İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Mesleki Tercihlerini Etkileyen Etmenler İle Mesleğe Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Sayı: 32, 818 - 826, 01.12.2017

Mustafa Kahyaoğlu Halit Kırıktaş

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.1825

Öz

Bu araştırmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının mesleki tercihlerini etkileyen etmenler ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2014-2015 eğitim ve öğretim yılında Türkiye’de iki Devlet Üniversitesi (Dokuz Eylül Üniversitesi ve Siirt Üniversitesi) Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise ilgili fakültelerdeki fen bilgisi programında öğrenim gören toplam 306 öğretmen adayı oluşmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak üç bölümden oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verileri analiz etmek için betimsel ve kestirimsel analiz yöntemleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının mesleki tercihlerinde kendi yeteneğim (r=,554; p

Anahtar Kelimeler

Mesleki tercih, öğretmen adayı, öğretmenlik mesleği, tutum

Determination of Elementary Science Teaching Candidates’ The Factors That Affecting of Profession Choice and attitudes towards professions

Öz

The purpose of this study is to determine the relationship between the factories that effects of selecting profession of elementary science teaching candidates and their attitude towards professions. In this study, correlative survey method which is one of the methods of quantitative research design was used. Sample of study comprise of 306 elementary science teaching candidates who study science teaching department in Siirt University and Nine September University 2014-2015 academic year. A three-part questionnaire was used as a data collection tool. To analyze the results, descriptive and predictive analysis methods were applied. As a results of the research, is to determine that there is a significant positive relationship between my own talents (r=,554; p

Anahtar Kelimeler

Profession choice, teacher candidate, attitude

Kaynakça

• Açışlı, S. ve Kolomuç, A. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 266-271.
• Anılan, B. ve Anılan, H. (2014). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Bilgisi Öğretmenliğini Seçme Nedenleri ve Gelecek Beklentisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi.3(3), 51-64.
• Atav, E. Ve Altunoğlu, B. D. (2013). Meslek ve Alan Seçiminde Motivasyon Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-2), 283-297.
• Atlı, A. (2016). Lise Öğrencilerinin Meslek Tercihlerinin Yetenek, İlgi ve Mesleki Değerlerine Göre İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim fakültesi Dergisi, 17(1), 555-573.
• Ayık, A. ve Ataş, Ö. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Öğretme Motivasyonları Arasındaki İlişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi (EBAD). 4 (1), 25-43.
• Bowlby, J. (1982). Attachment And Loss: Vol. 1. Attachment. New York: Basic Books
• Boz, Y. ve Boz, N. (2008). Kimya ve Matematik Öğretmen Adaylarının Öğretmen Olma Nedenleri, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137-144.
• Bozdoğan, A. E., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(2), 83–97.
• Buldur, S. ve Bursal, M. (2015). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Meslek Tercih Nedenlerinin Etki Düzeyleri ve Mesleki Geleceklerine Yönelik Beklentileri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (NEF-EFMED), 9(1), 81–107.
• Bulut, İ. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
• Bursal, M. ve Buldur, S. (2016). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Meslek Tercih Nedenleri ve Geleceklerine Yönelik Beklentileri: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 351-376.
• Büten, N.T. ve Özaydın, T.E. (2013). Adaylıktan Göreve Öğretmen Özyeterliliği ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlardaki Değişimler. Eğitim ve Bilim, 38(169), 109-125.
• Çermik, H., Doğan, B. ve Şahin, A. (2010). Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Sebepleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 201-212.
• Demirel, Ö. (2003). Eğitim Sözlüğü Ankara: Pegem Yayınları
• Demirtaş, D., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen Adaylarının Özyeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
• Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (153), 157-168.
• Eret-Orhan., E. ve Ok, A. (2014). Öğretmenlik Programlarını Kimler Tercih Ediyor? Adayların Giriş Özellikleri ve Öğretmenliğe Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 75–92.
• Hacıömeroğlu, G. ve Şahin, Taşkın, Ş.Ç. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Sebepleri, I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale, Türkiye ss.250.
• Karadağ, R. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları ve Öğretmenlik Mesleğini Tercih Nedenleri. E-Journal of New World Sciences Academy, 7 (2), 44-66.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş (12. Basım). İstanbul. Evrim Yayınevi.
• Kılcan, B., Keçe, M., Çepni, O. ve Kılınç, A.Ç. (2014). Prospective Teachers’ Reasons For Choosing Teaching as A Profession. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 69-80.
• Kıran, B., ve Taşkıran, E. G. (2015). Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi 1. Sınıf Öğrencilerinin Meslek Tercihine Etki Eden Faktörler. Marmara Pharmaceutical of Journal (19),159-167
• Kıyak, S. (2006). Genel Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yaparken Temel Aldığı Kriterler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Korkut-Owen, F., Kepir, D.D., Özdemir, S., Ulaş, Ö. ve Yılmaz, O. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Bölüm Seçme Nedenleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (3), 135-151.
• Köroğlu, Ö. (2014). Meslek Seçimi İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 137-157.
• Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği Ve Danışmalığına Giriş. Ankara: Nobel Yayın. S. 6.
• Pehlivan, Z. (2010). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Fiziksel Benlik Algıları ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Analizi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 126-141.
• Polat, S. (2014). Bir mMesleğe/İşe Sahip Olan Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelme Nedenleri. Journal of Human Sciences, 11(1), 128-144.
• Övet, O. (2006). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özbek, R. (2007). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Tercih Etmelerinde Kişisel, Ekonomik Ve Sosyal Faktörlerin Etkililik Derecesine İlişkin Algıları, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 145- 159.
• Özbek, R., Kahyaoğlu, M. ve Özgen, N. (2007). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), 221-232.
• Özsoy, G., Özsoy, S., Özkara, Y. ve Memiş, A.D. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörler. İlköğretim Online Dergisi, 9(3), 910-921.
• Şahin, İ. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğretmen İstihdamı ve Mesleki Geleceklerine İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184.
• Sara, P. ve Kocabaş, A. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sınıf Öğretmenliğini Tercih Nedenleri ve Aldıkları Eğitimle İlgili Görüşleri. Turkish International Journal of Special Education And Guidance & Counceling, 1(2), 8-17.
• Sezek, F., Zorlu, Y. ve Zorlu, F. (2015). İlköğretim Bölümü Öğrencilerinin İlgi Alanlarının Tespiti ve Bu İlgileri Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1).
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109-127.
• Üstüner, M., Demirtaş, H. ve Cömert, M. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Örneği). Eğitim ve Bilim. 34, 151, 140-155.
• TDK (2016). Türk Dil Kurumu, http://www.tdk.gov.tr (Erişim Tarihi: 20.05.2016).
• Tuzcuoğlu, S. (1994). Meslek Seçimi ve Önemi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi. 6, 265-280.
• Yanıkkerem E, Altıparmak S, ve Karadeniz G. (2004).Gençlerin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler ve Benlik Saygıları: Manisa Sağlık Yüksekokulu Örneği. Hemşirelik Forumu Dergisi. 7(2): 60-67.
• Yeşilyaprak, B. (1995). Mesleki gelişim kuramları üzerine bir eleştirel değerlendirme. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(6), 43-49.
• Yılmaz, N. ve Doğan, N. (2015). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Meslek Tercihlerini Etkileyen Faktörler: Hacettepe Üniversitesi Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 405-421.
• Vurucu, F. (2010). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yeterliliği ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kahyaoğlu, M. & Kırıktaş, H. (2017). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Mesleki Tercihlerini Etkileyen Etmenler İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 818-826.