Kimyasal Denge Konusunun Mikro Boyutta Anlaşılmasına Farklı Öğretim Yöntemlerinin Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 2, 727 - 745, 01.04.2017

Seda Okumuş Oylum Çavdar Mustafa Alyar Kemal Doymuş

https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.304730

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmanın amacı, kimyasal denge konusunun öğrenci takımları başarı bölümleri (ÖTBB) yöntemi ve modeller kullanılarak mikro boyutta anlaşılmasının sağlanmasıdır. Araştırmada yarı-deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, fen bilgisi eğitimi birinci sınıfında öğrenim gören 90 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada iki deney grubu [ÖTBB yönteminin uygulandığı İşbirlikli Öğrenme Grubu (İÖG), (N= 22) ve ÖTBB yöntemi ve modellerin birlikte kullanıldığı İşbirlikli Model Grubu (İMG), (N=41)] ve bir kontrol grubu (KG) (N= 27) olmak üzere üç grupla çalışılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kimyasal denge ile ilgili çoktan seçmeli maddenin tanecikli yapısı testi (MTYTa) ve açık uçlu maddenin tanecikli yapısı testi (MTYTb) kullanılmıştır. Uygulama aşamasına geçilmeden önce tüm gruplara MTYTa ön test olarak uygulanmıştır. Daha sonra her grup kendi yöntemine göre dersi işlemiştir. Öğrencilerin kavramsal anlamalarını belirlemek için MTYTa daki seçenekler çıkartılarak açık uçlu MTYTb testi oluşturulmuş ve tüm gruplara uygulanmış, öğrencilerin mikro boyutta çizim yapmaları istenmiştir. Ardından MTYTa çoktan seçmeli testi son test olarak tüm gruplara tekrar uygulanmıştır. Tüm gruplarda son test olarak uygulanan MTYTa ve açık uçlu olarak uygulanan MTYTb karşılaştırılmış öğrencilerin kendi çizimleriyle çoktan seçmeli test arasındaki ilişkiye bakılmıştır. MTYTa’nin ön ve son test olarak uygulanmasıyla elde edilen verilere yapılan ANOVA sonucuna göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Soru bazında yapılan değerlendirmelerde ise grupların bazı sorularda zorluk çektikleri belirlenmiştir. MTYTb’deki öğrenci çizimlerinden elde edilen bulgulara göre öğrencilerin birçok kavram yanılgısına sahip oldukları görülmüştür. Öğrencilerin kimyasal denge konusunda dengeye etki eden faktörlerden, reaksiyon oranı ile kimyasal denge sabiti arasındaki ilişki ve hacim- basınç etkisini mikro boyuta anlamada zorluk çektikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Maddenin Tanecikli Yapısı, Kimyasal Denge, Modeller, ÖTBB

