Problem Solving Skills And Critical Thinking Dispositions Of Electric/Electronic Engineering Students: Case of Karadeniz Technical University /Elektrik/Elektronik Mühendisliği Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri:

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 4, 1124 - 1142, 20.03.2015

Hacer Özyurt , Özcan Özyurt

Öz

Bu çalışmanın amacı elektrik-elektronik mühendisliği öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin, problem çözme becerilerinin ve bu ikisi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma 2013-2014 bahar yarıyılında Türkiye’deki bir üniversitede yürütülmüştür. Çalışma mühendislik fakültesi, elektrik-elektronik mühendisliği bölümünden 190 öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmada eleştirel düşünme eğilimi düzeyinin belirlenmesi için Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (KEDEÖ), problem çözme becerisi düzeyinin belirlenmesi için Problem Çözme Ölçeği (PÇÖ) kullanılmıştır. Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Veriler SPSS 16.0 programı ile bağımsız t-testi, Kruskal-Wallis testi ve Pearson korelasyon katsayısı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçları mühendis adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve problem çözme becerisi düzeylerinin genel olarak yüksek olduğunu ve bu düzeylerin cinsiyet ve sınıf değişkenlerine göre farklılaşmadığını göstermiştir. Ayrıca öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimi ve problem çözme becerileri arasında orta düzeyde bir ilişki bulunduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme eğilimi, problem çözme becerisi, mühendislik eğitimi

