Sayı: 19, 27.06.2022

Yıl: 2022

Araştırmalar ve İncelemeler

Yayın Değerlendirme

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nin yayın organıdır. Yılda iki sayı, hakemli ve açık erişimli olarak yayımlanan dergi, dil, edebiyat, tarih, sanat, mimarî, felsefe, psikoloji, sanat tarihi, hukuk, sosyoloji, ilahiyat gibi sosyal bilim alanlarını kapsamaktadır. Dergi, medeniyet değerlerimiz ışığında bilim ve sanat dünyasına özgün katkılar sağlamayı amaçlamaktadır. 

Yazılarda belirtilen düşünce ve görüşlerden yazar(lar)ı sorumludur.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi'nde aşağıda belirtilen türlerde yazılara yer verilmektedir;

a) Araştırmalar ve İncelemeler: Dergiye gönderilecek yazılar bahsedilen konular ile ilgili akademik standartlara uygun, orijinal, daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış çalışmalar olmalıdır. Dergide yayımlanacak yazılar belirtilen konuların problemlerine teorik yaklaşımlar getirmek, bilinmeyen hususları açığa çıkarmak, yanlışları düzeltmek gibi hususiyetler taşımalıdır.
b) Yayın Değerlendirme: Belirtilen konu başlıkları ile ilgili daha önce yayımlanmış olan eserlerin tanıtımı ve değerlendirilmesine yönelik çalışmalardır. Değerlendirmenin, eserin konusuna ve işleniş biçimine yapıcı eleştiriler getirerek katkıda bulunması beklenmektedir.
c) Haberler: İlgili dönem içerisinde gerçekleşmiş olan konferans, sempozyum, çalıştay,.. vb. toplantıların tanıtımına ve değerlendirilmesine yönelik çalışmalardır.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi'nde Türkçe veya İngilizce yazılmış yazılara yer verilmektedir. Dergide yayımlanacak Türkçe yazılarda Türk Dil Kurumu’nun kabul ettiği imla kurallarına uyulmaya çalışılmalıdır. Yazılar elektronik ortamda, MS Word kelime işlem programında Times New Roman yazı karakterinde, 11 punto ve iki yana yaslı olmalıdır.

a) Yazar Adı

Yazarın/yazarların unvanı, bağlı bulunduğu kurum, şehir/ülke, mail adresi, ORCID numarası dipnot olarak sayfa altında belirtilmelidir.

b) Başlık
Başlık Türkçe ve İngilizce olarak, sadece ilk harfleri büyük ve sola yaslı şekilde verilmelidir.

c) Öz ve Anahtar Kelimeler
Makalenin içeriğini özetleyen en çok 200’er kelimelik Türkçe ve İngilizce özet verilmelidir. Anahtar kelimeler ise, özetlerin altına, Türkçe ve İngilizce olarak 5’er kelimeyi aşmayacak şekilde eklenmelidir.

d) Dipnotlar
Dipnotlar, 9 punto sürekli artan şekilde ve “dipnot ekle” komutu ile otomatik olarak eklenmelidir. Metin içindeki atıflar sayfa altına dipnot şeklinde birden başlayarak numaralandırılmalıdır. Bunun dışında metin içinde atıf yapılmamalıdır. Dipnotlarda, ilk geçtiği yerde kaynak künyesi tam olarak verilmeli, daha sonra a.g.e., a.g.m., veya a.g.t. gibi yazarın belirlediği kısaltmalarla yazılmalıdır.

Dipnotlar yazar “Adı Soyadı,” şeklinde başlayıp, aşağıdaki örneklere uygun biçimde atıfın yapıldığı sayfa numarası eklenerek düzenlenmelidir. Farklı kaynak türlerinin yazımı için Kaynakça bölümünde verilen örnekler esas alınmalıdır.

Örnek:
Makale
Sami Çukadar - Ayhan Tuğlu - Gültekin Gürdal, “New Electronic Resources Management System for the ANKOS Consortium”, The Journal of Academic Librarianship, vol. 39, no. 6, November 2013, p. 590.

