Bağlanma Kuramı Çerçevesinde Aldatma ve Boşanma

Yıl 2021, Sayı: 10, 248 - 263, 15.08.2021

Eda Kaya

https://doi.org/10.21733/ibad.850705

Cited By: 6

Öz

Geçmişten günümüze evlilik ilişkilerinin en yaygın çatışma sebeplerinden olan aldatma olgusu, kimi zaman ilişkinin sonlanmasına kadar gidebilen yıkıcı etkilere sahiptir. Aldatma; toplumsal, kültürel ve dinsel öğretiler ile yanlış olarak etiketlense de görülme sıklığı oldukça yüksektir. Bu derleme çalışmasının amacı aldatma ve boşanma ilişkisini Bağlanma Kuramı perspektifinden değerlendirmektir. Çalışmada önce yetişkin bağlanma stilleri ve evlilik uyumu ilişkisi ele alınmış, daha sonra bağlanma stilleri ile aldatma eğilimi ve boşanma ilişkisi değerlendirilmiştir. Kuramsal açıdan bağlanma ilişkisi bebeğin bakımverenle ilişkisine bağlı olarak gelişmektedir. Bu bağlanma stilleri yetişkinlikte de etkisini korumakta ve yetişkin bağlanma stilleri romantik ilişkilerde dinamikleri, iletişim becerilerini ve çatışma çözüm stratejilerini belirlemede oldukça etkili konuma gelmektedir. Yetişkin bağlanma stilleri evlilikte aldatma eğilimini anlamlandırmada kilit noktalardan biridir. Ülkemizde aldatma konusuyla ilgili yapılan çalışmalar sınırlıdır ve bağlanma stilleri ile aldatma ve boşanma ilişkisini ele alan çalışma bulunmamaktadır. Çalışma, oldukça güncel bir konu olan aldatmayı bağlanma kuramı perspektifinden ele alması bakımından önemlidir. Çalışmada derlenen bulgular, evlilikte dinamikleri anlamlandırma ve çatışmalara çözüm bulma noktasında alanyazına ve uygulayıcılara izlenecek yollara ilişkin önemli bir perspektif kazandıracaktır.

