ETİK İLKELER
Araştırma ve Yayın Etiği Standartları
ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, yayın politikasında akademik ilke ve etik değerlere bağlıdır. Etik ilke ve değerlere ilişkin ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak yayın hayatını sürdürmektedir. Bu kapsamda,
COPE (Committee on Publication Ethics) tarafından belirlenen standartlar (https://publicationethics.org/guidance),
YÖK tarafından kabul edilen “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi”, “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehber” ve
Elsevier tarafından akademik dergiler yönünden benimsenen etik ilkelerde (https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/publishing-ethics/ https://www.elsevier.com/editor/perk/ https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/generative-ai-policies-for-journals/ https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/editorial-decision-appeals-policy/ https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/article-withdrawal)
belirlenen esaslar dikkate alınmaktadır. Makale değerlendirme sürecinde kabul edilen araştırma ve yayın etiği standartlarına aykırılığı tespit edilen eserlerin yayın talebi reddedilir. Eserin yayınlanmasından sonra söz konusu aykırılığın tespit edilmesi halinde COPE ve Elsevier ilkelerine göre süreç yürütülür.
*Aşağıda belirtilen esaslar, COPE, YÖK ve Elsevier tarafından belirtilen standartlar esas alınarak hazırlanmıştır. Belirtilen esasların dayanağı olarak yukarıda atıf yapılan ulusal ve uluslararası standartlarda değişiklik veya güncelleme yapılması halinde, söz konusu değişiklikler ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisinin yayın faaliyetleri yönünden doğrudan uygulanır.
Editörlerin Sorumluluğu
1. Gelen makalenin derginin yayın ilkelerine ve etik ilkelere uygunluğunu kontrol eder. Tüm yayın sürecinde COPE ilkelerini, açıklayıcı rehberlerini (https://publicationethics.org/guidance), TR Dizin Editör El Kitabını (https://cabim.ulakbim.gov.tr/cabim/trdizin/editorelelkitap/editorelkitabi.pdf) ve Elsevier Editör Rehberini (https://www.elsevier.com/editor/perk/legal-guide-for-editors) dikkate alır.
2. Yayın sürecini eser sahibinin dininden, cinsiyetinden, uyruğundan, siyasi ve felsefi görüşlerinden bağımsız olarak tarafsız bir şekilde yürütür.
3. Yayın sürecinde çift taraflı kör hakemlik esasına göre hakem belirler ve çift taraflı kör hakemlik esasının korunmasını sağlar (https://www.elsevier.com/reviewer/what-is-peer-review/guidelines), hakemlerin isimlerini açıklamaz. Ayrıca yazar ile hakem arasında çıkar çatışmasının oluşmasını engelleyecek tedbirleri alır.
4. Makaleye ilişkin tüm verileri ve bilgileri, yayınlanana kadar gizlilik çerçevesinde muhafaza eder.
5. Etik standartlar yönünden Dergi’nin kabul ettiği ilke ve standartları dikkate alır. Söz konusu etik ilke ve standartlara dair gelişmeleri ve güncellemeleri takip eder.
6. Paydaşlardan gelen öneri ve eleştirileri dikkate alır.
7. Eserlerin değerlendirme sürecinin öngörülen sürede tamamlanması için gerekli işbirliğini ve koordinasyonu sağlar.
8. Dergiye yayınlanması için gönderilen veya Derginin önceki sayılarında yayınlanmış bir esere ilişkin olarak mükerrer yayın, dilimleme, intihal, uydurma veri, çıkar çatışması ve haksız yazarlık şüphesi oluştuğunda COPE tarafından açıklanan rehber ve ilkelere göre karar alır.
9. Başeditör, yalnızca kendi yetki ve sorumluluğunda olan iş ve işlemleri takip eder. Başeditör ve editörler, a) dergiye gönderilen makaleleri kalite, içerik ve ilgili alana katkı bakımından değerlendirerek, çalışmanın yayın sürecine alınıp alınmayacağına karar verirler. Bu aşamada makale, hakem değerlendirme sürecine girmeden önce reddedilebilir veya iade edilebilir. b) Çalışmada yer alan yapay zeka ürünlerini tespit etmede uygun araçları kullanabilir. c) Hakem sürecinin etik standartlara uygunluğu açısından COPE rehberini dikkate alır. Hakem incelemelerinin ardından, hakem raporlarını değerlendirir. Editörler Kurulu makalenin kabulüne, üçüncü bir hakeme yönlendirilmesine ya da reddedilmesine karar verir. Ret kararının gerekçesi ve hakem raporları yazarla paylaşılır. d) Gerek duyulduğunda, yazarın talebi veya bilgisi doğrultusunda hata sayfası yayınlanabilir veya düzeltme yapılabilir (rehber için bkz. https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/article-withdrawal). e) İki hakemin olumsuz görüş bildirdiği (ret / major) eserler reddedilir. Hakemlerden biri olumsuz görüş bildirirse, makale editörler kurulu kararıyla reddedilebilir veya üçüncü bir hakeme gönderilir. f) değerlendirme süreci sonunda hakeme teşekkür belgesi gönderir. g) Yayınlanan sayı ve makalelere ilişkin bilgi ve belgelerin süresi içinde derginin tarandığı indeks ve veritabanları ile paylaşılmasını takip eder.
