OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ETKİNLİK KİTABININ YENİLENMİŞ BLOOM TAKSONOMİSİ’NE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 34 Sayı: 1, 343 - 385, 24.04.2021

Arif Yılmaz Fikrinaz Damla Akbaba Fatma Merve Halıpınar Selin Oral Ayşenur Ulusoy Ünlü

https://doi.org/10.19171/uefad.790815

Cited By: 2

Öz

Eğitim-öğretim dönemi boyunca sınıf içinde uygulanabilecek etkinlikler okul öncesi eğitim programının temelini oluşturmaktadır. İyi ve etkili bir şekilde planlanmış etkinlikler hem çocukların gelişimine hem de öğretmenlerin mesleki deneyimlerine katkı sağlaması açısından çok önemlidir. Bu doğrultuda, Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından öğretmenlere rehber olması için “Okul Öncesi Eğitim Etkinlik Kitabı” hazırlanmıştır. Bu araştırmada, etkinlik kitabında yer alan etkinliklerin kazanım ve göstergelerinin Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne göre hangi basamakta yer aldığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması olarak gerçekleştirilmiş ve doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çalışma çerçevesinde kitapta yer alan 341 etkinliğin 27’si basım hataları sebebiyle değerlendirmeye alınmamış, geriye kalan 314 etkinliğin içerdiği 1234 kazanım Yenilenmiş Bloom Taksonomi’sine göre bilişsel süreçler bakımından sınıflandırılmıştır. Kazanımların sınıflandırılmasında “Kazanım Değerlendirme Formu” ve “Etkinlik Değerlendirme Formu” kullanılmıştır. Sonuçlara göre, kazanımların büyük çoğunluğunun bilişsel gelişim alanına yönelik olduğu, kazanımların birçoğunun 3. basamak olan uygulama basamağında yer aldığı ve analiz, değerlendirme, yaratıcılık gibi üst basamaklarda yer alan kazanım sayısının daha az olduğu, kazanımların yoğunluğun ilk üç basamakta yer aldığı görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgular neticesinde, kitaptaki kazanım ve göstergelerin üst düzey becerileri destekleyecek şekilde kullanılması ve gelişim alanlarının etkinlik türlerinde dengeli dağılması gerektiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi etkinlik kitabı, kazanımlar, okul öncesi etkinlikler, okul öncesi eğitim, yenilenmiş Bloom taksonomisi

REVIEW OF A PRE-SCHOOL ACTIVITY BOOK ACCORDING TO BLOOM'S REVISED TAXONOMY

Öz

Activities implemented in the classes throughout the semester underline the basis of the curriculum. Well and effectively planned activities are important in contributing to both children's development and teachers' professional experiences. Accordingly, to guide pre-school teachers, a "pre-school education activity book" was published by the Ministry of Education. This study aims to determine the levels of the learning outcomes of the activities in this activity book according to Bloom's revised taxonomy. A qualitative case study design was adopted, and document analysis was used to analyze the data. Of the 341 activities in the book, 27 were elimnated because of printing errors. The remaining 314 activities included 1234 learning outcomes, which were classified according to the cognitive processes in Bloom's revised taxonomy. "The Outcome Evaluation Form" and "Activity Evaluation Form" were used in the classification of the learning outcomes. Findings revealed that most learning outcomes were in the cognitive development domain. Moreover, the majority of learning outcomes were at the application level, whereas the number of learning outcomes in higher levels such as analysis, evaluation and creativity were low. That is, the majority of learning outcomes were concentrated in the first three levels. As a result of the current findings, it was concluded that learning outcomes and indicators in the book should be carried to higher levels and that development areas should have a more equal distribution in types of activities.

