Adaylık Eğitimi Uygulama Sürecinin Aday Öğretmenlerin Görüşlerine Göre İncelenmesi

Year 2020, Issue 6, 117 - 131, 15.03.2020

Salih AKYILDIZ Taner ALTUN Şengül KASIM

https://doi.org/10.21733/ibad.655108

Cited By: 4

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde çeşitli okullarda göreve başlayan öğretmen adaylarının adaylık eğitimi sürecine ile ilgili görüşlerini ve düşüncelerini incelemektir. Çalışma nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde yürütülmüş olup çalışmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim öğretim yılında, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından başlatılan “Aday Öğretmenlerin Yetiştirilme Süreci” uygulamasına Trabzon il merkezinde katılan 100’ü kadın, 21’i erkek olmak üzere toplam 121 aday öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veriler yarı-yapılandırılmış ve açık uçlu sorulardan oluşan yazılı görüş alma anketi ile toplanmıştır. Bu ham veriler daha sonra içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre aday öğretmen yetiştirme sürecinde okul yöneticileri ve danışman öğretmenlerin aday öğretmenlere yardımcı olma açısından yeterince bilgilendirilmediği, bu nedenle bazı sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir. Katılımcılar danışman öğretmenlerini mesleki olarak donanımlı bulmalarına karşın sınıfa aday öğretmenlerle birlikte girmelerinin öğrenci gözünde aday öğretmenlerin imajını düşürdüğü sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonunda aday öğretmen yetiştirme sürecinin kalitesinin artırılmasına yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

öğretmen adayı, adaylık eğitimi, öğretmen yetiştirme.

Evaluation of Teacher Candidacy Training Process Based on Candidate Teachers’ Views

Abstract

The aim of this study is to investigate the views of candidate teachers who started to work in various schools belong to Ministry of National Education about new teacher candidacy training practice. The study was conducted within the qualitative research approach and case study method was utilized. Study group consists of 100 female and 21 male total 121 candidate teachers who joined to “Candidate Teacher Training Process” which was initiated by the Ministry of National Education in 2015-2016 academic year in Trabzon city. The data of the study were collected through a questionnaire consisting of semi-structured and open-ended questions. Obtained raw data was analysed by employing content analysis. According to findings despite school managers and mentor teachers were eager to help candidate teachers due to lack of information some problems were aroused during candidate teacher training process. Participants of the study found mentor teachers adequately equipped however, it was determined that mentor teachers’ presence in the class with candidate teachers was an image breaker for candidates in terms of students’ perspectives. At the end of the study some suggestions were made in order to improve the quality of candidate teacher training process.

 

Keywords

teacher candidates, candidacy training

References

• Ayvaz Düzyol, M. (2012). The effectiveness of induction program for candidate teachers. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Başar, M. ve Doğan, Z. G. (2015). Göreve yeni başlayan öğretmenlerin yaşadığı sosyal kültürel ve mesleki sorunlar. Route Educational and Social Science Journal. 2(4), 375-398.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Çelik, V. (1998). Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin örgütsel sosyalizasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(14), 191-208.
• Çakmak, Z., Kaçar, T., & Arıkan, İ. (2018). Sosyal Bilgiler aday öğretmenlerinin aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Educational Studies, 5(1), 58-82.
• Çimen, G. (2010). İlköğretim aday öğretmenlerinin yetiştirilmesi sürecinin ilköğretim müfettişleri ve okul müdürlerince değerlendirilmesi: Kırıkkale ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Duran, E., Sezgin, F.ve Çoban, O. (2011). Aday sınıf öğretmenlerinin uyum ve sosyalleşme sürecinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi, 31, 465-478.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erdemir, N. (2007). Mesleğine Yeni Başlayan Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Şikayetleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(22).
• Gökulu, A. (2016). Aday öğretmenlerin Türkiye’deki aday öğretmenlik eğitim süreci ile ilgili görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 111-123.
• Gömleksiz, N., Ülkü, A. K., Biçer, S., & Yetkiner, A. (2010). Mesleğe yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları zorluklarla öğretmen adaylarının yaşayabilecekleri zorluklara ilişkin algılarının karşılaştırılması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 12-23.
• Gül, İ., Türkmen, F., & Aksel, N. (2017). Aday öğretmen görüşlerine göre aday öğretmen yetiştirme sürecinin değerlendirilmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 365-388.
• Korkmaz, S. (1999) Göreve yeni başlayan öğretmenlerin mesleğe uyum sorunları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korkmaz, İ., ve Akbaşlı, S. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38(38), 266-277.
• Kozikoğlu, İ. (2016). Öğretimin İlk Yılı: Mesleğin İlk Yılındaki Öğretmenlerin Karşılaştıkları Güçlükler, Hizmet Öncesi Eğitim Yeterlikleri ve Mesleğe Adanmışlıkları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı.
• İlyas, İ. E., Coşkun, İ. ve Toklucu, D. (2017). Türkiye’de Aday Öğretmen Yetiştirme Modeli İzleme ve Değerlendirme. SETA Raporu. Ankara: SETA Yayınları.
• MEB (2016). Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Yönerge. 02.03.2016 tarihli ve 2456947 sayılı Makam Oluru İle yürürlüğe girmiştir.
• MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. 17 Nisan 2015 tarih ve 29329 sayılı Resmi Gazete.
• MEB (2016a). Aday öğretmen yetiştirme programı. 11/07/2016 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/www/aday- ogretmen-yetistirme surecine-iliskinyonerge- ve-yetistirme-programi/icerik/328 adresinden alınmıştır.
• Memduhoğlu, H., B. (2008). Örgütsel sosyalleşme ve Türk Eğitim Sisteminde örgütsel sosyalleşme süreci. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 5 (2),137-153.
• Özonay, İ.Z. (2004).Öğretmenlerin adaylık eğitimi programının değerlendirmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Öztürk, M. (2008). Induction into teaching: Adaptation challenges of novice teachers (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Ankara: ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sarı, M. H., ve Altun, Y. (2015). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 213-226.
• Sarikaya, İ., Samancı, O., & Yılar, Ö. (2017). Aday öğretmen yetiştirme sürecinin aday ve danışman sınıf öğretmenlerinin görüşleri kapsamında değerlendirilmesi: Bir karma yöntem çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 939-989.
• Topsakal, C. ve Duysak, A. (2017). Aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin aday öğretmenler ve diğer paydaşların görüşleri. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 625-638.
• Tunçbilek, M. M.,& Tünay, T. (2017). MEB aday öğretmen yetiştirme süreci uygulamasının ilgili tarafların bakış açısıyla değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(61), 412-427.
• Yalçınkaya, M. (2002). Yeni öğretmen ve teftiş. Milli Eğitim Dergisi, 150, 153-154.
• Yıldırım, Z. Ş. (2010). Evaluation of novice teacher training program: Şanlıurfa example. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yılmaz, M. (2017). Aday öğretmen yetiştirme sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. 6 (16), 135-156.