10. Editör yardımcıları; a) sorumlu oldukları makalelerin dergi yazım kurallarına uygunluğunu denetleyerek yazarların gerekli düzenlemeleri yapmasına yardımcı olur. Ön inceleme süreci tamamlanan makaleleri, hakem görevlendirmeleri için ilgili editöre yönlendirir. Yazarlarla ve hakemlerle iletişimi sürdürür ve editörlere ihtiyaç duyulan bilgilendirme ve hatırlatmaları yapar. b) Yazarın herhangi bir etik ihlalinde bulunduğunu tespit etmeleri halinde, durumu gecikmeksizin editöre bildirir. c) Değerlendirme süreci sonunda hakeme teşekkür belgesi gönderir. d) Yayınlanan sayı ve makalelere ilişkin bilgi ve belgelerin süresi içinde derginin tarandığı indeks ve veritabanları ile paylaşılmasını takip eder. e) Editörler tarafından verilen iş ve işlemleri takip eder.
Hakemlerin Sorumluluğu
1. Hakemlik daveti gönderilen makalenin konusu uzmanlık alanına girmeyen, zamanında dönüş yapamayacak durumda olan, Dergide değerlendirme sürecinde makalesi olan veya Dergiye aynı sayı için yayınlanmak üzere makale göndermeyi planlayan bir hakem, bu durumu editöre bildirerek hakemlik davetini kabul etmemeli veya hakemlikten çekilmeyi talep etmelidir.
2. Hakemler, Hakem Değerlendirme Formu’nu (değerlendirme formu şablonu için bkz. ASBÜHFD Hakem Değerlendirme Kriterleri) nezaket kuralları çerçevesinde gerçeğe uygun şekilde doldurmalı ve objektif bilimsel değerlendirmelere yer vermelidir. Değerlendirme formu, düşmanca, kışkırtıcı veya küçümseyici kişisel yorumlar içermemelidir.
3. Hakemler, değerlendirmek üzere kendilerine gönderilen makaleleri başka kişilerle tartışmamalı; değerlendirme sürecini gizlilik içinde yürütmelidir.
4. Yazarın herhangi bir etik ihlalinde bulunduğunu tespit etmeleri halinde, durumu gecikmeksizin editöre bildirmelidir.
5. Eser değerlendirme sürecinde COPE (https://publicationethics.org/guidance) ve Elsevier (https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/publishing-ethics#3-duties-of-reviewers) tarafından açıklanan esasları dikkate alır.
Yazarların Sorumluluğu
1. Gönderilen makalede yer alan tüm yazarların, akademik ve bilimsel açıdan doğrudan katkı sunmaları gerekmektedir. Bu doğrultuda “yazar,” yayınlanan araştırmanın kavramsallaştırma ve yapısal düzenlenmesine, veri toplama, analiz ya da yorum süreçlerine belirgin ölçüde katkı sağlayan; ayrıca makalenin yazımı veya içeriğinin eleştirel bir bakışla gözden geçirilmesinde aktif rol üstlenen kişidir. Dergiye gönderilen eserlerde yapay zekâ yazar olamaz. Araştırma-fon desteği, veri toplanması veya araştırma ekibinin genel denetimi tek başına yazarlık hakkı sağlamaz. Çalışmaya katkıda bulunmakla birlikte yazarlık için gerekli ölçütleri karşılamayan kişiler (örneğin teknik destek verenler, yazım aşamasına yardımcı olanlar ya da finansal/materyal destek sağlayanlar) “beyanlar/teşekkür” kısmında belirtilir.
2. Eseri Dergiye göndermeden önce, Derginin benimsediği etik standartlara, yayın ilkelerine ve yazım kurallarına uygun olup olmadığını kontrol ve teyit eder.
3. Eserin araştırma ve yayın ilkelerine uygun olarak hazırlanması yazar(lar)ın sorumluluğundadır. Yazar, eseri göndermekle 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa, YÖK, COPE (https://publicationethics.org/guidance) ve Elsevier (https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/publishing-ethics#4-duties-of-authors) tarafından açıklanan araştırma ve yayın etiği standartlarına uygun olarak eserin hazırlandığını kabul, beyan ve taahhüt eder.