Kitap
Türkan Alvân, Said Paşa İmamı Hasan Rıza Efendi: Bir Sanatkar, Bir Müderris, Bir Meczûb-ı İlâhî, İstanbul, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2013, s. 87.

e) Kaynakça
Kaynaklar, uluslararası bibliyografik standartlarına uygun olarak verilmelidir. Kaynakça, dipnot yazımından farklı olarak, yazar “Soyadı, Adı” şeklinde başlayıp aşağıdaki örneklere uygun şekilde sayfa numarası belirtilmeksizin düzenlenmelidir. Yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır.

Örnek:
Kitap
Tek yazarlı
Şafak, Nurdan, Hayırsever Bir Osmanlı Valide Sultanı: Hatice Turhan Sultan ve Vakfiyesi, İstanbul, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2017.

Çok yazarlı
Irish, Robert - Weiss, Peter Eliot, Engineering Communication: from Principles to Practice, 2nd ed., Oxford, Oxford University Press, 2013.

Çeviri
Barthes, Roland, Eleştiri ve Hakikat, çev. Elif Bildirici - Melike Işık Durmaz, 2. bs., İstanbul, İletişim Yayınları, 2017.

Yazar belirtilmemiş
Türkçe Sözlük, cilt I-II, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1988.
40 Soruda Türk Romanı, haz. Mehmet Narlı, ed. Aykut Ertuğrul, İstanbul, Ketebe Yayınları, 2018.

Kitapta bölüm
Parlatır, İsmail, “Bilimsel Yazıların Hazırlanmasında Uygulanacak Kurallar”, Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri, (içinde), Ankara, Yargı Yayınevi, 2001.

Kongre, konferans
Kaçar, Mustafa, “Prof. Dr. Fuat Sezgin’i Anmak ve Anlamak”, 1. Uluslararası Prof. Dr. Fuat Sezgin İslâm Bilim Tarihi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ed. Fahameddin Başar - Mustafa Kaçar - M. Cüneyt Kaya - A. Zişan Furat, 13-15 Haziran 2019, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınevi, 2020.

Makale
Kurşun, Zekeriya, “Osmanlı’da Savaş ve Diploması Ödülü Olarak ‘Çelenk’”, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, sayı 15, Bahar 2020; doi: 10.16947/fsmia.758045.
Topcu, Sevde - Numan, İbrahim, “Hz. Hatice / Mevlîd-i Fâtıma Evi’nin Dönüşümleri Hakkında”, bāb Journal of Architecture and Design, cilt 1, sayı 2, Temmuz 2020; https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1233040 (Erişim Tarihi: 08.06.2021).

Tez
Gümüş, Sabahattin, “İsnâaşeriyye Tefsir Geleneğinde İmâmetle İlişkilendirilen Âyetlerin Ahbârî ve Usûlî Yorumu”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Temel İslâm Bilimleri Anabilim Dalı Temel İslâm Bilimleri, İstanbul, 2020.

Ansiklopedi maddesi
İpşirli, Mehmet, “Paşmaklık”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), cilt 34, İstanbul, TDV Yayınları, 2007.

Gazete
Bardakçı, Murat, “Restorasyon Faaliyetleri ve Şeyh Galib’in Sandukası”, Habertürk, 20 Ağustos 2019; https://www.haberturk.com/yazarlar/murat-bardakci/2514553-restorasyon-faaliyetleri- ve-seyh-galibin-sandukasi (Erişim Tarihi: 08.06.2021).

Web sayfası
TUBİTAK ULAKBİM, “Üniversiteler ve Polis Akademisi’nin Erişimine Açılan Veritabanları”; https://cabim.ulakbim.gov.tr/ekual/e-veri-tabanlari/universiteler-ve-polis-akademisinin-erisimine-acilan-veritabanlari/ (Erişim Tarihi: 08.06.2021).


