A Study on Online Social Network Games Players’ Cyberbullying Sensibility and Aims of Facebook Usage / Çevrimiçi Sosyal Ağ Oyunu Oynayan Bireylerin Siber Zorbaliğa Duyarlılık Düzeyleri ile Facebook Kullanım Amaçları Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 3, 501 - 520, 21.04.2016

Ezgi Doğan Cansu Çaka Yusuf Levent Şahin

Öz

Bu araştırmada çevrimiçi sosyal ağ oyunu oynayan bireylerin Facebook kullanım amaçları ile siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma 2014-2015 bahar yarıyılında Facebook uygulaması üzerinden çevrimiçi oyun oynayan, yaşları 10 ile 55 arasında değişen 1590 katılımcı ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Facebook Kullanım Amacı Ölçeği ile Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma tekil ve ilişkisel tarama modelleri ile tasarlanmıştır. Veriler betimsel istatistikler ve tek faktörlü ANOVA ile analiz edilmiştir. Çalışma sonuçları, katılımcıların Facebook’u sırasıyla günlük ihtiyaçlara yönelik, sosyal ilişkiler kurma ve çalışma amaçlı kullanmayı tercih ettiklerini göstermektedir. Ayrıca çevrimiçi sosyal ağ oyunu oynayan bireylerin siber zorbalığa ilişkin duyarlılıkları düşüktür. Son olarak araştırma sonuçlarına göre siber zorbalığa duyarlılık düzeyi genel olarak Facebook kullanım amacını etkilemektedir.

Kaynakça

• Akbulut, Y., Şahin, Y. L. Ve Erişti, B. (2010). Development of a scale to investigate cybervictimization among online social utility members. Contemporary Educatıonal Technology, 1(1), 46-59.
• Aktürk, A. O. (2015). Analysis of cyberbullying sensitivity levels of high school students and their perceived social support levels. Interactive Technology and Smart Education, 12(1), 44-61.
• Arıcak, O.T. (2011).Siber zorbalık: Gençlerimizi bekleyen yeni tehlike. Kariyer Penceresi, 2(6), 10-12.
• Arıcak OT, Kınay H and Tanrıkulu T (2012) Initial psychometric findings of cyber bullying scale. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi 9(1), 101-114.
• Boyd, D. M. ve Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 11, 210-230.
• Campaign Türkiye (2014). Facebook Türkiye rakamlarını açıkladı. 26.04.2015 tarihinde http://www.campaigntr.com/2014/02/20/68209/facebook-turkiye-rakamlarini-acikladi/ adresinden ulaşılmıştır.
• Englander, E. ve Muldowney, A. (2007). Just turn the darn thing off: Understanding cyberbullying. Proceedings of Persistently Safe Schools, 10(4), 83-92.
• Facebook, (2013). Facebook stats. 26.04.2015 tarihinde https://newsroom.fb.com/company-info/ adresinden ulaşılmıştır.
• Filiz, O., Erol, O., Dönmez, F. İ. ve Kurt, A. A. (2014). BÖTE bölümü öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 3(2), 17-28.
• Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2011). How to design and evaluate research in education (7th edt.). New York: McGraw-Hill.
• Gezgin, D. M. ve Çuhadar, C. (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin duyarlılık düzeylerinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 93–104.
• Gülbahar, Y., Kalelioğlu, F. ve Madran, O. (2010). Sosyal ağların eğitim amaçlı kullanımı. XV. Türkiye'de İnternet Konferansı, 2-4 Aralık, İstanbul.
• Haseski, H. İ., Şahin, Y. L., Yılmaz, E. ve Erol, O. (2014). The investigation of the relationship between lifelong learning tendencies and aims of using Fcabook. Journal of Theory and Practise in Education, 10(2), 331-351.
• Huck, S. W. (2012). Reading statictics and research (6th. Baskı). Boston: Pearson.
• Karal, H.ve Kokoç, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(3), 251-263.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayri, M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 51- 64.
• Mahajan, P. (2009). Use of social networking in a linguistically and
• culturally rich India. The International Information & Library Review, 41(3), 129-136.
• Mazman, S. G. (2009). Sosyal ağların benimsenme süreci ve eğitsel bağlamda kullanımı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• McLoughlin, C. ve Lee, M. J. (2007). Social software and participatory learning: Pedagogical choices with technology affordances in the Web 2.0 era. Ascilite Conference, 2-5 December, Singapore.
• Onat, F. ve Alikılıç, Ö. (2008). Sosyal ağ sitelerinin reklam ve halkla ilişkiler ortamları olarak değerlendirilmesi. Journal of Yaşar University, 3(9), 1111-1143.
• Sezgin, S., Erol, O. Dulkadir, N. ve Karakaş, A. (2011). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri (BÖTE) öğrencilerinin Facebook kullanım amaçları ve eğitsel bağlamda kullanımı ile ilgili görüşleri: MAKÜ örneği. 11thInternational Educational Technology Conference.
• Smith, P. K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S., & Tippet, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49 (4) 376–385.
• Şahin M., Sarı S. V., Özer Ö. ve Er S. H. (2010). Lise öğrencilerinin siber zorba davranışlarda bulunma ve maruz kalma durumlarına ilişkin görüşleri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 257-270.
• Şener, G. (2009). Türkiye’de Facebook kullanımı araştırması. XIV. Türkiye’de Internet Konferansı, 12-13 Aralık, Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
• Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T. (2013). Sensibility development program against cyberbullying. New Media & Society, 0(0), 1-12.
• Tanrıkulu, T., Kınay, H. ve Arıcak, O. T. (2013). Siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 38-47.
• Uysal, İ., Duman, G., Yazıcı, E. ve Şahin, M. (2014). Öğretmen adaylarının siber zorbalık duyarlılıkları ve siber zorbalık duyarlılık ölçeğinin bazı psikometrik özellikleri. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 191-210.
• Willard, N. (2005). Educator’s guide to cyberbullying addressing the harm caused by outline social cruelty. 22.04.2015 tarihinde http://www.asdk12.org/MiddleLink/AVB/bully_topics/EducatorsGuideCyberbullying.pdf adresinden ulaşılmıştır.