4. Eserlerde yazarların isim sıralaması, ortak bir karar sonucu belirlenmelidir. Yazarlar, Kapak, Beyan ve Telif Hakkı Devir Formu’nu imzalayarak bu sıralamayı onaylamakla yükümlüdür. Yazarlar Kapak, Beyan ve Telif Hakkı Devir Formunda makalenin orijinal olduğunu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığını ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığını, çıkar çatışmasının bulunup bulunmadığını ve formda belirtilen sair hususları doldurup formun imzalı halini sisteme yüklemelidir. Yazar, yapay zekadan yararlandığı durumlarda hangi yapay zekâ aracının nasıl kullanılmış olduğu konusunda şeffaf olmalıdır. Bu kullanım, metin taslağının oluşturulması, dil bilgisi kurallarının denetlenmesi ve önemli bir araştırmanın yapılmasına ilişkin olabilir. Bu durumda yapay zekanın hangi sürümünün hangi tarihte ve çalışmanın hangi aşamasında kullanıldığına ilişkin açıkça bilgi verilmelidir. Etik kurul izininin gerektiği hallerde izin belgesi ile çeviri metinler için yazar veya yayınlama hakkını elinde bulunduran kişi/kurumdan yazılı bir izin belgesi başvuru dosyasına eklenmelidir.
5. Yazar, dergiye gönderdiği makale dosyasında doğrudan veya dolaylı olarak kimlik ve kurum bilgilerini belirtmemelidir. Değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik esasına göre yürütüldüğü için yazar bu bilgileri Kapak, Beyan ve Telif Hakkı Devir Formunda açıklamalıdır.
6. Yazar, yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık tespit ederse, bu hatanın düzeltilmesi ya da çalışmanın geri çekilmesi için editörle derhal iletişime geçerek birlikte çalışmakla yükümlüdür.
YAYIN İLKELERİ
1. ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, kabul ve ilan ettiği araştırma ve yayın ilkeri ile etik değerlere bağlıdır.
2. ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez elektronik ortamda yayınlanır. Her sayıda en fazla on beş eser yayınlanır. Eserlerin son gönderilme tarihi Derginin Haziran sayısı için 1 Nisan; Aralık sayısı için 1 Ekim’dir. Bu tarihlerden sonra gönderilecek eserler, sayının azami yayın sayısına ulaşıldıktan sonra kabul edilen eserler ve sayının yayın tarihinde süreci tamamlanmamış eserler takip eden sayı için değerlendirmeye alınır. Makale süreçlerinin sağlıklı yürütülmesi ve dergi sayılarında yayınlanacak eser sayısının dengeli olmasını sağlamak amacıyla editör kurulu dergiyi eser kabulüne kapatabilir.
3. Başeditör, ASBÜ Hukuk Fakültesi Dekanının önerisi veya uygun görüşü üzerine ASBÜ Bilimsel Yayınlar Koordinatörü tarafından atanır. Dergi editörleri ve görevlileri, Dekanın uygun görüşü üzerine başeditör tarafından belirlenir.
4. Makale değerlendirmesinde çift taraflı kör hakemlik esası benimsenmiştir. Hakemlerin isimleri yayınlanmaz. Yazarla aynı kurumda görev yapan kişiler, eserin değerlendirme sürecinde editörlük ve hakemlik yapamazlar.
5. Ücret politikası: Makale gönderim/süreç işlemleri ücretsizdir. Hiçbir ad altında yazar veya kurumundan ücret alınmaz. Editörlere ve hakemlere ücret ödenmez.
6. Benzerlik ve intihal politikası: Dergi’ye gönderilen eserler, ön inceleme aşamasında intihal açısından değerlendirilir. Kaynakça ve tırnak içinde gösterilen ifadeler hariç alınan benzerlik raporunda %15’ten fazla benzerlik çıkan eserler doğrudan reddedilir. Eserde yayın etiği standartlarına aykırılığın tespit edilmesi halinde derginin kabul ve ilan ettiği etik ilke ve standartlara göre işlem yapılır.
7. Açık erişim politikası: ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi’nde yayınlanan eserler açık erişimlidir ve Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Okurlar, ticari bir amaçla kullanmamak ve gerekli olan hallerde atıfta bulunmak şartıyla, yazarların veya yayıncının izni olmaksızın Dergide yayınlanan eserlerin tam metinlerini okuyabilir, metinleri indirebilir, kopyalayabilir veya çoğaltabilirler.
