Matematik Öğretmenlerinin Matematiğin Öğretimi ve Öğrenimine İlişkin İnanışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: -ERTE Özel Sayısı, 193 - 208, 31.12.2017

Murat Peker , Ramazan Erol

Öz

Bu araştırmanın amacı matematik öğretmenlerinin
matematiğin öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarını bazı değişkenler
açısından incelemektir. Araştırmada genel tarama yöntemi kullanılmıştır. Bunun
için Afyonkarahisar il merkezinde görev yapan toplam 174 matematik öğretmeni
örnekleme alınmıştır. Verilerin toplanması amacıyla katılımcılara kişisel bilgi
formu ile Kayan, Haser ve Işıksal Bostan (2013) tarafından geliştirilen, 26
maddeden oluşan 5’li likert türü "Matematik Hakkındaki İnanışlar Ölçeği"
uygulanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, bağımsız örneklemler
için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Verilerin
analizi sonucunda matematik öğretmenlerinin yapılandırmacı inanışlarının
geleneksel inanışlarına göre daha ileri düzeyde olmasına rağmen, her iki inanış
düzeyinin de ortanın üstünde bir seviyede olduğu belirlenmiştir. Matematik
öğretmenlerinin matematiğin öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarında
cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı tespit
edilmiştir. Benzer şekilde matematik öğretmenlerinin matematiğin öğretimi ve
öğrenimine ilişkin inanışlarında görev yaptıkları okul türüne göre
istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı belirlenmiştir. Yapılan tek
yönlü varyans analizi (ANOVA) sonucunda matematik öğretmenlerinin matematiğin
öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarında kıdeme göre istatistiksel olarak
anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Benzer şekilde matematik
öğretmenlerinin matematiğin öğretimi ve öğrenimine ilişkin yapılandırmacı
inanışlarında mezun olunan programa göre de istatistiksel olarak anlamlı
farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Ancak öğretmenlerin geleneksel
inanışlarında mezun olunan programa göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık
olduğu belirlenmiştir. Bu farklılığın fen edebiyat matematik bölümü mezunu olan
öğretmenler ile ilköğretim matematik öğretmenliği mezunu öğretmenler arasında
olduğu, fen edebiyat matematik bölümü mezunu olan öğretmenlerin geleneksel
inanış düzeylerinin diğerlerine göre daha fazla  olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Matematik, öğretim, öğrenim, inanış

Kaynakça

• Baydar, S. C., ve Bulut, S. (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 62-66. Brown, D. F., & Rose, T. D. (1995). Self-reported classroom impact of teachers' theories about learning and obstacles to implementation. Action in Teacher Education, 17(1), 20-29. Ernest, P. (1989). The Knowledge, beliefs and attitudes of the mathematics teacher: A model. Journal of Education for Teaching, 15(1), 13-33. Ernest, P. (1991). Mathematics teacher education and quality. Assessment and Evaluation in Higher Education, 16(1), 56-65. Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). Boston: McGraw Hill. Görgen, İ. ve Tahta, H. (2005). Liselerde matematik öğretimi sürecindeki öğretmen davranışları ile öğrenci beklentilerinin karşılaştırılması. Milli Eğitim Dergisi, 166, 113-122. [Çevrim-içi : http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/166/index3-tahta.htm , Erişim tarihi: 09 Temmuz 2017]. Handal, B. (2003). Teachers’ mathematical beliefs: A review. The Mathematics Educators, 13(2), 47–57. https://doi.org/10.1167/iovs.10-7062 Haser, Ç. (2016). Matematik eğitimi alanında inanışlar. Bingölbali, E., Arslan, S., Zembat, Ö. İ., (Ed). Matematik Eğitiminde Teoriler (ss. 748-763). Ankara: Pegem Akademi. Kayan, R., Haser, Ç., ve Işıksal Bostan, M. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğin doğası, öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. Eğitim ve Bilim, 38(167), 179-195. Kennedy, M. M. (1991). An agenda for research on teacher learning. NCRTL Special Report. Memnun, D. S., Hart, L. C., & Akkaya, R. (2012). A research on the mathematical problem solving beliefs of mathematics, science and elementary pre-service teachers in Turkey in terms of different variables. International Journal of Humanities and Social Science, 2(24), 172-184. Pajares, M. F. (1992). Teachers’ Beliefs and Educational Research: Cleaning Up a Messy Construct. Review of Educational Research, 62(3), 307–332. https://doi.org/10.3102/00346543062003307 Süzer, V. (2011). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin fonksiyon kavramı ile ilgili kavram tanımı ve imajları üzerine bir durum çalışması, Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara. Tillema, H. H. (1995). Changing the professional knowledge and beliefs of teachers: A training study. Learning and Instruction, 5(4), 291-318. Tunç, M. ve Haser, Ç. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Öğretimine İlişkin İnanışlarının İncelenmesi [Çevrim-içi : http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2493-30_05_2012-23_25_02.pdf, Erişim tarihi: 24 Ekim 2017]. Umay, A. (2000). Matematik ve ezberci eğitim. matematik ve ezberci eğitim. Öğretmen Dünyası. 243 : 18 [Çevrim-içi : http://yunus.hacettepe.edu.tr/~aumay/yayim.htm , Erişim tarihi: 11 Temmuz 2017]. Umay, A. (2007). Eski arkadaşımız okul matematiğinin yeni yüzü. Ankara: Aydan Web Tesisleri.