The evaluation of the behavior of women on gynecological diagnostic methods

Yıl 2009, Cilt: 40 Sayı: 2, 63 - 66, 01.03.2009

Tuğba Yılmaz Esencan

Öz

Since early diagnosis provides higher possibilities for cure in gynecologic oncologic diseases, ting of the suspicion and diagnosis in curable stages of the cancer is crucial. This study was undertaken to evaluate of the behavior of women in their reproductive years on gynecologic diagnostic methods. 120 women between 15 and 49 years attending to a maternity clinic between March 2008 and May 2008 were included into the study. A questionnaire consisting of 30 items determining the socio-demographic, obstetrical and behavioral status for diagnostic modalities were used. Diagnostic modalities were defined as routine gynecological evaluation, cervical smear, and self evaluation of breasts, mammography. HPV vaccine was added as an alternative method. Questionnaires were answered by face to face interview. SPSS pocket program was used for statistical evaluation. Results and Recommendations: Women between 20 and 24 years were the 28.3 of all patients consisting the most crowded group. 54.1% were graduated from primary school, 19% from high school and from 4.3% university 9.1% were illiterate and 1.6% could only read and write without visiting any school. 14.2% had a job. Educational and marital status and age was positively related for the acceptance for diagnostic modalities whereas the number of pregnancies was associated negatively. Women with lesser doctor visits in their pregnancies showed also lesser adherence to gynecologic diagnostic modalities. The rate of routine gynecological evaluation without prior complaints was 15%, self evaluation of breasts 42.5% (with only 23.5% regularly): Evaluation of breast in an health institution was 11.6%, mammography 5.8% and cervical smear 20%. The majority of women were not educated for cervical smear. 37.6% of women were not informed about early diagnostic tools. In women who were informed, 21.7% showed the doctors as the source of the information and 11.5% the nurses.

Anahtar Kelimeler

Early Detection of Cancer, Early Diagnosis, Patient Compliance, Questionnaires, Genital Neoplasms, Female, Attitude to Health, Health Knowledge, Attitudes, Practice

Jinekolojik erken tanı yöntemlerinin kullanımında kadınların tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

Öz

Giriş: Erken tanı konmuş birçok kanser türü için tedavi şansları oldukça yüksektir. Bu nedenle, kanserden ne zaman şüphelenileceği ve tedavi edilebilir evrede yakalayabilmesi yapılacağının bilinmesi ve uygulanması önem taşımaktadır. Amaç: Araştırmamız, üreme çağındaki kadınların jinekolojik onkolojik erken tanı yöntemlerini kullanımlarına yönelik tutum ve davranışlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipteki araştırmamızın örneklemini İstanbul ilinde hizmet veren bir kadın doğum hastanesinin doğumhane servisine Mart 2008-Mayıs 2008 tarihleri arasında normal doğum yapmak için başvuran, 15-49 yaş arasında ve araştırmaya katılmayı kabul eden toplam 120 kadın oluşturmuştur. Çalışmada veri aracı olarak; kadınların sosyo-demografik, obstetrik özelliklerini ve erken tanı yöntemlerini kullanma durumlarını belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen 30 soruluk anket formu kullanılmıştır. Anket formunda erken tanı yöntemi olarak, gebelik dışı rutin jinekolojik muayene, servikal smear, kendi kendine meme muayenesi, mamografi ve serviks ca 'dan korunmak için aşı olarak tanımlanmıştır. Olgular en sık %28,3 olmak üzere 20-24 yaş grubunda yer aldılar. %54.1 'inin ilkokul, % 19 lise, % 4.3, üniversite, % 9.1 okuma yazma bilmiyor ve %1.6'sı ise sadece okuma yazma biliyorlardı. % 14.2 meslek sahibi idi. Eğitim düzeyi, evlilik hali ve yaş faktörlerinin jinekolojik erken tanı yöntemlerinin tercih edilmesinde önemli olduğu görülmüştür. Gebelik sayısı 5 ve üzeri olqnlar%5.8, son gebeliklerinde kontrole hiç gitmemiş olanların oranı ise %13.3 olarak bulunmuştur. Hiçbir şikayet olmadan rutin jinekolojik kontrol oranı % 15, kendi kendine meme muayene oranı %42.5, düzenli meme muayene oranını %23.5, sağlık kuruluşunda meme muayenesi yaptırma durumu %11.6, mamografi yaptırma durumu %5.8 ve smear yaptırma oranı ise %20 olduğu bulunmuş olup smear yaptırma ve önemi konusundaki bilgi eksikliğinin yüksek olması dikkat çekmiştir. Serviks ca için aşıyı bilenlerin oranı %38 3 ve bu bilgiyi sağlık kuruluşundan alanların oranı %28.2 olarak tespit edilmiştir, %37.6'sının erken tanı yöntemlerine yönelik herhangi bir bilgi almadığı, %21.7"sinin ise bilgi kaynakları olarak doktorları ve %11.5 oranıyla da hemşireleri gösterdikleri saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kanserin erken teşhisi, Erken tanı, Hasta uyumu, Anketler, Genital neoplazmlar, dişi, Sağlık tutumu, Sağlık bilgisi, tutumları, uygulamaları

