Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleği Algılarının İncelenmesi

Yıl 2020, Milli Mücadele'nin 100. Yılı Özel Sayısı, 52 - 61, 18.12.2020

Ayla Ünsal , Şefika Dilek Güven

https://doi.org/10.21733/ibad.756180

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleği algılarının incelenmesidir. Tanımlayıcı nitelikteki bu araştırmada örneklem yöntemi kullanılmamıştır. İki üniversitenin sağlık yüksekokulundaki birinci ve dördüncü sınıf 334 hemşirelik öğrencisi arasından 322 gönüllü öğrenci veri toplama formlarını doldurmuştur. Veri toplama formları olarak soru formu ve Hemşirelik Mesleğini Algılama Ölçeği (HMAÖ) kullanılmıştır. HMAÖ’nin, mesleki nitelikler ve mesleki statü olmak üzere iki alt boyutu bulunmaktadır. Araştırma etik ilkeler ve gönüllülük doğrultusunda yürütülmüştür. İstatistik analiz olarak yüzde, ortalama, cronbach’s alpha, bağımsız gruplarda t testi, one-way ANOVA ve LSD post hoct test yapılmıştır. Bu çalışmada, ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0,94, alt boyutlarından “mesleki niteliklerin” 0,95, “mesleki statünün” 0,79 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin yaş ortalaması 20,29±1,98 ve %69,9’u kızdır. Öğrencilerin %66,1’i üniversite sınavında hemşireliği birinci sırada tercih ettiğini, %6,2’si hemşireliği sevmediğini, %36,6’sı mezun olunca hastanede yönetici hemşire olarak çalışmak istediğini ve %53,7’si kendini mesleğe hazır hissettiğini belirtmiştir. Öğrencilerin %42,9’unun okula gelmeden önce meslek hakkında olumlu düşündüğü saptanmıştır. Öğrencilerin HMAÖ toplam ölçek puan ortalamaları 84,04±19,10’dur. Bu ortalama öğrencilerin mesleki algı düzeylerinin oldukça iyi olduğunu göstermektedir. Mesleki nitelikler alt boyutu ile cinsiyet (p<0,001), sınıf (p<0,05), öğrencilerin hemşireliğe ilişkin duyguları (p<0,05) arasında anlamlılık bulunmuştur. Mesleki statü alt boyutu ile öğrencilerin uzun süredir yaşadıkları yer (p<0,05), hemşireliği isteyerek seçme (p<0,05), hemşireliğe ilişkin duyguları (p<0,001), okula gelmeden önce hemşireliğe ilişkin düşünceleri (p<0,001), bölüme başladıktan sonra hemşireliğe ilişkin düşünceleri (p<0,001) arasında anlamlılık saptanmıştır. HMAÖ toplam ölçek puan ortalamaları ile cinsiyet (p<0,001), hemşirelik hakkındaki duyguları (p<0,01) arasında istatistiksel olarak anlamlılık bulunmuştur. LSD post hoc testi sonucunda hemşireliği seven, kız ve dördüncü sınıf öğrencilerin hemşirelik algılarının hemşireliği sevmeyenlere, erkek ve birinci sınıf öğrencilerine göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik algılarının yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Hemşirelik algısı ile bazı sosyo-demografik özellikleri ve öğrencilerin hemşirelik hakkındaki düşünceleri arasında anlamlılık saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Hemşirelik Öğrencileri, Hemşirelik Mesleği Algısı