Kaynakça

• Allen, D. G., Rubenfeld, M. G., & Scheffer, B. K. (2004). Reliability of assessment of critical thinking. Journal of Professional Nursing, 20(1), 15-22.
• Alper, A. (2010). Critical thinking disposition of pre-service teachers. Education and Science, 35(158), 14-27.
• Altun, İ (2003). The perceived problem solving ability and values of student nurses and midwives. Nurse Education Today, 23, 575-584.
• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
• Andreu-Andres, M. A., Garcia-Casas, M., & Rising, B. (2009). Assessment of student participation and critical thinking in engineering students’ teamwork. WSEAS Transactions on Advances in Engineering Education, 12(6), 464- 477.
• Aslan, O. & Sağır, Ş. U. (2012). Science and technology teacher candidates’ problem solving skills. Journal of Turkish Science Education, 9(2), 82-94.
• Bağçeci, B. & Kinay, I. (2013). Öğretmenlerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 335-347.
• Banning, M. (2006). Measures that can be used to instill critical thinking skills in nurse prescribers. Nurse Education in Practice, 6, 98-105.
• Berkant, H. G. & Eren, I. (2013). İlköğretim matematik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Social Science, 6(3), 1021-1041.
• Beşer, A. & Kıssal, A. (2009). Critical thinking disposition and problem solving skills among nursing students. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(3), 88-94.
• Bökeoğlu, Ç. & Yılmaz, Ö. K. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünmeye yönelik tutumları ile araştırma kaygıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 41, 47-67.
• Bulut, S., Ertem, G., & Sevil, Ü. (2009). Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeylerinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 2(2), 27-38
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, PegemA Yayıncılık.
• Öztürk C.H., Öner, Ö. İ., & Çelebi, E. (2009). Üniversite öğrencilerinde eğitimin sorun çözme becerisine etkisinin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(10), 35-58.
• Cenkseven, F. & Vural, R. A. (2006). Ergenlerin düşünme gereksinimi ve cinsiyetlerine göre problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Eurasian
• Chaffee, J. (1994). Thinking critically. Boston: Houghton Mifflin.
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının eleştirel düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 93-108.
• Çevik, D. B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının çesitli değiskenlere göre problem çözme becerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 1003-1012.
• Çubukçu, Z. (2006). Critical thinking dispositions of the Turkish teacher candidates. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 5(4), 22-36.
• Deniz, M. E. (2004). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı karar verme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Eurasian Journal of Educational Research, 15, 23-35.
• Douglas, E. P. (2012). Defining and measuring critical thinking in engineering. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 56, 153-159.
• Downey, G. (2005). Are engineers losing control of technology?: From ‘problem solving’ to ‘problem definition and solution’ in engineering education. Chemical Engineering Research and Design, 83(6), 583-595.
• Drennan, J. (2010). Critical thinking as an outcome of a master’s degree in nursing programme. Journal of Advanced Nursing, 66(2), 422- 431.
• D’Zurilla, T. J. (1988). Problem solving therapies. In K.S. Dobson (Ed.). Handbook of Cognitive-Behavioural Therapies, Guilford Publications Inc. 85-135.
• Elias, M. J. & Kress, J. S. (1994). Social decision-making and life skills development: a critical thinking approach to health promotion in the middle school. Journal of School Health, 64(2), 62-66.
• Facione, N. C. & Facione, P.A. (1996). Externalizing the critical thinking in clinical judgment. Nursing Outlook, 44, 129-36.
• Facione, P. A., Giancarlo, C. A. F., & Facione, N.C. (1995). The disposition toward critical thinking. Journal of General Education, 44(1), 1-25.
• Facione, P. A., Facione, N. C., & Giancarlo, C. A. F. (1998). The California Critical Thinking Dispositions Inventory. Millbrae, CA: California Academic Press.
• Frank, D., Merritt, L. S., Elstein, A. S. (2003). Critical thinking and clinical decision making in critical care nursing: A pilot study. Heart & Lung, 32(3), 169-181.
• Genç, S. Z. (2008). Critical thinking tendencies among teacher candidates. Educational Sciences: Theory and Practice, 8(1), 107-116.
• Gök, B. & Erdoğan, T. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 44(2), 29-51.
• Günüşen, N. P. & Üstün, B. (2011) Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme beceri düzeyleri ile kontrol odağı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4(2), 72-77.
• Güleç, H. Ç. (2010). Evaluation of prospective primary and pre-school teachers’ critical thinking level. Education and Science, 35(157), 3-14.
• Hamurcu, H., Günay, Y., & Akamca, G.Ö. (2005). Fen bilgisi ve sınıf öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi profilleri. Eurasian Journal of Educational Research, 20, 47-157.
• Heppner, P. P. (1978). A review of the problem solving literature and it’s relationship to the counseling process. Journal of Counseling Psychology, 25, 366-375.
• Huntzinger, D. N., Hutchins, M. J., Gierke, J. S., & Sutherland, J. W. (2007). Enabling sustainable thinking in undergraduate engineering education. International Journal of Engineering Education, 23(2), 218-230.
• Ivie, S. D. (2001). Metaphor: a model for teaching critical thinking. Contemporary Education, 72(1), 18-23.
• Jonassen, D., Strobel, J., & Lee, C. B. (2006). Everyday problem solving in engineering: Lessons for engineering educators. Journal of Engineering Education, 95(2), 139-151.
• Kahyaoğlu, M. (2013). The relationship between Elementary teacher candidates’ attitudes towards problem based learning and problem solving skills. The Online Journal of New Horizons in Education, 3(1), 62-67.
• Kanbay, Y., Aslan, Ö., Işık, E., & Kılıç, N. (2013). Hemşirelik lisans öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri. Journal of Higher Education and Science, 3(3), 244-251.
• Kantek, F., Öztürk, N., & Gezer, N. (2010). Bir sağlık yüksekokulunda öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. New Trends in Education and Their Implications, pp. 11-13.
• Kawashima, A. & Petrini, M. A. (2004). Study of critical thinking skills in nursing students and nurses in Japan. Nurse Education Today, 24(4), 280-292.