Anahtar Kelimeler

Preschool activity book, learning outcomes, preschool activities, preschool education, Bloom’s revised taxonomy

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2015). Eğitimde yaratıcı drama (6. Baskı). PegemA Yayınevi.
• Alabay E., & Yağan Güder, S. (2015). Hazır planlarda yer alan fen etkinliklerinin okul öncesi programı temel özellikleri açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 1-21.
• Anderson, L. W. (2003). Benjamin S. Bloom: His life, his works, and his legacy. In B. J. Zimmerman, & D. H. Schunk (Eds.), Educational psychology: A century of contributions (ss 367–389). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). A Taxonomy for learning, teaching and assessing: a revision of Bloom's Taxonomy of educational objectives: Complete Edition. Longman.
• Aral, N., Gürsoy, F., Yıldız Bıçakçı, M., & Aysu, B. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin müzik etkinlikleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 21-31.
• Arı, A. (2013). Bilişsel alan sınıflamasında yenilenmiş Bloom, Solo, Fink, Dettmer taksonomileri ve uluslararası alanda tanınması durumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 2-259.
• Avcı, C., & Sağsöz, G. (2018). Okul öncesi eğitimde görsel sanat etkinliklerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 403-412.
• Balcı, A., Gündoğdu, K., & Çelik, N. (2012). Okul öncesi eğitim programına ilişkin bir ihtiyaç analizi çalışması. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 10-24.
• Bayer, A. (2015). Montessori yönteminin okul öncesi (36-66 ay) çocuklarının özbakım becerilerine etkisinin incelenmesi (Yayın No. 422418) [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Bilir Z., & Çavuş, Z. S. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının okula geçiş süreçlerinin öğretmenlerin hazırladıkları eğitim programlarınca desteklenme düzeyinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(16), 234-247.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Bümen, N. T. (2010). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 32(142).
• Büyüktaşkapu Soydan, S. (2019). Okul öncesi eğitim etkinlik planlarının etkinlik çeşidi ve bireysel-küçük/büyük grup olarak planlaması açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(3), 1081-1092.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.). Pearson
• Cohen, C., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Sage.
• Çelik, M. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin erken matematik eğitimine ilişkin özyeterlikleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(8), 240-247.
• Dağlı, H., & Dağlıoğlu, H. E. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitiminin içeriği ve standartlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(23), 1885-1919. https://doi.org/10.26466/opus.631378
• Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme: kuramdan uygulamaya. PegemA Yayıncılık.
• Dodge, D. T., Colker, L., & J. Heroman, C. (2002). The creative curriculum for preschool. Teaching Strategies.
• Duschl, R. A., Schweingruber, H. A., & Shouse, A. W. (2007). Taking science to school: Learning and teaching science in grades K-8. National Academies Press.
• Eliason, C., & Jenkins, L. (2003). A practical guide to early childhood curriculum. Merrill Prentice Hall.
• Eray Alışkan, E., & Güneyli, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin Türkçe dil etkinliklerine ilişkin görüşleri: Lefkoşa örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 348-371.
• Ergişi Bi̇rgül, A., & Köksal Akyol, A. (2018). Türkçe etkinliklerinin anasınıfına devam eden çocukların gelişimlerine etkisinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 709-730. https://doi.org/10.19171/uefad.505633
• Ergül, C., Karaman, G., Akoğlu, G., Tufan, M., Sarıca, A. D., & Kudret, Z. B. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “Erken Okuryazarlık” kavramına ilişkin bilgi düzeyleri ve sınıf uygulamaları. Elementary Education Online, 13(4), 1449-1472.
• Erkan, S., & Bilir, Z. T. (2015). Okul öncesi eğitimin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin Türkçe dil etkinlikleri becerilerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 173-190.
• Fleiss, J. L. (1971). Measuring nominal scale agreement among many raters. Psychological bulletin, 76(5), 378-382.
• Gezgin, D., & Kılıç, D. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerinde tercih ettikleri kazanım ve yöntemlerin belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 620-630.