Destekleyen Kurum

Ahi Evran Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projesi

Proje Numarası

PYO-SA.4010.14.002

Determining Nursing Profession Perceptions of Nursing Students

Öz

The aim of this study is to investigate that nursing profession perceptions of nursing students. This research is a descriptive study. No population sampling was performed. Out 334 of 1st and 4th year nursing students studying in two university school of health nursing departments in Turkey volunteered to answer data collection forms and the study population consisted of these 322 nursing students. As the data gathering tools, a questionnaire form and Perception of Nursing Profession Scale (PNPS) were used. The scale has 2 sub-scales: “Professional Qualities” and “Professional Statute”. The research was conducted in accordance with ethical principles and volunteers. Statistical analyses were performed using the percentage, mean, cronbach’s alpha, independent sample t test, one-way ANOVA, and LSD post hoc test. Cronbach’s alpha of professional qualities subscale was 0,95, professional statute subscale was 0,79, and total PNPS was 0,94. The mean age of the students was 20,29±1,98 years (Range: 17-34) and 69,9% of them were females. It was also found that 66,1% of the nursing students preferred nursing department among their first preferences. When the distribution of students’ view and thought about nursing is considered, it detected that 6,2% of them did not like nursing and 36,6% of them wanted to work in manager position after graduation. Besides it has been determined that their opinions had turned to positive after came to this school the opinions 42,9% of students nursing. It was found that PNPS total score mean for students nursing was 84,04±19,10. A statistically significant difference were found between professional qualities subscale and gender (p<0,001), classes (p<0,05), feelings of students about nursing (p<0,05). There was a significant difference between professional statute subscale and such as village, country, metropolitan where most of the students live longer (p<0,05), voluntary to take up nursing as a career of students (p<0,05), feelings of students about nursing (p<0,001), opinions of students about nursing before coming to school (p<0.001) and after arriving at school (p<0,001). There was statistically significant difference between PNPS mean points and gender (p<0,001), feelings of students about nursing (p<0,01). As a result of the LSD post hoc test, it was found that the students between loving nursing, female, and fourth grade students were higher perception of nursing than the nursing students who do not like, male, and first grade students. As a result, it was found that nursing students perceived nursing profession in high level. It was found that there were significant differences between perceptions of nursing and various social-demographics.