• Karakelle, S. (2012). Interrelations between metacognitive awareness, perceived problem solving, intelligence and need for cognition. Education and Science, 37(164), 237-250.
• Kartal, T. (2012). İlköğretim fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 279-297.
• Kocabaş, A., Selçinoğlu, E. & Kırmızı, F.S. (2006). Sınıf öğretmenliği lisansüstü öğrencilerinin programa yönelik tutumlarına ve problem çözme becerilerine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Education and Science, 31(142), 26-34.
• Korkmaz, Ö. (2009). Eğitim fakültelerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeylerine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 879-902.
• Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Küçük, D. P. & Uzun, Y. B. (2013). Müzik öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 327-345.
• Lee, C. S., McNeill, N. J., Douglas, E. P., Koro‐Ljungberg, M. E., & Therriault, D. J. (2013). Indispensable resource? A phenomenological study of textbook use in engineering problem solving. Journal of Engineering Education, 102(2), 269-288.
• Lombardo, S. J. (2004). Using small blocks of time for active learning and critical thinking. Chemical Engineering Education, 38(2), 50-153.
• Macnair, R. R., & Elliot, T. R. (1992). Self-perceived problem-solving ability, stress appraisal, and coping over Time. Journal of Research in Personality, 26, 150-164.
• Mangena, A. & Chabeli, M. M. (2005). Strategies to overcome obstacles in the facilitation of critical thinking in nursing education. Nurse Education Today, 25, 291-298.
• McBride, R. E., Xiang, P., & Wittenburg, D. (2002). Dispositions toward critical thinking: The preservice teacher’s perspective. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 8(1), 29-40.
• Mills, J. E. & Treagust, D. F. (2003). Engineering education-is problem-based or project-based learning the answer? Australasian Journal of Engineering Education, 3, 2-16.
• Morgan, C. T. (1999). Psikolojiye giriş (çev. H. Arıcı ve diğerleri). Ankara: Metaksan Yayınları.
• Niewoehner, R. J. (2006). Applying a critical thinking model for engineering education. World Transactions on Engineering and Technology Education, 5(2), 341-344.
• Norris, S. P. (1985). Synthesis of research on critical thinking. Educational Leadership, 8, 40-45.
• Olgun, N., Öntürk, Z. K., Karabacak, Ü., Aslan, F. E., & Serbest, Ş. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerileri: bir yıllık izlem sonuçları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 188-194.
• Otacıoğlu, S. G. (2007). Eğitim fakültelerinin farklı branşlarında eğitim alan öğrencilerin problem çözme beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Eurasian
• Otacıoğlu, S. G. (2008). Öğretmen adaylarının problem çözme becerileri ile öz güven düzeylerinin incelenmesi. Educational Sciences: Theory & Practice, 8(3), 915-923.
• Özyurt, Ö. (2015). Examining the critical thinking dispositions and the problem solving skills of computer engineering students. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(2), 353-361.
• Pawley, A. L. (2009). Universalized narratives: Patterns in how faculty members define “engineering”. Journal of Engineering Education, 98(4), 309-319.
• Polat, R. H. & Tümkaya, S. (2010). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin düşünme ihtiyacına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elementary Education Online, 9(1), 346-360.
• Roberts, J. D. (2000) Problem-solving skills of senior student nurses: an exploratory study using simulation. International Journal of Nursing Studies, 37(2), 135- 143
• Rugarcia, A., Felder, R. M., Woods, D. R., & Stice, J. E. (2000). The future of engineering education I. A vision for a new century. Chemical Engineering Education, 34(1), 16-25.
• Saçlı, F. & Demirhan, G. (2011). Beden eğitimi öğretmenliği, antrenörlük ve rekreasyon programlarındaki öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin karşılaştırılması. Hacettepe University Faculty of Education Journal, 41, 372-385.
• Schreglmann, S. & Doğruluk, S. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 143-150
• Semerci, N. (2010). Türkiye’nin doğu Anadolu bölgesi üniversitelerinde okuyan öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 858-867.
• Siller, T. J. (2001). Sustainability and critical thinking in civil engineering curriculum. Journal of Professional Issues in Engineering Education and Practice, 127, 104-108
• Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
• Şahiner, G., Açıksöz, S., & Açıkel, C. (2013). Hemşirelik yüksek okulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin incelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(6), 673-680.
• Şengül, C. & Üstündağ, T. (2009). Fizik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri ve düzenledikleri etkinliklerde eleştirel düşünmenin yeri. Hacettepe University Faculty of Education Journal, 36, 237-248
• Taylor, C. (2000). Clinical problem-solving in nursing: insights from the literature. Journal of Advanced Nursing, 31(4), 842-849.
• Terzioglu, F. (2006). The perceived problem solving ability of nurse managers. Journal of Nursing Management, 14(5), 340-347.
• Ten Dam, G. & Volman, M. (2004). Critical thinking as a citizenship competence: Teaching strategies. Learning and Instruction, 14(4), 359-379.
• Tümkaya, S. (2011). Fen bilimleri öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve öğrenme stillerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 215-234.
• Tümkaya S., Aybek, B., & Aldağ, H. (2009). An investigation of university students’ critical thinking disposition and perceived problem solving skills. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 57-74.
• Vekli, G. S. & Paliç, G. (2012). Lise öğrencilerin problem çözme becerisi algılarının belirlenmesi. Journal of Educatıonal and Instructıonal Studıes in the World, 2(1), 89-95.
• Woods, D. R., Felder, R. M., Rugarcia, A., & Stice, J. E. (2000). The future of engineering education III. Developing critical skills. Chemical Engineering Education, 34(2), 108-117.
• Yeh, M. (2002). Assessing the reliability and validity of the Chinese version of the California critical thinking disposition inventory. International Journal of Nursing Studies, 39, 123-132.
• Yenilmez, K. (2008). Open primary education school students’ opinions about mathematics television programmes. Turkish Online Journal of Distance Education, 9(4), 176-189.
• Yüksel, N. S., Uzun, M., & Dost, Ş. (2013). Critical thinking tendencies of prospective mathematics teachers. Hacettepe University Journal of Education, special issue (1), 393-403.