Kaynakça

• Adadan, E. (2012). Using multiple representations to promote grade 11 students’ scientific understanding of the particle theory of matter. Research in Science Education, 43 (3), 1079-1105.
• Adadan, E., Trundle, K. C. & Irving, K. E. (2010). Exploring grade 11 students’ conceptual pathways of the particulate nature of matter in the context of multi representational instruction. Journal of Research in Science Teaching, 47 (8), 1004-1035.
• Atasoy, B., Akkus, H., & Kadayifci, H. (2009). The effect of a conceptual change approach on understanding of students’ chemical equilibrium concepts. Research in Science and Technological Education, 27, 267-282.
• Bergquist, W., & Heikkinen, H. (1990). Student ideas regarding chemical equilibrium. Journal of Chemical Education, 67, 1000–1003.
• Bilgin, I., & Geban, O. (2006). The effect of cooperative learning approach based on conceptual
• change condition on students’ understanding of chemical equilibrium concepts. Journal of Science Education and Technology, 15 (1), 31–46.
• Bilgin, İ. & Geban, Ö. (2001). Benzeşim (Analoji) yöntemi kullanılarak lise 2. sınıf öğrencilerinin kimyasal denge konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20, 26-32.
• Chiu, M., Chou, C. & Liu, C. (2002). Dynamic process of conceptual change: analysis of constructing mental models of chemical equilibrium. Journal of Research in Science Teaching, 39 (6), 688-712.
• Çalık, M. & Ayas, A. (2002). Öğrencilerin bazı kimya kavramlarını anlama seviyelerinin karşılaştırılması. 2000’li Yıllarda I. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, 29-31 Mayıs, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Çalık, M., Ayas, A. & Ünal, S. (2006). Çözünme kavramıyla ilgili öğrenci kavramalarının tespiti: Bir yaşlar arası karşılaştırma çalışması. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (3), 309-322.
• Ebenezer, J. (2001). A hypermedia environment to explore and negotiate students’ conceptions, animation of the solution process of table salt. Journal of Science Education and Technology, 10, 73–91.
• Erdemir, A., Geban, Ö. & Uzuntiryaki, E. (2000). Freshman students' misconceptions in chemical equilibrium. Hacettepe University Journal of Education 18, 79 – 84.
• Franco, A.G. & Taber, K.S. (2009). Secondary students’ thinking about familiar phenomena: Learners’ explanations from a curriculum context where ‘particles’ is a key idea for organizing teaching and learning. International Journal of Science Education, 31 (14), 1917-1952.
• Harrison, A. G. & Jong, O.(2005). Exploring the use of multiple analogical models when teaching and learning chemical equilibrium. Journal of Research in Science Teaching, 42 (10), 1135–1159.
• Jaber, L. Z. & Boujaoude, S. (2012). A macro–micro–symbolic teaching to promote relational understanding of chemical reactions. International Journal of Science Education, 34 (7), 973–998.
• Johnstone, A. H. (1991). Why is science difficult to learn? Things are seldom what they seem. Journal of Computer Assisted Learning, 7(2), 75–90.
• Johnstone A. H., (1993). The development of chemistry teaching, Journal of Chemical Education, 70, 701-704.
• Karaçöp, A. & Doymuş, K. (2012). Effects of jigsaw cooperative learning and animation techniques on students’ understanding of chemical bonding and their conceptions of the particulate nature of matter. Journal of Science Education Technology, 22, 186-203.
• Kaya, E. (2013). Argumentation practices in classroom: Pre-service teachers' conceptual understanding of chemical equilibrium. International Journal of Science Education, 35 (7), 1139-1158.
• Lucanus, C. (2011). A case for de-emphasizing Le Chatelier’s principle in high school chemistry courses. Teaching Science, 57 (4), 51-52.
• Niebert, K., Marsch, S. & Treagust, D.F. (2012). Understanding needs embodiment: A theory-guided reanalysis of the role of metaphors and analogies in understanding science. Science Education, 96 (5), 849–877.
• Özmen, H. & Ayas, A. (2003). Students’ difficulties in understanding of the conservation of the matter in open and closed-system chemical reactions. Chemistry Education: Research and Practice, 4, 279–290.
• Pekdağ, B. & Le Maréchal, J.F. (2010). An explanatory framework for chemistry education: The two-world model. Education and Science, 35 (157), 84-99.
• Philipp, S. B., Johnson, D. K. & Yezierski, E. J. (2014). Development of a protocol to evaluate the use of representations in secondary chemistry instruction. Chemistry Education: Research and Practice, 15, 777.
• Raviolo, A. (2001). Assessing students’ conceptual understanding of solubility equilibrium. Journal of Chemical Education, 78, 629–631.
• Sepet, A., Yılmaz, A. & Morgil, İ. (2004). Lise ikinci sınıf öğrencilerinin kimyasal denge konusundaki kavramları anlama seviyeleri ve kavram yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 148-154.
• Smith, K.C. & Villarreal, S. (2015). Using animations in identifying general chemistry students’ misconceptions and evaluating their knowledge transfer relating to particle position in physical changes. Chemical Education Research and Practice, 16, 273.
• Talanquer, V. (2011). Macro, submicro, and symbolic: the many faces of the chemistry “triplet”. International Journal of Science Education, 33 (2), 179–195.
• Tsaparlis, G., Kousathana, M, & Niaz, M. (1998). Molecular-equilibrium problems: Manipulation of logical structure and of m-demand, and their effect on student performance. Science Education, 82, 437–454.
• Voska, K.W., & Heikkinen, H.W. (2000). Identification and analysis of student conceptions used to solve chemical equilibrium problems. Journal of Research in Science Teaching, 37 (2), 160–176.
• Yakmacı Güzel, B. (2013). Preservice chemistry teachers in action: an evaluation of attempts for changing high school students’ chemistry misconceptions into more scientific conceptions. Chemical Education Research and Practice, 14, 95-104.
• Yıldırım, N., Kurt, S. & Ayas, A. (2011). The effect of the worksheets on students’ achievement in chemical equilibrium. Journal of Turkish Science Education, 8 (3), 44-58.