Anahtar Kelimeler

Nursing, Nursing Students, Nursing Profession Perception

Proje Numarası

PYO-SA.4010.14.002

Kaynakça

• Akbaş, M. Alparslan, N. ve Öztunç, G. (2003). “Çukurova Üniversitesi Adana Sağlık Yüksekokulu I. Sınıf öğrencilerinin mesleği tercih etme, okula başlama ve devam etmelerine ilişkin görüşlerini incelenmesi”. I. Uluslararası ve V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul: Özlem Grafik Matbaacılık, 187-190.
• Al Jarrah, I.A.T. (2013). Associate nursing students’ perceptions toward nursing profession in Jordan. European Scientific Journal, 9 (6), 147-166.
• Bezci, G. ve Bayık, A. (2005). Hemşirelik öğrencilerinin hemşireliği algılamaları. IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi Kitabı, Ankara, Kök Yayıncılık, 51.
• Bolan, C. ve Grainger, P. (2009). Students in the BN program-do their perceptions change? Nurse Educ Today, 29 (7), 775-779. Cerit, B. ve Çoşkun, S. (2018). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyinin meslek algısına etkisi. Dokuz Eylül Üniv. Hemşirelik Fak. E-Dergisi,. 11 (4), 283-289.
• Demirkıran, F. Türk, G. ve Denat, Y. (2005). İlk klinik uygulama öğrencilerin mesleklerine ilişkin görüşlerini etkiler mi? Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Özel Sayı.
• Denat, Y. Gürol, G. A. ve Şahbaz, M. (2016). Change in students’ perception of profession during nursing education in Turkey: a longitudinal study. International Journal of Human Sciences, 13 (1), 900-908.
• Dinç, S. Kaya, Ö. ve Şimşek, Z. (2007). Harran Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin hemşirelik mesleği hakkındaki bilgi, düşünce ve beklentileri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10 (1), 1-19.
• Eşer, İ. Khorshid, L. ve Denat, Y. (2006). Hemşirelik mesleğini algılama ölçeği geçerlik güvenirlik çalışması. Çınar Dergisi, 10 (1), 31-39.
• Eşer, İ. Khorshid, L. ve Denat, Y. (2008). Hemşirelik mesleğini algılamada ilk klinik uygulamanın etkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 24 (1), 15-26.
• Grainger, P. ve Bolan, C. (2006). Perceptions of nursing as a career choice of students in the Baccalaureate nursing program. Nurse Educ. Today, 26 (1), 38-44.
• Gray, M. ve Smith, L. N. (1999). The professional socialization of diploma of higher education in nursing students (Project 2000): A longitudinal qualitative study. Journal of Advanced Nursing, 29 (3), 639-647.
• Hendel, T. ve Kagan, I. (2011). Professional image and intention to emigrate among Israeli nurses and nursing students. Nurse Educ Today, 31 (3), 259-262.
• Karaöz, S. (2002). Hemşirelik öğrencilerinin eğitimleri sırasında mesleğe ilişkin algılarındaki değişimin incelenmesi: hemşireliğe giriş dersinin bu değişimdeki rolü. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6 (2), 10-20.
• Kızgut, S. ve Ergöl, Ş. (2011). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin hemşireliği algılayışı hemşirelik rollerine ve hemşireliğin geleceğine bakışı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (2), 10-16.
• Kotler, P. (2001). A Framework for Marketing Management. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Natan, M. B. ve Becker, F. (2010). Israelis’percieved motivation for choosing a nursing career. Nurse Educ Today, 30, 308-313.
• Nilsson, A.F. ve Silén, C. (2010). You have to know why: The influence of different curricula on nursing students’ perceptions of nursing. Scandinavian Journal of Education Research, 54, 631-42.
• Öztürk, H. ve Bahçecik, N. Öğrencilerin meslek olarak hemşireliği seçmelerini etkileyen faktör ve gelecekteki mesleki beklentileri. I. Uluslararası ve V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul: Özlem Grafik Matbaacılık, 387-392.
• Özsoy, S. A. (2000). Toplumda hemşirelik imajının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 16 (2-3),1-19.
• Özveren, H. Gülnar, E. ve Özden, D. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turkish Journal of Clinics and Laboratory, 8 (2), 52-64.
• Papathanasiou, I. V. Tsaras, K. ve Sarafis, P. (2014). Views and perceptions of nursing students on their clinical learning environment: teaching and learning. Nurse Educ Today, 34 (1), 57-60.
• Safadi, R. R. Saleh, M. Y. N. Nassar, O. S. Amre, H. M. ve Froelicher, E. S.(2011). Nursing students’ perceptions of nursing: a descriptive study of four cohorts. Int Nurs Rev, 58 (4), 420-427.
• Sabancıoğulları, S. ve Doğan, S. (2012). Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15 (4), 275-282.
• Sarıtaş, S. Ç. Derin, N. ve Sarıtaş, S. (2014). Hemşirelik öğrencilerinde mesleki imaj algısının meslekte kalma niyeti üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (1), 29-32.
• Şimşek, A. K. ve Alpar, Ş. E. (2019). Toplumun hemşirelik mesleğine yönelik imaj algısı: Sistematik derleme. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi, 2 (1), 32-46.
• Tan, M. Yüncü, S. Şentürk, Ö. ve Yıldız, Ö. (2007). Üniversite öğrencilerinin hemşireliğe bakış açıları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10 (1), 22-29.
• Turgay, A. S. Karaca, B. Ceber, E. ve Aydemir G. (2005). Hemşirelik öğrencilerinin mesleği algılayışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 (1), 54-62.
• Tüfekçi, F.G. ve Yıldız, A. (2009). Öğrencilerin hemşireliği tercih etme gerekçeleri gelecekleri ile ilgili görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 12 (1), 31-37.
• Wang, B. Q. Shang, L. P. ve Jin, R. H. (2005). Fostering of professional sensibility of nursing probationers. Chinese Nursing Research, 19, 80-81.
• Yılmaz, A. A. İlçe, A. Çiçek, S. C. Yüzden G. E. ve Yiğit Ü. (2016). The effect of a career activity on the students’ perception of the nursing profession and their career plan: A single-group experimental study. Nurse Educ Today, 39, 176-180.
• Yılmaz, M. ve Karadağ, G. (2011). Erkek öğrenci hemşireler hemşirelik mesleğini nasıl algılıyor? Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4 (1), 21-28.
• Yücel, Ş. Ç. Güler, E. K. Eşer, İ. ve Khorshid, L. (2011). İki farklı eğitim sistemi ile öğrenim göre hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleğini algılama durumlarının karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 27 (3), 1-8.
• Zhang, M. F. ve Petrini, M. A. (2008). Factors influencing Chinese undergraduate nursing students’ perceptions of the nursing profession. International Nursing Review, 55 (3), 274-280.