Hakemli makaleler, bilimsel yöntemin uygulanmasını, yansızlığı sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. Bu kapsamda Kuramsal Eğitimbilim Dergisi’nin yayın etiği ile açık erişim politikası da, Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) açık erişimde yayımladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları" ve "Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları") yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.
Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale reddedilecektir. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, editör ve/veya hakemler tarafından verilen dönütlere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahiptir.
Yayına hazırlanan çalışma; kitap bölümü, yayınlanmamış bildiri metni ile yüksek lisans veya doktora tezinden üretilmiş ise mutlaka çalışmanın ilk sayfasında İngilizce olarak bu husus belirtilmelidir. (Tez Makalesi Örneği 1: Bu çalışma … tarihinde sunduğumuz/tamamladığımız … başlıklı yüksek lisans tezi/doktora tezi esas alınarak hazırlanmıştır. Bildiri Makalesi Örneği 2: Bu makale, … Sempozyumu’nda sözlü olarak sunulan ve basılmayan “….” adlı bildirinin içeriği geliştirilerek ve kısmen değiştirilerek üretilmiş halidir.).
Bildiriden üretilen makalelerin değerlendirmeye alınabilmesi için yazarın bildirisinin tam veya genişletilmiş metninin yayımlanmadığı ve yayımlanmayacağına dair “Acknowledgements” bölümünde ibare bulunmalıdır. Zira duplication/tekrar yayın/bilimsel yanıltma/çoklu yayın suçtur. TÜBİTAK Yayın Etik Kurulu'na göre tekrar yayın, aynı araştırma sonuçlarını birden fazla dergiye yayım için göndermek veya yayımlamaktır. Bir makale önceden değerlendirilmiş ve yayımlanmışsa bunun dışındaki yayınlar tekrar yayın sayılmaktadır.
Kuramsal Eğitimbilim Dergisi Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesine ve Tübitak Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Yönetmeliği uymaktadır.
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Genel Eylemler
a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlal türleri şunlardır:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
ğ) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
h) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
ı) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
i) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
j) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
k) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak, (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 4)
Etik kurallar çerçevesinde; dergide değerlendirilmesi için Etik Kurul İzni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir:
1. Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
2. İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
3. İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
4. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
5. Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
Editörler:
• açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır.
• inceleme sürecini yönetmekten sorumlu olmalı ve herhangi bir çıkar çatışması durumunda herhangi bir gönderimi reddetme hakkına sahip olmalıdır.
• kendilerine atanan makalelerle doğrudan kişisel ve/veya mali çelişkiler yaşamamalıdır.
• yazar listesinde yer alıyorsa makale süreçlerinde yer almamalıdır.
Yazarlar:
• daha önce bir yerde yayımlanmamış ve yayımlanması üzere başka bir yere gönderilmemiş çalışmalar göndermelidir.
• sadece çalışmaya entelektüel açıdan katkı sağlamış yazarları eklemelidirler.
• İstendiğinde işlenmemiş veri, onam formları ve izin formları gibi ekstra dökümanlar sunmaya hazır olmalıdır.
• çalışmalarını etkileyebilecek kişisel ve finansal ilişkilerini açıklamalıdır. Yazarlar 1) doğrudan ve dolaylı mali destek, ekipman veya malzeme temini veya tarafsız araştırma yürütmelerini ve yayınlamalarını engellemiş olabilecek diğer çıkar çatışması biçimleri dahil olmak üzere tüm araştırma finansmanı kaynaklarını; 2) araştırmayı finanse edenin/verenlerin veya (varsa) sponsorun araştırma tasarımı, yürütülmesi, analizi, yorumlanması ve raporlanmasındaki rolü; 3) Bulgularının yorumlanmasını etkileyebileceği düşünülen veya editörlerin, gözden geçirenlerin veya okuyucuların makul olarak bilmek isteyebilecekleri diğer ilgili finansal ve finansal olmayan çıkarlar ve ilişkileri deklare etmelidir.
• Tek seferde sadece bir dergiye makale göndermelidir.
• başlık sayfasındaki çıkar çatışması bölümünü doldurmalı ve olası bir çelişki olup olmadığını açıkça belirtmelidir.
Hakemler:
• Herhangi bir önemli çıkar çatışması varsa değerlendirme teklifini reddetmelidir (Gizli değerlendirme süreci nedeniyle, yazarlar ve kurumlarıyla ilgili tüm ayrıntıları kaldırıyoruz, ancak hakemler bir hata var ise değerlendirme sürecinden geri çekilebilir ve baş editörü bu konuda uyarabilir).
