Geographically Marked Turkish Cheeses

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 11 - 21, 28.01.2020

Derya Saygılı Hande Demirci Ufuk Samav

Öz

Turkey is a country with a wide varietyof agricultural and animal products due to its geographical location as well as has a rich culinary culture due to the combination of communities from different cultures. In order to preserve this rich local heritage, registration works are carried out by the Turkish Patent and Trademark Authority and geographical marking is applied to the products. Today, Antep sıkma cheese, Diyarbakır knit cheese, Edirne white cheese, Erzurum civil cheese, Erzurum moldy civil cheese, Erzincan tulum cheese, Ezine cheese, Karaman Divle obruk cheese, Kars kaşar cheese, Yozgat çanak cheese, Antakya sürk cheese, Antakya moldy sürk cheese, Malkara old kaşar cheese and Van otlu cheese were entitled to geographical indication. In this study, it is aimed to protect our products identified with our rich cultural heritage and to introduce geographically marked cheeses while transferring this heritage to future generations

Anahtar Kelimeler

Geographical indication, gastronomy, cheese, tourism

Coğrafi İşaretli Türkiye Peynirleri

Öz

Türkiye, coğrafi konumu itibariyle tarımsal ve hayvansal ürün çeşitliliğinin fazla olduğu ve bunun yanı sıra farklı kültürlerden gelen toplumların bir arada bulunmasıyla zengin mutfak kültürünün oluştuğu bir ülkedir. Sahip olduğumuz bu zengin yöresel mirasın korunabilmesi için tescil işleri günümüzde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yürütülmekte ve ürünlerde coğrafi işaretleme uygulaması yapılmaktadır. Bugüne kadar 32 farklı peynir çeşidi için yapılan başvurudan Antep sıkma peyniri, Diyarbakır örgü peyniri, Edirne beyaz peyniri, Erzurum çivil peyniri, Erzurum küflü çivil peyniri, Erzincan tulum peyniri, Ezine peyniri, Karaman Divle obruğu peyniri, Kars kaşarı, Yozgat çanak peyniri, Antakya sürkü, Antakya küflü sürkü, Malkara eski kaşar peyniri ve Van otlu peyniri coğrafi işaret almaya hak kazanmıştır. Bu çalışmada zengin kültürel mirasımız ile özdeşleşmiş ürünlerimize sahip çıkmak ve bu mirası gelecek nesillere devrederken coğrafi işaretli peynirlerin tanıtılması hedeflenmiştir

Anahtar Kelimeler

Coğrafi işaret, gastronomi, peynir, turizm

Kaynakça

• Akyüz, N., Gülümser, S. (1984). Yozgat çanak peynirinin yapılışı, bileşimi ve olgunlaştırılması. Gıda, 9(4), 232-238.
• Ayber, İ. (2005). Sınai Mülkiyet Hakları ile ilgili uluslararası kuruluşlar (WIPO DTÖ, AB, TPE.). Uzmanlık Tezi, Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Baran, D., Topçu, Y. (2018). Coğrafi işaretli Erzurum küflü peynirinin tüketici tercihlerine dayalı pazarlama taktik ve stratejileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(2), 191-202.
• Durlu-Özkaya, F., Gün, İ. (2007). Anadolu’da peynir kültürü. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül, Ankara, Türkiye. Özet kitabı, s.485.
• Ekinci, M. B. (2014). Coğrafi işaretlemede kullanılan moleküler biyolojik teknikler. 4. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, 17-19 Nisan 2014, Adana, Türkiye. Bildiriler kitabı, s.395.
• Gökovalı, U. (2007). Coğrafi işaretler ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 141-160.
• Gürsu-Doğu, R. P. (2008). Avrupa Birliği’nde kalite politikası ve Türkiye’nin uyumu. AB Uzmanlık Tezi, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve AB Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Hayaloğlu, A. A., Özer, B. (2011). Peynir Biliminin Temelleri. Sidas Medya, İzmir, Türkiye.
• İşleyici, Ö., Sancak, Y. C. Morul. (2011). Divle tulum peynirinde Aflatoksin M1 düzeyi üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 22(2), 105-110.
• Karaca, O. B. (2016). Geleneksel peynirlerimizin gastronomi turizmindeki önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2), 17-39.
• Orhan, A. (2010). Yerel değerlerin turizm ürününe dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” kullanımı: İzmit pişmaniyesi örneği. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi. 21(2), 243-254.
• Sünnetçioğlu, S., Can, A., Durlu-Özkaya, F. (2012). Yavaş turizmde coğrafi işaretlemenin önemi. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 6-9 Aralık, Antalya. Bildiriler kitabı, s. 953-962.
• Şahin, A. Meral, Y. (2012). Türkiye’de coğrafi işaretleme ve yöresel ürünler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2), 88-92.
• Şentürk, B. (2011). Coğrafi işaretlerin ekonomik etkileri: mikro ve makro açıdan bir değerlendirme, Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Tekelioğlu, Y., Demirer, R. (2008). Küreselleşme Sürecinde Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretlerin Geleceği. Küreselleşme. Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu, 27-30 Mart, Antalya. Bildiriler kitabı, s.715-730.
• Topçu, Y. (2018). Erzurum İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sermaye Yapısına Dayalı Risk Düzeyleri. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 28(2), 154-160.
• Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (2019). Sınai Mülkiyet Hakları Bilgi Sitesi. http://www.tesk.org.tr/tr/calisma/sinai/cografi.html
• Türkiye Patent Enstitüsü (2019). Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları Başvuru Kılavuzu. https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/6B3F914C-E72C-437C-8A30-F50C51DE0A23.pdf
• Türkiye’nin Coğrafi İşaretleri (2018). Antakya sürkü (Antakya Çökeleği) (No:330-Mahreç İşareti). https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/330.pdf
• Yenipınar, U., Köşker, H. ve Karacaoğlu, S. (2014). Turizmde yerel yiyeceklerin önemi ve coğrafi işaretleme: Van otlu peyniri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 13-23.