ÖĞRETME-ÖĞRENME SÜRECİNDE YAPILANDIRMACI ÖĞRETMEN PERFORMANSI DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: BİR RUBRİK ÇALIŞMASI

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 232 - 256, 28.06.2020

Birsen Bağçeçi , Mehmet Başaran , Esra Doğan , Asiye Şahin

https://doi.org/10.35452/caless.2020.11

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmada öğretme-öğrenme süreçlerinde yapılandırmacı öğretmen performansının değerlendirilmesinde kullanılabilecek rubriğin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla hem yapılandırmacı yaklaşım hem de rubrik geliştirme literatürü incelenmiştir. İlgili alanyazından yola çıkarak yedi boyuttan oluşan (bireysel farklılıkları dikkate alma, ön bilgilerin ortaya çıkarılması, bilginin yeniden yapılandırılması, bilginin uygulanması, farklı öğretim yöntemleri ve teknikleri kullanma, iş birliği ve yansıtma) bir rubrik hazırlanmıştır. Oluşturulan taslak rubriğin kapsam geçerliğinin sağlanmasında uzman görüşü alınarak Lawshe tekniği kullanılmıştır. Kapsam geçerlik indeksi 0.867 olarak bulunmuştur. Güvenirlik sağlaması için hem uygulamalar arası hem de madde boyutunda Ağırlıklı Kappa Katsayısına bakılmıştır. Uygulamalar arası ağırlıklı kappa katsayısı 1,00 bulunarak mükemmel uyum olduğu tespit edilmiştir. Madde boyutunda ise ağırlıklı kappa katsayısı “bireysel farklılıkları dikkate alma” boyutunda 0,688, “ön bilgilerin ortaya çıkarılması” boyutunda 0,565, “bilginin yeniden yapılandırılması” boyutunda 0,661, “bilginin uygulanması” boyutunda 0,667, “farklı öğretim yöntemleri ve teknikleri kullanma” boyutunda “0,559, işbirliği” boyutunda 0,552 ve “yansıtma” boyutunda 1,00 bulunmuştur. Bu sonuçlar öğretme öğrenme sürecinde yapılandırmacı öğretmen performansı değerlendirme rubriğinin güvenilir ve geçerli olduğunu göstermektedir. Geliştirilen bu rubrik özellikle öğretmenleri sınıf ortamında değerlendirmek isteyen okul müdürleri ve bu konuda çalışma yapmak isteyen araştırmacılar tarafından kullanılacak bir değerlendirme aracı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Yapılandırmacı Yaklaşım, Öğretmen Performansı, Rubrik

CONSTRUCTIVIST TEACHER PERFORMANCE EVALUATION SCALE IN THE TEACHING-LEARNING PROCESS: A RUBRIC STUDY

Öz

This study aims to develop a rubric used to assess teachers’ performance in a constrcutive teaching setting. For this reason, both constructivism literature and rubric development literature were reviewed. Based on the literature review, a seven-criterion rubric was developed including the criteria of individual needs orientation, pre-existing knowledge elicitation, knowledge restructuring, knowledge application, using diverse teaching strategies, collaboration and reflection. Lawshe technique was used to assure the validity of the rubric. The content validity index was found 0.867. Academicians were asked to asssess whether each criterion and its definition was approppriate in terms of constructivist teaching theory. To evaluate the realibility of the rubric, Weighted Kappa Coefficient was analyzed on the basis of every single criterion and ten assessment practices. Accordingly, Weighted Kappa Coefficient of the rubric was found 1,00 refered to a perfect consistency between two raters; for individual needs orientation 0,688; pre-existing knowledge elicitation 0,565; knowledge restructuring 0,661; knowledge application 0,667; using diverse teaching strategies 0,559; collaboration 0,552; and reflection 1,00. The results indicates that the Constructivist Teacher Assessment Rubric is reliable and valid to assess teachers’ performances in a constructivist teachin setting. The rubric can be utilized as an alternative assessment tool by school principals intended to assess teachers in teaching settings and by researchers studying constructivist-teaching theory.

