Traditional Anatolian Ceremonial Dishes

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 167 - 176, 25.06.2021

Nuray Güzeler , Çağla Özbek

Öz

Turkish Cuisine has developed by its environment and combined with the characteristics of different cultures to form the rich food culture of today. On the other hand, traditions, religious beliefs and lifestyle with a structure that enriches the culinary culture of Turkey. Birth, marriage, death and other special days related to these events have very important place in the traditions of Turks and these days have influenced the culinary culture. They carry out many social functions such as bringing people together, strengthening social ties, reinforcing common values, keeping traditions alive and transferring them to future generations. The meals served during realization of these activities constitute the basis for culinary cultures which are among the important cultural elements. In this research, the traditions carried from past to present, the customs applied in the ceremonies such as birth, wedding and death and the food culture specific to these days in Anatolia were compiled

Anahtar Kelimeler

Anatolian dishes, birth ceremonies, death ceremonies, wedding ceremonies

Geleneksel Anadolu Tören Yemekleri

Öz

Türk Mutfağı, çevresel etkilere bağlı olarak gelişmeye devam etmekte ve farklı kültürlerin özellikleriyle birleşerek günümüzün zengin yemek kültürünü oluşturmaktadır. Öte yandan gelenekler, dini inançlar ve yaşam tarzı Türkiye’nin mutfak kültürünü zenginleştiren etkenlerdendir. Doğum, evlilik, ölüm ve diğer özel günler Türklerin geleneklerinde çok önemli bir yere sahiptir ve Türk mutfak kültürünü etkilemiştir. Bu özel günler insanları bir araya getirmek, sosyal bağları güçlendirmek, ortak değerleri pekiştirmek, gelenekleri yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak gibi pek çok sosyal işlevi yerine getirmektedir. Bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sırasında sunulan yemekler, önemli kültürel ögeler arasında yer alan mutfak kültürlerinin temelini oluşturmaktadır. Bu araştırmada geçmişten günümüze taşınan gelenekler, doğum, düğün, ölüm gibi törenlerde uygulanan örf ve adetler ve Anadolu’da bu günlere özgü yemek kültürü derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anadolu yemekleri, doğum törenleri, cenaze törenleri, düğün törenleri

