Knowledge Level about Substance Addiction of Secondary School Students

Yıl 2017, Cilt: 2017 Sayı: 8, 264 - 271, 30.04.2017

Esra Özay Köse , Şeyda Gül , Bülent Keskin

Öz

Drug abuse and addiction problems have especially been widespread among high school students and have located on Turkey's agenda in recent years. The schools can be selected as one of the most convenient locations in order to determine the students’ knowledge about substance addiction. In addition, biology education is an important part of education for recognizing our bodies and healthy living, and also addictive substances that disrupt the health. Therefore, biology education given in high schools is important to increase the knowledge level about loss of these substances which are used widespread among young people, the ways of prevention from them and measures to be taken. With this perspective, the main aim of this study is to determine the knowledge levels of the 9-12th grade students attending biology courses about substance addiction. Descriptive method, which is among non-experimental designs of quantitative approach, was used to guide the process. The study was conducted in 2015-2016 semester. The sample consisted of totally 120 9th, 10th, 11th and 12th grade students who were randomly selected. The data were collected through “Substance Addiction Knowledge Test (SAKT)”. According to the findings obtained, it was founded that the student had low knowledge level and some recommendations were suggested.

Anahtar Kelimeler

Substance addiction, knowledge level, secondary school students

Ortaöğretim Öğrencilerinin Madde Bağımlılığı Hakkındaki Bilgi Düzeyleri

Öz

Madde kullanımı ve bağımlılığı sorunu özellikle lise öğrencileri arasında yaygınlaşmakta olup son yıllarda Türkiye’nin de gündemine yerleşmiştir. Madde bağımlılığı ile ilgili öğrencilerin bilgilerini tespit etmek için okullar en uygun yerlerden biri olarak seçilebilir. Biyoloji eğitimi ise vücudumuzu tanıyıp sağlıklı yaşamanın ve sağlığı bozan bağımlılık yapıcı maddelerin eğitiminin önemli bir parçasını oluşturur. Bu nedenle, özellikle ergenler arasında kullanımı yaygınlaşan bu tür maddelerin zararları, bunlardan korunma yolları ve alınacak tedbirler konusunda bilgilerinin artırılmasında liselerde verilen biyoloji dersleri önem teşkil etmektedir. Buradan hareketle bu çalışmanın temel amacı; ortaöğretim 9-12. sınıflarda öğrenim gören ve biyoloji dersi alan öğrencilerin madde bağımlılığı konusundaki bilgi düzeylerini ortaya koymaktır. Nicel araştırma desenlerinden betimsel yönteminin kullanıldığı bu çalışma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı güz ve bahar yarıyılında yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini Erzurum ilindeki rastgele belirlenmiş bir ortaöğretim kurumunda 9., 10., 11. ve 12. sınıflara devam etmekte olan 120 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen “Madde Bağımlılığı Bilgi Testi (MBBT)” kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğrencilerin bilgi düzeylerinin düşük olduğu görülmüş ve bilgi düzeylerinin artırılması için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Madde bağımlılığı, bilgi düzeyi, ortaöğretim öğrencileri

Kaynakça

• Altıntaş, H., Temel, F., Benli, E., Çınar, G., Gelirer, Ö., Gün, F. A., ... & Kundakçı, N. (2004). Tıp fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin madde bağımlılığı ile ilgili bilgi, görüş ve tutumları. Journal of Dependence, 5, 107-114.
• Artuç, S., Doğan, K. H., & Demirci, Ş. (2014). New trend in narcotic drugs synthetic cannabinoids. The Bulletin of Legal Medicine, 19(3), 198-205.
• BATEM, (2016). http://www.batem.info.tr/
• Burke, J., & Christensen, L. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative and mixed approaches (2nd Edt.). London: Pearson.
• Ceyhun, B., Oğuztürk, Ö., & Ceyhun, A. G. (2001). Madde kullanma eğilimi ölçeğinin geçerlik ve güvenilirliği. Klinik Psikiyatri, 4, 87-93.
• Çoban, M. (2014). The rise of synthetic marijuana in Turkey: The bonzai phenomenon of the 2010s. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 1(1), 41-62.
• Doğan, C. (2002). Üniversite gençliğinin alkol ve uyuşturucuya ilişkin tutumları. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6, 55-67.
• Gümüş, İ., Kurt, M., Günay-Ermurat, D., & Fayetorbay, E. (2011). Lise öğrencilerinin madde bağımlılığı konusunda bilgi, tutum ve davranış düzeylerinin belirlenmesi (Erzurum örneği). Ekev Akademi Dergisi, 15(48), 321-334.
• Karadağ, E. (1981). Ortaöğretim okullarındaki öğrencilerin madde bağımlılığı konusun da bilgi, tutum, davranış düzeyinin değerlendirilmesi Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, http://www.alopsikolog.net/pdf/p01.pdf (24.02.2016).
• Karaman, M. K., & Kurtoğlu, M. (2009). Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri. XI. Akademik Bilişim Konferansı, 641-650.
• Kaya, Ş., Kaya, F. B., Zeytin, A. T., & Tokkan, İ. (2014). Nedeni bilinmeyen bilinç durum değişikliği: Başrolde bonsai (JWH-018)!. Causapedia Hakemli Olgu Dergisi, 3(960), 1-3.
• Köknel, Ö.(1998). Bağımlılık: Alkol ve Madde Bağımlılığı. İstanbul. Altın Kitaplar. İstanbul. Altın Kitaplar.
• Meclis Araştırma Komisyonu Raporu (2008). Uyuşturucu başta olmak üzere madde bağımlılığı ve kaçakçılığı sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan komisyon. Ankara: TBMM Yayınları.
• Ögel K, & Tamar, D. (1997). Uyuşturucu madde ve bağımlılık eğitim paketi eğitici kılavuzu. İstanbul: Özel Okullar Derneği, AMATEM.
• Ögel, K., Çorapçıoğlu, A., Tot, Ş., Doğan, O., Sır, A., Bilici, M., ... & Tamar, M. (2003). Türkiye’de ortaöğretim gençliği arasında ecstasy kullanımı. Bağımlılık Dergisi, 4(2), 67-71.
• Özmen, F., & Kubanç, Y. (2013). Liselerde madde bağımlılığı–mevcut durum ve önerilere ilişkin okul müdürleri ve öğretmenlerin bakış açıları. Electronic Turkish Studies, 8(3), 357-382.
• Sadıç, A. (2001). Köy hizmetleri anadolu lisesi’nde madde bağımlılığı konusunda bilgi, tutum ve davranış düzeyinin ölçülmesi, (Bitirme Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Yüksel, N., Dereboy, Ç., & Çifter, İ. (1994). Üniversite öğrencileri arasında madde kullanımı. Türk Psikiyatri Dergisi, 5, 283-286.
• Yüncü, Z., Aydın, C., Coşkunol, H., Altıntoprak, E., & Bayram, A. T. (2006). Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezine iki yıl süresince başvuran olguların sosyodemografik değerlendirilmesi. Journal of Dependence, 7, 31-37.