Ortaöğretim Öğrencilerinin Problem Çözmeye Yönelik İnançları Ve Akademik Özyeterlilik Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2020, Güz, 364 - 382, 18.12.2020

Şule Duran , Selami Ercan

https://doi.org/10.21733/ibad.731199

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada farklı sınıflara devam eden ortaöğretim öğrencilerinin problem çözmeye yönelik inançları ile akademik özyeterlilik algılarının; okul türü, sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenlerine göre aralarında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığının incelenmesidir. Araştırma nicel bir çalışmadır. Çalışmanın evreni iç anadolu bölgesinde ortaöğretim devam öğrencilerden oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasıda Kişisel Bilgi Formu, Problem Çözmeye Yönelik İnanç Ölçeği (PÇYİÖ), Akademik Öz-Yeterlilik Ölçeği (AÖYÖ) kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde SPSS istatistik programı ile yapılmıştır. Öğrencilerin problem çözmeye yönelik inançları ile akademik özyeterlilik algıları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde orta seviyede anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. PÇYİ ölçeğinin altboyutu olan matematiksel beceri ve matematiğin yeri ile akademik özyeterlilik inançları arasında istatistiksel olarak düşük seviyede anlamlıdır. PÇYİ ölçeğinin alt boyutları olan problemi anlama, matematiğin önemi ile akademik özyeterlilik inançları arasında istatistiksel olarak orta seviyede anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. PÇYİÖ’nin problem çözme becerisi alt faktörü ile akademik özyeterlilik inançları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı görülmüştür. Öğrencilerin problem çözmeye yönelik inanç puan ortalamasında fen lisesi öğrencileri lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık elde edilmiştir. Sınıflar arasında PÇYİ nin altboyutlarında anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Öğrencilerini problem çözmeye yönelik inanç seviyeleri cinsiyete göre erkekler aleyhine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermiştir. Okul türlerine göre incelendiğinde öğrencilerin akademik özyeterlilik algısı puan ortalamasında fen lisesi öğrencilerinin diğer lise türlerine göre pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmektedir. Öğrencilerinin sınıf seviyesine göre akademik özyeterlilik algısı ortalama puanları yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı neticesine ulaşılmıştır. Öğrencilerinin akademik özyeterlilik algısı yönünden cinsiyete bağlı olarak istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermemiştir.