Kaynakça

• 1. Akoğlu T: Kanser Oluşumu: İmmünoloji, Genetik, I.Onkoloji Hemşireliği Hizmetiçi Eğitim Kursu, 12-15 Ekim 2000, İstanbul 2. Akyüz A.: Jinekolojik Kanserlerde Genetik, Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 7(1): 1, 2004 3. Atasü T, Aydınlı K.: Jinekolojik Onkoloji I. Baskı, Logos Yayıncılık, İstanbul, 1996 4. Atasü T, Şahmay S.; Jinekoloji, Yenilenmiş ve Genişletilmiş II. Baskı, Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul, 2001 5. Berek S.J., Hacker N.F.,.: Pratik Jinekolojik Onkoloji, (Cev.Ed. GünerH)Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul, 2002 6. Birol L., Akdemir N., Bedük T: İç Hastalıkları Hemşireliği,GeliştirilmişIV. Baskı, sf. 95-145, Vehbi Koç Vakfı Yayınları No:6, Ankara, 1993 7. Çiftçi A., Peker Ö., Eker HH, Köse G, Yılmaz E, Hamdemir E, Konyalıoğlu R., Şengil A.Z: Servikal kanserlerle demografik özellikler arasındaki ilişki: 5410 Vakanın analizi, Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 7(1): 41, 2004 8. Demirsoy A.: Yaşlanmanın ve ölümün evrensel öyküsü, Turkish Journal Of Geriatrics, 1: 1-12, 1998 9. Gerhenson D.M., McGuire P.M., Gore M., Quinn A.M., Thomas G.: Gynecologic Canser: Controversies in Management, Elsevier Churchill Livingstone, USA, 2004 10. Guyton A.C., Hall J.E.: Tıbbi Fizyoloji, (Çev Ed. Çavuşoğlu H.)Yüce Yayım A.Ş.&Nobel Tıp Kitap Evi, İstanbul, 1996 11. GünerH.: Jinekolojik Onkoloji, 3. Baskı, Çağdaş Medikal Kitapevi ve Yayıncılık Hizmetleri, Ankara, 2002 12. Kişnişçi H.A., Gökşin E., Durukan T, Üstay K, Ayhan A., Gürgan T, Önderoğlu, S.L.:Temel Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi, sf 853-1082, Güneş Kitapevi, Ankara, 1996 13. Moore-Higgs J.G.: Women And Canser: A Gynecologic Oncology Nursing Perspective, Second Edition, Jones and Bartlett Publisher, Canada, 2000 14. Platin K: Hemşireler için Kanser El Kitabı, Amerikan Kanser Birliği, I. Baskı, Ankara, 1996 15. Reis K, Beji N.K.: Serviks kanserli kadınlarda risk faktörlerinin belirlenmesi, Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 7(1): 27, 2004