• yansız ve gizli olarak uzmanlık alanındaki makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• makaleleri yapıcı ve nazik bir şekilde hakaretten kaçınarak değerlendirmelidir.
• makaleleri cinsiyet, din ve siyaset ayrımı gözetmeksizin nesnel bir şekilde içerik bakımından değerlendirmelidir.
• makale hakkında herhangi bir şüphe durumunda baş editöre danışmalıdır.
Makale Değerlendirme Politikası
• Editör gönderinin dergi politikasına uygun ve hakem değerlendirmesi için yeterli olduğunu düşünürse ilgili alan editörüne atar ya da kendisi hakem atayabilir.
• Kuramsal Eğitimbilim Dergisi gizli çift hakem değerlendirmesi sürecini uygular. Uygun ve nitelikli çalışmalar konu alanında uzman ve farklı üniversitelerde çalışan en az 2 hakeme gönderilir.
• İnceleme sürecinde yazar(lar)ın kimliği makaleden çıkarılır ve hakemlerden gizlenir. Hakem, yazar(lar)ın kimliğini ortaya çıkarabilecek herhangi bir bilgi olmadan sadece makale üzerinden değerlendirme yapar.
• Değerlendirme yapmaları için hakemlere 15 gün süre tanınır ve bu süre editör ve/veya alan editörleri tarafından uzatılabilir. Sürecin uzaması durumunda editör ve/veya alan editörleri yeni hakem atayabilir.
• Hakemler şu önerilerden birisini seçer: kabul, ufak düzeltmelerle kabul, önemli düzeltmelerden sonra tekrar görmek istiyorum ve red.
• Hakem değerlendirmeleri olumlu sonuçlanır ise editör ve/veya alan editörleri hakem görüşlerini dikkate alarak kabul etme ya da dergi kalitesini ve prestijini korumak adına makul gerekçe(ler) göstererek makale reddetme yetkisine sahiptirler.
• Hakemlerden makalenin yayınlanması hakkında düzeltmelerle kabul edilmesine ilişkin olumlu görüş gelmesi halinde, makalenin hakem görüşleri doğrultusunda gerekli düzeltmelerinin yapılması amacıyla yazar(lar)a gönderilmesine ve yazar(lar) tarafından gerekli düzeltmelerin yapıldığına kanaat getirilmesi durumunda yayınlanmasına karar verilir. Yazar(lar) tarafından gerekli düzeltmelerin yapıldığına dair kanaat oluşmaz ise makale reddedilebilir. Süresi içerisinde düzeltmeler yapılmazsa süreç yine ret ile sonuçlanabilir. Bu yüzden ret almamak adına yazarların önemli bir gerekçeleri var ise ekstra süre talep etmelidir.
• Hakemlerden makalenin yayınlanmasına ilişkin bir olumlu bir olumsuz görüş gelmesi durumunda üçüncü bir hakemin belirlenmesine ve üçüncü hakemin vereceği karar doğrultusunda editör ve/veya editörler kurulu tarafından makalenin yayınlanmasına veya reddine karar verilir.
• Atanan iki hakemden de makalenin yayınlanmasına ilişkin olumsuz (Red) görüş gelmesi durumunda makalenin reddine karar verilir. Bu kararı editör ve/veya alan editörlerinin değiştirmeye yetkisi bulunmamaktadır.
• Baş editör değerlendirmelerin kalitesini kontrol eder. Eğer hakemler makaleyi herhangi bir makul gerekçe belirtmeksizin kabul veya reddetmişse, Baş editör değerlendirme süreçlerini nihayete erdirmek amacıyla ekstra hakem(ler) atayabilir.
• Hakem raporları tüm durumlarda yazarlara gönderilir.
• Yazar(lar) hakemlerin olumsuz görüşlerine karşı kanıt göstermek koşuluyla itiraz edebilirler. Bu itiraz Yayın Kurulu’nda incelenir ve gerekli görülürse farklı hakem görüşüne başvurulabilir.
Editör ve Yayın Kurulunun Görevleri
• Dergiye gönderilen yazıların hangilerinin yayınlanması gerektiğine karar vermek tamamen Yayıncı ve Yayın Kurulu'nun sorumluluğundadır.
• Editör, makalenin fikri içeriğini değerlendirerek yayın hakkında tarafsız bir karar verir. Yazıların değerlendirilmesi tarafsız ve ayrım gözetmeyen bir şekilde yapılmalıdır.
• Editöryal kararlar, yazarların milliyeti, etnik kökeni, siyasi inançları, ırkı veya dini dahil olmak üzere makalenin kökenlerinden etkilenmez.