Anahtar Kelimeler

problem çözme, akademik özyeterlilik

Destekleyen Kurum

yok

Kaynakça

• Açık, S. (2013). Lise öğrencilerinin öğrenme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altunçekiç, A., Yaman, S., & Koray, O. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 93-101.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action. New York: Prentice Hall.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bassarear, T. (1997). Mathematics for elementary school teacher. Boston: Houghton Mifflin .
• Behjoo, B. (2013). The relationship among self-efficacy, academic self-efficacy, problem solving skills and foreign language achievement. Ankara: Master Thesis Hacettepe University Graduate School of Social Science.
• Bıkmaz, F. (2004). Öz-yeterlik inançları . Y. Kuzgun, & D. Deryakulu içinde, Eğitimde bireysel farklılıklar (s. 289-308). Ankara: Nobel.
• Bilgin, A. (2010). Üniversite öğrencilerinin çeşitli değişkenlere ve denetim odağına göre problem çözme beceri algıları. İstanbul: Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Byron, M. K. (1995). Confronting the verbal/visual ıssue: The mathematical problem-solving processes of a small group of female junior secondary students. Ohio State: Doctoral Thesis, The Ohio State University.
• Callejo, M. L., & Vila, A. (2009). Approach to mathematical problem solving and students’ belief systems: two case studies. Educational Studies in Mathematics (72), 111–126.
• Cantürk Günhan, B., & Pirgayipoglu, D. (2004). Eğitim Fakültelerine ilköğretim Matematik Bölümü Öğrencilerinin Matematiğe Yönelik Öz-yeterlik Algılarındaki Farklılıklar. VI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Sempozyumu. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Chapman, O. (1997). Metaphors in the teaching of mathematical problem solving, 201-228. Educational Studies in Mathematics, 32 (3), 201-228.
• Cribari, R. (2006). Socio-cultural factors and seventh grade students' attitudes and belief about mathematics. Colorado: ProQuest Dissertations and Theses, University of Northern Colorado.
• Develioğlu, M. (2006). Problem çözme becerileri yüksek ve düşük olan öğrencilerin karar verme stratejilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ankara: Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdem, E. (2006). Probleme dayalı öğrenmenin öğrenme ürünlerine, problem çözme becerisine ve öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Ankara: Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Furinghetti, F. &. (2002). Rethinking characterizations of beliefs. G. C. Leder, E. Pehkonen, & G. Töner içinde, Beliefs: A hidden variable in mathematics education? (s. 39-57). Dordrecht: Kluwer Academic.
• Grouws, D. A. (1996). Critical issues in problem solving instruction in mathematics. I. D. Zhang, T. Sawada, & J. P. Becker içinde, Proceedings of the China-Japan-U.S. seminar on mathematical education (s. 70-93). Carbondale, IL: Board of Trustees of Southern Illinois University.
• Hacıömeroğlu, G. (2011,a). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarını yordamada epistemolojik inançlarının incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 30, 206-220.
• Hacıömeroğlu, G. (2011,b). Problem çözmeye ilişkin inanç ölçeğinin Türkçe’ye uyarlama çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 17, 119-132.
• Hackett, G., & Betz, N. E. (1989). An exploration of the mathematics self efficacy/mathematics performance correpondence. Journal for Research in Mathematics Education 20(3), 261-273.
• House, J. D. (2006). Mathematics Beliefs and Achievement of Elementary School Students in Japan and the United States: Results From the Third International Mathematics and Science Study. The Journal of Genetic Psychology 167(1), 31-45.
• Kayaaslan, A. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin matematiğin doğası ve matematik öğretimi hakkındaki inançları. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kayan, F., & Çakıroğlu, E. (2008). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem çözmeye yönelik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35 , 218–226.
• Kemer, G. (2006). The role of self-efficacy, hope and anxiety in predicting university entrance examination scores of eleventh grade students. . Ankara: Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Kloosterman, P., & Stage, F. K. (1992). Measuring beliefs about mathematical problem solving. School Science and Mathematics 92(3), 109–115.
• Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 22, 177-184. Kumar, R., & Lal, R. (2006). The role of self-efficacy ve gender difference among the adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology 32(3), 249–254.
• Kurbanoğlu, N., & Takunyacı, M. (2012). Lise öğrencilerinin matematik dersine yönelik kaygı, tutum ve öz-yeterlik inançları bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi 9(1), 110-130.
• Linnenbrink, E. A., & Pintrich, P. (2003). The role of self-effıcacy belıefs ın student engagement and learnıng ın the classroom . Reading and writing quarterly 19(2), 119-137.
• Malpass, J. R., O’Neil, H. F., & Hocevar, D. (1996). Self-regulation, Goal Orientation, Self-Efficacy and Math Achievement. NewYork: American Educational Research Association .
• Mason, L., & Scrivani, L. (2004). Enhancing Students' Mathematical Beliefs: An Intervention Study. Learning and Instruction 14, 153-176. Mayer, R. E., & Hegarty, M. (1996). The process of understanding mathematical problems . R. ,. Sternberg, & T. Ben-Zeev içinde, The nature of mathematical thinkin (s. 29-53). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• McLeod, D. (1992). Research on affect in mathematics education: a reconceptualization. D. Grouwsm içinde, Handbook of research on mathematics teaching and learning (s. 575-596). New York: Macmillan.
• McLeod, D. B., & McLeod, S. H. (2002). Synthesis – beliefs and Mathematics education: Implications for learning, teaching, and research. G. C. Leder, E. Pehkonen, & G. Törner içinde, Beliefs: A Hidden Variable in Mathematics Education? (s. 115-127). Dordrecht: Kluwer Acedemic.
• National Council Of Teachers Of Mathematics. (2000). Curriculum And Evaluation Standards For School Mathematics. Reston, VA: The Council.
• National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA.
• Owen, S., & Forman, R. D. (1988). Development of a college academic self efficacy scale. Paper presented at the Annual Meeting of the National Council on Measurement in Education. New Orleans.
• Özlü, Ö. (2001). Ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları. İstanbul: Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research 66, 543- 578.
• Pajares, F., & Kranzler, J. (1995). Competence and Confidence in Mathematics: The role of self-efficacy, self-concept, anxiety, and ability. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association. San Francisco.
• Pajares, M. F. (1992). Teachers' beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research 62(3), 307–332.
• Polya, G. (1945). How to Solve It: A New Aspect of Mathematical Method. NJ: Princeton University.
• Polya, G. (1962). Mathematical Discovery: On Understanding, Teaching, and Learning Problem Solving. New York: John Wiley.
• Raymond, A. M. (1997). Inconsistency between a beginning elementary school teacher‟s mathematics beliefs and teaching practices. Journal for Research in Mathematics Education 28(6), 552–575.
• Richardson, V. (1996). The role of attitudes and beliefs in learning to teach. J. Sikula içinde, Handbook of Research on Teacher Education (s. 102-119). New York: Macmillan.
• Schifter, D., & Fosnot, C. T. (1993). Reconstructing mathematics education: Stories of teacher meeting the challenge of reform. New York: Teachers College.
• Schoenfeld, A. (1989). Teaching mathematical thinking and problem solving. L. B. Resnick, & B. L. Klopfer içinde, Toward the thinking curriculum: Current cognitive research (s. 83–103). Yearbook of the American Society for Curriculum Develop.
• Schoenfeld, A. H. (1985). Mathematical problem solving. Orlando, Florida: Academic .
• Schunk, D. (2011). Öğrenme teorilerine eğitimsel bir bakış (2.b.). (M. Şahin, Çev.). Ankara: Nobel.
• Sezgin, M. (2013). Öğrencilerin Matematiğe Yönelik Tutumlarının Akademik Özyeterlik Algıları ve Algıladıkları Öğretmen Davranışları Açısından İncelenmesi. İstanbul: Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi.
• Şensoy, Ö. (2009). Fen eğitiminde yapılandırıcı yaklaşıma dayalı araştırma soruşturma tabanlı öğretimin öğretmen adaylarının problem çözme becerileri, özyeterlik düzeyleri ve başarılarına etkisi. Ankara: Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Toptaş, V., & Gözel, G. (2017). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Özyeterlik ile Matematiksel Problem Çözmeye Yönelik. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7(2), 439-460.
• Yenice, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik Düzeyleri ile Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 11 (39), 36-58.
• Yenilmez, K., & Özabacı, N. Ş. (2003). Yatılı öğretmen okulu öğrencilerinin Matematik İle ilgili tutumları ve Matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2(14), 132-146.
• Yılmaz, K. (2007). Öğrencilerin epistemolojik ve matematik problemi çözümlerine yönelik inançlarının problem çözme sürecine etkisinin araştırılması. İstanbul: Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi.
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. A. Bandura içinde, Self- efficacy in changing societies (s. 202-231). New York: Cambridge University Press.
• Zimmerman, B. J., & Pons, M. M. (1986). Development of a structured ınterview for assessing student use of self-regulated learning strategies. . American Educational Research 23 (4) , 614-628.