Kaynakça

• Akın, G., Gültekin, T., and Özkoçak, V. (2015). Geçmişten Günümüze Geleneksel Anadolu Mutfak Kültürünün Gelişimi [Development and Features of Tradıtıonal Anatolıan Culınary Culture]. Antropoloji Dergisi, 30:33-53. https://doi.org/10.1501/antro_0000000319
• Artun, E. (2001). Adana'da, Törenlere, Adaklara, Özel Günlere Ait Inançlar, Pratikler ve Bunlara Bağli Mutfak Kültürü. Milli Folklor, 13(49):27-37. https://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=49&Sayfa=24
• Bayat, F. and Cicioğlu, M.N. (2008). Türklerde Cenaze Törenleri Bağlaminda Mevlid Okuma Geleneği [Mevlid in the Context of Funeral Ceremonies in Turkic Culture]. Sosyal Bilimler Dergisi, 19:147-155. https://dergipark.org.tr/tr/pub/manassosyal/issue/49945/640045
• Birer, S. (1990). Türk Mutfağinin Tarihsel Gelişim Süreci Içerisindeki Değişimi ve Bugünkü Durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 19(251):260. https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/view/689
• Bodur, S., Güler, S. and Akman, M. (1996). Konya Düğün Yemeği Üzerine Bir Çalişma [A Study on Feast Meals in Konya]. Beslenme ve Diyet Dergisi, 25(2): 38-40. https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/view/490
• Büyüktuncer, Z. and Yücecan, S. (2009). Türk Mutfağının Beslenme ve Sağlık Açısından Değerlendirilmesi [Nutrition and Health Evaluation of Turkish Cuisine]. Beslenme ve Diyet Dergisi, 37(I-2):93-100. https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/view/370
• Ceyhun Sezgin, A. and Onur, M. (2017). Kültür Mirası Düğün Yemeklerinin Gastronomi Turizmi Açısından İncelenmesi: Erzincan İli Örneği [The Investigation of Cultural Heritage Wedding Dishes in Gastronomy Tourism: The Sample of Erzincan City]. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ÖS-IV: 203-214. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erzisosbil/issue/31128/338063
• Çakıcı, H.H. and Zencir, E. (2018). Unutulmaya Yüz Tutmuş Mutfak Kültürleri: Çakırözü Köyü Örneği [Cuisine Cultures Sunk into Oblivion: Example of Çakırözü Village]. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(Special issue 3):285-297. DOI: 10.21325/jotags.2018.255
• Çapar, G. and Yenipınar, U. (2016). Somut Olmayan Kültürel Miras Kaynağı Olarak Yöresel Yiyeceklerin Turizm Endüstrisinde Kullanılması [(Use of Local Food as a Source of Intangiable Cultural Heritage in Tourism Industry]. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue 1): 100-115. DOI: 10.21325/jotags.2016.25
• Çekiç, İ. (2015). Geçmişten Günümüze Törensel Bir Yemek: Keşkek. Master Science Thesis, Gaziantep University Gastronomy and Kitchen Arts Departments, Gaziantep, p.76.
• Erdem Nas, G. (2015). Yörük Kültüründe Düğün-Ölüm Âdetleri ve Adlandırmaları (Anamur Örneği) [Wedding - Funeral Customs and Their Naming in Yoruk Culture (Case of Anamur)]. Journal of Turkish Language and Literature, 1(2):25-32. https://dergipark.org.tr/tr/pub/littera/issue/19388/205839
• Eroğlu, E. and Sarıca, N. (2012). Midyat Süryanilerinin Düğün Gelenekleri [The Wedding Traditions of Assyrians in Midyat]. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3):1189-1199. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423933565.pdf
• Güldemir, O. and Işık, N. (2011). Nevşehir Mutfak Kültürü ve Yemekleri. I. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu, 16-19 November, Nevşehir, p.151-177.
• Güler, S. (2010). Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları [Turkish Kitchen Culture and Eating and Drinking Habits]. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26:24-30. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876631.pdf
• Irmak, Y. (2016). Doğumdan Ölüme Bingöl Geçiş Dönemleri İnanç ve Uygulamaları [Beliefs and Practices in Bingöl During the Transition Periods from Birth to Death]. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11):113-132. http://busbed.bingol.edu.tr/tr/download/article-file/438740
• Işık, N., Kılıçarslan, A., Güldemir, O., Önay Derin, D. and Barı, N. (2017). Ilgın Mutfak Kültürü ve Yemekleri [Ilgın Cuisine and Foods]. Selçuk Ün. Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38): 86-94. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/1356
• Sağır, A. (2012). Bir Yemek Sosyolojisi Denemesi Örneği Olarak Tokat Mutfağı [As a Case of Sociology of Food Tokat Cuisine]. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4):2675-2695. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423933496.pdf
• Sağır, A. (2016). Ölüm Sosyolojisi Bağlaminda Yemek, Cenaze ve Ölümün Sofra Pratikleri Üzerine [Food, Funeral and Death of Dining Practices the Context of Death Sociology]. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20 (1):271-298. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tsadergisi/issue/21499/230535
• Sandıkçıoğlu, T., Şahin, H., Başaran, V., Güldemir, O., Samancı, Ö., Soner, F. and Dündar Arıkan, A. (2019). Türk Mutfak Kültürü. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3286.
• Solmaz, Y. and Dülger Altıner, D. (2018). Türk Mutfak Kültürü ve Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme [Evaluation of Turkish Cuisine and Dietary Habits]. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3):108-124. https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue/41819/469523
• Sürücüoğlu, M. S. and Özçelik, A. Ö. (2008). Türk Mutfak ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi. 38. İcanas Kongresi., 10-15 Eylül, Ankara, 1289-1310.
• Toprak, L., Çelikel Güngör, A. and Gürbüz, S. (2018). Yerel Yemekler: Mardin Örneği. Anadolu I. Uluslararasi Multidisipliner Çalişmalar Kongresi, 28-29 December, Diyarbakır, p.711-714.
• Türk, H. and Şahin, K. (2014). Antakya Geleneksel Yemek Kültürü [Traditional Food Culture of Antakya]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/183214
• Yalçın Çelik, D. (2010). Mengen’de Özel Gün Yemekleri [Feast For Special Days In Mengen]. Millî Folklor, 22(86):127-139. http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=86&Sayfa=124