Yaşam Temelli Öğretim Modeliyle “Fotosentez” Konusunun Öğretimi: REACT Stratejine Dayalı Bir Uygulama

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 2, 21 - 45, 30.12.2016

Şeyda Gül

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.273962

Cited By: 12

Öz

Bu çalışmada, 
ortaöğretim on birinci sınıf biyoloji dersinde REACT stratejisine dayalı
öğretimin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına, motivasyonlarına, sorgulayıcı
öğrenme becerileri algılarına ve fotosentez konusuyla ilgili anlamalarının
kalıcılık düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma yöntemi olarak araçsal
(instrumental) durum çalışmasının kullanıldığı çalışma, Kars il merkezindeki
bir lisenin iki farklı 11. sınıf şubesinde öğrenim gören toplam 52 öğrenci (32
kız, 20 erkek) üzerinde yürütülmüştür. Öğretim esnasında 11. sınıf biyoloji
öğretim programında yer alan “Fotosentez” konusu REACT stratejisine dayalı
olarak işlenmiştir. Çalışmada veriler “Biyoloji Dersine Yönelik Tutum Ölçeği
(BDTÖ)”,  “Biyoloji Dersi Motivasyon
Anketi (BDMA)”, “Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Algısı Ölçeği (SÖBAÖ)”,
“Fotosentez Başarı Testi (FBT)” ve yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla
toplanmıştır. Elde edilen bulgular, kullanılan yöntemin öğrencilerin tutum,
motivasyon ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları üzerinde istatistiksel
olarak anlamlı bir etki yaratmamakla beraber öğrenmenin kalıcılığını
sağladığını ortaya koymuştur. Buna göre biyolojinin farklı konularında veya
farklı alanlarda bu çalışmaya benzer nitelikte çalışmaların yapılması
önerilebilir. 

Anahtar Kelimeler

REACT stratejisi, fotosentez, tutum, motivasyon

Teaching “Photosynthesis” Topic through Context-Based Instruction: An Implementation Based REACT Strategy

Öz

The aim of this study is
to examine the effect of the teaching intervention with REACT strategy on grade
11 students’ attitudes, motivations, perceptions of inquiry learning skills and
the retention of understanding of photosynthesis topic. The sample comprised of
a total of  52 (32 female, 20 male) grade
11 students drawn from two intact classes in a secondary school in center of Kars.
“Photosynthesis” topic in the 11th grade secondary school biology curriculum
was taught through REACT strategy. Within an instrumental case study, the data
were collected by means of “Attitude Scale towards Biology Course (ASBC)”,
“Motivation Scale towards Biology Course (MSBC), “Inquiry Learning Skills
Perception Scale (ILSPS) and “Photosynthesis Achievement Test (PAT)” and
semi-structured interviews. The findings of the study indicated that the teaching
intervention didn’t result in statistically significant effects on the
students’ attitudes, motivations, perceptions of inquiry learning skills, but
increased the retention of learning. Similar to this study, different studies
can be implemented with various branches and different topics of biology.