Yayın Politikası

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, açık erişimli bir dergidir. Yazarlardan gönderi ve makale işlem ücreti talep edilmemekte, yazarlara herhangi bir telif ücreti ödenmemektedir.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi hakemli bir dergidir. Hakem süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesi ile yürütülmektedir. Dergiye gönderilen yazılar en az iki hakem tarafından değerlendirilir. Hakemlerden birinin olumsuz, diğerinin olumlu görüş bildirmesi durumunda Yayın Kurulu, hakem raporlarını inceleyerek makalenin işlem sürecini üçüncü bir hakeme gönderme yönünde ya da yazarına iade etme şeklinde belirlemektedir. Makalenin yayınlanabilmesi için en az iki hakemin olumlu görüş bildirmesi gerekmektedir. Makale değerlendirme süresi derginin yoğunluk durumuna göre değişkenlik gösterebilir.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi'nde yayımlanmak üzere gönderilen tüm yazılar "iThenticate" intihal programında tarandıktan sonra değerlendirmeye alınmaktadır.

Etik İlkeler

Aşağıda yer alan etik ilkeler “Yayın Etiği Komitesi”nin (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/)) yönergesine göre hazırlanmıştır. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.

Yazarların Etik Sorumlulukları

• Yazarlar, başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini göndermemelidir.
• Yazarlar, özgün makale göndermelidir.
• Yazarlar, makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara doğru ve uygun bir şekilde kaynak gösterilmelidir.
• Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalıdır.
• Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.
• Değerlendirme sürecinde yazarlardan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen bilgileri editörlere sunmalıdırlar.
• Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için işbirliği kurmalıdırlar.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler çift taraflı kör hakemlik süreci ile değerlendirilmektedir. Çift taraflı kör hakemlik, yansız, nesnel ve bağımsız bir değerlendirme sürecinin sağlanabilmesi için yazarların hakemlerden, hakemlerin de yazarlardan gizli tutulması anlamına gelmektedir.
• Hakemlerin yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin makalelere hakemlik yapmaları gerekmektedir.
• Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir. Hakemler herhangi bir çıkar çatışması fark ettiklerinde editörü bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğini yapmayı reddetmelidirler.
• Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidirler.
• Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
• Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
• Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin Hakem Değerlendirme Formu’nu doldurmaları gerekmektedir.

Editörlerin Etik Sorumlulukları

• Editörler, tüm paydaşların bilgi gereksinimlerini karşılamaya yönelik çaba sarf etmelidir.
• Editörler sürekli olarak derginin gelişimine katkı sağlamalıdır.
• Editörler, yazarların ifade özgürlüğünü desteklemelidir.
• Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alanyazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen göstermelidir.
• Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutmalıdır.
• Editörler, yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
• Editörler, makale ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.
• Editörler, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygulamalıdır, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalı ve her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlamalıdır.
• Editörler, makaleleri hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak göndermeli ve değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklemelidir.
• Editörler, yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmelidir.
• Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
• Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlamalıdır.
• Editörler, yayın sürecinde görev alan herkesle etkili bir iletişim içinde olmalı ve belirli aralıklarla toplantılar düzenlemelidir.
• Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlamalıdır.
• Editörler, görevi kötüye kullanmaya karşı önlem almalı, görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşmalıdır.
• Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlamalıdır.
• Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumalı ve ihlal olması durumunda derginin ve yazarların haklarını savunmalıdır. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri almalı ve özgünlük-benzerlik denetimini yapmalıdır.
• Editörler, dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate almalı ve eleştirilen makalelerin yazarlarına yanıt hakkı tanımalıdır.

Yayıncının Etik Sorumlukları

• Yayıncı, makale yayımlama sürecinde karar merciinin ve hakemlik sürecinin editörün sorumluluğu olduğunu kabul etmelidir.
• Yayıncı derginin web sayfasında derginin açık, elektronik ve ücretsiz erişimini sağlamalıdır.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi’ne yayımlanmak üzere gönderilen tüm çalışmalar “iThenticate” intihal programında tarandıktan sonra değerlendirmeye alınmaktadır. Belirlenen benzerlik oranını aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenmekte ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilmektedir. İntihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilmektedir.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik ilkelere uymayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız dergi@fsm.edu.tr adresine bildirebilirsiniz.

FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi açık erişim bir dergidir. Dergi yazarlardan gönderi ve makale işlem ücreti talep etmez.