Anahtar Kelimeler

Bağlanma stilleri, yetişkin bağlanma stilleri, evlilik, aldatma, boşanma

Kaynakça

• Akyüz, E. (1978). Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 11 (1), 1-6.
• Allen, E., & Baucom, D. H. (2004). Adult Attachment and Patterns of Extradyadic Involvement. Family Process, 43(4), 467-488.
• Atkins, D. C., Baucom, D. H., & Jacobson, N. S. (2001). Understanding Infidelity: Correlates in a National Random Sample. Journal of Family Psychology, 15(4), 735-749.
• Banse, R. (2004). Adult Attachment and Marital Satisfaction: Evidence for Dyadic Configuration Effects. Journal of Social and Personal Relationships, 21(2), 273-282.
• Bartholomew, K., & Horowitz, L. M. (1991). Attachment Styles Among \bung Adults: A Test of a Four-Category Model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244.
• Blow, A. J., & Hartnett, K. (2005). Infıdelıty In Commıtted Relatıonshıps I: A Methodologıcal Revıew. Journal of Marital and Family Therapy, 32(2), 183–216.
• Boekhout, B. A., Hendrıck, S. S., & Hendrıck, C. (2003). Explorıng Infıdelıty: Developıng The Relatıonshıp Issues Scale. Journal of Loss andTrauma, 8, 283-306.
• Bowlby, J. ( 1973). Attachment and Loss. New York: Basıc Books.
• Bowbly, J. (2012). Bağlanma. (T. V. Soylu, Çev.) İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Bowbly, J. (2012). Güvenli Bir Dayanak. (S. Güneri, Çev.) İatanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
• Çalışır, M. (2009). Yetișkin Bağlanma Kuramı ve Duygulanım Düzenleme Stratejilerinin Depresyonla İlișkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar(1), 240-255.
• Çavuşoğlu, Z. Ş. (2011). Bağlanma Stilleri Evlilik Uyumu ve Aldatma Eğilimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uzmanlık Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji, İstanbul.
• Demir, D. (2016). Evlilik Uyumu ile Bağlanma Stilleri ve Kişilerarası Problem Çözme Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erbay, E., Gök, F. A., & Kardeş, T. Y. (2015). Aile Mahkemelerine Başvuran ve Boşanma Sürecinde Olan Ailelerin Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (1), 139-154.
• Ertan, Ö. (2002). Bağlanma Stillerinin Eş Seçimi ile Kritik ve Kritik Olmayan Evlilik Dönemlerindeki Doyum Üzerindeki Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Feeney, J.A. (2002). Attachment, Marital Interaction And Relationship Satisfaction: A Diary Study. Personal Relationships, 9 (1), 39-55.
• Glass, S. P., & Wright, T. L. (1992). Justifications For Extramarital Relationships: The Association Between Attitudes, Behaviors, And Gender. The Journal of Sex Research, 29(3), 361-387.
• Gümüş, C. (2017). Ebeveynleri Boşanmış 21 Yaş ve Üzeri Yetişkin Bireylerin Kişilerarası İlişkilerindeki Bağlanma Modelleri ve Ayrılma Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Psikoji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Hall, H. J., & Fıncham, D. F. (2006) Relationship Dissolution Following Infidelity: The Roles of Attributions and Forgiveness. Journal of Social and Clinical Psychology, 25(5), 508-522.
• Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic Love Conceptualized as an Attachment Process. Journal of Personality and Social Psychology, 52( 3), 511-524. Kantarcı, D. (2009). Evli Bireylerin Bağlanma Stillerine Göre Aldatma Eğilimleri ve Çatışma Yönetim Biçimlerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (1995). The Longitudinal Course of Marital Quality and Stability: A Review of Theory, Method, and Research. Psychological Bulletin, 118(1), 3-34.
• Kobak, R. R., & Hazan, C. (1991). Attachment in Marriage: Effects of Security and Accuracy of Working Models. Journal of Personality and Social Psychology, 60(6), 861-869.
• Muşdal Çelebi, B. (2018). The Impacts of Adult Attachment Styles on Marital Relationships. The International Journal of Human and Behavioral Science, 4(1), 1-8.
• Öngider, N. (2013). Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5 (2), 140-161.
• Özenç, E. (2002). The Role Of Attechment Styles İn Partner Pairing And Satisfaction Within Marriage İn Critical And Non-Critical Stages. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara
• Öztahtacı, D. (2017). Evli Kadınlarda Evlilik Doyumu, Yetişkin Bağlanma Stilleri ve Depresyon Düzeyinin İlişkisinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Gaziantep.
• Polat, D. (2006). Evli Bireylerin Evlilik Uyumları, Aldatma Eğilimleri ve Çatışma Eğilimleri Arasındaki İlişkilerin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Salman, N., Uzunboylu, H. (2011). Eşlerin Boşanma Nedenleri ve Eğitimi. Ankara: Pegem Yayınları. Sardoğan, M., Karahan, F., Dicle, A., & Menteş, Ö. (2007). Ebeveyne Bağlanma Düzeyine ve Anne-Babanın Boşanma/Birliktelik Durumuna Göre Çocuklarda Evlilik Çatışımasını Algılama Biçimleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 12-23.
• Selçuk, E., Zayas, V., & Hazan, C. (2010). Beyond Satisfaction: The Role of Attachment in Marital Functioning. Journal of Family Theory & Review, 258-279. Sığırcı, A. (2010). Evli Bireylerde Bağlanma Biçimleri ve Evliliğe Dair İnançların Evlilik Doyumu ile İlişkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Sokolski, D. M., & Hendrick, S. S. (1999). Marital satisfaction. American Journal of Family Therapy, 26(1), 39-49.
• Subotnik, R. (2007). Cyber-infidelity. In P. R. Peluso (Ed.), Infidelity: A practitioner’s guide to working with couple in crisis içinde (pp. 169-190). New York: Taylor and Francis.
• Thompson, A. P. (1982). Extramarital Relations: Gaining Greater Awareness. The Personnel and Guidance Journal, 61(2), 102-105.
• Tortamış, M. (2014). Evli Bireylerde Romantik Kıskançlık Düzeyi ve Aldatma Eğiliminin Şema Terapi Modeli Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan Taycan, S., & Çepik Kuruoğlu, A. (2014). Evlilik Uyumu ile Bağlanma Stilleri ve Mizaç ve Karakter Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(1), 9-18.
• Uzun, K. N. (2017). Bağlanma Stilleri ile Evlilikte İlişki İstikrarı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Varlık Özsoy, E. (2015). Bağlanma, Anksiyete ve Bilgi İşleme. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, Ankara. Weil, M. W. (1975). Extramarıtal Relatıonshıps: A Reappraısal. William Peterson College of New Jersey, 723-725.
• Wiederman, M. W., & Hurd, C. (1999). Extradyadic Involvement During Dating. Journal of Social and Personal Relationships, 16(2), 265-274.
• Yárnoz-Yaben, S. (2010). Attachment Style and Adjustment to Divorce. The Spanish Journal of Psychology, 13(1), 210-219.
• Yaşa, C., & Yıldırım, M. S. (2019). Ebeveynleri Boşanmış Yetişkin Bireylerin Kişilerarası İlişkilerinde Bağlanma Modelleri ile Ayrılma Kaygısının İlişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 267–278.
• Yeniçeri, Z., & Kökdemir, D. (2006). University Students’ Perceptions of, and Explanations for, Infidelity: The Development of the Infidelity Questionnaire (INFQ). Socıal Behavıor And Personalıty, 34(6), 639-650.