Anahtar Kelimeler

REACT strategy, photosynthesis, attitude, motivation

Kaynakça

• Gül, Ş., Özay-Köse, E., & Konu, M. (2014). Genetik ünitesinin öğretiminde kavram karikatürü kullanımının biyoloji öğretmeni adayları üzerine etkisi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(1), 1-22.
• Gül, Ş, Gürbüzoğlu-Yalmancı, S., & Yalmancı, E. (2017). Boşaltım sistemi konusunun öğretiminde REACT stratejisinin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi (baskıda).
• Gürsoy-Köroğlu, N. (2010). Yaşam temelli öğrenme yaklaşımının, öğretmen adaylarında çevreye yönelik ilgi, tutum ve çevre bilinçli tüketici davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Hasweh, M. Z. (1987). Effects of subject-matter knowledge in the teaching of biology and physics. Teaching and Teacher Education, 3(2), 109-120.
• Heller, P. & Hollabaugh, M. (1992). Teaching problem solving through cooperative grouping. Part 2: Designing problems and structuring groups. American Journal of Physics, 60, 637-644.
• Holman, J. & Pilling, G. (2004). Thermodynamics in context: a case study of contextualized teaching for undergraduates. Journal of Chemical Education, 81(3), 373-375.
• İlhan, N. (2010). Kimyasal denge konusunun öğrenilmesinde yaşam temelli (context based) öğretim yaklaşımının etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• İrez, S. & Yavuz, G. (2009). Biyoloji öğretmenlerinin yeni öğretim programlarının getirdiği değerlendirme yaklaşımları hakkındaki görüş ve uygulamaları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 30, 137-158.
• Karslı, F. & Yiğit, M. (2015). 12. sınıf alkenler konusunda bağlam temelli öğrenme yaklaşımının REACT stratejisine göre bir çalışma yaprağı geliştirilmesi. IV. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, s. 49, Balıkesir.
• Kesner, M., Hofstein, A., & Ben-Zvi, R. (1997). Student and teacher perceptions of industrial chemistry case studies. International Journal of Science Education, 19(6), 725-738.
• Kurnaz, M. A. (2013). Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli fizik problemleriyle ilgili algılamalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 375-390.
• Kutu, H. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeli ile modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kutu, H. & Sözbilir, M. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 29-62.
• McMillan, J.H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Edition). New York: Pearson Publishing.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskı) (Çeviri Editörü Selahattin Turan), Ankara: Nobel yayınevi
• Özay-Köse, E. & Çam-Tosun, F. (2011). Yaşam temelli öğrenmenin sinir sistemi konusunda öğrenci başarılarına etkileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(2), 91-106.
• Öztaş, H. & Özay, E. (2004). Biyoloji öğretmenlerinin biyoloji öğretiminde karşılaştıkları sorunlar (Erzurum örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(1), 69-76.
• Öztürk-Akar, E. (2014). Türk biyoloji öğretmenlerinin eğitim programı uygulamasında yaşadıkları kısıtlılıklarla ilgili algıları. Eğitim ve Bilim, 39(174), 388-401.
• Pelaez, N.J., Boyd, D.D., Rojas, J.B., & Hoover, M.A. (2005). Prevalence of blood circulation misconceptions among prospective elementary teachers. Advances in Physiology Education, 29, 172-181.
• Pilot, A., & Bulte, A. M. W. (2006). Why do you “need to know”? context-based education. International Journal Science Education, 28(9), 953-956.
• Saka, A. Z. (2010). Investigation of student-centered teaching applications of physics student teachers. Eurasian Journal of Physics and Chemistry Education, 1(1), 51-58.
• Sözbilir, M., Sadi, S., Kutu, H., & Yıldırım, A., (2007, Haziran). Kimya eğitiminde içeriğe/bağlama dayalı (Context-Based) öğretim yaklaşımı ve dünyadaki uygulamaları. I. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, s. 108, İstanbul.
• Taşkoyan, S. N. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde sorgulayıcı öğrenme stratejilerinin öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme becerileri, akademik başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Topuz, F. G., Gençer, S., Bacanak, A., & Karamustafaoğlu, O. (2013). Bağlam temelli yaklaşım hakkında fen ve teknoloji öğretmenlerinin görüşleri ve uygulayabilme düzeyleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 240-261.
• Ültay, N. & Çalık, M. (2011). Asitler ve bazlar konusu ile ilgili örnekler üzerinden 5E modelini ve REACT stratejisini ayırt etmek. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 199-220.
• Ültay, N. & Çalik, M. (2012). A Thematic review of studies into the effectiveness of context-based chemistry curricula. Journal of Science Education and Technology, 21(6), 686-701.
• Ültay, E. (2014). İtme, momentum ve çarpışmalar konusuyla ilgili bağlam temelli öğrenme yaklaşımına dayalı açıklama destekli REACT stratejisine göre geliştirilen etkinliklerin etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Ültay, N. & Çalik, M. (2016). A comparison of different teaching designs of ‘acids and bases’ subject. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(1), 57-86.
• Ültay, N., Durukan, Ü. G., & Ültay, E. (2015). Evaluation of the effectiveness of conceptual change texts in the REACT strategy. Chemistry Education Research and Practice, 16(1), 22-38.
• Ünal, H. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin yasam temelli yaklaşıma uygun olarak yürütülmesinin “madde-ısı” konusunun öğrenilmesine etkilerinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ünal, Ş. (2016). Biyoloji dersi çevre konularının öğretiminde yaşam temelli yaklaşıma dair örnek olay inceleme ve araştırma sorgulama temelli bilim öğrenme öğretim yöntemlerinin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Yeşilyurt, S., & Gül, Ş. (2009). Biyoloji tutum ölçeği. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 239-258.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı), Ankara: Seçkin yayınevi.
• Yıldırım, G. (2015). İlkokul 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde bağlam temelli öğrenme uygulamaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Yiğit, M. (2015). 12. sınıf öğrencilerinin hidrokarbon bileşikleri konusundaki kavramsal anlamalarına, bağlam temelli öğrenme yaklaşımının react stratejisine göre hazırlanmış materyallerin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Giresun Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Giresun.
• Yolcu, S. (2014). Ortaöğretimde beslenmeye yönelik bilgilerin bağlam temelli öğrenme düzeyine etkisi ve uygulanma oranları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.