Anahtar Kelimeler

Constructivist Approach, Teacher Performance, Rubric

Kaynakça

• Akınoğlu, O. (2014). Yapılandırmacılık. B. Oral (Ed.), Öğrenme öğretmen kuram ve yaklaşımları (ss.429-446). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aktaş, M. & Alıcı, D. (2018). Yazılan hikâyeyi değerlendirmeye yönelik analitik rubrik geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 597-610.
• Aydın, H. (2012). Felsefi temelleri ışığında yapılandırmacılık. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bremer, A. (2020). How Teachers of Different Content Areas Use and Define Rubrics. (PhDDissertations), Theses, and Projects. 302. Retrieved from https://red.mnstate.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1324&context=thesis
• Çelik, T., Demirgüneş, S. ve Baştuğ, M. (2014). Metin oluşturma ve değerlendirmeçalışmalarına yönelik “Okur Dostu” metin değerlendirme rubriği geliştirme çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(14), 65-82.
• Çiftçi, S., Sünbül, A.M. ve Köksal, O. (2013). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşıma göre düzenlenmiş mevcut programa ilişkin yaklaşımlarının ve uygulamalarının eğitim müfettişlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Mersin Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 281-295.
• Çınar, O., Teyfur, E. ve Teyfur, M. (2006). İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin yapılandırmacı eğitim yaklaşımı ve programı hakkındaki görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 47-64.
• Ergün, H., Gürel, Z. ve Çorlu, M.A. (2011). Problem tasarlama performansının değerlendirilmesinde kullanılabilecek bir rubriğin geliştirilmesine ilişkin bir araştırma. Milli Eğitim Dergisi, 191, 39-55.
• Fer, S. ve Cırık, İ. (2006). Yapılandırmacı öğrenme ortamı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması, bildiri, XV. Ulusal eğitim Bilimleri Kongresi, 13-15 Eylül 2006, Muğla Üniversitesi eğitim Fakültesi, Muğla.
• İncirkuş, A. F. ve Beyreli, L. (2019). Öyküleyici metinler aracılığıyla eleştirel düşünme becerilerini değerlendirmeye yönelik bir rubrik. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 597-629. Jackson, C. W., ve Larkin, M. J. (2002). Teaching students to use grading rubrics. Teaching exceptional children, 35(1), 40-45.
• Kan, A. (2007). Performans değerlendirme sürecine katkıları açısından yeni program anlayışı içerisinde kullanılabilecek bir değerlendirme yaklaşımı: Rubrik puanlama yönergeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi,7(1), 129-152.
• Koç, G. ve Demirel, M. (2008). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının duyuşsal ve bilişsel öğrenme ürünlerine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 629-661.
• Koç, G. ve Demirel, M. (2004). Davranışçılıktan yapılandırmacılığa: Eğitimde yeni bir paradigma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 174-180.
• Korkmaz, H. (2004). Fen ve teknoloji eğitiminde alternatif değerlendirme yaklaşımları. Yeryüzü Yayınevi.
• Özerbaş, M.A. (2007). Yapılandırmacı öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 609-635.
• Perlman, C. C. (2003). Performance assessment: Designing appropriate performance tasks and scoring rubrics. Understanding scoring rubrics: A guide for teachers (497-506). College Park: MD: ERIC Clearinghouse on Assessment and Evaluation. Retrieved from http://files.eric.ed.gove/fulltext/ED480070.pdf
• Popham, W. J. (1997). What’s wrong-and what’s right-with rubrics. Educational Leadership. 55, 72-75.
• Sarıca, Ç. H. & Usluel, K. Y. (2016). Eğitsel bağlamda dijital hikâye anlatımı: bir rubrik geliştirme çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 6 (2), 65- 83.
• Veneziano L. ve Hooper J. (1997). “A method for quantifying content validity of health-related questionnaires”. American Journal of Health Behavior, 21(1):67-70.
• Wiggins, G. P. (1998). Chapter 7 - Scoring Rubrics. In Educative assessment: Designing assessments to inform and improve student performance (pp. 153-185). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Yılmaz, M. & İnceağaç, M. (2017). Görsel sanatlar eğitimi uygulamalarında edebiyat ürünlerinin etkisini belirlemeye yönelik dereceli puanlama anahtarının (rubrik) geliştirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (3), 1- 16.
• Yurdakul, B. ve Demirel, Ö. (2011). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin üst biliş farkındalıklarına katkısı. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 71-85.
• Whittaker, C. R., Salend, S. J., & Duhaney, D. (2001). Creating instructional rubrics for inclusive classrooms. Teaching Exceptional Children, 34(2), 8-13.