Yer Temelli Eğitim Yaklaşımı ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarına Yansımaları

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 3, 141 - 158, 30.12.2018

Servet Üztemur , Erkan Dinç , İsmail Acun

https://doi.org/10.17679/inuefd.326727

Cited By: 3

Öz

Sanat, topluma dair diğer
bilgi ve bilimler, fen bilimleri, matematik ve diğer birçok konu ve dersin
öğretilmesi için başlangıç noktası olarak yerel ortamı ve toplumu kullanma
süreci olarak tanımlanan YTE; gerçek dünya konularını keşfeden, anlamlı ve ilişkili
projeler kullanarak öğrencileri gerçek yaşama bağlayan uygulamalı ve deneyimsel
bir pedagojidir. Bilgi, beceri, tutum ve değerlerin yerel deneyimlerle
kazanılmasını amaçlayan YTE yaklaşımının öğrenme sürecinde birincil kaynağını
içinde yaşanılan yer ve toplum oluşturmaktadır. Bu yaklaşımının en önemli gücü,
yerin özelliklerine uyum sağlayarak okul ile öğrencinin günlük yaşamı
arasındaki kopukluğu gidermesidir. Bu araştırmanın amacı, YTE uygulamalarının
4, 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler öğretim programlarına ne derecede
yansıdığını ortaya koymaktır. Nitel araştırma yaklaşımına göre tasarlanan
çalışmada sosyal bilgiler öğretim programları doküman analizine tabi tutularak
programların ilgili kısımları (genel amaçlar, programın genel yaklaşımı,
öğrenme alanları, kazanımlar, etkinlikler, değerler, beceriler, kavramlar)
üzerine betimsel içerik analizi yapılmıştır. Araştırma bulguları; dördüncü
sınıftan yedinci sınıfa doğru gidildikçe YTE ile ilişkili öğrenme alanları,
kazanımlar ve etkinliklerin azaldığını göstermiştir. Ayrıca bütün sınıf
seviyelerindeki kazanımların yaklaşık üçte biri YTE ile doğrudan ilişkilidir.
YTE ile ilişkili değerler en fazla 5. ve 6. sınıf seviyelerinde yer alırken 7.
sınıf seviyesinde YTE ile ilgili herhangi bir değere rastlanmamıştır. Yedinci
sınıf seviyesinde YTE ile ilgili doğrudan verilecek herhangi bir beceriye
rastlanmamıştır. Sosyal katılım becerisi hem 5. sınıf hem de 6. sınıf
seviyesinde yer alırken; mekânı algılama becerisi 4. sınıf,  gözlem becerisi 5. sınıf ve girişimcilik becerisi
6. sınıf seviyesinde YTE ile ilişkili doğrudan verilecek beceriler arasında yer
almıştır. Sosyal bilgiler programlarında yer alan kavramların % 18,32’si YTE
yaklaşımıyla doğrudan ilişkilidir. Araştırma sonuçları YTE yaklaşımının sosyal
bilgiler programlarında çok fazla yer almadığını göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

yer temelli eğitim, sosyal bilgiler, sosyal bilgiler öğretim programı, doküman analizi, yer temelli öğrenme

Place-Based Education and Its Reflections on Social Studies Curriculum

Öz

PBE is described as using domestic environment and society in teaching
process for art, humanities, natural sciences, math and other subjects as a
reference point. It is considered as the application of empirical pedagogy
which explores real-world subjects, engage students into real life situations
through sensible and relevant projects. Aiming to develop learners’ expertise
and experiences of knowledge, skills, attitudes, the PBE approach, which are to
be acquired by means of domestic experiences, is comprised of the place and
society where the learners live. The most prominent strength of this approach
is to eliminate disconnection between school and daily life of learners by
adjusting to the characteristics of the concerned place. The purpose of this
study is to reveal how PBE applications do reflect on social studies curricula
of the 4^th, 5^th, 6^th and 7^th
graders in Turkey. Designed as a qualitative research, the current study
examines middle school social studies curricula by means of the document
analysis technique. The relevant sections of the curricula (general objectives
and general approach of the curricula, themes, attainment targets, suggested
activities and the foreseen values, skills and concepts) are then descriptively
and thematically analyzed. The research findings indicate that the proportion
of the PBE-related themes, attainment targets and suggested activities
decreases while students pass from grade 4 to grade 7. Moreover, almost one
third of the attainment targets at all grade levels are directly related with
PBE. Whereas the highest number of values related with PBE was placed at the 5^th
and 6^th grade levels, no PBE-related value was found in grade 7
curriculum. There is not any PBE-related skill that could directly be presented
to students attaining grade 7. While social participation skill is found
amongst the skills directly related with PBE at both 5^th and 6^th
grade levels; place perception skill is found at the 4^th grade;
observation skill is at 5^th grade; entrepreneurship skill is found
at the 6^th grade levels. Additionally, 18.32% of concepts in social
studies curricula are directly related with PBE approach. The study results
indicate that PBE approach is not included in social studies curricula
frequently enough. 

Anahtar Kelimeler

place-based education, social studies, social studies curriculum, document analysis, place-based learning.