• Editör, intihalden şüphelenmek için yeterli neden olması durumunda makaleyi yayınlanmak üzere kabul etmez.
• Editörler, makalelerin metnini küçültme ve düzenleme hakkını saklı tutar.
• Editörler, olası herhangi bir çıkar çatışmasının ortaya çıkmasına izin vermezler.
• Editöryal sürecin herhangi bir katılımcısı tarafından şüpheli yayın suistimali durumunda, kamu soruşturması yürütülmelidir.
Hakemlerin Görevleri
Hakemler, hakem değerlendirme sürecinin temel taşını oluşturur ve değerlendirmeleri, yayınlanan araştırmaların kalitesini sağlar.
Editöryal Kararlara Katkı – Hakem değerlendirmesi, editöre editöryal kararlar vermede yardımcı olur ve yazarla yapılan editöryal iletişimler aracılığıyla yazara makaleyi geliştirmede yardımcı olabilir.
Her makale, sunulan materyalin düzeyi ve anlaşılırlığı konusunda tarafsız bir değerlendirme yapma olanağına sahip en az iki uzman tarafından incelenir.
Hakemler, aşağıdaki ilkelere uygun olarak bir makalenin uzman incelemesini yapar:
• Makalede sunulan sonuçların nesnel ve doğrulanmış bir tahminini sağlamak. Yazar(lar)ın kişisel eleştirisine izin verilmez.
• Yazıyı tüm yönleriyle değerlendirecek uzmanlığa sahip değilse veya çıkar çatışması nedeniyle tarafsız olamıyorsa Editör'ü bilgilendirmek. Editörden gözden geçirme sürecinden affını istemelidir.
• Yazarlar tarafından atıf yapılmamış ilgili yayınlanmış çalışmaları belirlemek. Bir gözlemin, türetmenin veya argümanın daha önce rapor edildiğine dair herhangi bir ifadeye ilgili alıntı eşlik etmelidir.
Yazar(lar)ın Görevleri
• araştırmalarının özgünlüğünü ve önemini tam olarak bildirmek;
• yalnızca orijinal çalışmayı göndermek ve önceden rapor edilmiş herhangi bir materyal için alıntıları kullanmak;
• Kendi kendine intihalden kaçınmak (önceden yayınlanmış çalışmalarını önemli değişiklikler yapmadan yeniden yayınlamaya çalışmak);
• makalenin özel bir materyal olmasını ve daha önce yayınlanmamış veya başka dergilere gönderilmemiş olmasını sağlamak;
• makalelerin içeriği, bilimsel bağlamı ve yasal yönleri için tam sorumluluk almak;
• makale değerlendirmesinin herhangi bir aşamasında veya makalenin yayınlanmasından sonra makaledeki hataları yayın kuruluna bildirmek;
• değerlendirme sürecine katılım sağlamak.
Yazar ve Hakem Ücretleri
Yazarlardan makalelerin gönderilmesi, işlenmesi ve yayınlanması için ücret alınmaz. Makaleleri gözden geçirenlere, hakem değerlendirmesi için ödeme yapılmaz.
İntihal Politikası
• Kuramsal Eğitimbilim Dergisi hiçbir yayınında intihal kabul etmez ve tüm yazıları kontrol etmek için intihal tespit yazılımı (intihal.net) kullanma hakkını saklı tutar. Kısmen veya tamamen intihal şüphesi içeren başvurular reddedilecektir. Yayından sonra intihal tespit edilirse, bu kılavuzun Geri Çekmeler, Düzeltmeler ve Endişe İfadeleri bölümünde özetlenen rehberliğimizi takip edeceğiz. Okurlarımızın, hakemlerimizin ve editörlerimizin, ilgili editör ile iletişime geçerek intihal şüphesini dile getirmelerini bekliyoruz.
• Yazarların makalelerinin özgünlük raporlarını yüklemeleri beklenir. Yazarlar bunu yapamazsa, JTES tüm makaleleri iThenticate veya Turnitin gibi bir özgünlük tespit yazılımı aracılığıyla kontrol etme hakkına sahiptir. Editörler benzerlik raporunu kontrol ederek nihai kararı verirler. Yüksek benzerlik oranları editoryal retlere neden olabilir. Küçük sorunlar varsa, yazarlardan benzerliği azaltmaları istenebilir. Yazılarının benzerlik oranından yazarlar sorumludur.
• Konferanslarda sunulan bildiriler JTES'e gönderilebilir. Ancak yazarların bu bilgiyi başlık sayfasında vermeleri beklenir ve benzerlik oranı orijinal bir yazı kadar düşük olmalıdır. Herhangi bir etik soruna yol açmamak için benzerlik oranı tekrar analiz edilecektir.