8. İtiraz politikası: Editör kararlarına karşı yazarın itiraz etmesi halinde, Elsevier itiraz politikası uygulanır (Ayrıntılı bilgi için bkz. https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/editorial-decision-appeals-policy).
9. Endişe, Düzeltme ve Geri Çekme Politikası: COPE Retraction Guidelines (https://publicationethics.org/guidance/guideline/retraction-guidelines) ve Elsevier Correction, Retraction and Removal Policy’de (https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/article-withdrawal) kabul edilen ilkelere ve usule göre göre işlem gerçekleştirilir.
10. Telif politikası: Eserler yayınlanmak üzere kabul edildiği takdirde, elektronik ortamda yayınlamak da dâhil olmak üzere eserlerin tüm yayın/yayım hakları Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesine aittir. Yazarlara telif ücreti ödenmez.
11. Aynı kuruma mensup yazarların bir sayıda yayınlanan eser sayısı, bu sayıdaki eserlerin yüzde ellisinden fazla olamaz. Bir yazarın, bir takvim yılı içinde yalnızca bir eseri hakem değerlendirmesine gönderilir; aynı sayıda veya ardışık dört sayıda birden fazla eseri yayınlanmaz. Buna göre, yazar tarafından gönderilen sonraki tarihli eser doğrudan iade edilir.
12. Dergiye gönderilen yazılar başka bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Yazının dergimize gönderilmiş olması, yazarın bu konudaki taahhüdü anlamına gelir. Dergide yayınlanan çalışmalardaki görüşler ve bu konudaki sorumluluk yazara aittir.
13. Yazarların eserlerini bu dergiye göndermeleri, ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi yayın ilkelerini kabul ettikleri anlamına gelir. Eserler, “Microsoft Office Word” programında yazılmış olmalıdır. Kapak, Beyan ve Telif Hakkı Devir formunun tüm yazarlar tarafından imzalanması ve pdf formatında gönderilmesi gerekmektedir.
14. Yazarlar, eserlerinin dergiye gönderdikleri haliyle “basıma” hazır olduğunu kabul etmiş sayılırlar. Editörler tarafından yapılan ön incelemede, bilimsellik ölçütlerine, dergi yayın ilkelerine ve yazım kurallarına uymadığı tespit edilen eserler iade edilir.
15. Dergide yayınlanacak eserler Türkçe, İngilizce, Almanca veya Fransızca olarak kaleme alınabilir. Eserin, öz ve geniş özet hariç 15.000 kelimeyi aşmaması gerekir. Dergiye gönderilen eserlerin yazım ve atıf kurallarına uygun olması gerekmektedir. Dergiye gönderilen eserlerde, 100-300 kelime arasında öz bölümü ile 500-1500 kelime arasında geniş özet (extended summary) bulunmalıdır. Eser dilinin Türkçe olması halinde; öz bölümü Türkçe ve İngilizce olmalıdır. Eser dilinin Türkçe dışında bir dil olması halinde, bu dilde bir öz ve bu özün Türkçe ve İngilizce çevirisi çalışmaya eklenmelidir. Öz başlığında her dilde olmak üzere 5-7 aralığında anahtar kelimeye ve eserin başlığına yer verilmelidir. Geniş özet, İngilizce olmalıdır.
16. Eserler, ön inceleme aşamasından sonra çift taraflı kör hakemlik sistemine uygun olarak hakem değerlendirmesine tâbi tutulur. Dergide hakem denetiminden geçen ve iki olumlu hakem raporuna sahip eserler yayınlanır. İki hakemin olumsuz görüş bildirdiği (ret / major) eserler reddedilir. Hakemlerden biri olumsuz görüş bildirirse, makale editörler kurulu kararıyla reddedilebilir veya üçüncü bir hakeme gönderilir. Hakem raporunda düzeltme istenmesi durumunda yazar, sadece belirtilen düzeltmeler çerçevesinde değişiklikler yapabilir. Hakemin önerdiği düzeltmeler yazar tarafından yapıldıktan sonra, raporda belirtilmesi halinde eser tekrar hakem denetimine gönderilir.
17. Editör kurulu, yazım kurallarının, yayın ilkelerinde kabul edilen etik ilke ve standartların anlaşılabilirliği ve güncelliği yönünden gerekli takip ve duyuruları yapar; yazarlar ve hakemler başta olmak üzere paydaşları bilgilendirir.
18. Dergi yazım kuralları editör kurulunun kararıyla; yayın ilkeleri, danışma kurulunun görüşü alınarak, editör kurulunun önerisi ve ASBÜ Hukuk Fakültesi Dekanının kararıyla değiştirilir.
ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.