review of the literature. Review of Educational Research, 84(2), 163-202.
• Çepni, O., ve Aydın, F. (2015). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 285-304.
• Demir, Ö., ve Çamlı, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: Nitel bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1).
• Deniz, S. (2012). Okul uygulama öğretmenlerinin uygulama sürecindeki rol ve sorumlulukları üzerine düşünceler. Education Sciences, 7(3), 898-909.
• Dewey, J. (1933). How We Think: A Restatement of theRelation of Reflective Thinking to the Educative Process. Boston, MA: D.C., Heathand Company.
• Duran, E., Sezgin, F., ve Çoban, O. (2015). Aday sınıf öğretmenlerinin uyum ve sosyalleşme sürecinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(31).
• Erbilgin, E. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının ders araştırması hakkındaki görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 69-83.
• Göktalay, Ş.B., Kesner, J., Uzun, A., Bulunuz, N., Gürsoy, E., & Bulunuz, M. (2014). Redefining a teacher education program: Clinical supervision model and uludagkdm. International Journal of New Trends in Education and Their Implications, 5(2), 1-11.
• Gürsoy, E., Bulunuz, N., Göktalay, S. B., Bulunuz, M., Kesner, J., & Salihoğlu, U. (2013). Clinical supervision model to improve supervisory skills of cooperating teachers and university supervisors during teaching practice. Hacettepe Üniversity Journal of Education, Özel sayı, 1, 191-203.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının “öğretmenlik uygulaması” üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207–221.
• Flexner, A. (2010). The Flexner report on medical education in the United States and Canada. Washington, D.C.: Science and Health Publications.
• Giebelhaus, C. R., & Bowman, C. L.T. (2002). Teaching Mentors: Is It Worth the Effort? The Journal of Educational Research, 95 (4), 246-254.
• Görgen, İ., Çokçalışkan, H., ve Korkut, Ü. (2013). Öğretmenlik uygulaması dersinin Öğretmen adayları, uygulama öğretmenleri ve uygulama öğretim üyeleri açısından işlevselliği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, (28), 56-73.
• Gürsoy, E., & Damar, E.A. (2011). Cooperating teachers’ awareness about their role during the teaching practice course: The Turkish context. New World Sciences Academy-NWSA, 6, 54-65.
• Hopkins W. S., & Moore, K. D. (1993). Models of supervision (Chapter 6). In Clinical supervision: A practical guide to student teacher supervision (pp. 75-96). Madison, Wis: Brown & Benchmark.
• Holmes Group (1990). Tomorrow’s schools: Principles for the design of professional development schools. MI: Author.
• Kazu, İ.Y., ve Yenen, E. T (2014). Öğretmen Yetiştirmede Yeni Bir Yaklaşım: Klinik Uygulama. İlköğretim Online, 13 (3), 796-805.
• Keçik, I., ve Aydın, B. (2009). AÖF İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı: Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması Öğretmen Adayı Kitabi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Kocadere, S. A., ve Aşkar, P. (2013). Okul uygulamaları derslerine ilişkin görüşlerin incelenmesi ve bir Uygulama modeli önerisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-2).
• Koç, C., ve Yıldız, H. (2012). Öğretmenlik uygulamasının yansıtıcıları: Günlükler. Eğitim ve Bilim, 37(164).
• Koç, S. ve diğerleri (1998). Fakülte Okul İşbirliği. YÖK/Dünya Bankası Milli eğitimi geliştirme projesi hizmet öncesi öğretmen eğitimi. Ankara: YÖK.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2016). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ogratama_2/ogratama_1.html’den alınmıştır.
• Merriam-webster (2013). Learner’s Dictionary. 9 Haziran 2013 tarihinde http://www.learnersdictionary.com/search/supervision web sitesinden edinilmiştir.
• Moyles, J. (2010). Practitioner reflection on play and playful pedagogies. In Thinking about play: Developing a reflective approach, eds. J. Moyles. 13-29. Maidenhead: Open University Press.
• National Research Council [NRC](2010). Preparing Teachers: Building Evidence Sound Policy. Washington, D.C.
• National Council for Accreditation of Teacher Education [NCATE] (2010). Transforming Teacher Education through Clinical Practice: Blue Ribbon Panel Report on Clinical Preparation and Partnerships for Improved Student Learning.10 Haziran 2013 tarihinde
• http://www.ncate.org web sitesinden edinilmiştir.
• Özcan, M. (2012). Okulda üniversite modelinde Kavramsal Çerçeve: Eylemdeki vizyon. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1 (1), 107-132.
• Thomas, D., & Brown. J.S. (2011). A new culture of learning: Cultivating the imagination for a world of constant change. Lexington, USA: Soulellis Studio.
• Şendağ, S., ve Gedik, N. (2015). Yükseköğretim dönüşümünün eşiğinde Türkiye’de öğretmen yetiştirme sorunları: Bir model önerisi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1).
• Şimşek, S., Alkan, V., ve Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(34), 63-73.
• Vygotsky, L.S. (1978). Mind in Society, In M.. Cole, V.J. Steiner, S. Scribner, & E. Souberman (Eds.), Cambridge, MA: Harvard University Press.
• YÖK Fakülte Okul İşbirliği, Öğretmen Eğitimi Dizisi, YÖK/ Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, 1998, Ankara.
• Wikipedia: The Free Encyclopedia (2013). 3 Mayıs 2013 tarihinde http://en.wikipedia.org/wiki/Clinical web sitesinden edinilmiştir.
• Williams, C., & Plummer, F. (2010). Incorporating lesson study for teacher professional development. Articles évalués/Refereed Papers, 21, 467.