Yinelenen ve Gereksiz Yayın
JTES, aşağıdaki durumlar dışında yayınlar arasında önemli ölçüde örtüşmeyi desteklemez:
• editöryal olarak gönderinin akademik söylemi güçlendireceği hissediliyorsa;
• orijinal yayından net bir şekilde farklı ise; ve
• orijinal kaynağa alıntı yapılıyorsa.
Okurlarımızın, hakemlerimizin ve editörlerimizin, ilgili editör ile iletişime geçerek mükerrer veya fazla yayın şüphesini dile getirmelerini bekliyoruz. Yazarlar dergilerimize yazı gönderirken, bu yazılar değerlendirmeye alınmamalı, farklı bir dergi, kitap veya benzeri kurum bünyesinde yayınlanmak veya basılmak üzere kabul edilmemelidir.
Geri Çekme, Düzeltme ve Endişe İfadeleri ve Yayın Sonrası
Geri çekmeler, düzeltmeler ve endişe ifadeleri dergi editörleri tarafından COPE'nin Geri Çekme Yönergeleri uyarınca değerlendirilecektir.
Geri çekmeler, genellikle, bulgularına veya sonuçlarına güvenilmemesi gereken ciddi kusurları olan veya önemli ölçüde intihal veya yaşamı tehlikeye atan içerik içeren makaleler için ayrılmıştır.
Kabul Edilmiş Makaleleri yayınlayan dergiler, kopya düzenleme, dizgi veya redaksiyon sırasında meydana gelebilecekler gibi küçük değişiklikler yapabilir, ancak her türlü önemli düzeltme COPE'nin Geri Çekme Yönergeleri doğrultusunda yapılacaktır. Zaten DergiPark yayım sonrasında ufak düzeltmeler için bir kaç gün süre tanımaktadır ve sonrasında değişiklik yapılamamaktadır.
Telif Hakkı Politikası
• KEG’e yayımlanmak üzere gönderilen yazılar, daha önce yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere başka bir yere gönderilmemiş özgün yazılar olmalıdır.
• Yazarlar, açık erişim politikasının ve Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International lisansının gerekliliklerini kabul eder. Ayrıca KEG’e göndererek çalışmanın telif hakkını reddetmeyi de kabul ederler.
• Yazarlar, çalışmalarının telif hakkını JTES'e devrettiklerini kabul ettikleri için, JTES Yayın Kurulu, yayın süreçlerini devam ettirme hakkına sahiptir. Bu nedenle makalesini geri çekmek isteyen Yazar(lar)ın JTES'e makale geri çekme talebi göndermeleri gerekmektedir. Geri çekme talepleri JTES Yayın Kurulu tarafından değerlendirilecek ve karar bir hafta içinde Yazar(lar)a gönderilecektir.
Yazar(lar)ın aşağıdaki hakları saklıdır:
• Patent hakları,
• Telif hakkı dışında kalan tüm tescilsiz haklar,
• Çalışmanın satılmaması koşuluyla çoğaltma hakkı,
• Yazarın kendi kitaplarında veya diğer akademik çalışmalarda çalışmanın tamamını veya bir kısmını kaynak göstermek koşuluyla kullanma hakkı,
• Çalışmayı kendi üniversitesinin kişisel web sitelerinde veya açık arşivinde telif hakkı detaylarının belirtilmesi şartıyla yayınlama hakkı.
Arşivleme
KEG, dergi içeriğine erişimin elektronik olarak yedeklenmesi ve korunması için LOCKSS arşivleme sistemini kullanır.
Gelir Kaynakları, Reklam ve Doğrudan Pazarlama
• Hosting ve DOI ücretleri TÜBİTAK ULAKBİM tarafından karşılanmaktadır. TÜBİTAK ULAKBİM, Türkiye'de yayınlanan akademik dergilere online barındırma hizmetleri ve DergiPark platformu üzerinden editoryal iş akışı yönetim sistemi sunmaktadır. DergiPark, ulusal akademik dergilerin uluslararası standartlara uygun olarak var olmalarını ve görünürlüklerini artırmalarını destekler.
• KEG dergisinin diğer tüm masrafları Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Eğitim Fakültesi bütçesinden karşılanır.
• Bir devlet üniversitesinin dergisi olarak ücretli veya ücretsiz hiçbir şeyin reklamını yapmıyoruz.
• Derginin web sitesinden herhangi bir hizmet pazarlamaz ve satmayız.