• Gökalp, M. (2016). Çocuklarda yaratıcılık ve yaratıcı çocuk etkinliklerinin “yaratıcılık ve geliştirilmesi” dersinde okul öncesi bölümü öğrencilerine olan etkisi: Samsun Eğitim Fakültesi örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 25-36.
• Gökdemi̇r, M. (2019). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin sanat etkinliklerinde karşılaşmış oldukları sorunlar ve çözüm önerileri: Mardin örneği. SDU International Journal of Educational Studies, 6(2), 1-14. https://doi: 10.33710/sduijes.566885
• Göle, M. O., & Temel, Z. F. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin nitelikli bir okul öncesi eğitim programında bulunması gereken özelliklere ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 11(3), 663-685.
• Gönen, M., Ünüvar, P., Bıçakcı, M., Koçyiğit, S., Yazıcı, Z., Orçan, M., ... & Özyürek, A. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin dil etkinliklerini uygulama biçimlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (19), 23-40.
• Gündüz, A., & Akduman, G. G. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerinde problem çözme becerisi kazandırmaya yönelik uygulamaları üzerine bir inceleme. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 102-114.
• Huntsman, L. (2008). Determinants of quality in child care: A review of the research evidence. Centre for Parenting and Research. Ashfield: NSW Department of Community Services.
• Hurwitz S. C. (2003). To be successful: let them play! Childhood Education, 79, 101-102.
• Hürmeriç Altunsöz, I. (2015). Motor skill interventions for young children. Niğde Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), 133-148.
• Johnson, R. B. & Christensen, L. B. (2014). Educational research: quantitative, qualitative, and mixed method approaches. (5th ed.). SAGE.
• Kandır, A., & Türkoğlu, D. (2015). MEB 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı’nın müzikal becerilerin gelişimi yönünden değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 339-350.
• Kefi, S., Çeliköz, N., & Erişen, Y. (2013). Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin temel bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeyleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 300-319.
• Kızıltaş, E., Ertör, E., & Karademir, A. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin hazırladıkları etkinlik planlarında sosyal ve duygusal gelişim alanına yer verme düzeyi. Mediterranean Journal of Humanities, 8(1), 247-257.
• Kızıltaş, E., & Sak, R. (2016). Okul öncesi eğitimde alan gezisi etkinlikleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 536-554.
• Kiraz, A., & Sıddık, H. (2018). An analysis of science activities in pre-school education programmes in Northern Cyprus and Turkey. Journal of History Culture and Art Research, 7(3), 18-34. https://doi.org/10.7596/taksad.v7i3.1497
• Koçak, M. (2018). Okul öncesi̇ eğitimde uygulanan okuma yazmaya hazırlık etkinlik planlarının incelenmesi̇ (Yayın No. 524661) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Köğce, D., & Aykaç, M. (2017). Matematik kazanımlarının öğretiminde okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemini kullanma durumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 523-542.
• Köksal, O., Balaban Dağan, A., & Duman, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 46, 379-394.
• Krippendorff, K. (2004). Content analysis: an introduction to its methodology (2nd ed.). Sage
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2018). 2023 Eğitim vizyonu. Ankara: MEB
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018a). Etkinlik kitabı: Okul öncesi eğitim. Ankara: MEB
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2013). Okul öncesi eğitim programı. Ankara: MEB
• Nikoltsos, C. (2000). The art of teaching art in early childhood education. Paper originally presented as a part of a lecture series given to an early childhood practitioners’-kindergarten teachers’ in-training program. Aristotle University, Thessaloniki, Greece.
• O'Leary, Z. (2014). The essential guide to doing your research project (2nd ed.). SAGE Publications, Inc.
• Özgünlü, M., & Vezi̇roğlu Çeli̇k, M. (2018). Okul öncesi eğitimde yapılandırılmamış oyuna ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1691-1700. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2389