Kaynakça

• Akkaya, M. (2014). Sosyal bilgilerde yer temelli öğretim yaklaşımı. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Can, Keşaplı, Ö. (2015). Using bird education to promote biology teachers' use of place-based education: An exploratory inquiry through action research. Unpublished dissertation. İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dewey, J. (2008). Okul ve Toplum Eğitim Klasikleri Dizisi-1. Çev: H. Avni Başman, Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Dewey, J. (2014). Günümüzde Eğitim. (Çeviri editörleri: Ata, B. ve Öztürk, T.). İkinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Elfer, C. (2012). Place-Based Education in Georgia: Imagining the Possibilities for Local Study in the Contemporary Social Studies Classroom. The Georgia Social Studies Journal, 2, 46-51 . Evans, R. T., & Kılınç, E. (2013). History of place-based education in the social studies field. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(14), 263-280.
• Fly, M. J. (2010). A Place-Based Model for K-12 Education in Tennessee. Department of Forestry, Wildlife, & Fisheries College of Agriculture Sciences and Natural Resources The University of Tennessee–Knoxville, TN.
• Glassner, A. & Eran-Zoran, Y. (2016). Place-based learning: action learning in MA program for educational practitioners, Action Learning: Research and Practice, 13(1), 23-37, DOI: 10.1080/14767333.2015.1115967
• Gruenewald, D. A. (2003). The best of both worlds: A critical pedagogy of place. Educational Researcher, 32(4).
• Gruenewald, D. A., Koppelman, N. & Elam, A. (2007). Our Place in History, Journal of Museum Education, 32:3, 231-240, DOI: 10.1080/10598650.2007.11510573
• Harasymchuk, B. (2015). Place-based education & critical pedagogies of place: teachers challenging the neocolonizing processes of the New Zealand and Canadian schooling systems. Unpublished Dissertation. University of Canterbury, New Zealand.
• Howley, A., Howley, M., Camper, C., & Perko, H. (2011). Place-based education at island community school. The Journal of Environmental Education, 42(4), 216-236.
• Hutson, G. (2010). Revisiting the meanings of place for New Zealand place-based outdoor education (Special issue). New Zealand Journal of Outdoor Education, 2(4), 43-61.
• Kahn, R. (2010). Critical pedagogy, ecoliteracy, & planetary crisis: The ecopedagogy movement. New York, NY: Peter Lang.
• Knapp, C. E. (1996). Just beyond the classroom: Community adventures for interdisciplinary learning. Charleston, WV: ERIC Clearing house on Rural Education and Small Schools. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 388 485).
• Knapp, C. E. (2008). Place-Based Curricular and Pedagogical Models. (Ed. By David A. Gruenewald, Gregory A. Smith.) Place-Based Education in the Global Age: Local Diversity. Taylor & Francis Group.
• Köşker, N. (2012). Coğrafya eğitiminde yer temelli öğretim yaklaşımına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Maguth, B., & Hilburn, J. (2011). The community as a learning laboratory: using place based education to foster a global perspective in the social studies. Ohio Social Studies Review, 47(1), 27- 34.
• Mannion, G., & Adey, C. (2011). Place-based education is an intergenerational practice. Children Youth and Environments, 21(1), 35-58.
• MEB. (2005a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (4-5. Sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB. (2005b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7.sınıflar öğretim programı ve kılavuzu (Taslak Basım). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Nagel, N. G. (1996). Learning through Real-World Problem Solving: The Power of Integrative Teaching. Corwin Press, Inc., 2455 Teller Road, Thousand Oaks, CA 91320-2218 (clothbound: ISBN-0-8039-6359-9; paperback: ISBN-0-8039-6360-2). Retrieved 02/04/2017 from https://eric.ed.gov/?id=ED394948
• Nespor, J. (2008). Education and place: A review essay. Educational Theory, 58(4), 475-489.
• Orr, D. (1994). Earth in mind: On education, the environment, and the human prospect. Washington, DC and Covelo, CA: Island Press.
• Powers, A. L. (2004). An evaluation of four place-based education programs. The Journal of Environmental Education, 35(4) 17-32. DOI: 10.3200/JOEE.35.4.17-32
• Resor, C. W. (2010). Place-based education: What is its place in the social studies classroom?. The Social Studies, 101(5), 185-188.
• Sarkar, S., & Frazier, R. (2008). Place-based investigations and authentic inquiry. Science Teacher, 75(2), 29–33.
• Semken, S. (2012). Place-based teaching and learning. Encyclopedia of the Sciences of Learning (pp. 2641-2642). Springer US.
• Smith, G. A. (2002). Place-based education: Learning to be where we are. Phi delta kappan, 83(8), 584-594.
• Smith, G. A. (2007). Place‐based education: Breaking through the constraining regularities of public school. Environmental Education Research, 13(2), 189-207.
• Smith, G. A., & Sobel, D. (2010). Place-and community-based education in schools. (First Published). Routledge.
• Sobel, D. (2004). Place-based education. Connecting Classrooms & Communities, Great Barrington, MA: The Orion Society.
• Taş, A. M. ve Özkaral, T. C. (2015). Sosyal bilgiler 4-5. sınıf programı ve ders kitaplarının yer temelli eğitim yaklaşımına göre değerlendirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Özel Sayısı. (s. 32-43).
• Wanich, W. (2006). Place-Based Education in the United States and Thailand: With Implications for Mathematics Education. Working Paper No. 33. Appalachian Collaborative Center for Learning, Assessment, and Instruction in Mathematics (ACCLAIM). Retrieved 02/04/2017 from http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED495019.pdf
• Woodhouse, J. L., & Knapp, C. E. (2000). Place-Based Curriculum and Instruction: Outdoor and Environmental Education Approaches. ERIC Digest. Retrieved 02/04/2017 from http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED448012.pdf