• Özkan, B., & Girgin, F. (2014). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Görsel Sanat Etkinliği Uygulamalarını Değerlendirmesi. Electronic Journal of Vocational Colleges (EJOVOC), 4(4), 79-85.
• Özyürek, A. (2016). Dramatik etkinlikler ve drama ile ilgili temel kavramlar. İçinde E. Ömeroğlu (Ed.), Okul öncesi eğitimde dramatik etkinliklerden dramaya teoriden uygulamaya (s. 1-10). Eğiten Kitap.
• Payne, G., & Payne, J. (2004). Key concepts in social research. Sage Publications.
• Pekince, P., & Avcı, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk matematiği ile ilgili uygulamaları: Etkinlik planlarına nitel bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2391-2408.
• Pellegrini, A. D., & Smith, P. K. (1998). The development of play during childhood: Forms and possible functions. Child Psychology and Psychiatry Review, 3, 51-57.
• Purtaş, Ö. (2017). Okul öncesi eğitim programı hareket ve bütünleştirilmiş hareket etkinliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayın No. 486032) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Sapsağlam, Ö. (2013). Değerlendirme boyutuyla okul öncesi eğitim programları (1952-2013). Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1, 63-73.
• Scott, J. (1990). A Matter of record: documentary sources in social research. Polity Press.
• Şentürk Berber, S. (2015). Okul öncesi 5 yaş çocukları için eğitici drama temelli okula uyum programının değerlendirilmesi (Yayın No. 437094) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Taner Derman, M., Şahin Zeteroğlu, E., & Ergişi Birgül, A. (2020). The effect of play-based math activities on different areas of development in children 48 to 60 months of age. SAGE Open. https://doi.org/10.1177/2158244020919531
• Tuğrul, B., Boz, M., Uludağ, G., Metin Aslan, Ö., Sevimli Çelik, S., & Sözer Çapa, A. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların okuldaki oyun olanaklarının incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(2), 185-198. https://doi.org/10.24315/tred.426421
• Tutkun, C., Aydın Kılıç, Z. N., Balcı, A., & Kök, M. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin alan gezisi etkinliğine yönelik görüşlerinin incelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 469-487. https://doi.org/10.26466/opus.571498
• Türkmen, S. (2018). Okul öncesi eğitimde uygulanan drama etkinlik planlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayın No. 526199) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Türkoğlu, B. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının perspektifinden okul öncesi dönemde drama etkinlikleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(1), 137-160. https://doi.org/10.21612/yader.2019.007
• Uğraş, H., Uğraş, M., & Çil, E. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının ve fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin incelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 44-50.
• Ülker Erdem, A., Aydos E. H., & Gönen, M. (2017). Okul öncesi eğitim ortamlarında yaratıcı drama kullanımı: öğretmenler ve öğretmen adayları perspektifinden bir inceleme. HAYEF: Journal of Education, 14(1), 409-424.
• Ültay, N., Ültay, E., & Çilingir, S. K. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin fen konularındaki uygulamalarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 22, 773-792.
• Wasik, B. A., & Hindman, A. H. (2011). Improving vocabulary and pre-literacy skills of at-risk preschoolers through teacher professional development. Journal of Educational Psychology, 103(2), 455-469. https://doi.org/10.1037/a0023067
• Yazlık, D. Ö., & Öngören, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik etkinliklerine ilişkin görüşlerinin ve sınıf içi uygulamalarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi KEFAD, 19(2), 1264-1283.
• Yılmaz, G. (2019). Okul öncesi eğitim alan çocukların duygu düzenleme ve sosyal problem çözme becerilerine yaratıcı drama eğitiminin etkisi (Yayın No. 555231) [Yüksek lisans tezi, Kırklareli Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Yüksel, S. (2007). Bilişsel alanın sınıflamasında (taksonomi) yeni gelişmeler ve sınıflamalar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 479-511.
• Zembat, R., & Yurtsever, M. (2002). Beş-altı yaş çocuklarının kelime dağarcığı gelişimine ana dil eğitim programının etkisi. İçinde O. B., Salcı (Ed.), Erken çocukluk gelişimi ve eğitimi sempozyumu-geleceğe bakış içinde (s.22-131). KÖK Yayıncılık.